Morgunblaðið - 29.10.1955, Blaðsíða 8
8
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 29. okt. 1955
Ctg,: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá VigUf,
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsmgar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Askriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanland*.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Fliiginu er nauðsynlegt al í loítinu
ríki frelsi
Raunhæf framfarabarátta
eða lævísleg niðurrifsiðja
I' SLENZKA þjóðin hefur á und-
anförnum áratugum starfað
að uppbyggingu þjóðfélags síns af
miklum þrótti og bjartsýni.
Henni hefur orðið mikið ágengt,
og hún stendur nú mitt í stór-
brotnu framfarastarfi. Hvert sem
litið er í þjóðlifi hennar er verið
að byggja upp, leggja hornsteina
að bættri aðstöðu fólksins í lífs-
baráttunni.
Þrátt fyrir þetta verður ekki
gengið á snið við þá staðreynd, að
geigvænlegar hættur eru á vegi
framfarasóknar okkar. Hin
stærsta þeirra er sú, að í landinu
starfar heill stjórnmálaflokkur,
sem vinnur markvíst að því, að
grafa undan afkomugrundvelli
þjóðarinnar, sýkja allt efnahags-
líf hennar og sá eitri upplausnar
og evðileggingar, hvar sem því
verður við komið. Þessi flokkur
er kommúnistaflokkurinn. Þrátt
fyrir allar yfirlýsingar hans um
að hann sé hinn eini sanni fram-
faraflokkur hafa leiðtogar hans
fyrr á tímum þó oftlega lýst
þeirri skoðun sinni fullum fetum,
að framfarir og umbætur innan
vébanda hins séreignarsinnaða
þjóðskipulags séu hættulegar og
bein hindrun í vegi kommúnískr-
ar valdatöku.
Þessari skoðun sinni þora
kommúnistar hér á landi ekki
lengur að lýsa opinberlega.
Þeir vita að yfirgnæfandi
meirihluti íslendinga vill þró-
un og framfarir á grundvelli
lýðræðisskipulagsins.
Þessvegna berjast málgögn
kommúnista ekki lengur opin
berlega gegn uppbyggingu
þjóðfélagsins. Þeir segjast
þvert á móti vera helztu frum
kvöðlar hennar.
Lævíslegri leið valin
En kommúnisfar hafa valið
aðra og lævísari leið til þess að
ná takmarki sínu. Hún er í því
fólgin að neyta áhrifa sinna til
þess að sýkja efnahagslíf þjóð-
arinn þannig að þar skapist öng-
þveiti og ringulreið, sem eyði-
leggi framfaramöguleika hennar.
Með því að koma bjargræðis-
vegum landsmanna á vonarvöl
hyggjast kommúnistar hindra
uppbyggingarstarfið.
Aðferð þeirra er sú, að nota
stærstu verkalýðsfélögin í land-
inu til þess að krefjast svo mikils
af útflutningsframleiðslunni að
hún verði með öllu ófær um að
standast samkeppnina á erlend-
um mörkuðum.
Svo mikið be^ur kommúnistum
orðið ágenet í bessum efnum, að
mikill hluti ciávarútvegsins er nú
rekinn með stórfelldum halla.
Hefur ríkissjóður orðið að hlaupa
undir bagga með honum og greiða
stórfellda styrki með framleiðsl-
unni. En bau fjárframlög verður
hið opinbera síðan að sækja í
vasa almennings í landinu með
ýmsum hætti.
Um það þarf ekki að fara í
neinar grafgötur, að ef svo fer
fram lengi enn, að útfiutnings-
framleiðslan verður rekin með
halla, hlýtur að skapast efna-
hagskreppa í landinu. Af henni
mun svo aftur leiða kyrrstöðu
og stöðvun þeirra fram-
kvæmda, sem nú er unnið að
og þjóðinni er lífsnauðsynlegt
að haldið verði áfram.
Uni tvennt að velja
íslendingar eiga því um
tvennt að velja: Annaðhvort að
snúast gegn þessari lævíslegu
moldvörpustarfsemi kommúnista
af fullri festu eða að leiða yfir
sig stórfelld vandræði.
