Morgunblaðið - 13.09.1955, Síða 1
16 síður
Hvor skyldi hafa betur á vettvangi stjórnmálanna?
Áhorfendafjöldinn var gífurlegur á leikvanginum í Moskvu, er vestur-þýzka landsliðið og Dynamo
áttust við á dögunum. Eins og kunnugt er, unnu Rússar með 3:2. Á myndinni sjást fyrirliðarnir
tveir heilsast áður en viðureignin hófst: F. Walter (t. v.) frá Þýzkalandi og U. Netto fyrirliði Dynamo
<t. h.) Á skiltinu í baksýn stendur: Kveðja til iþróttamannanna frá Vestur-þýzka sambandslýð-
veldinu. — Nú eignast Vestur-Þjóðverjar og Rússar aftur við í Moskvu — en ekki á leikvanginum,
heldur á vettvangi stjórnmálanna.
Nýskipan móla í
Mnrokkc komin
til Iramkvæmda
★ PARÍS, 12. sept. — Franska
stjórnin samþykkti í dag nýskip-
an mála í Marokkó. Eins og menn
munu minnast voru áætlanir um
stjórnarbót þar í landi, gerðar á
fundi fimm franskra ráðherra og
leiðtoga Marokkómanr.a í Aix-
Les-Bains Rene Coty, forseti
Frakklands, sat í dag í forsæti á
ráðuneytisfundinum, sem stóð í
fjórar stundir.
ýk- Samþykkt stjórnarbótar fyrir
Marokkó hefir átt langan að-
draganda, en óeirðir og blóðsút-
hellingar í Marokkó undanfarn-
ar vikur hafa knúið stjórnina
til aðgerða Er þetta fyrsta skref-
ið, sem franska stjórnin tekur,
til að veita Marokkó fulla heima-
stjórn og fela innlendum mönn-
um forustu í framfaramálum
landsins. Samþykktin kemur
þegar +il framkvæmda, en því
hafði Faure forsætisráðherra lof-
að í Aix-Les-Bains.
★ Landstjórinn í Marokkó,
Boyer de Latour, fór í kvöld á
fund Ben Arafa soldáns til þess
að reyna að fá hann til að segja
af sér. Óstaðfestar fregnir herma
að hann muni segja af sér og yfir-
gefa Rabat innan fjögurra daga.
TÁ En fimm manna ríkisstjórn-
arráð verður ekki sett upp í Mar-
okkó, fyrr en Ben Arafa hefur
sagt af sér. Fara þá fram kosn-'
ingar í landinu, og fulltrúar kosn-
ir af þjóðinni taka við stjórn inn-
anlandsmála.
'Á’ Franski herinn í Marokkó er
við öllu búinn, ef til óeirða skyldi
koma. Franska varnarmálaráðu-
neytið hefir nú hafið rannsókn
í sambandi við atvik það, sem
átti sér stað í París í gær, er
nokkur hundruð nýliðar í hern-
um neituðu að fara til Marokkó.
Cullorða grerð Niels
Bohr tíl hesðurs
Orðan verður veitf, þeim er vinna
að friðsamlegri hagnýtingu kjarnorkunnar
KAUPMANNAHÖFN
NIELS BOHR verður sjötugur 7. okt. n. k., og er þegar hafinn
undirbúningur að því að heiðra þennan heimsfræga vísinda-
mann. Prófessor Bohr hefir sjálfur látið í ljós ósk um að mega
eyða afmælisdegi sínum á kyrrlátan hátt, en honum mun samt
vera Ijóst, að engir möguleikar eru á því.
Hann hefir því þegar sam- ton, Montreal, Glasgow, Aber-
þykkt að sitja boð Danska verk- deen og Aþenu.
fræðingafélagsins 12. okt. n. k.
Verður honum afhent þar gull-
orða, sem danska verkfræðinga-
félagið hefir látið gera 1 tilefni
af sjötugsafmæli Nóbelsverð-
launahafans. Á gullorðuna er
greypt nafn Niels Bohr. Verður
slík gullorða sem þessi í fram-
tíðinni afhent mönnum, sem
hafa lagt mikinn skerf af frið-
samlegri hagnýtingu kjarnork-
unnar í þágu mannkynsins. Orð-
an verður veitt þriðja hvert ár.
'k 'k 'k
Á gullorðuna er einnig greypt
mynd Niels Bohr og áletrun á
latínu „Mótsetningarnar skapa
heild“. Er gullorðan verður af-
hent í framtíðinni, verður þeim,
er hana hreppir, boðið til Kaup-
mannahafnar til að flytja þar
fyrirlestur. Verkfræðingafélög ’ NieU Bohr _ heiSursdoktor vi3 19
viða um heim hafa heitið danska húskóla VÍBa um heim
verkfræðingafelaginu aðstoð við
að velja þann vísindamann, er
heiðurinn hlýtur. Er hér því um
alþjóðaorðu að ræða.
k k k
Niels Bohr var nýlega gerður
að heiðursdoktor við háskólann
í Árósum. Hann er þegar heið-
ursdoktor við danska tæknihá-
skólann og háskólann í Cam-
bridge, Liverpool, Manchester,
Oxford, Edinborg, Kiel, Provi-
dence, Berkeley, Ósló, Birming-
ham, Lundúnum, París, Prince-
Kaupmannahafnarháskóli mun
sjá um hátíðahöldin á sjötugsaf-
mæli hins heimskunna kjarn-
eðlisfræðings.
Ólögleg útvarpsstöð
HAAG: — Lögreglan í Hollandi
leitar nú dyrum og dyngjum að
ólöglegri útvarpsstöð, sem kallar
sig „Hinn stóri óþekkti". Útvarps-
1 stöðin hefir aðeins einn dagskrár
lið — hún endurtekur stöðugt
.• „Horst Wessel-sönginn.
