Morgunblaðið - 25.10.1955, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 25. okt. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
9
Híjóðfæraleikar-
ar í verkfalli —
Dansað eflir
grammófón
NÝLKGA auglýstu hljóðfæra-
leikarar í veitingahúsum nýjan
kauptaxta, en samkvæmt honum
áttu laun þeirra að hækka um
fjórðung. Veitingahúsaeigendur
buðu þeim þá sömu hækkun og
aðrar stéttir hafa fengið, en því
tilboði var svarað með verkfalls-
Fulltrúar á Iðnþingi beimsóttu vélsmiðjuna Héðin í gær. Mynd boðun. Krefjast hljóðfæraleikar-
þessi er þaðan og sýnir, ‘er forseti sambandsins, Björgvin Frederik-1 alÁ ° ,auna æ unnar °S 71
J ’ 213 kr. a timann.
Fiillar hlöður eftir þurrka-
sumar en mikið sandfok
Samfal við Julíus Havsfeesi sýslumann
Þingeyinga
sen, flytur ræðu.
Ljósm. Ó. J.
/ðnjb/ng íslendinga
situr á rökstólum
Þingið hófst s.l. laugardag
17. IÐNÞING íslendinga var sett
í Tjarnarkaffi s.l. laugardag.
Viðstaddir þingsetninguna var
iðnaðarmálaráðherra Ingólfur
Jónsson, og nokkrir aðrir gestir.
Forseti Landssambandsins
Björgvin Frederiksen, setti þing-
ið með ræðu. Minntist hann lát-
inna iðnaðarmanna og vottaði
þingheimur þeim virðingu sína
með því að rísa úr sætum.
Þá rakti hann í stuttu yfirliti
gang ýmissa hagsmunamála iðn-
aðarsamtakanna, sem Landssam-
bandið hefir haft til meðferðar,
síðan síðasta Iðnþing var háð. —
Kæddi hann um Iðnaðarmála-
stofnun íslands, um lög um iðn-
fræðslu, um 50 ára starf Iðnskól-
ans í Reykjavík, en hann var
stofnaður fyrir réttum 50 árum.
Þá taldi hann nauðsyn bera til að
koma á fót ýmsum námsskeiðum
fyrir verðandi iðnaðarmenn, svo
og hæfnisprófum.
Þá minntist hann með nokkr-
um orðum 10 ára afmælis stofn-
skrár Sameinuðu þjóðanna.
í lok ræðu sinnar mælti for-
setinn á þessa leið:
Iðnaðarmenn hugsa sér ekki að
nema staðar, heldur sækja á
brattann. Margt er vel gert, en
margt er ógert, og mikið þarf til
þess að hægt sé að viðhalda þró-
uninni og halda þeim lífskjörum,
sem þjóðin býr nú við.
Að lokum sagði hann 17. Iðn-
þing íslendinga sett.
ÁVARP IÐNAÐARMÁLA-
RÁÐHERRA
Ingólfur Jónsson, iðnaðarmála-
ráðherra, ávarpaði þingið og
ræddi meðal annars hina öru
þróun iðnaðarins í landinu. Sagði
hann að íslenzkir iðnaðarmenn,
sem þó hefðu aðeins 50 ára þró-
’unarsögu iðnaðarins að baki sér,
stæðu fyllilega jafnfætis starfs-
bræðrum sínum erlendis, er þó
hefðu jafnvel mörg hundruð ára
þróunarsögu iðnaðar að baki sér.
Ráðherrann ræddi nokkuð þýð
ingu iðnaðarins fyrir þjóðina, en
nú væri svo komið að hvarvetna
þyrfti á þjónustu þeirra að halda.
Væri t.d. svo um byggingariðn-
aðinn, að ekki væri enn hægt að
byggja svo vel færi, nema allar
starfsgreinar byggingaiðnaðarins
legðu þar hönd á plóginn.
Ráðherrann ræddi nokkuð hin
nýju lög um iðnskóla, er sam-
þykkt voru á síðasta Alþingi, og
kvað þau nógu rúm til þess að
skapa skilyrði til vaxtar og
þrcska á sviði iðnfræðslunnar
Að lokum árnaði hann iðnað-
armönnum og Iðnþinginu allra
heilla.
Forseti þingsins var kjörinn
Guðm. H. Guðmundsson, fyrsti
varaforseti Steingrímur Bjarna-
son. Ritarar voru kosnir: Jón
Ágústsson og Halldór Þorsteins-
son.
