Morgunblaðið - 03.09.1955, Page 8
MORGVNBLÁÐIÐ
Laugardagur 3. sept. 1955
JKgfUlMllMfr
Út*.: H.í. Arvakur, Reykjavík,
Itrsmkv.stj.: Sigíús Jónsson.
Rltstjórl: Valtýr Stefánsson (ábyrgítarm.)
Stjórnxnálaritstjóri: SigurSur Bjarnason frá VípRt-
Lesbók: Arni Óla, sími 304*.
Auglýaingar: Árni GarSar Kristinasoa.
Ritstjórn, auglýsingax og afgreitteia:
Auaturstræti 8. — Síxni 1600.
Askriftargjald kr. 20.00 & mánuði innamiaaóa.
í lausasölu 1 krám aintakiC.
■ C—e^>S^_5C
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Að lokncm fjórum fundum
SÍÐASTLIÐINN mánuð ' hafa skilningqr og vinátta milli þjóð-
verið haldnir hér á íslandi 1 anna.
SENN fer að verða hljótt urn
Bandaríkjamennina ellefu,
sem voru í fangelsi í Kína, —
nema einn þeirra og raunar um
hann líka. Þessi eini heitir
Daniel Schmidt. Þegar Daniel
kom heim frá Kína komst hann
að því að eiginkona hans, Una,
hafði gifst öðrum manni. Una
hélt að Daniel væri fallinn í
Kóreu og giftist aftur manni að
nafni Alford Fine.
— ★ —
Skömmu eftir að Daniel, var
Skft
Lim
ei^mmann
cf ótbittum
me
k
■ynrvara
vann Ástralíumaðurinn Hoad
fjórir norrænir fundir. Hinn
fyrsti þeirra var forsetafundur
Norðurlandaráðs, sem haldinn
var í byrjun ágúst. Þá kom full-
trúafundur Norrænu félaganna,
sem haldinn var í næst síðustu
viku. í þessari viku hafa svo ver-
ið haldnir fundir Norrænu menn
ingarmálanefndarinnar og
menntamálaráðherra Norður-
landa. Á öllum þessum fundum
hefur verið ræddur fjöldi mála,
sem snertir hinar norrænu þjóðir
og samvinnuna þeirra í milli.
íslendingum er það áreiðanlega
fagnaðarefni, að þessir fundir
hafa verið haldnir hér. Það er
vottur þess, að land okkar er ekki
lengur úr alfaraleið. Fjarlægð-
Sannleikurinn er sá, að ekk-
ert ágreiningsefni er í dag
uppi milli hinna norrænu
þjóða, sem þær geta ekki jafn-
að með sér, ekki heldur loft-
ferðadeilan eða handritamál-
ið. Okkur getur með réttu
fundist að þetta gangi seint.
En við megum vera þess full-
vissir, að þess nánari og meiri
sem norræn samvinna verðitr,
og þess raunhæfari, sem þátt-
taka okkar verður í henni,
þeim mun meiri skilning öðl-
ast frændþjóðir okkar á að-
stöðu okkar.
Það er oft þannig, að ágrein-
ingsefnin vekja meiri athygli en
þau mál, sem samkomulag hefur
, ■ ... , TT amenska Wimbledon sigurvegar-
farmn til Koreu eignaðist Una _ , . . .. „
ann Trabert 4—6, 6—3, 6—3, 8—6.
irnar eru ekki lengur hindrun í náðst um í kyrrþey. Hin fjöl-
vegi náinna samskipta okkar við mörgu samtök norrænna þjóða
þær þjóðir, sem okkur eru skyld- . hafa á undanförnum árum náð
astar að uppruna og menningu. miklum árangri á mörgum svið-
Og þær telja það ekki síður nokk- J um. Samvinna þeirra er í dag
urs virði, að sækja okkur heim raunveruleiki, sem hefur mikla
en við teljum ekki eftir okkur að
sækja fundi og mót til þeirra
landa. I
íslendingar gera sér það
einnig ljóst, að slíkir fundir,
sem sóttir eru af mörgum ágæt
um og áhrifamiklum mönnum
meðal frændþjóða þeirra geta
haft stórkostlð|a þýðingu fyr- j
ir aukinn skilning og vináttu
milli þjóðanna. Þeir auka
kynni norrænna manna af ís-
lenzku þjóðinni, starfi henn-
ar og baráttu, menningu henn-
ar og viðhorfum.
