Morgunblaðið - 25.09.1955, Blaðsíða 9

Sunnudagur 25. sept. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
Reykjavíkurbréf:
Laugardagur 24. september
Korft um öxl til 1. desember 1939 — Þegar Rússar réð-ust á Finna — Samúð
islendinga — Hfennirnir, sem sátu heima — 99Finnagaldur66 kommúnista — 99Helg-
Ást kommúnisía á
Finnum
ALLMIKLAR umræður hafa
orðið um Finnland í íslenzkum
blöðum undanfarna daga. Á-
stæða þeirra er sú, að Finnum
liefur nú tekizt að fá Rússa til
]þess að skila sér aftur Porkkala-
skaganum, sem þeir tóku af þeim
með vopnahlésskilmálunum árið
1944. Hinsvegar halda Rússar
ennþá þeim landsvæðum, sem
|>eir tóku af Finnum á Kyrjála-
eiði og í Petsamohéraðinu í
Norður-Finnlandi. Hafa þeir
gert þar rammgerar herstöðvar
®g hreiðrað um sig til frambúð-
ar. Eru kommúnistar nú farnir
að tala um þessa hluta Finn-
lands sem „rússneskt land.“ Er
það furðuleg blekking, sem eng-
inn getur ginið við, sem eitt-
hvað þekkir til finnskrar sögu
<og viðskipta Finna við Rússa fyrr
<og síðar.
Svo einkennilega bregður nú
við, að íslenzkir kommúnistar
þykjast vera hinir einu sönnu
„vinir“ Finna og lands þeirra.
Eiga þeir ekki nógu sterk orð til
þess að lýsa ást sinni á þessari
„norrænu bræðraþjóð".
Af þessu tilefni er ástæða til
þess að skyggnast nokkuð um öxl
<og athuga dálítið samhengið í rás
viðburðanna í finnskri sögu s. 1.
16 ár.
1. desember 1939
f>AÐ ER 1. desember árið 1939,
fullveldisdagurinn, sem haldinn
er hátíðlegur sem þjóðhátíðar-
dagur. ísland er ennþá konungs-
ríki en íslenzkir stúdentar hafa
forgöngu um að minnast full-
veldisviðurkenningarinnar frá 1.
desember 1918.
En þennan dag árið 1939 eru
fáir íslendingar í hátíðaskapi. —
Við háskólastúdentarnir höfum
ákveðið að fella niður hátíðahöld
okkar.
Hver er ástæðan?
!1 Hún er sú, að sorglegur at-
burður hefur gerzt út í heimi:
Rússland hefur ráðist á Finn-
land. Ein hinna norrænu
frændþjóða úthellir blóði sínu
i hetjulegri baráttu fyrir
frelsi sínu og tilveru. í dag
eru rússneskar flugvélar að
kasta sprengjum yfir sveitir
og borgir Finnlands. Stór-
skotalið 200 milljóna stór-
veldis er að skjóta á Viborg,
eina stærstu borg Finnlands.
Og stjórnin í Moskvu segir að
hún geri þetta vegna þess að
Finnar, fjögra milljóna smá-
þjóð, hafi ráðist á Sovétríkin!
Það er vegna þessara atburða,
sem íslenzkir stúdentar hætta við
hina árlegu skrúðgöngu sína frá
<Garði niður að Alþingishúsi. í
stað hennar er efnt til göngu
að skrifstofu finnska ræðis-
mannsins í Reykjavík. Okkur
langar til þess að votta honum
og þeirri þjóð, sem hann er full-
trúi fyrir, samúð okkar og allr-
ar íslenzku þjóðarinnar.
Stúdentarnir safnast saman
við Garð. Hópurinn verður
stærri en nokkru sinni fyrr. —
Mörg hundruð íslenzkra mennta-
manna safnast þarna saman, ung
ir og gamlir. Við skipum okkur
undir þrjá fána: Okkar eigin
þjóðfána, finnska fánann og
stúdentafánann með fallegu bláu
stjörnunni. Svo leggur fjölmenn-
asta stúdentaskrúðganga, sem
farin hefur verið á íslandi af
stað niður í bæinn.
Þeir, sem heima sátu
EN ÞAÐ vantar samt nokkra
íélaga okkar í hópinn. Þeir sitja
heima hjá sér, bæði á Garði og
út í bæ.
Hvaða menn eru þetta? Það
eru kommúnistarnir í háskól-
anum og út í þjóöfélaginu.
\
asta skyldan66 — Ferðalög forsælisráðherrans
Ríkur hljómgrunnur sjálfstæðisstefreunnar
finnsku landi eftir að Porkkala
hafi verið rýmt.