Kosið var í fastanefndir og
málum þingsins vísað til þeirra
til meðferðar.
Samþykkt var að senda forseta
íslands, herra Ásgeiri Ásgeirs-
syni, kveðju þingsins og árnaðar-
óskir.
Þessi eru helztu mál á málaskrá
þingsins: Innflutningur iðnaðar-
vara og iðnaðarvinnu, Iðnaðar-
bankinn og lánaþörf iðnaðarins,
iðnfræðsla, lög og reglugerð um
iðnskóla, Iðnaðarmálastofnunin,
skatta- og toliamál, skipulagsmál
byggingariðnaðarins og iðnaðar-
skýrslur. |
★ !
Þingfundir héldu áfram á
sunnudag.
Meistarafélag húsasmiða í
Reykjavík og Iðnaðarmannafélag '
Fljótsdalshéraðs höfðu sótt um
upptöku í Landssamband iðnaðar
mann og var samþykkt að taka
bæði þessi félög inn í sambandið.
Mættir eru til þings 60 full-
trúar.
Samþykktir voru reikningar
Landssambands Iðnaðarmanna og
gengið var frá fjárhagsáætlun
fyrir næsta ár.
Lögð var fram skýrsla stjórnar
Landssambandsins yfir störf þess
frá því er síðasta Iðnþingi lauk.
Tannsmiðafélag íslands hafði
sótt um að tannsmíði yrði viður-
kennd og löggilt sem iðngrein.
Samþykkt var að fresta því máli
til næsta Iðnþings, þar sem full-
nægjandi upplýsingar lægi ekki
fyrir.
IÐNSKÓLI OG IÐNFRÆÐSLA
Rætt var um lög og reglugerð
um iðnskóla og eftirfarandi álykt
un samþykkt: •
17. iðnþing fslendinga fagnar
setningu laga og reglugerðar um
iðnskóla, og telur ekki ástæðu til
athugasemda í því sambandi, á
meðan ekki er komin reynsla á
framkvæmd þeirra. 1
Þó telur þingið að æskilegt
hefði verið, að reglugerðin hefði
verið látin ná til iðnskólanna ein-
göngu, sbr. 44. gr. hennar. j
Þá var og rætt um iðnfræðsl-
una og eftirfarandi álýktun sam-
þykkt:
17. Iðnþing fslendinga telur
æskilegt, að smíði iðnskólahúss-
ins í Reykjavík verði hraðað eftir
því, sem frekast eru föng á, til
þess að unnt verði að hrinda í
framkvæmd þeim verkefnum,
sem framundan eru og mest að-
kallandi, svo sem að koma á fót
við Iðnskólann í Reykjavík
a: Forskólum
b: Meistaraskóla
c: Tækniskóla (framhalds-
skóla)
d: Verklegum námskeiðum í
ýmsum iðngreinum.
Felur þingið sambandsstjórn að
veita bygginganefnd hússins og
Frh. á bls. 12.
Þar sem hljóðfæraleikarar hafa
nú boðað vinnustöðvun, mun nú
tekin upp grammófónmúsík á öll-
um veitingahúsum bæjarins. —
Hafa veitingamenn ákvéðið að
greiða ekki hinn nýja taxta hljóð
færaleikara, sem eru nú
þegar tekjuhæstu launþegar
landsins.
Þar sem hljóðfæraleikarar hafa
neitað að fallast á sömu prósentu-
hækkun og áðrar stéttir, sem í
krónutölu er þó margfalt hærri
en hækkun annara stétta, má bú-
ast við iöngu verkfalli. Veitinga-
menn hafa gert með sér samkomu
lag, þar sem þeir skuldbinda sig
allir til að nota ekki hljóðfæra-
leikara á hinum nýja taxta og
ieigja ekki hús sín til þeirra, sem
hyggjast nota hljóðfæraleikara.
Eru veitingamenn nú í óða önn
að koma sér upp góðri grammó-
fónmús’k, og verður gaman að
sjá, hvernig fólk skemmtir sér
án hljóðfæraleikaranna.
