Morgunblaðið - 30.08.1955, Síða 2

ISORGVNBLAÐl 9
Þriðjadagur 30. águst 1955 j
! ■
r
ls!@!iikar gelraunir hefjast
á ný effir sumarhléið
Fyrsti seðiiiinn 3. sep). með enskum leikjum
EFTIR nokkurra vikna hlé hefj-
ast getraunirnar að nýju og er
fyrsti seðillinn kominn út og ligg-
tir nú frammi hjá umboðsmönn-
Um.
Leikir fyrsta seðilsins fara
fram laugardaginn 3. sept, en þá
fer fram 5. umferð ensku deilda-
keppninnar, en eins og að venju
etendur hún yfir frá 3. laugardegi
i ágúst til 1. laugardags í maí ár-
lega.
Skilafrestur 1. seðilsins verður
til föstudagskvölds 2. sept hvar-
vetna á landinu. Leikir seðilsins
eru:
Birmingham — Preston
Blackpool ’— Sunderland
Bolton — A'rsenal
Cardiff — Wolves
Cheisea — Portsmouth
Everton — Luton
Huddersfield — Aston Villa
; Manch. City — Marich. Utd
Newcastle — Burnléy
, Tottenham — Charlton
WBA — Sheff. Utd
Blackburrí — Liverpool
í vetur verður eingöngu gizkað
£ enska leiki.
Hjá umboðsmönniXm, ennfrem-
ur hjá héraðssamböndum, íþrótta
bandalögum, ungmenna- og
íþróttafélögum um allt land, er
nú hægt að fá „fastraðaða seðla“
sem fylla má út fyrir margar vik-
ur í senn og gilda þeir óbreyttir
eins langan tíma og þátttakendur
-óska.
Fyrirkomulag þetta hefur
reynzt vera hér mjög vinsæJt og
«kki svo fyrirhafnarmiðið sem
eumum finnst vera að fylla út
eeðla vikulega, enda nauðsynlegt
hér á landi vegna staðhátta og
hinua strjálu samgangna, en með
þessu fyrirkomulagi fær get-
raunastarfseríiin náð til allra
landsmanna. y'
Aukavinningur verður greidd-
Ur fyrir 12 rétta/og getur hann
orðið allt að 5000 kr.
Hæsti vinningur til þessa hefur
orðið 7.204 kr. í sámráði við
menntamálaráðuneytið hefur ver
tð ákveðið að hækka verð get-
raunaraðanna úr 75 aurum í kr.
1,00, og hækka vinningar að sama
ekapi.
Ennfremur geta allir þeir, sem
kynnust vilja getraúnastarfsem-
inni. fengið ókeypis bæklinginn:
„Hvað eru getraunir?“ hjá um-
boðsmönuum og á skrifstofu ís-
lenzkra getrauna (sími 5618).
Eins og kunnugt er nýtur get-
raunastarfsemin í nágrannalönd-
um olikar mjög mikilla vinsælda
hjá almenningi, og hefur hún orð-
ið bæði listum og vísindum og
Iþróttunum hin mesta lyftistöng.
Hér hefur almenningur ekki
kynnt sér þessa starfsemi nógu
vel, margir halda að þetta sé eitt-
hvert reikningsdæmi að taka þátt
í getraunum. Svo er ekki, heldur
eru getraunir aðeins einfalt form
happdrættis. Vonandi á getrauna-
starfsemin hér eftir að vaxa svo
að hún verði eins og henni var
ætlað, lyftistöng fyrir íslenzkt
íþróttalíf og uppeldi æskunnar í
landinu.
PANMUNJON 29. ágúst: — Yfir-
herstjórn Sameinuðu þjóðanna
Kóreu bar í dag fram tillögu um
að eftirlitsnefndin með fram-
kvæmd vonpahlésins í landinu,
verði send heim. í nefndinni eru
fulltrúar frá Póllandi, Tékkó-
slóvakíu, Svíþjóð og Sviss.
Yfirherstjórnin telur nð nefnd
in hafi ekki verið starfi
vaxin.
FrjálsíStróttamefln
KR farair trian
Vilborg Þorgilsdéttir — minning
FJÓRTÁN frjálsíþróttamenn úr
KR ásamt þjálfara sínum, Bene-
dikt Jakobssyni, fóru á sunnu-
daginn í keppnisferðalag til Nor-
egs.