L
barn, fyrsta barn þeirrá Daniels.
Nú brást Daniel reiður við er
hann kom heim frá Kína og
uppgötvaði að kona hans var gift
öðrum manni og barn hans, sem
hann hafði aldrei augum litið,
var honum raunverulega glatað.
Hann krafðist þess að barnið yrði
tekið frá móðurinni, „þar sem
hún væri ekki fær um að vera
móðir.“
Allt féll samt í ljúfa löð um
það er lauk. Eitt kvöldið tók
Daniel það til bragðs að hringja
til konu sinnar og mæla sér mót
við hana í „felustað" hennar í
Kaliforníu. Nokkrum dögum síð-
ar hittust þau að máli, töluðu
saman í fjórar klukkustundir og
sættust heilum sáttum, Una fór
heim með Daniel.
En hvað um síðari „eiginmann-
inn“? „Hann er úr sögur.ni", seg-
ir Una.
★ ★ ★
NEW YORK. — Ástralíumenn
unnu Davis Cup bikarinn úr
höndum Bandaríkjamanná síðast-
liðinn sunnudag. Á laugardaginn
Rósewall, Astralíu vann Seixas,
Bandaríkin 6—3, 10—8, 4—6,
sunnudaginn unnu Hoad og
Hartwig, Bandaríkjamennina
Trabert og Seixas 12—14, 6—4,
6—3, 3—6, 7—5.
Þannig unnu Ástralíumenn úr-
slitasigur í þremur fyrstu leikj-
unum af fimm.
Bandaríkjamenn unnu Davis
Cup bikarinn síðastl. ár af Ástra-
líumönnum, sem sótt höfðu bik-
arinn til Bandaríkjanna árið
1950.
★ ★ ★
FRÚ Pandit, samveldisfulltrúi
Indverja í London, las blaða
mönnum pistilinn um daginn
vegna þess að þeir gerðu sér meir
far um að lýsa litarhætti hárs
6—2. í tvímenningskeppninni á hennar og skikkju heldur en að
segja frá ræðum hennar. Frú
Pandit er stödd í Skotlandi um
þessar mundir, en hún hefur að
undanförnu sótt hátíðahöldin I
Edinborg.
Frú Pandit skýrði frá því á
mannfundi í Glasgow, að hún
hefði haldið blaðamannafund, eft
ir að hún hafði verið kjörin for-
seti allsherjarþings Sameinuðu
þjóðanna og þá hefði kven-blaða-
maður nokkur kallað til hennar:
„Hvaða litur er á skikkju yðar?“
Frú Pandit sagði: „Ég næstum
hrópaði til hennar: „Spurðuð þér
hinn virðulega fyrirrennara
minn um það, hvaða litur væri á
hálsbindi hans, þegar þér áttuð
tal við hann?“
\Jeiual?andi áhripar:
Lausn
ágreiningsefnanna
Þeir, sem byggja litlar vonir
á norænni samvinnu benda oft
lega á það, að þunglega gangi
að leysa ýmis þau ágreinings-
efni, sem uppi eru meðal hinna
norrænu þjóða. Þeir minna á
deilu okkar við Svía um loft-
ferðasamninginn milli íslands og
Svíþjóðar og ágreininginn við
Dani um heimflutning hinna ís-
lenzku handrita.
Hverskonar norræn samvinna
er það, sem ekki getur leyst þessi
mál? Vilja þessar þjóðir í raun
og sannleika nokkuð með okkur
hafa fyrst þær aðhyllast ekki
sjónarmið okkar í þessum mál-
um?
Segja má, að ekki sé óeðlilegt, tryggður í heiminum nema tekið
að fslendingar beini athygli sinni verði tillit til krafna Þjóðverja og
hagnýta þýðingu fyrir það fólk,
sem byggir öll Norðurlönd.
Mikill meirihluti íslendinga
gerir sér þetta ljóst og byggir á
því vonir um að þau mál, sem
ennþá eru óleyst, muni leysast
fyrr en varir.
