Morgunblaðið - 23.08.1955, Side 8

8
MORGUN BLAÐIÐ
Þriðjudagur 23. ágúst 1955
orgmiMaMti
Ötfl.i H.í. Arvakur, Reykjavlk.
Frmmkv.stj.: Siglús Jónsson,
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarai.)
Stjómmálari'atjóri: SigurCtir Bjarnason frá VigHk.
Lesbók: Árni Óla, sími 3049.
Augiýsingar: Arnl Garðar Kristinnoa.
Ritstjóm, auglýsingar og afgreiCsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
áakriftargjald kr. 20.00 & mánuði inmaalanda,-
I latuasölu 1 krtav •intakið
Sombnðin ú sljórnarheimilinu
ÞEGAR núverandi ríkisstjórn
var mynduð er óhætt að fullyrða
að yfirgnæfandi meirihluti ís-
lendinga hafi byggt miklar vonir
á framkvæmd hinnar stórhuga
og víðsýnu stjórnarstefnu, sem
mörkuð var í málefnasamningi
flokka hennar. Rafvæðing lands-
ins, aukinn stuðningur við hús-
næðisumbætur og efling atvinnu-
lífsins til lands og sjávar, voru
mál, sem öllum almenningi voru
hugleikin.
Sjálfstæðismenn, sem tóku að
sér forystu stjórnarinnar, höfðu
fyrst og fremst áhuga fyrir, að
unnt reyndist að standa við hin
miklu fyrirheit stjórnarsáttmál-
ans. — Rafvæðing strjálbýlisins
hafði allt frá stofnun flokks
þeirra verið hið stóra hugsjóna-
mál hans. Nú sást roða fyrir nýj-
um degi í þessum þýðingarmiklu
málum.
Umbætur í húsnæðismálum
voru Sjálfstæðismönnum einnig
hið mesta áhugamál. Þar var
mikið verk að vinna. Húsnæðis-
skortur þjarmaði að miklum
fjölda fólks í landinu.
Um það bil tvö ár eru liðin
síðan stjórnin var mynduð. —
Henni hefur orðið mikið ágengt.
Fjár hefur verið aflað til 10 ára
rafvæðingaráætlunar og fram-
kvæmd hennar hafin. Löggjöf
hefur verið sett um stóraukinn
stuðning við húsnæðisumbætur
og framkvæmd hennar er að hefj
ast. Fjölþættum framkvæmdum
er haldið uppi á öðrum sviðum
þjóðlífsins.
Sjálfstæðismenn gerðu sér
vonir um að hin miklu verk-
efni, sem stjórnin var mynduð
um myndu tryggja sæmilega
sambúð og frið milli flokka
ríkisstjórnarinnar. Til þess
mun og allur almenningur í
landinu hafa ætlazt.
Óhróður Tímans
En á þessu hefur orðið veru-
legur misbrestur. Svo að segja
frá því að stjórnin var mynduð
hefur aðalmálgagn Framsóknar-
flokksins haldið uppi rætnum
árásum og svívirðingum á hend-
ur Sjálfstæðisflokknum og ein-
stökum leiðtogum hans. Honum
hefur verið líkt við bófaflokka í
Suður-Ameríku og léiðtogar hans
kallaðir glæframenn og óþokk-
ar!!
Jafnframt hefur þetta aðalmál-
gagn Framsóknarflokksins hamr-
að á því, að samstarfsmenn
flokks þeirra í ríkisstjórn gerðu
þar ekkert nema að flækjast fyr-
ir framkvæmdum í hinum stóru
málum. Þeir væru í raun og veru
mótfallnir öllum umbótum og
hugsuðu um það eitt að hjálpa
nokkrum stórgróðamönnum í
Reykjavík til þess að arðræna
almenning í landinu,
Loks hefur formaður Fram-
sóknarflokksins ekki opnað sinn
munn eða stungið niður penna
án þess að setja fram einlægar
óskir til stjórnarandstöðunnar,
Alþýðuflokksins, kommúnista og
þjóðvarnar, um samvinnu við
Framsóknarflokkirm til þess að
hnekkja áhrifum Sjálfstæðis-
flokksins.
Allt hefur þetta atferli Tím-
ans og formanns Framsóknar-
flokksins sett mjög einkenni-
legan og sérstæðan blæ á nú-
verandi stjórnarsamstarf.
Þegar blöð Sjálfstæðisflokks-
ins hafa brugðið skildi fyrir leið-
toga sína hefur Tíminn orðið
undrandi og farið að tala um
„ódrengskap" af hálfu þeirra.