KR-ingarnir munu á næsta
hálfa mánuði keppa í Stavanger,
Oslo, Sarpsborg, Bergen og
Haugasundi. Flokkurinn fer í
boði „Sportsklubben Oslo-Örn“
sem skipuleggur keppnirnar og
greiðir uppihaldskostnað og ferð-
ir flokksins í Noregi.
Þeir sem fóru eru: Ásmundur
Bjarnason, Þórður B. Sigurðsson,
Pétur Rögnvaldsson, Pétur Fr.
Sigurðsson, Guðmundur Her-
mannsson, Þorsteinn Löve, Val-
björn Þorlóksson, Einar Frí-
mannsson, Guðjón Guðmundsson,
Guðmundur Guðjónsson, Svavar
Markússon, Sigmundur Júlíusson,
Tómas Lárusson og Hallgrímur
Jónsson, Ármanni.
Gunnar Sigurðsson, sem ásamt
stjórn Frjálsíþróttadeildar KR
undirbjó ferðina sem væntanleg-
ur fararstjóri, gat vegna vinnu
sínu, sinnar ekki farið og er þjálfarinn
Benedikt Jakobsson fararstjóri.
Fædd 29. nóv. 1879
Dáin 18. ágúst 1955.
MANNI verður tíðum ljúft að
| minnast gamalla góðra granna,
er þeir hníga í eilífðarvalinn.
Koma þá í hugann margar mynd-
ir samtíðarstunda í nálægð við
þá sjálfa, vini þeirra og venzlalið,
— í ýmsum litbrigðum — margar
j fagrar — sumar jafnvel ógleym-
anlegar. — Þannig er lífsins saga.
Vilborg Þorgilsdóttir, er í dag
verður borin til hinztu jarðneskr-
ar hvílu, var fædd í Hafnarfirði
29. nóv. 1879. Voru foreldrar
hennar Þorgils Þorgilsson bóndi
í Stórumörk undir Eyjafjöllum
og Ragnheiður Björnsdóttir, inns
BRONSTEIN er hæstur eftir áttundu umferð á alþjóðaskákmótinu r*^a' * Þórukoti í Njarðvík.
í Gautaborg. Hann hefur 5% vinning, en strax á eftir honum ^ ^nf Vilborg í Flensborg-
koma þeir Panno frá Argentínu og Ilivitsky frá Rússlandi með 5 Í?1S ann’. °^llu ^a a.n ^agn-
, „ ,, , , , . fræðaprofi 1895, þa em ínna
vinninga hvor. Stærsta athygli vakti skakm milli Gellers Russlands- > , . , , . ,,
, ,,, _ yngstu, ef ekki allra yngst
meistara sem hafði hvitt og landa hans Ihvitsky, sem tokst að snua stúlkna> er þaðan útskrifuðust.
taflinu algerlega við í fáum leikjum, svo að Geller gafst upp eftiri . .... . , .
39 leiki. Rússinn Spassky er hins vegar farinn að dragast aftur úr SvJni Arnasyní, síðar fisídmatT
og má segja að Ilivitsky se nú orðinn eftirlætisskákmaður áhorf- stjóra ríkisins. Bjuggu þau næstu
ár í Bíldudal, Reykjavík og
Skákin milli Bronsteins
og Keres var trölladans
enda. Þó sigraði Spassky Ilivitsky.
Sjöunda umferðin, sem tefld var
á fimmtudag var sú harðasta fram
til þessa. Eftir fjóra tíma var að-
eins einni lokið milli Argentínu-
mannsins Pilniks og Stahlbergs. í
henni virtist sem Pilnik hefði
betri stöðu, en Stálberg varðist af
snilli og var samið um jafntefli
eftir 22 leiki.
Skákin milli Bronsteins og Keres
var sannkallaður trölladans. Eftir
10 leiki gerði Bronstein framrás
með peðum sínum og nokkru síð-
ar fórnaði hann tveimur peðum
og einum manni fyrir betri stöðu,
sem færði honum sigurinn.
1 áttundu umferð bætti Keres
sér þann ósigur upp með því að
vinna Pachman öruggt og skjótt.
Szabo vann Bisguier. Stáhlberg
hafði góða skák móti Najdorf en
eftir 30 leiki, lék Najdorf á hann.
Keres, Spassky, Rabar, Pilnik og . Hafnarfirði. En árið 1910 fluttust
Szabo 4 stig. Annars er staðan
óljós vegna þess hve biðskákir eru
margar frá 7. umferð.