Mikill meirihluti landsmanna
gerir sér ljóst, hvað fyrir komm-
únistum vakir. Engu að síður
halda þeir völdum og áhrifum í
stærstu verkalýðssamtökunum í
landinu og geta misnotað þau til
þess að grafa undan afkomuör-
yggi almennings. Velmegun sú,
sem ríkir í landinu hefur byrgt
útsýn fjölda fólks, sem gerir sér
ekki ljóst, hvert stefnir.
Á þessu þarf að verða breyt-
ing. Það er ekki nóg að s'qórn
landsins og þeir, sem að henm
standa vilji beita sér fyrir upp-
byggingarstarfi, umbótum og
framförum. Allir þjóðhollir ís-
lendingar verða að gera sér það
ljóst, að framförunum verður
ekki haldið áfram til lengdar ef
útflutningsframleiðsla þj óðarinn-
ar er rekin á óheilbrigðum grund-
velli. Sá einn er sannur framfara
maður, sem krefst ekki aðeins um
bótanna heldur ber skyn á, hver
forsenda þeirra er.
Við þurfum nú frekar á því
að halda en nokkru sinni fyrr
að vera hreinskilnir gagnvart
sjálfum okkur, viðurkenna
þær hættur, sem að okkur
steðja í stað þess að flýja á
náðir sjálfsblekkinga og yfir-
borðsháttar. í
íslenzka þjóðin á mikla og
góða möguleika til þess að
geta lifað farsælu lífi í landi
sínu. Hún þarf aðeins að kunna
fótum sínum forráð, kunna að
greina á milli raunhæfrar
framfarabaráttu og lævíslegr-
ar niðurrifsiðju kommúnista.
Genfarfundurinn
NÝR Genfarfundur er hafinn. Að
þessu sinni eru það utanríkisráð-
herrar stórveldanna, sem þar mæt
ast. En þessi fundur er samt ekki
síður þýðingarmikill en fundur
hinna „fjögra stóru“ á S.l. sumri.
Þá var skipst á vinsamlegum
ræðum. En vandamálunum var
ekki ráðið til lykta. Þeim var
vísað til fundar utanríkisráð- .
herranna, sem síðar færi fram.
„Andinn frá Genf“ varð víð-
frægur og vakti miklar vonir
meðal þjóða heimsins um aukna
friðarmöguleika. Talað var um að
kalda stríðinu væri að ljúka. Nýtt
tímabil gagnkvæms skilnings og
velvildar þjóða í milli væri í upp
siglingu. 1
Hinn nýi Genfarfundur hefur
aðeins staðið í tvo daga. Um ár-
angur hans er því ekkert hægt
að fullyrða. En töluvert öðruvísi
virðist þó blása þar nú en í sum-
ar. Fulltrúar vesturveldanna hafa
komið sér saman um ákveðna
stefnu í stærstu vandamá'unum.
Þeir eru reiðubúnir til þess að
gefa Rússum mikilvægar trygg-
ingar fyrir því, að sameining
Þýzkalands geti ekki leitt til árás
arstefnu gagnvart Sovétríkjun-
um. Undirtektir Molotovs eru
enn sem komið er tregar.
— segir norski útgerð-
armaðurinn Ludvig G.
Braathen
FLUGIÐ er orðið þýðingarmik-
ill þáttur í efnahagslífi
hverrar þjóðar, sagði útgerðar-
maðurinn, flugfélagseigandinn og
skógræktarbóndinn Ludvig G.
Braathen, er hann ræddi við
blaðamenn í gær, en hann er
nú staddur hér á landi.
FRELSI í LOFTINU
— En flugið er ný atvinnu-
grein, sem enn er að glíma við
byrjunarerfiðleikana, hélt hann
áfram, og þeir eru margir. Ekki
aðeins tæknilegir, heldur einnig
stjórnmálalegs eðlis. Ef það er
borið saman við siglingarnar,
sem eru gamlar og rótgrónar, er
sá aðstöðumunur stærstur, að
á höfunum ríkir frelsi. Það er
nauðsynlegt, að það ríki einnig
í loftinu.
★ HÖFTIN ERU OF MÖRG
— Höftin eru of mörg í sam-
bandi við flugið í dag. Hverri
þeirri þjóð, sem möguleika hefir
á að auka flugsiglingar sínar,
á að vera það frjálst. Einokunar-
aðstaða á ekki að líðast í því
sambandi.