Bulganin sannfærður um góðan
árangur á IVIoskvufundinum
Dr. Adenauer og rússneski torsœtisráð-
herrann rœðast við undir fjögur augu
MOSKVU, 12. sept. — Reuter-NTB
EG ER SANNFÆRÐUR um, að samningaumleitanirnar milll
Vestur-Þýzkalands og Sovétríkjanna munu bera árangur,“
sagði Bulganin marskálkur i ávarpi, er hann flutti í veizlu, er
dr. Adenauer var haldin í Kreml í kvöld. Talið er, að Bulganin
hafi orðið svo bjartsýnn eftir að dr. Adenauer hafði lagt til, að
þeir Bulganin sætu lokaðan fund áður en fulltrúanefndir landanna
tveggja koma saman til fjórða fundarins á morgun.
Hingað til hafði gengið heldur
lítið saman í samningaumleitun-
um, en vestur-þýzki utanríkis-
Bretar reyna
kjurnavopn
ó næsta óri
★ LONDON, 12. sept.: — Bretar
hyggjast reyna þau nýju kjarn-
orkuvopn, er þeir hafa undir
höndum, á næsta ári. Hafa Bretar
ekki reynt kjarnorkuvopn síðan
í október 1953. Birgðamálaráðu-
neytið skýrði svo frá, að fyrstu
tilraunirnar verði gerðar í apríl
á Montebello-eyjunum úti fyrir
norðvestur strönd Ástralíu, en
síðar verða tilraunir gerðar á
nýju tilraunasvæði, sem verið er
að fullgera á eyðimörkinni í Mið-
Ástraliu.
Á Engar frekari upplýsingar
voru gefnar um kjarnorkuvopn
þau, er reyna á, en þau munu
vera af svipuðum styrkleika og
vopn þau, er reynd voru á Monte-
bello-eyjunum árið 1952.
★ Ástralska stjórnin hefir gefið
samþykki sitt fyrir tilraununum
í eyðimörkinni, og verður búið
svo um hnútana, að hvorki mönn
um eða dýrum stafi hætta af
þeim. — Reuter-NTB.
ráðherrann, von Brentano, lét svo
um mælt eftir viðtökurnar i
Kreml í kvöld, að horfurnar
væru nú betri á, að samkomu-
lag næðist um þau tvö höfuð-
vandamál, er verið hafa a dag-
skrá: Lausn þýzkra stríðsfanga
og eðlilegt stjórnmálasamband
milli ríkjanna. En samkomulag-
ið virðist hafa batnað yfir kokk-
teilglösum og kavíar.
★
í dag stóðu viðræðurnar í tvær
klukkustundir. Áður höfðu ut-
anríkisráðherrarnir Molotov og
Brentano komið saman til fund-
ar, en talsmaður vestur-þýzku
stjórnarinnar skýrði þá svo frá,
að ekkert samkomulag hefði
náðzt. Þeir Molotov og von Bren-
tano fluttu skýrslur um viðræð-
ur sínar á fulltrúafundinum.
16 manns farast
í jarðskjólita
• KAIRÓ, 12. scpt.: — Sextán
manns fórust í dag í jarðskjálft-
um í Kairó, Alexandríu og á land
svæðinu við Nílarósa. Byggingar
hrundu í Kairó, og átta skóla-
stúlkur fórust, er þær reyndu að
forða sér út úr hrynjandi skóla-
húsi. Jarðskjálftakippa varð
einnig vart á Kýpur, í Damaskus
og Jerúsalem.
Mjólk og mjélkur-
uíurðir hækku í verði
Bein afleiðing verkfallanna á s.l. vetri
FRAMLEIÐSLURÁÐ land-
búnaðarins hefir ákveðið
nýtt verð á mjólk og mjólkur-
afurðum í samræmi við nið-
urstöður verðlagsnefndar land
búnaðarafurða. Mjólk, rjómi
og og skyr hækkar um 12,6%
frá því sem áður var, en smjör,
ostar og aðrar vinnsluvörur
hækka um 17%. — Samkvæmt
verðgrundvelli verðlagsnefnd-
arinnar skyldu landbúnaðar-
vörur almennt hækka um
14%.
VERÐIÐ
Frá og með deginum í dag
kostar mjólkurlítrinn kr. 3,22
í lausasölu (var áður kr. 2,75).
Flöskumjólkin kostar kr. 3,37
lítrinn (var áður kr. 2,90).
Skyr-kílóið kostar kr. 6,90
(var áður kr. 6,10), smjör kr.
58,10 hvert kg, óniðurgreintt
(var kr. 49,50), en niðurgreitt
kr. 38,99 (var kr. 30,30). —
Rjómi kostar nú kr. 28,80 hver
lítri, en kostaði áður kr. 25,55.
AFLEXÐING VERK-
FALLANNA f VETUR
Þessi hækkun mjólkur-
verðsins og aðrar verðhækk-
anir á landbúnaðarafurðum t
haust eru bein afleiðing af
verkföllunum og hækkun
kaupgjaldsins. í lögum segir,
að bændur skuli hafa hlið-
stætt kaup við aðrar vinn-
andi stéttir. Er þá fyrst og
fremst miðað við kaup Dags-
brúnar-verkamanna. Þess-
vegna kemur afurðaverðs-
hækkunin nú sem bein afleið-
ing af verkföllunum á s. 1.
vetri. En á þeim báru komm-
únistar eins og kunnugt er
fyrst og fremst ábyrgð.