ÁrsháJð Sjálfsiæðis-
fél. á Akranesi
SJÁLFSTÆÐISFÉLÖGIN á
Akranesi halda árshátíð sína
næstkomandi laugardags-
kvöld. Meðal ræðumanna
verður Pétur Ottesen alþingis
maður. Þá mun Karl Guð-
mundsson kennari skemmta
og tvöfaldur kvartett úr fé-
lögunum syngja. Ýmislegt ann
að verður og til skemmtunar.
Að þeim loknum verður dans-
að.
Haustslátrun
ekki lokið
HAUSTSLÁTRUN, sem eins og
kunnugt er af fyrri fréttum, mun
verða mjög mikil á þessu hausti,
er enn ekki að fullu lokið. T.d.
er slátrun ekki lokið í Borgar-
firði og Dalasýslu.
Siáturfélag Suðurlands vinnur
nú að því að fá upplýsingar frá
bændum í Árnes-, Rangárvalla-
og Vestur-Skaftafellssýslum, um
hve miklu af nautgripum bændur
hafi hugsað sér að farga á þessu
hausti. Mun slátrun hefjast áður
en langt um líður, enda aðkall-
andi fyrir allan þorra bænda,
sem með tilliti til hins litla hey-
forða, hafa verið hvattir til að
farga af bústofni sínum svo sem
fært væri hverjum bónda.
Allir Vesfmannaeyja
báfar hæffir
VESTMANNAEYJUM, 24. okt.:
Allir bátar héðan, sem hafa verið
á reknetjaveiðum við Suðvestur-
land eru nú hættir veiðum. Alls
stunduðu þessar veiðar 17 bátar.
Afli var ákaflega misjafn, frá
700 til 2700 tunnur. Mestan afla
hafði Ófeigur III, skipstjóri Ólaf-
ur Sigurðsson.
Netatjón af völdum illhvelis
var yfirleitt mikið, en þó ákaf-
lega misjafnt. Tilfinnanlegast
mun það samt hafa verið hjá
bátunum Þórunni og Leó.
— Bj. Guðm.
FRETTAMAÐUR Mbl. hitti
Júlíus Hafsteen sýslu-
mann Þingeyinga á förnum
vegi og spurði hann tíðinda
og í hvaða erindum hann væri
nú hér í bænum.
Hann kvaðst fyrst og fremst
vera kominn til að sitja hér fund
héraðsdómara, sem haldinn er
annaðhvert ár, en Júlíus er í
stjórn þessa félagsskapar, sem
hefur mikla þýðingu fyrir dóm-
ara bæði til að kynnast og ráða
ráðum sínum.
HELZTA J&ANDAMÁL
HÉRAÐSDÓMARANNA
— Hvaða mál eru helzt rædd
þar?
— Ja, frekar vildi ég að þér
rædduð um það við formann
okkar Jón Steingrímsson sýslu-
mann í Borgarnesi. En nokkuð
get ég nefnt. Það eru launamálin
og skattamálin, sem eru mjög
þýðingarmikil, því að alltaf er
verið að hækka skatta á fast-
launamönnum, ekki sízt eftir
verkfallið s.l. vetur og ekki bætir
það úr skák, þegar stærstu verzl-
unarfyrirtæki landsins eru nú úr-
skurðuð útsvarsfrí. Lögreglumál-
in hljóta og að verða mjög ofar-
lega á teningnum, því að ástand-
ið er að verða óviðunandi. Þola
þessi mál raunverulega enga bið,
sérstaklega að tekin sé upp ríkis-
lögregla og lögregluvarðstöðvum
komið upp á þeim stöðum þar
sem síldarútgerð er mest á
sumrin.
Þá er og nauðsynlegt að takist
fullkomin samvinna milli toll-
gæzlumanna og lögregluvarða,
en á þessu hefur verið hinn mesti
misbrestur, sem kostar ríkið of'
fjár.
VEÐURBLÍÐA —
AUKIÐ SANDFOK
i — Hvað er helzt tíðinda heim-
an úr héraði?
— Þetta sumar sem nú er að
líða hefur verið bezta sumarið
hvað veðurblíðu snertir, sem ég
man eftir í Þingeyjarsýslu. Eru
nú allar hlöður fullar af góðu
heyi, því að það mátti heita að
hægt væri að hirða undan lján-
um. Var heyskap lokið í allri
Þingevjarsýslu í fyrstu viku
september.
Þó er hætta á einum vágesti í
svona þurrkasumri og það er
sandfokið frá öræfunum, sem er
stöðugt að leggja meira og meira
land undir sig og ógnar nú eink-
um Axarfirðinum, sem er ein-
hver fegursta sveitin í norður-
sýslúnni. Ásbyrgi er líka í hættu,
en það er efst í Kelduhverfinu.
