Morgunblaðið - 24.08.1955, Blaðsíða 2

# O RG l'* HL 4HI +
Miðvikudagur 24. ágúst 195SI
og
imnning
HINGAÐ til hefir alþýða þessa
lands Iitið á verkfallsréttinn sem
varnarvopn í baráttunni fyrir
bættum lífskjörum, sem aðeins
mætti beita gegn órétti og kúgun.
— En nú er svo komið málum að
allflestir álíta hann árásarvopn,
jafnvel svo hættulegt, að \rarleg-
ast sé að hafa það aðeins í hönd-
um fámennra fulltrúaráða!!!
Þessi skoðun styrkist vissulega
við þá staðreynd, að almenning-
ur í verkalýðsfélögunum lætur
úg þessi mál litlu .skipta, greiðir
ekki atkvæði um ákvörðun alvar
(egra og afdrifaríkra verkfalla.
Til eru þó menn, sem álíta að
þetta áhugaíeysi stafi af hræðslu
við vfirboðarana, fulltrúaráðin.
En er þetta vopn launþega nú
i höndum heiðarlegra og sann-
gjarnra manna, sem vilja styrkja
hag og heill hinna „vinnandi
stétta'1, sem þeir kalla svo?
Vér skulum aðeins athuga þá
hlið, sem snýr að verkafólkínu
og sjómönnunum.
í dag eru hafin verkföll hjá
verkakvennafélögum Akraness
og Keflavíkur og samúðarverk-
föll boðuð fyrir sjómenn ög
verkamenn eftir viku. — Krafan
er kr. 8.10 um klukkutímann í
grunnlaun, eða sama og greitt er
á Siglufirði og Húsavik. — Þar
jhafa atvinnurekendur samþykkt
hærra kaup kvenna en hér sunn-
anlands, en fengu aftur á móti
lengdan eftirvínnutímann upp i
4 klukkutíma og tryggingartima-
bilið fært fram, sem hvorttveggja
er hagstæðara í sambandi við
norðlenzkt vinnutímabil fyrir þá,
bótt reiknað sé með hærra kaupi.
Vinnuveitendasamband íslands
býður sama kaup og ákvæðið var
í Reykjavik, Hafnarfirði, Vest-
mannaeyjum og víðar að lok-
?nni hinni eftirminnilegu verk-
"allsbaráttu.
Verkföllum. sem orsaka ein-
ungis aukna dýrtíð er skellt á,
á sama tíma og ríkissjóður eða
almenningur í landinu verður
vegna atvinnuöryggis og gjald-
eyrisþarfar að greiða milljónir
með útflutningsframleiðslunni. —
Vér köllum yfir oss dýrtíð þegar
aðrar þjóðir, keppinautar vorir
á hinum ýmsu mörkuðum. kapp-
kosta að halda kaupgjaldi og
verðlagi í samræmi við markaðs-
verð útflutningsvörunnar.
Þetta skeður þrátt fyrir það,
að fulltrúaráðin og fólkið sjálft
Sér, að hækkað kaup eru engar
kjarabætur, þegar neyzluvaran
og allur annar framfærslukostn-
aður hlýtur að hækka að sama
skapi eða meira.
Verkföll eru nú hafin og öðr-
um hótað úr hörðustu átt, þegar
fceituöflun til vetrarvertíðarinn-
ar stendur fyrir dvrum, en allir
vita að þorskvertíðin skapar var-
anlegustu vinnuna og vænlegasta
útflutningsframleiðsluna.
Þess er einnig að gæta, að
blutatrygging sjómanna fellur
niður um leið og samúðarverk-
fall þeirra hefst.
Það er heldur ekki verið að
velta vöngum yfir því, þótt að
konur, jafnt húsmæður sem
heimasætur, hafi kr. 200.00 til kr.
300.00 á dag við söltun Faxaflóa-
síldar og hásetinn kr. 500.00 til
kr. 600.00 í hlut á sólarhring, ef
vel veíðist. — Þetta var stað-
reynd í vikunni áður en verk-
fallið hófst. — En aftur á móti
var sáralítil atvinna hjá tíma-
yinnú kvenfólki. Þær konur,
sem stunda þá vinnu við sjávar-
síðuna, hafa í tekjur um kr.
ÍOOO.OO og upp í kr. 1600.00 á
viku, ef nm verulega atvinnu er
að ræða.
Vér íslendingar ættum að
balda eina friðarráðstefnn um
átvinnu- og dýrtíðarmál vor, þar
sem því væri slegið föstu meðal
annars, að misnotkun verkfalls-
**éttarins hafi eyðileggingar-
áhríf í' íör með sér fyríf allar
etéttir þjððfélagsíns, ekki sízt
fyrir þær sem beita henni þannig.