íslenzka þjóðin þakkar gest-
um sínum á hinum norrænu
fundum, sem hér hafa verið
haldnir undanfarið fyrir kom-
una. Þeir biðja þá að flytja Sannleikurinn
þjóðum sínum góðar kveðjur um kaninuungann.
og árnaðaróskir austur yfir ^telvAKANDA hefur borizt
hafið, Þar sem stóð vagga V bréf frá gamla manninum>
islenzks þjoðernis og menn- gem konan ^ Vesturbænum skrif-
ingar. I aðl bréf um til Velvakanda fyrir
VllfnP nokkru og kvað hann hafa kyrkt
* v ■ | kanínuunga dóttur sinnar, er
ADENAUER kanslari Vestur- hann
var beðinn að gæta hans
Þýzkalands fer í næstu viku einn hag
til Moskvu í boði Ráðstjórnar- , Þannig vill til, að Velvakandi
innar, eins og kunnugt er. Þessi hefur aflað sér upplýsinga um
væntanlega för kanslarans á mann þennan> sem er valinkunn_
Daníel og Una
1 i
fund æðstu manna Sovétríkj-
anna hefur þurft mikinn undir-
búning, eins og vænta má; ráða-
menn Vesturveldanna hafa rætt
um hana á fundum sínum og
markað sameiginlega afstöðu sína í
í Þýzkalandsmálum og Adenauer j
hefur rætt við leiðtoga allra I)
stjórnmálaflokkanna í Vestur- |J
Þýzkalandi.
Allur heimurinn bíður þess
með eftirvæntingu, hvað gerist í
Moskvuför Adertauers. Mönnum
| er ljóst, að friður verður aldrei
ur sæmdarmaður, — og auk þess
þekktur dýravinur. Ber Velvak-
andi þessvegna engar brigður á
frásögn hans.
nú sérstaklega að þessum málum.
Hér er um rík hagsmuna- og
menningarmál að ræða, sem eru
ofarlega í huga hvers manns. En
þess ber þó að gæta, að jafnvel
land þeirra verði sameinað undir
eina stjórn. Enda er þetta hin
mesta réttlætiskrafa, eins og all-
ir sjá: það kann ekki góðri lukku
að stýra að kljúfa Þýzkaland í tvö
skyldar og vinveittar þjóðir get- j andstæð ríki, eins og Rússar hafa
ur greint á. Og vissulega hafa ver
ið uppi viðkvæm deilumál milli
hinna þjóðanna á Norðurlöndum.
Þannig hafa Svíar og Norðmenn,
Svíar og Finnar, Danir og Norð-
menn átt í harðsnúnum deil-
um sín á milli, svo harðsnún-
um að ekki er meira en hálf öld
síðan að við horð lá að styrjöld
brytist út milli Svía og Norð-
manna.
En þessar þjóðir hafa leyst flest
ágreiningsmál sín. Milli þeirra
ríkir nú góð vinátta og náin sam-
vinna.
Milli fslendinga og Dana hafa
einnig staðið deilur um fjölmörg
atriði. En þessar deilur hafa
flestar verið leystar Og í
viljað allt til þessa. Þó virðast
þeir nú sjá, að við svo búið má
ekki lengur standa og hafa lýst
því yfir, að þeir séu fúsir að ræða
sameiningu Þýzkalands við Aden
auer í Moskvu. Fæst þá úr því
skorið, hvort þeir eru reiðubún-
ir að sameina landið og láta frjáls
ar kosningar fara fram í því. —
Geta þeir sýnt í verki sáttfýsi
sína og svo kallaða stefnubreyt-
ingu með því að fallast á þessa
sjálfsögðu kröfu Vesturveldanna.
Ef Rússar neita að sameina
Þýzkaland og þora ekki að láta
frjálsar kosningar fara fram í
öllu landinu, verður ekki annað
séð en þeir séu við sama heygarðs
hornið og stefni friðinum í voða
kjölfar samkomulagsins hefur með einstrengingslegri utanríkis-
runnið batnandi sambúð, vaxandi pólitík.
Hundurinn drap ungan.