UPPGANGSSTAÐUR
| — Það var mikil síldarsöltun
á Húsavík í sumar?
— Já, Húsavík hefur verið
uppgangskaupstaður, sem betur
fer. Þar er gott að vera, segir
[ sýslumaðurinn. Sildarsöltun var
óvenjulega mikil, eða rúmar 14
þús. tunnur og þorskafli var góð-
ur allt sumarið svo trillubátum
og stærri vélbátum gekk vel. —
Hraðfrystihúsinu á Húsavík
vegnar vel og hefur alltaf haft
nógan fisk, aðallega frá bátun-
um.
MIKIL AUKNING OG EFLING
HAFNARINNAR
— Hvað líður Húsavíkur-höfn,
yðar mikla áhugamáli?
— Henni líður nú ágætlega á
þessu ári og yfirleitt hefur hafn-
armálunum vegnað vel. Ég lét af
reikningshaldi hafnarsjóðs i fyrra
og afhenti það bæjarstjóra. Þá
voru tekjur hafnarinnar 345 þús.
kr. En fyrir rúmum 30 árum voru
þær á fyrsta reikningsárinu 1135
kí. og haía hafnarmannvirkin í
Húsavík c mnarlega borgað sig.
í ár verða íekjurnar sérlega mikl-
ar, vegno hinnar miklu síldar-
söltunar og hækkandi hafnar- og
vörugjalda, sem nauðsynlegt var
orðið til þess að hægt væri að
Júlíus Havsteen, sýslumaður.
auka mannvirkin. Er ég nú kom-
inn hingað til þess að ræða um
þau mál við vitamálastjóra og til
þess að kaupa nauðsynleg tæki
fyrir höfnina og Húsavíkurbæ, ef
innflutningsleyfi fæst. Þá vil ég
minnast á það, að nú loks er búið
að reisa góðan vita á Húsavíkur-
höfða og ve: jur nú sett í hann
rafljós eftir áramót. Hef ég orðið
var við að þessari vitabyggingu
er fagnað ekki einungis af Hús-
víkingum, he dur af öllum, sem
um Skjálfanda sigla.
RAFMAGN T EGGJA MEGIN
EYJAFJARÐAR
Fyrir sýsluna er ég aðallega að
herða á raforkumálunum og
vona fastlega að annað hvort nú
um jólin eða ekki síðar en á
næsta vori sé komið rafmagn í
Grýtubakkahrepp, en þá er Evja-
fjörður orðinn raflýstur bæði að
austan og vestan. Því miður er
Norðursýslan enn mjög útundan,
en ég vona, að ráð verði fundið
til að bæta úr þörfinni þar, sem
er orðin mjög mikil.
— Hvað líður yðar mikla á-
hugamáli næst höfninni, hita-
veitu Húeavíkur?
— Já, það hefur verið mikið
áhugamál mitt, að við fengjum
heitt vatn frá hverunum og not-
uðum ieiðslu miili hveranna í
Reykjahverfi og Húsavíkur, því
að með því væri hægt að byggja
nýbýlahverfi cg hefði verið sjálf-
sagt af nýbýlastjóra að hefja slík-
ar framkvæmdir. En þetta hefur
ekki orðið enn og veit ég ekki,
hvað dvelur orminn langa í hita-
veitumálinu, cn mikið tómlæti
þykir mér hafr verið sýnt í því
máli, hjá þeim aðilum, sem áttu
þar að ganga á undan og undan-
felli ég þar ekki Alþingi og ríkis-
stjórn.
BRÚARGEREIR Á SKJÁLF-
ANDAFLJÓT OG JÖKULSÁ
— Jæja, það var verið að ljúka
við smíði glrjsilegrar brúar á
Skjálfandafljct?
— Jú, það er mjög glæsileg brú
frammi í Bá ðardal, 112 metra
hengibrú hjá Stóru Völlum og
skildist mér að vígsluathöfnin
myndi fara fram þar á næsta
vori. Eru þá k imnar þrjár miklar
brýr yfir Skj-'lfandafljót og þýk-
ir mér sem sýslumanni vænt Um
því að mikið hagræði er að þeim
fyrir Þingeýinga.
Frh. á bls. 12.