Bréf:
Norrænn
þau til Seyðisfjarðar þar sem
maður hennar var skipaður yfir-
fiskimatsmaður á Austurlandi,
og dvöldust þar til 1933, er þau
fluttust til Reykjavíkur.
Við Sveinn, maður Vilborgar,
höfðum allmikið saman að sælda
á Seyðisfirði mörg ár. Fór þá
ekki hjá því, að ég yrði alltíður
MORGUNBLAÐIÐ felldi í morg- gestur á hinu glaðværa og gest-
un réttan dóm um orðið „sam- risna heimili þeirra hjóna. Og
norrænn", en fullyrðir jafnframt, Þa kynntist ég fyrst hinni við-
að orðið „norrænn“ merki annað, feldnu og hispurslausu hús-
en það merkir. | freyju. Urðum við seinna nábú-
Orðið „norrænn" merkir; ar um árabil. Það var oft gest-
norskur og ekkert annað. j kvæmt á heimíli þeirra hjóna,
Örfáar sannanir nægja um ekki sízt af ungu fólki. Söng-
þetta efni: j hlýjan ótti þar rík ítök, og tón-
Ólafs saga Haraldssonar segir, skáldið þjóðkunna, Ingi T. Lárus-
að er Björn stallari fór af hans son, var þar sem annarsstaðar
hendi með sáttaboð til Svíakon- ! aufúsugestur, meðan hann dvald-
svo að þeir sömdu um jafntefli. ^ngs, þá hafi Hjalti Skeggjason ist^á Seyðisfirði.
Þá varð jafntefli milli Bronsteins
og Spassky.
Eftir áttundu umferð eru þessir
efstir:
Bronstein með 5 % stig, Panno
og Ilivitsky með 5 stig, Filip 4%,
þeirra, Ágústa, sem var hver3
manns hugljúfi, andaðist fyria
allmörgum árum.
Vilborg var hlédrægari en efn|
stóðu til, þó var hún mjög félags-
lynd að eðlisfari, og starfaði all-
mikið í Kvenfél. „Kvik“ &
Seyðisfirði um skeið, en var kær-
ast að annast heimilið og heill
þess, ræktarkona og traustur
vinur vina sinna. — Ég læt ekki
hjá líða að geta þess, að maður,
sem um skeið var starfandi hjá
þeim hjónum á Seyðisfirði, sagði
mér fyrir nokkrum dögum, að
hann hefði aldrei á ævi sinni
þekkt svo yndislegt heimili sem
Vilborgar og Sveins. Húsmóðirin
með hlýjuna og natnina við þjón*
ustufólkið og svo Sveinn með alla
glaðværðina.
Vilborg hafði ekki gengið heil
til skógar síðustu árin. Og nú
nokkra mánuði undanfarna leg-
ið dauðvona í Landsspítalanum,
þar sem hún andaðist sem fyrr
greinir. — Og nú hafði það einnig
skeð, að maður hennar, rúmlega
2 árum eldri, 78 ára, hefir einnig
orðið að liggja í sama spítala um
hríð vegna uppskurðar, en er nú
á góðum batavegi, enda þrekmað-H
ur mikill.
Vinir hans og vandalið árna
honum góðs vaxandi bata, eH
jafnframt eru konunni hans, sem
kvödd er í dag, fluttar einlægaí
og heitar óskir um fararheill ti]
landsins fyrirheitna.
Gamall granni. í
1
t
í
Lýst eítir
ökuníðing
Á LAUGARDAGSKVÖLDIÐ vaí
ekið á mann á Njarðargötunni og
meiddist hann nokkuð. Bifreiðin
sem á manninn ók keyrði þó burt
án þess að stanza og vill þvl
rannsóknarlögreglan gjarnan hafa
tal af öllum þeim sem upplýsing-
ar gætu gefið um slysið.
Það bar við um kl. 2 á laugaiv
dagskvöldið skammt frá Tivoli að
ungur maður, Egill Snorrason að
nafni, var að ganga í bæinn. Bif-
reiðin ók á hann með þeim afleiðn
ingum að hann meiddist nokkuð
í baki og síðu óg varð að flytja
hann í Landsspitalann. Allir þeit
sem upplýsingar geta gefið um
slysið eru beðnir að ræða við
rannsóknarlögregluna.