Annars getur svci farið að spá-
dómsorð Krukks rætist, en þó í
endurbættri útgáfu-
Af langvinnum verkföllum og
lagaleysi mun landið eyðast.
J. Þ.
Prestafundur hins Ný brú v'sgð á Vatnsdalsá
forna Hólasftffis 1955 i Mikil samgönguhót fyrir sveitina
handsamaður
á Akranesi
BIFREIÐAÞJÓFURINN frá Ak-
ureyri, sem stal bifreiðinríi þar
fyrir réttri viku hefir nú verið
fangaður. Var það bifreiðin
A-372 sem stolið. var. Fannst hún
á föstudagsmorguninn úti í
skurði hjá Sveinsstöðum í Húna-
vatnssýslu. Talið var, að þjóf-
’ urinn hefði komizt í bíl og ekið
áfram til Reykjavíkur. Rann-
’ sóknarlögregLan hér í bænum
hafði málíð til rannsóknar, en
ekki hafðist upp á þjófnum hér.
! Sást til harts up.þi í Borgarfirðí
og fór hann út úr bifreið við
veginrí til Akraness.
i Þar var þjófurinn handsam-
aður í gær af lögreglunni á
Akranesi. Þekkti hún hann eftír
lýsingunni, sem send hafði verið
út. Situr þjófurinn nú í varð-
haldi, en verður sendur heim til
Akureyrar innan skamms, þar
sem upp munu verða gerðar sak-
ir við hann.
Guðrún Brunborg
fruimýnir Ósfýriláf
æska í dag
í DAG frumsýnir frú Guðrún
Brunborg nýja kvikmynd í
| Stjömubíói. Er það kvikmyndin
Óstýriiát æska. Myndin er norsk
og fjallar um æskuna í dag og
viðhorf barna til foreldra sinna
og heimila.
i Myndin hefur verið sýnd í
Noregi undanfarinn mánuð og
hlotið sérstaklega góða dóma.
Hefur verið metaðsókn á mynd-
inni í Noregi og munu fáar kvik-
myndir hafa náð öðrum eins vin-
sældum þar í landi.
1 Seinni sláftur að
hefjasl í Valnsdal
\ HOFI, Vatnsdal, 22. ágúst —
Síðastiiðna viku voru óþurrkar
fram á föstudag og laugardag, en
þá daga var afbragðsþurrkur, en
þó fullhvasst af suðri og suð-
austri. Óhemju mikið af engja-
heyskap er nú uppsætt hér í
Vatnsdal og Þingi.
Grasvöxtur er ágætur á harð-
velli, en mýriendi er fremur
rýrt. Háarspretta er mikil þar
sem tún hirtust. snemma. Seinni
1 sláttur er að hefjast á nokkrum
stöðum.
GOÐ K:\RT0FLUbPPSKERA
Útlit er fyrir góða kartöfiu-
uppskeru saki ekki næturírost. i
þessum mánuði.
Áframhaldandi hiýindi eru hér
ennþá, því norðanáttin var ekki
ríkjandi nema fáa daga.
Búast má við að heyfengur
verði nokkuð fram yfir meðal-
lag að þessu sinni. — A. B. J.
Soíiuí iiin talinii
meðsekur
PARÍS, 12, ágúst. •— Dóminik-
málið hefur nú verið endurvak-
ið í Frakkiandi, en nærri ár er
liðið síðan aldinn bóndi var
dæmdur sekur um morð á brezka
vísindamar.ninúm Drummund og
fjölskyldu hans. Nú hefur sonur
bóndans, Gustaí' Dóminík, verið;
sakaður um hlutdeild í morðinu.
—Reut.er.
AÐALFUNDUR Prestafélags
hins forna Hólastiftis var
haldinn að Hólum í Hjaltadal dag
ana 13. og 14. ágúst s. 1. Sátu
hann 22 prestar stiftisins. —
Fundurinn hófst í dómkirkjunni
með því að prestur staðarins, sr.
Bjöm Björnsson, flutti ávarp og
bæn, en fundarhöldin fóru síðan
fram í skólahúsinu.
FÉLAGSMÁL OG
FR AMTÍÐ ARSTÖRF
Sr. Helgi Konráðsson setti
fundinn og gerði grein fyrir
væntanlegum störfum hans. —
Fundarstjóri var sr. Friðrik A.
