Morgunblaðið - 03.09.1955, Blaðsíða 16
Veðurúiiif í dag:
S-kaldi. Rigning.
199. tbl. — Laugardagur 3. september 1955
Samial
við menntamálaráðherra Dana.
Sjá grein á bls. 9.
Fyrsta íslenzka flugvél-
in lendir í Washington
Mikíar annir Cullfaxa og Sólfaxa
Frá fundi mennfamálaráðherrarwa
Rannsókn á ieseini nnffiissffa og
hvernig stöðva má giæparitin
HINAR stóru millilandaflugvélar Flugfélags íslands hafa óvenju-
mikið að gera um þessar mundir, þar sem þær eru í leiguflugi
og einnig er hvert sæti skipað í ferðum félagsins til útlanda næstu
■daga.
Fyrsta íslenzka flugvél í
Washinglon
S. 1. miðvikudag fór Sólfaxi í
leiguflug til Washington, höfuð-
borgar Bandarikjanna. Flutti flug
vélin þangað bandaríska hermenn.
Mun þetta vera í fyrsta skipti, sem
íslenzk flugvél lendir í Washing-
ton. Farið var þangað með við-
komu í Gander. 1 bakaleiðinni kom
Thor Thors sendiherra til landsins
og var flugvélin væntanleg í nótt.
Með innflytjendur og
vísindamenn
Þá átti flugvélin að fara í ann-
að leiguflug á þriðjudaginn frá
Hamborg til New York með 57
þýzka innflytjendur til Kanada. Á
laugardagskvöld fer Gullfaxi til
Narsarssuak-flugvallar með 40
danska iðnaðarmenn og á sunnu-
daginn fer Katalina-flugbátur
flugfélagsins til Ella-eyjar og sæk
ir 19 vísindamenn, sem þar hafa
verið í Lauge Koch leiðangrinum.
Þeir fara siðan með áætlunarflug
vélum flugfélagsins til London og
Kaupmannahafnar.
Allt upppantað
Óvenju miklir farþegaflutningar
eru nú milli landa, miðað við tím
ann og fyrirsjáanlegt að þeir
verða miklir út þennan mánuð. T.
d. eru öll sæti skipuð í ferðinni
til Glasgow og Kaupmannahafnar
á laugardag, einnig í þriðjudags-
ferðinni til Glasgow og Lundúna
og miðvikudagsferðinni til Kaup-
mannahafnar og Hamborgar. —
Hafa margar pantanir verið gerð
ar með öllum næstu flugferðum.
ÍR-inp í Kaiisfad
STOKKHÓLMI, 2. sept: — ÍR-
ingarnir náðu ágætum árangri á
móti í Karlstad s.l. miðvikudag.
Vilhjálmur Einarsson (UÍA) varð
l. í þrístökki með 14,88 m. Sig-
urður Guðnason var fyrstu í 800
m. hlaupi á 1.58,6 mín. Þórir Þor-
steinsson (Á) varð 3. í 400 m.
hlaupi á 48,1 sek., Guðmundur
Vilhjálmsson varð 3. í 100 ín.
hlaupi á 10,9 sek. Adolf Óskars-
son var 2. í spjótkasti með 54,97
m. Heiðar Georgsson varð 3. í
stangarstökki með 3,70 m. og
Daníel Halldórsson 5. í 400 m.
hlaupi (B-riðli) á 51,6 sek
— Örn.
AFUNDI menntamálaráðherra Norðurlandanna fóru í fyrradag
fram miklar umræður um lesefni unglinga og hvernig varast
megi hin uppeldishættulegu sorprit og glæparit, sem svo mjög
hefur borið á hin síðustu ár. Þeir Vilhjálmur Þ. Gíslason og Þórður
Eyjólfsson fluttu framsöguræður. Var samþykkt að lokum að nor-
ræn nefnd skyldi rannsaka þetta vandamál, en þangað til skyldi
engin þjóðin ein fyrir sig gera neinar endanlegar ráðstafanir.
MIKIL BÓKAÚTGÁFA
Á NORÐURLÖNDUM
Umræður þessar hófust með
því að Vilhjálmur Þ. Gíslason
útvarpsstjóri flutti ýtarlegt er-
indi um lesefni unglinga á Norð-
urlöndum. Hann gat þess að á
Norðurlöndum væru árlega gefn-
ar út 12—13 þús. bækur og 450
dagblöð. Þar væru 21 þúsund
bókasöfn með 40 milljón bindi.