Annað slys varð og um nótt«
ina suður við Tivoli. Maður að
nafni Snorri Guðmundsson ók
fólksbifreið aftan á vörubifreið
og stórskemmdist fólksbifreiðiö
við áreksturinn. Snorri meiddist I
andliti. i
Útvarpið fær ný npptökutæki
i Tvær ágætar Steinway-slaghörpur
TKTÝLEGA hefur Ríkistúvarpið bætt mjög vélakost sinn og tæki
1" þau, sem notuð eru við upptöku, tals og tónlistar. Blaðið hefur
átt tal við Vilhjálm Þ. Gíslason og spurt hann frétta um kaup þessi.
ÍfMfS LPPTÖKLTÆKI
Lengi hefir staðið til að Ríkis-
fitvarpið yki tækjakost sinn enda
eldú vanþörf á að svo væri gert.
Hafa nýlega verið keypt til lands-
íns ýmis tækniáhöld í því skyni.
Má þar m. a. nefna nýja og full-
kor.ma hljóðnema og ýmis stilling-
lar og nákvæmnistæki, sem notuð
eru við upptöku í magnarasal út-
yarpsins; Hafa tæki þessi nú öll
yerið í notkun og er bót að.
HÍÍ.SIVÆöISLEYSI TIL BAGA
Tækin eru þau beztu sem gerast
Dg voru þau keypt frá Þýzkalandi
Hollandi og Bandaríkjunum. Ýmis
önnur tæki skortir útvarpið enn
þó til fullkominnar hljóm og tal
upptöku, en að auki háir mjög
húsnæðisleysi allri slíkri starf-
semi.
STEINWAYHLJÓÐFÆRI
Að auki hinna tæknilegu áhalda
hefir Ríkisútvarpið nýlega fest
kaup á tveimur konsert-slaghörp-
um. Eru það mestu öndvegishljóð-
færi, enda verðið eftir því. Af
Steinway gerð eru hljóðfærin og
hafa þau þegar verið tekin í
notkun.
farið með Birni. I Þau Vilborg og Sveinn eignuð-
Björn fór fyrst á fund Rögn-Just fimm vel gefnar, vinsælar
valds jarls í Gautlandi. Jarl tók dætur. Eru fjórar á lífi en ein
máli þessu þunglega, og taldi|
sendiför Bjarna forsendingu. En.
Ingibjörg kona jarls hvatti hann'
mjög til stuðnings við mál Ólafs
konungs. i
Þeir sendimenn ræddu þetta
mál oft við konu jarls. Kom mál
þeirra þar niður, að Hjalti bauð
að fara einn á fund Svíakonungs.
Taldi Hjalti sér engan háska bú-
inn, því „ek em ekki norrænn
maður“, segir hann.
Nú kann svo að vera, að Hjalti
hafi ekki mælt þessi orð. En víst
er, að Snorri Sturluson leggur
honum þau í munn. Og verður
að álíta, að Snorri hafi vitað upp-
runa og merkingu orðsins nor- i
rænn, ekki miður en nútima- Frá fundi norrænu Menningarmálanefndarinnar í Alþingishúsinfl
i í gær. Formaður norsku nefndarinnar, Helga Sivertsen, heldur ræðll
- Menningarmálanefndin
Framh. af bls. 1
menn íslenzkir.
Sveinbjörn Egilsson segir, að
orðið þýði norskur, og vitnar því
til stuðnings til Sturlu Þórðar-
sonar sagnaritara.
í fljótu bragði kann að virð-
ast, að breytingin á merkingu I
orðsins sé lítils verð. En svo er prófessor, formaður, Birgir
ekki. Afbökunin er af illum toga Thorlacius skrifstofustjóri, Eirík-
spunnin. Hún fékk byrinn, þegar ur J. Eiríksson skólastjóri, Bern-
frændþjóðir okkar tóku að ásæl- harð Stefánsson alþingismaður,
ast bókmenntaleg verðmæti ís- dr. Sigurður Nordal sendiherra,
lendinga. Þá kölluðu þeir gull- Sigurður Bjarnason ritstjóri og
aldarrit okkar norræn, og höf- Halla Bergs ritari.
unda þeirra norræna, S. K. ‘ Meðal mála, sem eru á dagskrá
Menningarmálanefndarinnar, eB
skólakerfi hinna norrænu þjóða,
almennt og norrænt menningar-
efni í skólum, norræn samvinna
á sviði haffræðinnar, skýrslu®
frá fyrri fundum og ýmis fleirl
mál. Fundinum lýkur í dag, og á
morgun munu þátttakendur haag
fara til Þingvalla.