RÉFIÐ hljóðar þannig:
Ég átti engin orð, þegar ég sá
bréfið frá konunni um kanínu-
morðið, í Velvakanda í gær. Ég
mun ekki fjölyrða um það, en vil
aðeins, að sannleikurinn komi í
Ijós. Ég var beðinn að gæta kan-
ínuungans þennan dag, og reyndi
að gera það eftir beztu getu, þótt
svo sorglega færi að unginn hlyti
bana. Ég hafði ungann á blettin-
um mínum um daginn, svo að
hann gæti viðrað sig og nartað
í grasið. Ég skrapp frá nokkra
sund, en á meðan skeði það, að
hundur stökk inn á blettinn og
beit ungann til bana í einu vet-
fangi. Á þetta horfðu 6 nágrann-
ar, sem allir eru reiðubúnir að
vitna þar um. Ég var alls ekki
viðstaddur, er þetta skeði, en kom
að skömmu síðar. Ég tók ungann
og bar hann inn í eldhús til kon-
unnar, þar sem ég vildi ekki
fleygja honum án þess að hún
vissi.
Bauð nýjan kanínuunga
og borgun.
EIGANDI hundsins þótti þetta
atvik mjög leiðinlegt, og átti
langt tal við konuna, og bauð
henni bæði nýjan kanínuunga og
einnig borgun. En hún vildi
hvorugt þiggja. Hún hlustar alls
ekki á söguna um hundinn, sem
er þó algjörlega rétt, heldur því
aðeins fram að ég hafi kyrkt ung-
ann.
Mér hefur æfinlega þótt vænt
um dýr, og frekar reynt að
hlynna að þeim en að gera
þeim illt. Á gamalsaldri, mundi
ég varla fara að leggja mig niður
við að ofsækja þau, og á ég
reyndar bágt með að trúa, að
aðrir hafi gaman af því“.
K*
:
Skortur á kurteisi
ókumanna.
ÆRI Velvakandi!
Það er undarleg ónáttúra
margra ökumanna á þjóðvegum
hér að halda bílum fyrir aftan sig
á veginum, enda þótt gefin séu
frá sér ofboðsleg hljóðmerki.
Þetta hefur nokkrum sinnum
komið fyrir, er ég hefi verið að
ferðast í sumar, en ekki nema
einu sinni um mjög langa leið.
Það var um daginn, að ég var að
Frú Pandit
Síðan hélt hinn indverski
diplomat áfram: „Mér fellur það
illa, er ég hefi flutt ræður, að
lesa þá í blöðunum frásagnir um
háralit minn og um það hversu
oft ég brosti.“
★ ★ ★
Er tilnefningu í embætti mið-
stjórnar brezka verkamannafl.
lauk fyrir helgina, var almennt
talið, að Hugh Gaitskill væri lík—
legastur til þess að verða eftir-
maður Attlees, sem formaður
flokksins, er Attlee lætur af
störfum. Ekki er samt búizt við
því, að Attlee láti af störfum á
þessu ári.
Miðstjórn flokksins verður kos-
in á flokksþingi, sem haldið verð-
ur i þessum mánuði.
Gaitskill verður að bessu sinni
í kjöri sem gjaldkeri flokksins.
Er búist við að hann fái yfir-
fara austur í Hreppa og á leið- ' gnæfandi meirihluta atkvæða
inni upp Grímsnesið hélt vörubill flokksmanna í þessa stöðu. Álit
þeim bíl, sem ég var í, fyrir aftan Gaitskills innan flókksins er svo
sig langa leið. Á því er enginn ^ mikið, um þessar mundir, að telja
vafi, að bílstjórinn á vörubílnum má víst, að hann verði næsti
heyrði vel hljóðmerki bíls okkar. forsætisráðherra, ef verkamanna
Þegar honum loksins fannst nóg
komið, vék hann á veginum, svo
að við kæmumst fram úr. Númer
þessa vörubíls var X-547. Mér
finnst rétt, að þegar slíkt kemur
fyrir, þá sé númer viðkomandi
flokkurinn fær aðstöðu til að
mynda stjórn í Bretlandi.
Méðal stuðningsmanna GaitskiIIs
er Harold Wilson sem áður var
fylgismaður Bevans. Bevan átti
kost á að fá öruggt sæti í mið-
bíls birt opinberlega. Það gæti ef stjórninni að þessu sinni, en hann
til vilí orðið öðrum bílstjórum til kaus heldur að bjóða sig fram
varnaðar, að þeir sýni sjálfsagða gegn Gaitskill í gjaidkera stöð-
kurteisi í umferð á þjóðvegum. una. Ósigur Bevans í þessari
— Öskureiður". keppni er vís.