En erfitt er að dæma um það
hvað mikið bækurnar eru lesnar,
sagði Vilhjálmur. Taldi hann
nauðsynlegt að láta fara fram
rannsókn á því hverjir lesa bæk-
urnar, hvemig bækur eru helzt
lesnar o. s. frv. Helzt þyrfti að
byrja rannsókn á því hvað væri
helzta lesefni unglinga. Þar yrði
einnig að taka tíllit til helztu
keppinauta bókanna, útvarpsins,
sjónvarpsins og kvikmyndanna.
| dómari hafði framsögu um vam-
ir gegn útbreiðslu lestrarefnis,
sem teljast mætti sérstaklega
skaðlegt börnum og unglingum.
' Hann gat þess, að landssamband
framhaldsskólakennara hefði á
síðasta þingi sínu gert samþykkt
um tilmæli til Alþingis og ríkis-
stjórnar um að gera ráðstafanir
til að hindra útgáfu glæparita
og innflutning glæpamyndahefta,
(
ALMENNINGSBÓKIN
Vilhjálmur vék nokkuð að at-
hugunum, sem gerðar hafa verið
á lesefni manna. Augsýnilegar
væru ýmsar breytingar, sem orð-
ið hafa I bókaútgáfu. Ódýra al-
menningsbókin væri nú útbreidd
ust. T. d. seldust árið 1951 230
milljónir vasabóka í Bandaríkj-
unum og á síðustu árum hafa
betri bækur færzt í aukana aft-
ur og náð yfirhöndinni í sam-
keppni við glæpasögur.
Vilhjálmur Þ. Gíslason
útvarsstjóri
Ljósmynd þessa tók Ól. K. Magnússon í danska sendiráðinu í gær, þegar viðurkenning fyrir björg-
un „Kríunnar“ var afhent. Frá vinstri: Guðbjartur Óiafsson, Henry Halfdánarson, frú Bodil Begtrup,
Eiríkur Kristófersson, Árni Valdimarsson og Pétur Sigurðsson.
ER HÆGT AÐ LÝSA BÆKUR
ÓFRIÐHELGAR?
Ræðumaður taldi að bækurnar
ættu að þjóna lífinu, en hvaða
jífi eiga þær að þjóna? Hver á
Hér væri einkum um að ræða
innflutning svonefndra hasar-
blaða og útgáfu tímarita um af-
brot og glæpamál, sem á síðustU
árum hefðu hafið göngu sína hér
Erlend ríkisstjórn sendir
þakkir og rausnarlega viður-
kenningu fyrir björgun skips
Frú Bodil Begfrup afhendir SVFI
10 þús. d. kr,
IGÆR afhenti frú Bodil Begtrup, sendiherra Dana hér á landi
heiðursgjafir og viðurkenningu fyrir það góða starf, sem
nokkrir íslendingar unnu, þegar danska mælingaskipinu „Ternen“
(Krían) var bjargað við Mávabót á Meðallandsbugt í júnímánuði
6.1. Viðurkenningarnar komu frá dönsku stjórninni og eru skemmti-
legur og óvenjulegur vottur um það, að erlend yfirvöld kunna að
meta björgunarstarf íslendinga hér við strendurnar.
Cóð gjöf lil slysavarna
Frú Bodil Begtrup afhenti for-
stöðumönnum Slysavarnafélagsins
þeim Guðbjarti Ólafssyni og Hen-
ry Hálfdánarsyni, 10 þúsund
danskar krónur, til frjálsra af-
nota, sem þakklæti fyrir starf
björgunarsveitarinnar á Kirkju-
bæjarklaustri.
Heiðursmerki
Þá hlutu þessir menn viðurkenn
ingu fyrir björgun skipsins úr
sandinum: Pétur Sigurðsson for-
stjóri landhelgisgæzlunnar, var
sæmdur Kommandör-krossi Danne
brogs, Eiríkur Kristófersson skip-
herra á varðskipinu Þór var
eæmdur 1 stigi riddarakross
Dannebrogs. Gunnar Gíslason
skipherra á varðskipinu Óðni var
sæmdur riddarakrossi Dannebrogs.
Árni Valdimarsson stýrimaður
fékk að gjöf silfuröskju með áletr .
un. Þá færði frú Bodil Begtrup
þakkir sínar, íslenzku ríkisstjórn
inni, en Magnús V. Magnússon,
skrifstofustjóri var viðstaddur af-
hendingu þessa,-
Fimmfi landsiundur
Fél. ísl. símamanna
haldinn á Akureyri
FIMMTI landsfundur Félags ísl.
símamanna var haldinn á Akur-
eyri dagana 25. til 27. ágúst s.l.