Friðriksson og ritarar sr. Gunn-
ar Gíslason og sr. Birgir Snæ-
björnsson. Aðalumræður fundar-
ins urðu um félagsmálefni og
framtíðarstörf. Prestafélag hins
foma Hólastiftis var stofnað árið
1898 fyrir forgöngu prófastanna
sf. Hjörleifs Einarssonar og sr.
Zophoníasar Halldórssonar. Frá
1910 hafa vigslubiskupar stiftis-
ins verið sjálfkjörnir formenn
þess. Lög félagsins voru frá
stofnári þess. Þau voru nú á
fundinum endursamin og meðal
annars tekið inn í þau það á-
kvæði, að félagið „vinni að end-
urreisn fullkomins biskupsstóls á
Norðurlandi“.
JÓNS BISKUPS MINNZT
MEÐ SÖNG
j Þá var rætt um 850 ára af-
mæli Hólastóls á næsta ári, og
samþykkt að minnast þess með
hátíðahöldum á Hólum, og þótti
öllum vel viðeigandi, að þar yrði
: sem mestur söngur, sem verðugt
. mundi minningu hin3 sæla Jöns
; biskups Ögmundssonar. Einnig
i var þess minnzt, að nú fer að
nálgast 200 ára afmæli Hóla-
kirkju (1963), en engar ákvarð-
anir voru teknar í sambandi við
það. Um kvöldið flutti sr. Benja-
min Kristjánsson fróðlegt erindi
um Skálholtsskóla, en að því
loknu sátu fundarmenn boð
prestshjónanna á staðnum, sr.
Björns Bjömssonar og frú Emmu
Hansen.
KRTSTINDÓMS-
FRÆÐSLA
Sunnudaginn 14. ágúst var
fundi fram haldið kl. 9,30 að
morgni. Þá flutti sr. Páll Þor-
leifsson á Skinnastað framsögu-
erindi um kristindómsfræðslu
barna og urðu um þaö nokkrar
umræður, sem gestur fundarins,
Valdimár Snævarr skáld, tók
þátt í meðal annarra.
Kl. 2 hófst messa í dómkirkj-
unni. Sr. Þorsteinn B. Gíslason
prófastur í Steinnesi prédikaði
og sr. Sigurður Stefánsson pró-
fastur á Möðruvöllum þjónaði
fyrir altari, kirkiukór Hólasókn-
ar annaðist söne undir stjórn
organistans Friðbjörns Trausta-
sonar. Eftir messu flutti sr. Páll
Þorleifsson prófastur á Skirína-
stsð erindi fyrir kirk.iugesti um
sama efni og hann hafði áður
flutt á fundinum og Valdimar
Snævan- las upp frumsamda og
þýdda sálma.
NÚVFRANDI STJÓRN
Stjórn félagsrns skipa nú þéss-
ir merírí: Sr. Friðrik J. Rái'r.ar
víf'slubiskup formaður, sr. Sig-
urður Stefánsson varaformaður,
sr. Helgi Konráðsson ritari, sr.
Þorsteirín Gíslason gjaldkeri og
sr. Friðrik A. Friðrikssorr.
Fundurinn var hinn ánægju-
legasti, umrteður tjörugar og gott
að dvelja á Hólum við hlýlegar
múttökur og aðbúð skólastjóra-
hjónanna Kristjáns Karlssonar
og frú Sigrúnar Ingólfsdóttur.
HOFI í Vatnsdal, 22. ágúst —
Hátíðahöld voru í Vatnsdal síð-
astliðinn sunnudag í tilefni af
byggingu hinnar nýju brúar á
Vatnsdalsá.
Samkoman hófst kl. 3 með því
að Jón Pálmason, alþingismaður.
setti mótið og lýsti tilhögun þess.
Fyrstur tók til máls dr. Krist-
inn Guðmundsson, samgöngu-
málaráðherra, er afhenti brúna
til afnota, sem fullbyggt mann-
virki.
Næstur tók til máls Geir
Zoéga, vegamálastjóri, er lýsti
gerð og býggingu brúarinnar,
sem er rnjög vönduð stálbitabrú
og hið fegursta mannvirki. Upp-
komin kostar hún 550 þús. kr.
Þar næst töluðu Jón Pálma-
son, alþm., Guðbrandur ísberg,
sýslumaður, Steingrímur Davíðs-
son, vegagerðarverkstjóri, Grím-
ur Gíslason, oddviti í Vatnsdal,
og Runólfur Björnsson, Kornsá.
Þeir Ásgrímur Kristinsson, Ási,
og Ólafur Sigfússon, Forsæludal,
fluttu frumort kvæði — brúar-
ljóð. — Milli ræðanna var al-
mennur söngur.
