Morgunblaðið - 14.10.1955, Blaðsíða 7

[ Föstudagur 14. okt. 1955
UORGUNBLAÐIB
I 1
8VR neitað um hækkun fargjafda
Rekstrartap á aðra milljón króna
ANNAR forstjóri Innflutnings-
Bkrifstofunnar, framsóknarmað-
urinn Jón ívarsson, fyrv. kaupfé-
lagsstjóri, hefur komið í veg fyr-
ir að Strætisvagnar Reykjavík-
ur mættu hækka fargjöld sín á
helgidögum og á kvöldin. Kaup-
félagsstjórinn heíur komið því til
leiðar, að S.V.R. hafa ekki fengið
þær tekjur sem þurfti vegna
hækkaðs tilkostnaðar, svo vagn-
arnir eru nú reknir með tapi.
Afleiðingin er augljós. Ann-
aðhvort verður að draga úr
rekstrinum, fækka ferðum,
draga úr vagnakaupum og
hætta ýmsri þjónustu, sem lát-
in hefur verið í té, eða greiða
hallann með því að jafna hon-
um niður á bæjarbúa í útsvör-
um.
REKSTUR S.V.R. ÞARF AÐ
GETA BORIÐ SIG
Hverjum manni sýnist aug-
ljóst, að S.V.R. þurfi að fá þau
fargjöld greidd, sem þarf til að
reksturinn geti borið sig. Það er
engum gerður greiði með því að
láta S.V.R. búa við sífelldan halla
rekstur, því það leiðir óhjá-
kvæmilega af sér afturför í rekstr
inum og erfiðleika fyrir það fólk,
sem notar vagnana.
Sú leið var valin, að óska
eftir samþykki Innflutnings-
skrifstofunnar á, a$ fargjöld
hækkuðu á helgidögum og á
kvöldin eftir kl. 8. Með því
móti yrði komist hjá að hækka
fargjöld starfandi fólks, náms-
fólks og annara slíkra, sem
notar vagnana til ferða á
virkum dögum.
En kaupfélagsstjórinn, sem
Framsókn hefur fyrir fulltrúa á
Innflutningsskrifstofunni, neit-
aði.
VINNULAUN OG ANNAR
KOSTNAÐUR STÓRHÆKKAR
Það má nærri geta, að þessi
neitun var ekki gerð af um-
hyggju fyrir bæjarbúum, enda
var slíks sízt að vænta úr þessari
átt. Neitunin er aðeins komin
fram til að spilla fyrir einu af
fyrirtækjum bæjarins, sem að
allra dómi, sem til þekkja, er
mjög vel stjórnað. og er í miklum
vexti, en þarf fjár með. S.V.R.
hefur á undanförnum árum sí-
aukið þjónustu sína við bæjar-
búa, fjölgað ferðum og bætt
vagnakostinn.
Á þeirri braut verður ekki
hægt að halda lengra, nema
fjárhagur fyrirtækisins sé
tryggður. Um 50% útgjalda S.
V. R. eru vinnulaun, sem hafa
stórhækkað. S.V.R. þarf líka
mikið fc tii viðhalds og endur-
nýjana.
Allt þetta vissi kaupfélagsst. og
einnig þáð, að fjölda bæjarbúa
er það stórmikið hagsmunaatriði,
að þjónusta vKgfiRpna sé sern
bezt og víðtæku t ÞesSvegna fteit
aði líka Frarnsói.narfuHtrúihn,
og flokkshræðuT h?ns í rikis-
stjómmni hafa trnji ekki fengizt
til að ómerkja ~ * ittm hans,-
SÖRgsrtióíöwdh -ftet þó fundið', að j
franákoma hsna' vur 'óvínsíól, og
þesswgna h'-fur har.n látið
„Timann“ birta tvær. greinar- I
gerðir varðandi nmtunina.
„röksemd“ J. í. um rekstrarhagn-
að hefur lítið gildi.
PÓLITÍSK NEFNDARSKIPUN
J. í. minnist á tillÖgu, sem
ekki náði fram að ganga, um
skipun nefndar til að athuga,
hvort rekstur S.V.R. gæti ekki
orðið hagstæðari með breyttu
skipulagi á ferðum þeirra eða
öðru. Tillaga þessi var á þá leið,
að skipuð skyldi nefnd með ein-
um manni frá»hverjum flokki,
sem fulltrúa á í bæjarstjórn.
Þannig átti minnihlutinn í bæj-
arstjórn að haía algeran meiri
hluta í þeirri nefnd, en þeir sem
ábyrgðina bera á rekstri S.V.R.
og afkomu bæjarsjóðs, áttu að
eiga þar einn fulltrúa. En fyrir
utan samsetningu nefndarinnar,
þá var hitt jafnómögulegt, að
nokkur nefnd myndi geta leyst
vandamálið á stuttum tíma, ef
allt reyndist nokkurn veginn með
felldu í rekstrinum.
Rétt er að rifja það upp, að
tvær tillögur um hækkun far-
gjalda S.V.R. hafa verið bornar
upp í bæjarstjórn. Var hin fyrri
um tvöföldun fargjalda eftir kl.