Framkvæmd fyrirheita
st j órnarsáttmálans
Leggur að jöfnu öhuhæfni ís-
fenzkra og norskra bíísljóra
Ræfí við Sieinar Hauge, aðalrifara Moforförerens
Afhoídsforbund, í Noregi
STEINAR HAUGE, aðalritari Motorförernes Avholdsforbund í
Noregi, eða Samb. ökufél. bindindismanna, sem sami félagsskap-
ur er nefndur hér, hefur dvalizt hér á landi undanfarnar tvær
vikur. — Eins og kunnugt er kom hann hingað til þess að undir-
búa og stjórna „góðaksturskeppni“ bifreiðastjóra, sem fram fór
síðastliðinn fimmtudag. Hafði Mbl. tal af Hauge fyrir nokkru en
hann er nú á förum til Noregs.
MILLI 80—90 ÞÚS. MEÐLIMIR
IÁ NORÐURLÖNDUM
Motorförernes Avholdsforbund
fvar stofnað í Ósló 1928. Gerðust
þá þegar allmargir bifreiðastjór-
ar meðlimir félagsskaparins, en bifreiðastjóra til aksturs,
I síðan hefur tölu þeirra fjölgað (Steinar Hauge að lokum
Afstaða Sjálfstæðismanna til
stjórnarsamstarfsins er sú, að
flokkar ríkisstjórnarinnar eigi að
vinna falslaust og drengilega að
framkvæmd þeirra fyrirheita,
sem þeir gáfu í stjórnarsáttmála
sínum. Sameiginlegur áhugi fyr-
ir að leysa hin miklu verkefni
eigi að móta samstarf þeirra og
sambúð.
A3 sjálfsögðu ætlast enginn
til þess að þessir tveir flokk-
ar hviki frá þjóðmálastefnum
sínum þrátt fyrir slíkt sam-
starf. Og ekkert er eðlilegra
en að málgögn þeirra haldi
uppi hóflegri málefnalegri
gagnrýni á þær eftir því, sem
ástæða þykir til. Hitt verður
að teljast ósæmilegt að flokk-
ar, sem vinna saman að fram-
kvæmd sameiginlegrar stjórn
arstefnu haldi upp blóðugum
svívirðingum hvor um annan.
Slíkt vekur ekki traust meðal
almennings og getur engan
veginn orðið þeim flokki til
framdráttar, sem fyrir því
stendur.
En Framsóknarflokkurinn
virðist samt vilja hafa það
svona. Hann hefur látið blað
sitt halda uppi óslitinni rógs-
herferð gegn Sjálfstæðis-
mönnum síðan núverandi rík-
isstjórn var mynduð. Á því
bera ráðherrar hans einnig
fulla ábyrgð.
Hefur þetta atferli vakið
hina mestu furðu og andúð út
um sveitir landsins. — Fólkið
ætlast fyrst og fremst til þess
að unnið sé að hinum miklu
verkefnum af festu og dreng-
skap. Svívirðingarnar og ill-
yrðin, sem Tíminn ber dag-
lega á borð fyrir lesendur sína
mjög ört ár frá ári. I Noregi
eru nú starfandi 88 félög víðs-
vegar um landið, innan þessa fé-
lagsskapar, en alls eru milli 80—
90 þúsund félagsmenn á öllum
Norðurlöndum og eru flestir fé-
lagsmeðlimir í Svíþjóð. Hér á
landi mun meðlimatala vera eitt-
hvað innan við 100, en miðað við
bifreiðastjórafjölda hér, er það
talsvert góð þátttaka, sérstaklega
ef á það er litið, að Bindindis-
félag ökumanna á íslandi var
ekki stofnað fyrr en fyrir ári
síðan.
ERFIÐ UMFERÐ í
REYKJAVÍK
Það er mjög fróðlegt fyrir mig
að kynnast umferðinni í Reykja-
vík, sagði Steinar Hauge. — Hér
eru allt aðrar aðstæður en í
Noregi og erfiðari má segja. —
Göturnar hér eru mjóar og þola
illa hina miklu umferð, en bif-
reiðafjöldi í Reykjavík er auð-
sjáanlega langtum meiri en í
Ósló, miðað við íbúafjölda. Þá
er eitt sem ég rak strax augun
í, og það er að hér eru engar
reiðhjólabrautir, ekki einu sinni
gert ráð fyrir þeim á þeim göt-
um sem verið er að byggja.
— Finnst yður umferðamálum
Reykjavíkur ábótavant?