Kommúnistar halda að íslend-
ingar séu minnislausir. Þeir
halda að almenningur muni ekki
ein 16 ár aftur í tímann. Eng-
inn stjórnmálaflokkur á íslandi
hefur hlotið jafn almenna fyrir-
litningu fyrir afstöðu sína og
kommúnistaflokkurinn hlaut
haustið 1939. Ein af afleiðingum
afstöðu hans varð líka sú, atS
annar formaður flokksins, Héð-
inn heitinn Valdemarsson, sagði
sig úr honum 7 dögum eftir að
Rússar réðust á Finna. Hana
hafði flutt tillögu um það í
stjórn flokksins, að hann lýsti
yfir andúð sinni á árásinni. En
línukommúnistarnir snerust gegn.
henni og þeir urðu í meirihluta.
Þá sagði Héðinn sig úr flokkn-
um, ásamt nokkrum fleiri mönn-
um. Hann átti þangað ekki aft-
urkvæmt.
Ferðalög forsætisráð-
herrans í sumar
HÉRAÐSMÓTUM Sjálfstæðis-
manna er nú að verða lokið á
þessu sumri. Um síðustu helgi
voru haldin þrjú mót Norðan-
lands, á Siglufirði, Ólafsfirði og
Dalvík. Sótti Ólafur Thors for-
sætisráðherra þau öll, ásamt
konu sinni. Þessi héraðsmót Sigl-
firðinga og Eyfirðinga voru öll
hinar glæsilegustu samkomur,
geysilega f jölsótt og vel heppnuð.
Forsætisráðherra gerði þar
íslenzkir stúdentar og almenningur í Reykjavík vottar ræðismanni Finna samúð sína vegna árásar grein fyrir starfi og stefnu Sjálf-
Rússa á Finnland. Myndin er tekin af mannfjöldanum við ræðismannsskrifstofuna 1. desember stæðisflokksins, rakti stjórn-
1939. — Islenzkir kommúnistar sögðu að Finnar hefðu ráðizt á Rússa.
ekkert til
Finna þeir þá
með Finnum?
Nei. Þeir gera sér allt aðra
hugmynd um það, sem er að
gerast en við. Rússar hafa
ekki ráðizt á Finna, segja þeir.
Finnar hafa ráðizt á Rússa.
Sovétríkin eru að verja sig,
en um leið eru þau að „frelsa"
finnsku þjóðina.
Þetta segja þessir félagar okk
ar, sem ekki vilja vera með
göngunni til finnska ræðismanns-
ins. Þeir segja meira að segja
að við séum fífl og förum með
„Finnagaldur“. Sjálfir séu þeir
einkar vel gefnir, allt að því
gáfaðir. Þeir skilja það, sem við
ekki skiljum, þeir hafa „af-
klæðst persónuleikanum" og það
er leiðin til hins sanna þroska
og skilnings.
Hjá ræðismanni
Finna
FINNSKA ræðismannsskrifstof-
an er í Hafnarhúsinu. Þar og í
nálægum götum hefur safnazt
saman geysilegur mannfjöldi,
sennilega fleira fólk en áður hef-
ur sézt saman safnað í Reykja-
vík. Fólkið í höfuðborginni vill
líka sýna finnsku þjóðinni sam-
úð sína. Það trúir því ekki að
Finnar hafi ráðizt á Rússa. Þess-
vegna kemur það þarna. For-
maður stúdentaráðs flytur stutt
ávarp. Hann tjáir finnsku þjóð-
inni samúð íslenzkra mennta-
manna og allrar íslenzku þjóð-
arinnar í þeim hörmungum, sem
nú dynja yfir Finnland. Hann
biður ræðismanninn að flytja
kveðjur okkar til fólksins, sem
rússneskar fallbyssur og flug-
vélar eru að skjóta á. Að lokum
árnar hann finnsku þjóðinni
allra heilla í baráttunni fyrir
frelsi hennar og sjálfstæði. Ræð-
ismaður Finna þakkar.
Svo eru þjóðsöngvar Finnlands
og íslands leiknir og mannfjöld-
inn drúpir höfði.
Þannig vörðu íslenzkir mennta
menn og almenningur í höfuð-
borg íslands fullveldisdeginutn
árið 1939.
Um kvöldið fluttu forsetar Al-
þingis Finnum samúðarávörp frá
þingi og þjóð í útvarp. Við það
tækifæri komst Pétur Ottesen,
fyrri varaforseti Sameinaðs Al-
þingis, m. a. þannig að orði:
„Við biðjum þess af heilum
hug, að þessari kjarnmiklu
menningafþjóð megi auðnast að
komast sem fyrst út úr þessari
eldraun með óskertu frelsi og
manntaki".
Fundur er haldinn í íslands-
1 deild þingmannasambands Norð-
Ölafur Thors forsætisráðherra.
— Hefir flutt ræður á sjö hér-
aðsmótum og fundum Sjálfstæð-
ismanna í sumar við frábærar
móttökur.
urlanda. Þar er samþykkt með
atkvæðum allra þingmanna nema
fjögra kommúnista að reka
þingmenn kommúnistaflokks ís-
lands úr þingmannasambandinu.
Brynjólfur Bjarnáson, Einar Ol-
geirsson og ísleifur Högnason
túlka sinn málstað. Þeir segja að
Sovétríkin hafi enga árás gert á
Finna. Rauði herinn sé að
„frelsa“ Finnland.