12 á miðnætti á laugardags- og
sunnudagskvöldum og alla helgi-
daga. Hin síðari um hækkun eft-
ir kl. 20 á virkum dögum og alla
helgidaga. Fulltrúar minnihluta-
flokkanna að undanskildum Þjóð
varnarmanninum, sem sat hjá,
greiddu atkvæði gegn fyrri
tillögunni, en 6 mánuðir liðu
milli tillagnanna. Fulltrúi Þjóð-
varnarflokksins greiddi síðari til-
lögunni atkvæði sitt, en Alíreð
Gíslason sat hjá. Á þessu
hálfa ári hefði bæjarfulltrúum
verið innan handar að kynna sér
málið, því að þeir hafa aðgang
að öllum reikningum S.V.R. og
gátu fengið allar þær upplýsing-
ar, sem þeir hefðu óskað eftir.
Nefndarskipun í siðara skiptið,
þegar hækkunin var að sjálf-
sögðu enn meira aðkallandi, var
engin lausn, heldur einungis von-
laus töf, eins og málum var hátt-
að.
LÆGRI FARGJÖLD
EN ERLENDIS
Þessar tylliástæður Jóns ívars-
sonar eru svo gagnsæjar, að ekki
er þörf á að ræða þær frekar.
Tilgangur hans er aðeins sá að
spilla fyrir S.V.R., koma fyrir-
tækinu í þrot og skapa Reykja-
víkurbæ örðugleika. Vafalaust
hugsar Framsókn sér að njóta á
einhvern hátt góðs af þessu, en á
hvern hátt, skal látið ósagt.
Það er almennt vinssella að
lækka en hækka gjöld, sem koma
við almenning. Ög öllum ætti að
vera ljóst, að fargjöld S.V.R. eru
ekki hækkuð nema af bráðri
Almenn sálfræðiþjónnsta
tekin upp í barnaskólum
áthyglisvert frumvarp borið fram
af mennlamálaráðherra
IFRUMVARPI, sem menntamálaráðherra hefur borið
fram er lagt til að skipa sérstakan mann til að annast
sálfræðiþjónustu í barnaskólunum. Skal sálfræðiþjónustan í
fyrstu takmarkast við böm á barnaskólaaldri. Til starfsins
skal velja mann, sem hefur háskólapróf í sálar og upp-
eldisfræði.
i
| MARGVÍSLEG VANDAMÁL
í greinargerð fyrir frumvarp-
inu segir m. a.: — Siðastliðið
skólaár voru yfir 17 þúsund börn
á skólaskyldualdri í landinu. í
slíku fjölmenni hljóta að koma
fram margvísleg vandamál sál-
ræns eðlis, sem kennarar eru
ekki einfærir um að leysa.
Lausn þessara vandamála er
mikilvæg bæði fyrir námsárang-
ur og þroska barna þeirra, er
hlut eiga að máli. Fjölgar sífellt
þeim börnum, sem sérstakrar að-
stoðar þurfa með almennri náms-
skyldu og vaxandi námskröfum.
Hafa flestar menningarþjóðir þar
á meðal Norðurlandaþjóðirnar nú
lögfest sálfræðiþjónustu í skól-
um.
ÞEGAR RÁÐ SÁLFRÆÐINGS
KOMA í GÓÐAR ÞARFIR
Skv. frumvarpinu er gert ráð
fyrir að sálfræðingur skólanna
rannsaki hvernig fara skuli með
böi-n sem af einhverjum ástæð-
um þarfnast sálfræðilegrar þjón-
j ustu. Kemur þar einkum til
j greina:
1) Ófullnægjandi námsár-
angur í undirstöðugreinum,
einkum lestri.
2) Taugaveiklun og truflan-
ir á tilfinninga- og viljalífi.
3) Hegðunarvandkvæði.
4) Óvissa um hvort barn
hafi náð nauðsynlegum þroska
til að hef ja skólanám.
5) Greindarskortur, sem
leiðir til ófuilnægjandi árangr
urs í venjulegu námi.
6) Afburðagreind, sem ætla
má, að geri barni fært að ljúka
námi á skemmri tíma en al-
menn gerist hér á landi.
Jón ívanson,
telur það t. d. mi
tttl fargjaída, e
undanförrsum •én
um rekstUrsbarTr
aði hefur verið
" mu KR.
ui p f élagsstjó ri,
la ó 'mðtiéhækk-
S.VR. hérfi á
m skiirið npkkr-
tði. Þeim hngrt-
/arið til endur-
nýjunnar, sem sizt má draga úr.
Loks er svo það, nð reksturshagn-
aður hvers einstaks árs hefur að-
eins verið brot af þeirri útgjalda-
aukningu, sem kemur fram á
þessu ári, vegna kauphækkana og
annars. Reksturstap S.V.R. miðað
Við 1. sept. s.l. var orðið um 1,2
millj. króna og er því augljóst að
nauðsyn. Fargjöldin hafa hækk-!
að hlutfailslega litið á 10 árum,
og eru lægri hér en þar sem til
þekkist erlendis.