Að loknum ræðuhöldum var
sameiginlegt kaffi fyrir þá, er að
þessu höfðu unnið og búendur
dalsins. Voru þar enn fluttar ræð
ur og sungið. — Um kvöldið var
dansleikur í samkomuhúsinu á
Ásbrekku.
Samkoman var vel sótt frá öll-
um bæjum sveitarinnar, og ah-
margt fólk lengra að.
Vatnsdalsárbrúin nýja er býð-
ingarmikill tengiliður fyrir Vatns
dal. Áður var búið að brúa
Kornsá og Álftahólará hjá Gríms
fungu. Þá var Tungnaá hjá Þór-
arinstungu brúuð síðastliðiS
haust.
Yfirsmiður brúarbyggingarinis
ar var Guðmundur Gíslason, brú-.
arsmiður á Hvammstanga.
Brúarsamkoma þessi fór frarrj
með skemmtilegum hátíðasvip og
voru dalsbúar mjög ánægðir að
hafa fengið þessar dýrmætu sam-
göngubætur, sem auðvelda mjög
sameiginlega mjólkur- og vöru-
flutninga fyrir dalinn og félags-
lega starfsemi.
Að vrisu eru vegir í austanverð-
um Vatnsdal ennþá lítt upp-
bygðir, en þó miðar því nokkuð
árlega, og von til að því verkl
verði hraðað eftir föngum.
— Á. B. J.
Rússinn
sótti vatn
ÞÓRSHÖFN, (Færeyjum) 22. ág.
— Rússneskt skip kom hingað S
fyrradag til að sækja vatn handa
rússneska fiskveiðiflotanum, sem
stundar nú síldveiðar við Fær-
eyjar. —• Hafnarbakkinn var girt-
ur af með olíufötum og köðlum,
svo að enginn óþarfa umgangur
yrði milli skips og lands. — Er
þetta alltaf gert, þegar rússnesk
skip leggjast hér að hafnarbakk-
anum. Ástæðari er sú, að menm
óttast, að með þeim geti borizt
taugaveiki.
—Frétiaritari. '
Sextán ára tónskáld
og píanóleikari
STJÖRNUKABARETTINN efnir til miðnæturskemmtunar I Au. t-
urbæjarbíói n.k. föstudagskvöld kl. 11,15. Þar koma fram 3
beztu skemmtikraftar landsins ásamt brezku Jass-hljómsveitinr.í
Ronnie Keen, og söngkonunni Marion Davis.
Guðmundur Ingólfsson.
Einna athyg
verðastur þei
er Guðmun
Ir.gólfsson, h
sextán ára píc.
snillingur og t
skáld.
Guðmundur I
fyrst fram or
berlega, þ:
hann var 13 .
og vakti þá þ(
mikla og ve
skuldaða ath
Það má með s
segja að ( :
mundur hafi s!:
barnskónum
um við píanóið
hann fór að L.
á það sex á
gamall.
Guðmundur h:
ur dvalið í Dr
mörku undanfa i •
sex mánuði 1:
nám og kom h
þar fram í dan
sjónvarpinu.Vr
• o
S MoRGUNBLA£HÐ ©
• •
• ME8 •
P ORGUNKAFFINU «
$ "• © $ © © $ • f 6 (
pianóleikur hans rnikla aíhygli. — A miðnæturskemmtun Stjörr .-
kabarettsins mun hann eingöngu leika tónverk eftii heimski r
tónskáld og er Chopin efstur á leilvskrá hans. — Guðmundur hein’
þegar getið sér orðs sem tónskáld, en kunnust laga hans munu ve *
Vorblömin anga og Laxfossvalsinn er hann samdi 13 ára gam: I,
Meðal annars koma fram á miðnæturskemmtuninni Vínarhljó >
sveit Jósefs Fellsmans og mun Alfreð Clausen syngja með hljó: i-
sveitínni. :— Þá mun Hjálmar Gíslason leikari fara með skemm
þátt og gamanvísur. — Þá gefst fólki einnig kostur á að hlusta \
hið góða munnhörputríó Ingólfs Haraldssonar. — Einsör.gvariivr*
Gunnar Ki'istinsson úr óperunni (La Bohme) mun syngja nokkt'c
lög með Undirleik Frits Wéishappels. Þá mun og Guðmundur Ing-
leika einleik á harmoniku, ásamt fleiri skemmtiatriðum.
Kynnír verður Ævár Kvaran. — Aðgöngumiðasala að Stjörmi-
. kaberettinum hefst í dag, miðvikudag, og eru seldir í ísafold,
^Austurstræti, og Austurbæjalbíöi. J