Morgunblaðið - 04.11.1955, Blaðsíða 7

r
Föstudagur 4. nóv. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
9
Demontshrúbkaup

Ný tegund stdlmótu í byggingur-
iðnuðinum ryður sér ti! rúms
FOSTUDAGINN 28. okt. s.l. áttu
þau merkishjónin Rannveig Guð
mundsdóttir og Guðmundur Guð-
mundsson að Brekkum i Mýrdal
60 ára hjúskaparafmæli. Þau eru
bæði ennþó við sæmilega heilsu
og sérstaklega Guðmundur, sem
stundar sínar trésmíðar frá
morgni til kvölds. Hefur hann
góða sjón og fylgist vel með
öllum fréttum, bæði í talöðum
og útvarpi, ep hann er 88 ára
og Rannveig 83.
Þennan dag voru þau heim-
sótt að Brekkum þar sem Kjart-
an sonur þeirra heldur heimili
ásamt tveim öðrum systkinum
hans, sn alls hefur þeim hjónum
orðið 12 barna auðið og eru 11
þeirra enn á lífi, öll dugandi og
myndarfólk.
Auk gjafa og fjölda heillaóska-
skevta er þeim hjónum barst, þá
fluttu þeim kveðjur og árnaðar-
óskir séra Jónas Gíslason í Vík
o'g hreppstjóri Dyrhólahrepps
Sigurður Gunnarsson, en St.efán
Hannosson Litla-Hvammi "lutti
þeim frumort kvæði.
*
Biaðið hefur verið beðið fyrir j
einlægustu kveðjur og þakkaiæti
frá þeim Rannveigu og Guð-
mundi til sveitunga og allra
þeirra, er gerðu þeim þennan
merkisdag að ógleymaniegum
hátíðisdegi.
★ Við' hina itórauknu bygg-
ingarþörí erlendis eftir styrj-
öldina og sívaxandi fram-
kvæmdir siðan um heim allan
hafa nýjar aöíerðir vnjög vutt
sér til rúms í bygginga-
iðnaftinum. Ilefur þessi tími
að ýmsu leyti verið byitinga-
samur í byggingastarfsemi. —
Stöðugt meiri íækni er íekin
í notkun. Beinist ailt að þessu,
bæði húsnæðisþörfin, sem
krefst þess að verkunum ;>é
hraðað og byggingarfram-
leiðslan aukin, sem og krafa
alls almennings um að kostn-
aður við íbúðahúsabyggingar
verði lækkaður með því að
taka hina fullkomnustu tækni
í þjónustu sína.
Hér á landi hefur þessara nýj-
unga ennþá tiltöiulega lítið gætt.
I mörgum aðferðum er enn hald-
ið við gamlar aðferðir, þótt ýmiss
konar vólar hafi 'ið vísu verið
teknar í notkun. Er það vissu-
lega miður farið, hve seinir við
erum að tileinka okkur ýmsar
framfarir á þessu sviði, því að
hér er ekki síður en annars
staðar þörf að spretta úr spori,
lækka byggingarkostnað og
hraða framkvæmdum með betri
tækni.
Byggsngariœkni eriendis fíeygir nú snjög
frarrs og er naisðsynlegi að íslenzkir húsa-
smíðameisfarar fy&gist. ve/ með nýjungunum
Þannig eru stálmót fyrir vegg sett upp. Stálflekarnir eru oft um
metir á lengd og hálfur metir á breidd. Þeir eru klemmdir saman
með skrúfum, milli þeirra eru stokkar, sem standa upp af og þeg-
ar lokið er að steypa vegginn má draga flekann upp og hæta
oían á vegginn.
Verzlunarmaður
Ungur og reglusamur maður, með verzlunarmenntun,
óskar eftir föstu starfi hjá góðu fvrirtæki, helzt sem sölu-
maður. Önnur störf koma þó til greina. Hefur nokkra
starfsæfingu. Er vel kunnugur í bænum og víða úti um
land. Vanur að aka bíl. Tilboð merkt: „Verzlunarmaður“
—327, sendist afgr. Morgbl. fyrir næsta mánudagskvöld.
Innheimtusförf
Duglegur og ráðvandur unglingur, drengur cða stúlka,
15 tii 16 ára, óskast nú þegar til mnheimtustarfa og fleira.
Upj. lýsingar í skrifstofunni.
FÁLKINN, sími 81670
Vátryggingar með bezfu kjörum
mmmemwmmsm.
Klapparstig 26 — Sími 1730 • 5872
FYRIRLESTUR UM NYJUSTU
T7EKNI
Menn fengu nokkra innsýn í
hinar nýju aðferðir erlendis,
þegar Frederick Dubois, forstjóri
Acrow-félagsins i Uundúnum
,kom fyrir skömmu hingað í heim
sókn og flutti m. a. fyrirlestur
á veitingahúsinu Röðh, aðailega
um notkun steypumóta úr stáli,
en einnig um íjölmargar aðrar
nýjungar viðkomandi byggingar
málunum. Fyrirlesturinn sóttu
nokkrir byggingariðnaðarmenn,
húsasmiðameistarar og verkfræð
ingar.
Acrow-félagið er eitf stærsta
firma í heimi, er framleiðir verk
færi til byggingavinnu. Fyrir
nokkrum hóf það fjöldafram-
leiðsl á stálsteypumóúim, sem
hafa mjög rutt sér til rúms, ekki
aðeins í Bretlandi, heldur einnig
í Suður-Ameríku, þar cem geysi-
leg byggingaþörf er og einnig
í Asíu. Er það nú að verða álit
marga byggingamanna er'iendis,
að stálmótin muni að mestu út-
rýma hinum gömiu timburmót-
um, að minnsta kosti við stærri
byggingar.