Sú hækkun, sem farið var fram
á, var á helgidögum og á kvöldin,
en það er almenn regla, að vinna
á þeim tíma er greidd með mtklu
hæri’a kaupi en ella, og er veru-
legur liður i útgjöldum S.V.R.
Þkð var því sizt af öilu óeðlilegt,
þó farið væii fram á að þeir, sem
notuðu vagnana einmitt á þeim
tíma, greitMu nokkru hærra
gjaM.
Á S.V.R. Af> VF.RÐA ÓMAGI
Á BÆJARSJÓÐI
Almenningur skilur þetta líka,
* g kann að meta þjónustu strætis-
cigrianna.' Það er líka vafalaust
hnennur skilningur fyrir hendi
um það, að slíkt er hinn versti
ógreiði að gera S.V.R. að ómaga
á bæjarsjóði, með því að eyði-
leggja afkomu þeirra. Það er
hægara að gera kröfu á hendur
S.V.R. um bætta þjónustu, betri
vagna og fleiri ferðir, ef almenn-
ingur greiðir kostnað fyrir notk-
un þeirra, svo reksturinn fái bor-
ið sig.
Jafniefli í tveim
skákutn á Hausf-
mófinu
í 6. UMFERÐ Haustsmóts Taflfé-
lags Reykjavíkur var tveim skák-
um lokið, þeirra Inga R. Jóhanns-
sonar og Arinbjarnar Guðmunds
sohar og Baldurs Möllers og Guð-
mundar Pólmasonar. Sömdu þeir
úm jafntefli Guðmundur Ágústs-
son gaf skákina á móti Pilnik.
Hinar skákimar fara allar í bið.
Jón Þorsteinsson á sennilega unn-
»ð á móti Þóri Ólafssyni.
Mikið að sfarfa
á Akranesi
AKRANESI, 18. okt. — Hingað
komu 8 bátar í dag með 820
tunnur sildar. Ásbjörn hafði 191,
Bjarni Jóhannesson 154 og Ás-
mundur 182.
Vegna mikillar vinnu við síld-
ina það sem af er, hafa bygginga-
framkvæmdir hér á Akranesi
legið nokkuð niðri undanfarnar
vikur. Sömuleiðis hefir verið
mikil vinna við hina fjölmörgu
togara, sem hér hafa lagt upp
karfa síðustu vikur. ■—Oddur.
BEZT AB AVGLtSA
1 UORGVNBLAÐINV
Þá eru ákvæði í frumvarpinu,
sem segja frá starfsviði og vald-
sviði sálfræði-fulltrúans. Ber
skólastjórum að benda honum á
þau börn sem þeir telja að rann-
saka beri og skal fulltrúinn kveða
á um meðferð þeirra barna. sem
óhæf eru til setu í almennum
barnaskólum.
Jeppi á Fialli frum- -
sýndur á Akratiesi
á laugardag J
AKRANESI, 13. okt.: — Leikféw
lag Akraness hefir undanfariSJ
æft Holbergsleikritið Jeppa á
Fjalli í þýðingu Lárusar Sigur-
björnssonar og hafa æfingar geng
ið svo vel, að eftir tæpan mánuð
frá byrjun er frumsýning leiksins
ákveðin laugardagskvöldið 15.
okt. (annað kvöld).
Leikstjórn hefir á hendi Jón
Norðfjörð, hinn góðkunni leikari
frá Akureyri. Sú nýbreytni verð-
ur viðhöfð við sýningu á Jeppa a3
þessu sinni, að ein leikkonan kem
ur fram í byrjun sýningar í gerfi
leiklistargyðjunnar Thaliu og
og mælir fram prologus, er Jón
A. Hjaltalín, skólameistari gerði,
er hann var í Lærða skólanum
Vélbátur til sölu
Til sölu er vélbáturinn Hreggviður GK 3. — Bát-
urinn er 65 rúmlestir að stærð með Atlas Imperial
vél. — Nánari uppl. gefur
Landss^mband íslenzkra útvegsmanna
ALLT Á SAMA STAÐ
Ef bér notið ný
CHAMPION
KERTI
daglega
eruum 100.000.000
hundrað milljón —
CHAMPION kerti í notkun í heiminura.
Einkaumboð á íslandi:
H.F. EGILL VILHJÁL
LAUGAVEG 118 — SIMI 8-18-12.
Ráðskona óskast
m
m
m
til að sjá um heimili í nágrenni Reykjavíkur. — iVIá
hafa með sér barn. — Þrir ógiftir karlmenn í heimili. — ;
Gott kaup. — Hjón geta komið til greina. Sér húsnæði. :
•
■
Magnús Pálsson, sími 1756
Kaupmenn — Kaupfélög
um land allt.
Hef ávallt fyrirliggjandi ýmsar hannyrðavörur fyrir
skóla, svo sem: áteiknaða púða, dúka, löbera, kodda-
ver og margt fleira. Nú er aðalhannyrðatiminn.
BJARNI Þ. HALLDÓRSSON,
umboðs- og heildverzlun,
Garðastræti 4 — sími 7121 og 7277.