Svona innilega þykir ís-
lenzkum kommúnistum vænt
um Finna á fullveldisdaginn
árið 1939.
„Helgasta skylda
kommúnista"
Hvað gerðist svo fleira, sem í
frásögur sé færandi þessa daga?
M. a. þetta:
Sjö landflótta finnskir komm-
únistar settu á laggirnar finnska
„ríkisstjórn" í Terajoki, smá-
þorpi rétt hjá rússnesku landa-
mærunum. Þessi „stjórn“ naut
skjóls rússnesku fallbyssnanna,
sem voru að skjóta á Viborg. —
Forsætisráðherra hennar var
maður að nafni Kuusinen.
Hann lýsti því yfir, að
„stjórn" sín, „skoðaði það
sem helgustu skyldu sína að
hjálpa hinum rússneska her
til þess að brjóta andstöðu
Finna á bak aftur, svo rauði
fáninn fái sem fyrst að blakta
yfir höfuðborginni".
Þennan mann studdi „Þjóð-
viljinn", blað kommúnista á
íslandi, af heilum hug. Dag
eftir dag birti þetta blað níð
um finnsku þjóðina, sem
hafði ætlað sér að leggja
•Rússland undir sig.
Finnlandsstyrjöldinni lauk. —
Smáþjóðin bognaði fyrir ofur-
eflinu eftir hetjulega vörn. Stór
finnsk landsvæði voru lögð und-
ir Sovétríkin. Þau eru hluti af
þeim enn þann dag í dag. Og!
kommúnistar á íslandi segja að
þau séu „rússneskt land“. Þegar
slitnað var upp úr vináttu Stal-
ins og Hitlers nevddu nazistar
Finna til þátttöku í styrjöldinni.
Þeirri þátttöku þeirra lauk í
september árið 1944.
Þetta er baksvið Porkkala-
málsins. Það er nauðsynlegt
að íslendingar þekki það,
muni rás atburðanna, sem
liggja aðeins 16 ár aftur í
tímanum. Herstöðvarnar, sem
Rússar hafa byggt á Kyrjála
málaþróun síðustu ára og ræddi.
hið mikilvæga forystuhlutverk
Sjálfstæðisflokksins í framfara-
sókn þjóðarinnar undanfarin ár.
Flokkurinn væri hið sameinandi
afl íslenzku þjóðarinnar um leið
og hann væri þróttmesta tæki
hennar í baráttunni fyrir betra
og fegurra lífi.
Ólafur Thors hefur í sumar
sótt 7 héraðsmót og fundi Sjálf-
stæðismanna á Norðurlandi,
Vestfjörðum og á Austurlandi.
Hefur ræðum hans ekki aðeins
verið frábærlega vel tekið all-
staðar, heldur hefur hann og
kona hans hlotið einkar hlýlegar
og innilegar móttökur hjá fólk-
inu.
Morgunblaðið hefur haft
fregnir af því, að eitt af því,
sem vakið hefur mikla at-
hygli í ræðum forsætisráð-
herrans er það, hversu ger-
samlega þær hafa veriff
sneyddar allri hneigð til per-
sónulegra ádeilna. Hann hef-
ur fyrst og fremst túlkaff hina
víðsýnu og þjóðhollu stefnu
Sjálfstæðisflokksins, látiff
staðreyndirnar tala sínu máli
um starf fiokksins í þágu al-
mennings til sjávar og sveita.
Slíkur málflutningur er for-
manni stærsta stjórnmála-
flokks íslendinga vissulega til
sóma. Og hann vísar veginn
um það, hvernig stjórnmála-
menn eiga að haga baráttu
sinni og vopnaburði. En þvl
miður brestur nokkuð á það
ennþá að við íslendingar höf-
um lært að láta hina pólitísku
baráttu í landi okkar mótast
fyrst og fremst af málefna-
legum rökræðum.
Hin mikla aðsókn að héraðs-
mótum Sjálfstæðismanna í sum-
. _ . , _.. ar er vissulega tákn þess ríka
e»ði og a Petsamosvæðmu eru hljómgrunns sem stefna þeirra
arangur svivirðilegasta aras- á hjá fólkinu. Þjóðin vill ska
arstnðs, sem hað hefir venð aukið heilbrigði og festu í stjc
á siðari öldum, og er þá mikið
sagí.
Fordæmi Héoins
V aldemarssonar
OG NÚ þykjast íslenzkir komm-
únistar alltaf hafa verið einlæg-
ir vinir Finna. Og „Þjóðviljinn"
hamrar á því dagl.ega, að engar
rússneskar herstöðvar séu á
málalíf sitt. Hún gerir sér það
ljóst, að beinasta leiðin til þess
er að efla stærsta og víðsýnasta
stjórnmálaflokkinn í landinu. —
Reynslan hefur sýnt henni, að
þess meiri sem áhrif Sjálfstæð-
isflokksins eru, þeim mun mark-
vísar er unnið að því að bæta
hag hennar og tryggja framtíð
hennar, út á við sem inn á við.