★ VÖRUFLUTNINGAR
AUKAST
Braathen minnti á, hverja
þýðingu flugið hefði fyrir aukin,
vinsamleg samskipti landa í milli,
— en flugvélarilar væru ekki
einungis til þess að flytja far-
þega, þær væri nú notaðar til
vöruflutninga í æ ríkara mæli.
Nú væru t. d. til vélar, sem flyttu
10 smálestir í einni ferð, en ekk-
ert væri óhugandi, að sú tala
tvöfaldaðist fyrr eða síðar.
Ludvig G. Braathen og Kristján
Loftleiða. — Millilandaflugvélin
leigu, er í eign Braathens.
if ATHYGLISVERÐAR |
TÖLUR
Er Braathen var að því spurð
ur, hvort hann áliti að flugið
tæki við af siglingunum í fram-
tíðinni, benti hann á, að heildar-
tekjur (brúttó) af öllum sigl-
ingum í heiminum árið 1954 hefðu
numið 65 milljörðum norskra kr.,
en samsvarandi tala í fluginu
væri 20 miljarðar. Og þegar tek-
ið væri tillit til þess, hve ungt
flugið væri, töluðu þessar töl-
ur sannarlega sínu máli. Þá benti
hann og á, að í nokkrum löndum
væri heildarumsetning einstakra
flugfélaga þegar orðnar meiri en
stærstu útgerðarfyrirtækjanna.
Fyrir slíku væri ekki hægt að
loka augunum.
ir Á STÆRRI SKIPASTÓL
EN ÍSLENDINGAR
Sem kunnugt er rekur
VeU andi álri^ar:
I' SLENDINGAR eru oft tor-
tryggnir, þegar rætt er um
norræna samvinnu og má segja,
að það sé kannski ekki að furða,
a.m.k. ekki á stundum. En þeim
mun meir gleðjast þeir þegar
þeir sjá, að norræn samvinna er
meira en nafnið tómt — þegar
þeir sjá, að í orðunum „norræn
samvinna" felst bróðurhugur og
vinátta. — Þegar mænuveikifar-
aldurinn kom hér upp, sást á á-
þreifanlegan hátt, hvers virði
norræn samvinna getur verið,
þegar góður hugur er annars veg-
ar. Danir hafa kappkostað að
veita okkur alla þá aðstoð sem
þeir megna og þeir sendu jafnvel
frægasta lömunarveikisérfræðing
sinn hingað í byrjun veikinnar.
Þeir hafa einnig sent hingað
hjúkrunarliö sem unnið hefir ó-
metanlegt starf, boðizt til að taka
á móti sjúklingum og annast þá,
á meðan þeir eru að ná sér, og
ætla jafnvel að senda okkur á-
góða af skemmtunum.
Nöldur
ÞESSI afstaða Dana er mjög
athyglisverð, og það er rétt
fyrir þá sem drukku í sig „Dana-
hatur“ úr íslandssögubókum Jón-
asar á Hriflu að hugleiða þetta
mál áður en þeir þurfa endilega
að hella sér yfir Dani næst. —
Sannleikurinn er sá, að án góðra
samskipta við Norðurlönd verð-
um við heldur ómerkilegt rekald
á milli tveggja stórvelda — og
það er óhugnanlegt hlutskipti.
Við ættum heldur að leitast við
að treysta böndin við frændur
okkar á Norðurlöndum og hætta
þessu sífellda nöldri um „gagn-
leysi norrænnar samvinnu".
GS
Óánægður Kjalnesingur
af Kjalarnesinu efir sent
mér bréfkorn og gagn-
rýnir sérleifisferðirnar í Kjósina.