AUÐVELDARI OG ÓDÝRARI
í UPPSETNINGU
Það sem stálmótin hafa oinkum
fram yfir timburmótin er, hve
það er miklu auðveldara og fljót
ara að setja þau upp. Þau spara
bæði tíma og vinnukraft. Þá eru
þau öruggari, þ.e.a.s. ekki hætta
á að þau brötni eða iáti undan
steypuþunganum eins og stund-
um villi verða með steypumót.
Og i þviðia lagi þarf ekki að mur-
húða hús að utanverðu, sem
steypt hafa verið :neð .-.tálmótum.
Stáhnótin eru að sjálfsögðu
dýrari fyrst í innkaupi en timbr-
ið, en Dubcis forstjóri skýrði frá
því, að þau gætu enzt 100 sinnum
og taldi hann þau 20 sinnum end-
ingarbetri ■ -n krossviðarfleka,
sem nokkuð er farið að nota hér
lendis.
ÞARF EKKI AD MURHUDA
Hvernig er nú þessurn stá!-
mótum 'nagað? Þau eru í laginu
eins og fremur litlir flekar, sem
nokkrar mismunandi stærðir eru
til af. Út við kantana kemur svo
lítil rim á flekana og fylgja þar
skrúfur eða klemmur, sem gera
auðvelt að tengja þá saman og
herða þá svo vel hvern að öðr-
um, að ekkert far kem.ur í steyp-
una. Einnig er algengt að settir
séu niður milli flekanna svo-
litlir -stokkar, sem einnig herðast
alveg að þeim, en þessa stokka
ér hægt að framléngja svo upp
af veggnum, að hægt er að ýta
stálmótinu upp um eina hæð á
úthiíð húsveggs.
STALSULUR UNDIR LOFTMOT
Þá aérstakur umbúnaður sem
fylgir til að sameina veggmót
og loftmót og munar sérlega
Wl O •*•*••••• * ■ ■
Pöntunarfélags Náttúrulækningafélags Reykjavík-
ur verður haldinn í guðspekifélagshúsinu laugar-
daginn 5. nóv. kl. 20,30.
Dagskrá: Reikningar félagsins, kosningar o. fl.
Síjórnin.
Mynd þessi sýnir stálsúlur undir loftmót. Súlurnar er hægt að
hækka og lækka og munu flestir sjá, að það er miklu lyrirhafnar-
minna að koma þeim fyrir heldur en gamla aðferðln við að slá
undir loftið.
miklu þar, hversu fliótlegra er
að setja upp loftmót úr stáii,
heldur en samkvæmt gömlu að-
ferðinni. Til þess eru fj'rst og
fremst notaðar mjög sterkbyggð-
ar stálsúlur, sem hægt er að
hækka og lækka, hafa þær stór-
an burðarflöt, svo að ein slík súla
getur komið í stað fjogurra tré-
stífa. Enga festingu þarf rnilli
súlnanna innabyrðis, svo að t.
d. er mjög auðvelt að ganga um
undir steypumótinu.
Til að haida loftmótinu uppi
eru ennfremur gerðir sérstakir
stálbitar sem hægt er að lengja
og stytt.a eftir vild og í þeim
festingar fyrir stálplötur, sem rað
að sr ofan á.
! NÝ TEGUND AF VINNU-
PÖIUUM
i Dúbcis forst.jóri sagði frá ýms-
um öðrum nýjungum í bygging-
! ariðnaði erlendis. Hann skýrði
frá nýrri tegund vinnupalla, sem
ætláð er að taki verulega styttri
I tíma að reisa heldur en þá palla,
! sem hér hafa tíðkazt.
Hann gat þess, að þó ekki
væru notuð stálmótin öll í heild,
gætu menn samt gert hyggingar-
vinnuna hagkvæmari með því
að taka upp einstök atriði. Þannig
má t. d. nefna stálsúlmnar. Jafn
vel þótt menn notist við venju-
ieg timburmót við húsasmíði
virðist auðséð, hve nikill tíma-
sparnaður er að nota stálsúlurnar
í staðinn fyrir allan þann fjölda
af tréstifum, sem hér tíðkazt.
Hver stálsúla mun kosta innan
við 200 krónur, en hún slitnar
I ekkert og má nota hana upp attur
| og aftur.
! Sama er að segja um sérstök.
, mót sem Acro framleiðir fyrir
i steinsteyptar súlur og bita i loft.
: Er mikill vinnusþarnaður í notk-
un þeirra
HEFUR LÆKKAD BYGG-
INGARKOSTNAÐ
Að lokum tók Dubois íorstjóri
fram, að aotkun stáistevpumóta
ætti sérstakt erindi til þeirra
þjóða. sem verða að kaupa er-
lendis frá allt sitt timtaur. Jafnvel
í löndum, br.r sem viðarhögg
væri einn aðalatvinnuvegurinn,
sæju mcnn sér hag i að nota stál-
steypumót ,og stálvinnupalla. —
Hvarvetná kvað hann notkun
stálmótanna hafa orðið til að
lækka byggingarkostnaðinn. —
IJér á landi hefir félagið „Einars-
son og Pálsson“, umhoð fyrir
Acrow-félagið.