Fundinn sátu 36 fulltrúar víðs-
vegar að af landinu.
Forsetar fundarins voru þeir
Steindór Björnsson Reykjavík og
Émil Jónasson, Seyðisfirði. Fund-
urinn gerði margar tillögur og
ályktanir í launa- og kjaramálum
símamannastéttarinnar.
Fótbrotnaði
í Snðargötu
í GÆR um nónbil, var maður
á gangi á Suðurgötunni Var það
Valdemar Sigurðsson, sem starf-
ar í Þjóðleikhúsinu. — Hrasaði
Valdemar þá og féll í götuna,
en hann hefur þjáðst af máttleysi
alllengi. Var fljótt kallað á sjúkra
bifreið og lögreglunni gert að-
vart.
Var maðurinn 'fluttur í Lands-
spitalann og þar rannsakaður. •—
Kom þá í Ijós, að hann var fót-
brotinn. Líðan hans er nú góð.
Hrifning á útvarps
tónleikunum
f GÆRKVÖLDI gekkst ríkisút-
varpið fyrir tónleikum í Þjóð-
leikhúsinu. Voru það fyrstu tón-
leikar Sinfóníuhljómsveitarinnar
á þessu hausti. Á efnisskrá var
Septett op. 20, eftir Beethoven.
Guðmundur Jónsson söng íslenzk
lög með undirleik Fritz Weiss-
happel og að lokum lék sinfóníu-
hljómsveitin verk eftir dr. Pál
ísólfsson, Passacaglíu í f-moll.
Stjórnaði dr. Páll sjálfur sveit-
inni.
Áheyrendur klöppuðu lista-
mönnunum mjög lof í lófa, og
hylltu þá dr. Pál og Guðmund
Jónsson.
Voru tónleikarnir hinir beztu
og lofa góðu um tónleika Ríkis-
útvarpsins í vetur.
Þórður Eyjólfsson
hæstaréttardómari.
að dæma um og velja hvaða
bækur eru æskilegar? í ein-ræð-
isríkjum er bókmenntum skipt
niður í dilka og óæskilegum
bókum rutt úr vegi. í lýðfrjáls-
um löndum eru menn ekki eins
djarfir að lýsa ákveðnar bækur
ófriðhelgar.
Að lokum kvaðst Vilhjálmur
Þ. Gíslason hafa gert áætlun yf-
ir, hvernig framkvæma skyldi
rannsókn á lesefni unglinga, þar
yrði tekið tillit til aldurs, skóla,
heimilis, borgar og sveitar. Spurt
yrði um hvaða bækur eru lesnar
og hvaða höfundar o. s. frv. Með
þessu mætti fá mjög þýðingar-
mikla skýrslu um andlegt líf á
Norðurlöndum og uppeldi æsk-
unnar.
BANN VIÐ GLÆPARITUM
ÞórðUr Eyjólfsson hæstaréttar-
á landi.
V^NDKVÆÐI
Á LAGABANNI
Þórður kvað svipuð vandamál
mjög hafa verið til umræðu 1
ýmsum öðrum löndum á síðustu
árum. Ræddi hann síðan ýmsar
leiðir, sem nefndar hefðu verið
til að stemma stigu við út*
breiðslu glæparita. Taldi hann
ýmis vandkvæði vera á, að rit
þessi væru beinlínis bönnuð með
lögum, eins og þó hefði verið
gert í Englandi og Kanada. KvaS
hann málið enn vera á athugunar
stigi hér á landi og að enn hefðu
engar ákvarðanir verið teknar 1
þessu efni.
MIKLAR UMRÆÐUR
Miklar umræður urðu um þessi
efni. M. a. skýrði danski fræðslu
málastjórinn Olaf Petersen frá
því að dönsk nefnd hefði gert
rannsókn á óheppilegum ritum
þar í landi og aðrir fulltrúar
skýrðu frá viðhorfum hver í sínu
landi. Að lokum var samþykkt
tillaga þess efnis að stofna nor-
ræna nefnd sem rannsakaði þetta
vandamál ýtarlega.
Friðardúfnakurr
HÉR hafa að undanförnu dvalizt
kínverskir listamenn á vegum
Kínanefndar. Eru þar meðal ann-
ars hljóðfæraleikarar dans- og
söngmeyjar ásamt fimleika-
manni. List þeirra er þrungin
austrænum töfrum og hið ljúfa
flautuspil minnir helzt á þyt í
laufskógi á haustdegi blandinn
léttu dúfnakurri.
Þættirnir eru kynntir á kín-
versku, en túlkaðir af Inga R.
Helgasyni formanni Kínanefndair,