Segir hann, að fyrir nokkrum ár-
; um hafi áætlunarbíllinn farið
1 eina ferð á viku upp á Kjalarnes
og haldið áætlun, en nú fari hann
alltaf alla leið inní Kjós. Segir
| bréfritari, að þeir Kjalnesingar
i hafi orðið lítil not af áætlunar-
1 ferð þessari og er honum illa við
algjörð yfirráð Kjósverja í sér-
leifismálum. Áætlunarbíllinn fer
' úr Reykjavík um miðjan dag til
þess að Kjósverjar nái háttum,
en Kjalnesingurinn vill aftur á
móti, að bíllinn fari ekki úr
Reykjavík fyrr en um kvöldmat,
a.m.k. ekki einn dag í viku. —
Bendir hann á, að ekki sé alltaf
hægt að fara heim um miðjan
dag, t.d. þegar menn fara til
læknis. Hefir hann því beðið Vel-
vakanda að koma þessu til skila
og er -það hérmeð gert.
Tvær stökur
VELVAKANDI hefir verið beð-
inn um áð koma þessum stök-
um á framfæri:
Þakkarorð til séra Sveins Vík-
ings fyrir lestur á sögunni „Ástir
piparsveinsins“, frá nokkrum
konum á Elliheimilinu Grund.
Þessa sögu þakka má,
þér frá rauna setri.
Ef þú læsir aðra þá
yrðu kvöldin betri.
Yndið streymir ofan frá,
aflið geymir fossinn.
Þér má greina þessu frá,
þökkum eina kossinn.
G. B.
Merkll,
sem
klæðlr
landlS
Guðlaugsson, formaður stjórnar
„Edda“, sem Loftleiðir hafa á
Braathen flugfélag, sem annast
innan’andsflug í Noregi. Hann
hélt einnig uppi millilandaflugi,
m. a. til Austurlanda, en SAS
kom í veg fyrir, að hann fengi
flugleyfið þangað endurnýjað.
En hann er samt fyrst og fremst
útgerðarmaður. Skipaatóll hans
nemur 130 þús. smálestum, eða
er nokkru meiri en allur floti
íslendinga.
SKÓGRÆKTIN
Kristján Guðlaugsson, formað-
ur stjórnar Loftleiða, scm kynnti
Braathen blaðamönnum, skýrði
og frá því, að hann væri einnig
einn stærsti skógeigandi í Nor-
egi og léíi sér mjög annt um
skóggræðslu.
Er Braathen var að því spurff-
ur, hvaJ hann áliti um skóg-
rækt á íslandi, kvaff hann Ijóst
vera aff viff ættum þar stórt og
mikið verkefni fyrii' höndum. —
Hann sagðist ekki vita, hvernig
skilyrði væru hér til clíks, en
víst væri um þaff, aff það yrffi
að gerast, „og þaff er hægt aff
gera allt — affeins ef viljinn er
fyrir hendi.“__________
17. iáM verði
lögbeiiitn
HINIR tveir þingmenn Þjóðvarn-
arflokksins hafa borið fram laga-
frumvarp um að 17. júní skuli
vera þjcðhátíðardagur íslend-
inga. Er þotta vegna þess að ekki
hefur vevið lögboðið, að þessi
dagur sé frídagur. Hinsvegar við-
urkenna allir fslendingar hann
sem þjóðhátíðardag og skiptir því
sennilega ekki miklu máli, hvort
slík lagaákvörðun er til eða ckkL
- VerSjöfnun
Framh. af bl» •»
atvinnuörðugleika eiga að stríða,
til þess að kaupa nýja togara.
ÞAR SEM ÞÖRFIN ER MEST
Þá er einnig athyglisvert ákvæði
i 7. gr. frumvarpsins, sem fjallar
um það, að ef í gildi eru hömlur
á fjárfestingu og innflutningi
framleiðslutækja eða skortur á
lánsfé til íramkvæmda, þá sé rík-
isstjórninni heimilt að mæla svo
fyvir að fengnum tillögum at-
vinnujöfnunarsjóðs, að vissir
staðir, sem við sérstaka atvinnu-
örðuglsika eiga að stríða skuli
sitja fyrir um þessa fyrirgreiðslu.
FLUTNINGUR STÖÐVAÐUR
Meff þessu frumvarpi þing—
manna Sjálfstæffisflokksins er
stefnt að því aff marka með lög
gjöf ákveffna stefnu í þá átt,
aff íbúar hinna ýmsu kauptúna
og kaupstaffa víffsvegar um
land ge'ii aflað sér lífsframfær-
is heima fyrir, en þurfi ekki
aff flytjast til annarra staða á
landinu til atvinnuleitar.