— Miðað við allar aðstæður
finnst mér það ekki. íslenzkir
bifreiðarstjórar virðast vera vel
traustir í umferð en það er aldrei
svo að eitthvað mætti ekki betur
fara. Til dæmis finnst mér stefnu
Ijós ekki notuð eins mikið hér
og gert er í Noregi, sem éru þó
alveg nauðsynleg gagnvart um-
ferðinni, og einnig finnst mér að
bifreiðastjórar hér, virði ekki
nógu mikið rétt aðalbrautar. —
Þeir stanza að vísu fyrir um
auka ekki fylgi Framsóknar- j ferðinni, en mjög sjaldan vegna
HÆFNI BÍLSTJÓRANNA í
NOREGI OG Á ÍSLANDI
SVIPUÐ •
— Ég mundi leggja mjög að
jöfnu hæfni íslenzkra og norskra
sagði
Það
sýndi sig bezt í „góðaksturs-
keppninni". Bifreiðastjórarnir
stóðu sig yfirleitt vel, hvað vak-
andi eftirtekt gagnvart umferð-
inni viðvék. Slíkar keppnir, eða
réttara sagt próf, eru nauðsyn-
leg til þess að ýta við minni bif-
reiðastjóranna gagnvart ýmsum
atriðum sem vilja gleymast, sem
mörgum virðast smávægileg en
geta verið mjög þýðingarmikil.
í Noregi er gert allmikið af því
að prófa ökuhæfni bifreiðastjóra
á þennan hátt og hefur það gefið
mjög góða raun.
M. Th.
Bisinn
vann 840
doSlara
ÞAÐ atvik gerðist nýlega vestur
í Ameríku, að útvarps og sjón-
varps félag eitt efndi til nýstár-
legrar gáfnakeppni. Voru þarna
vizkuspurningar, sem voru lagð-
ar fyrir stærsta mann í heimi
og minnsta mann í heimi og
verðlaun álitleg.
Þau urðu úrslitin að stærsti
maður í heimi varð hlutskarpari.
Hann gekk út með verðlaunin,
840 dollara. En risi þessi var eng-
inn annar en okkar góðkunni
landi, Jóhann risi úr Svarfaðar-
dalnum,
Júgóslafi efstur :
í Gautaborg
1 GAUTABORG í Svíþjóð fer nú
fram stórskákmót og hafa verið
tefldar 3 umferðir. Staðan var
þannig í gær, að þrír voru efstir
með 2V2 vinning hver. Þeir eru:
Fuderer, Júgóslafíu, Panno, Arg-
entínu og Ilivitzky, Rússlandi.
Næstir eru Geller og Bronstein
frá Rúslandi. Keppendur á mótinu
eru 21 og m. a. má nefna þessa:
Keres, Najdorf, Stahlberg, Pach-
mann, Zabo og ýmis fleiri af
stærstu nöfnum skákíþróttarinnar
í heiminum.
VeU andi ibriiar:
M
flokksins. Og því fer víðs-
fjarri að þau bitni á Sjálfstæð-
isflokknum. Almenningur í
landinu dæmir hann eftir verk
um sínum en ekki eftir „Suð-
ur-Ameríkuskrifum“ Tímans.
Ekki með atkvæða-
seðlum.
„KOMMÚNISTAFLOKKURINN
er byltingaflokkur og ætlar sér
ekki þá dul að leiða stéttabarátt-
una til lykta með atkvæðagreiðsl- j
sjálfrar aðalbrautarinnar, ef þeir
sjá sér fært að komast inn á
hana.
MÓTORHJÓLIN EIGA EFTIR
AÐ VERÐA VANDAMÁL
— Ég hefi tekið eftir því, að
tiltölulega margir unglingar
Reykjavík aka á mótorhjólum.
Þau eru einnig mjög elskuð far-
artæki af ungdómnum í Noregi,
en þar er mikið vandamál við
að stríða, sem ég er hræddur um
að Reykvíkingar verði í vandræð
um með. f Noregi eru starfandi
um“. Þannig komst aða.'málgagn æskulýðsfélög á vegum Motor-
kommúnista á íslandi að orði íörernes Avholdsforbund, í þeim
fyrir nokkrum árum j tiigangi að kenna unglingum
Hvað felst í raun og veru í meðferð á þessum tækjum og
þessum ummælum? | meðal annars viðgerðir á þeim.
Fyrst og fremst það, að í aug- Þetta hefur, k°mið 1 veg
um kommúnista er atkvæðisrétt- morg vand^æðl’ sem . annarJ
ur fólksins einskis virði. Komm- kynnu að hafa komið fynr’ með'
únistar taka ekkert mark á því,
al annars ökutækjaþjófnað, sem
, * • i • - , , , , þar er tíður eins og annars-
hvað meinhluti kjosenda í land- , * . . , ,
... - staðar. Þessi felagsskapur gefur
mu vRi. Byltingm, það er of- unglingunum kost á að kaupa
beldið er leið þ^rahl va da, ömul mótorhjól og vinna síðan
en ekki baratta með lyðræðlsleg- sjálfir að því að gera við þau
um a er um. Qg eignast þau smásaman. Hér í
Fyrir tillögulega fáum árum Reykjavík er enginn félagsskap-
játuðu kommúnistar það hrein ur starfandi í þessum anda, og
sklnislega, að þetta væri af- unglingarnir byrja akstur á mót-
staða þeirra og þarmeð, að orhjólum sínum, með litla kunn-
þeir væru einræðisflokkur. áttu að baki.
Um ranghermi
staðarheita
AÐUR einn hringdi í mig á
dögunum og spjallaði við
mig vítt og breitt um það, hve
leiðinlegt er að sjá vitlaust farið
með ýmis staðarheiti, sem fyrir
koma í fréttum dagblaðanna. Og
verst er það, sagði hann, þegar
blöðunum ber ekki saman, sem
alloft kemur fyrir. Slíkt er meira
en lítið villandi fyrir lesendur og
fer í taugarnar á fólki, sem þekk-
ir til staðhátta og verður að því
skapi ónotarlegar við vitleysurn-
ar. —
T.d. benti maðurinn á, að rang-
hermt hefði verið í fréttum nafn
árinnar í Mosfellssveit, þar sem,
fyrir nokkru lá við slysi, er lítil
fólksbifreið staðnæmdist á hárri
gljúfurbrún og munaði aðeins
hársbreidd, að hún félli fram af.
Hér var um að ræða ána Köldu-
kvísl en ekki Leirvogsá, eins og
fréttin hermdi. Leirvogsá fellur
allmiklu norðar en Kaldakvísl —
á bak við Mosfellið en Kalda-
kvíslin hinsvegar eftir Mosfells-
dalnum, sunnan við Mosfell.
É‘
Skylda fréttamanna
G var öldungis sammála
manninum um, að það er af-
leitt þegar slík ranghermi eiga
sér stað og er það tvímælalaust
skylda fwéttamanna að gera sitt
bezta til þess, að hjá þeim verði
komizt. Hins vegar er aðstaða
þeirra i þessu efni nokkuð erfið
stundum, er þeim berast fréttir
á skotspónum á síðustu stundu,
áður en blaðið „fer í pressuna"
eins og við segjum á prentsmiðju
máli — svo að lítill eða enginn
tími — er til að afla frekari upp-
lýsinga í málinu.
FuIImikið frjálslyndi
ÞAÐ er líka dálítið annað, sem
athygli mætti vekja á í
þessu sambandi, en það er það, að
stundum — og of oft, gætir all-
mikillar ónákvæmni og rang-
færslu í laga- og söngvakynning-
um útvarpsins. T.d. mætti taka
er textinn við lagið „Þess bera
menn sár“ eftir Árna Thorsteins-
son, var nú á dögunum sagður
eftir Hannes Hafstein — er þetta
lag var leikið í hádegisútvarp-
inu. Þetta er auðvitað alls ekki
rétt, því að okkar kæri Hafstein
gerði ekki annað en þýða textann
— reyndar snilldar -vel. eins og
hans var von og vísa. Ljóðið var
upphaflega ort á dönsku af J. P.
Jacobsen svo að hér leikur eng-
inn vafi á höfundarréttinum En
útvarpinu virðist hætta til að
gera ekki greinarmun á þessum
tveimur aðilum: höfundi og þýð-
anda ljóða — og verður slíkt að
teljast fullmikið frjálslyndi.
Ekki úr vegi
Hinum fræga
prófessor Sau-
erbruch rann í
skap eitt sinn
er sjúklingur
einn, all sóða-
legur til reika
kom til hans á
lækningastof-
una. —
— Heyrið þér
maður minn. yður hefði ekki
veitt af að taka yður bað áður
en þér komuð til mín.
— En ég fer í bað á hverjum
degi, herra prófessor — sagði
maðurinn.
Hm, — svaraði Sauerbruch
það væri þá kannske ekki
svo vitlaust að skipta einstaka
sinnum um baðvatnið.
® c____
Merkið,
sem
klæðir
landið.