Morgunblaðið - 27.11.1955, Blaðsíða 1
16 síður og Lesbók
(1 árg&ngw
272. tbl. — Sunnudagur 27. nóveniber 1955
PrentiaiCli Margunblaðsini
Hernaðarástandi lýst yfir á Kýpur
Gríáir skæryfiðar handfeknir á Kýpur
TWarinn
c
1 Jörundur til síld-
j
veiðitilrauna
AKUREYRI.26. nóv.: — í dag
seldi togarinn Jörundur síðasta
síldarfarm sinn úr Norðursjó, að
■ þessu sinni, í Hamborg. Seldi
hann 3800 körfur fyrir 65.212
mörk.
j Nú siglir togarinn heim. Hann
1 mun þegar eftir heimkomuna
halda til veiða á ný, gera veiði-
tilraunir út af ströndum Suðvest-
urlandsins.
Verða tilraunirnar kostaðar af
atvinnumálaráðuneytinu og verð
ur togarinn með flotvörpu svo og
síldarvörpu þá er hann hefir not-
að við veiðarnar í Norðursjónum
að undanförnu. — Jónas.
Grískir skæruliðar
svara með blóðfórnum
NICOSIA, 26. nóv. — Einkaskeyti frá Renter.
SIR JOHN HARDING landstjóri Breta á Kýpur, lýstí í dag
yfir hernaðarástandi á eynni. Yfirlýsing þessi þýðir, a®
brezk lögregla og herlið mun nú tafarlaust skjóta á hvera
þann mann, sem neitar að hlýða tafarlaust fyrirskipunum
hennar. Þá verður það héðan í frá dauðasök, að beita vopnum
gegn lögregluliði og varðar ævilöngu fangelsi að hafa í fórum
sínum ólögleg vopn og sprengjur.
Leynihreyfing grískra frelsissinna hefur svarað þessu með
því að dreifa nýjum flugritum. Þar hvetja þeir íbúana til að
veita Bretum alla þá mótspyrnu, sem þeir geta og sitja um
líf brezkra hermanna hvarvetna.
Þegar hernaðarástandinu var
lýst yfir gerði brezk lög-
regla og herlið skyndiárás um
helztu borgir Kýpur og handtók
ýmsa forustumenn Grikkja, sem
róttækastir hafa verið í kröfum
sínum og taldir voru hættulegir
Haqkvæmari orkuvinnsla en þekkzt hefir.
MAINZ, V-Þýzkalandi. — Einkaskeyti frá Reuter. í
VESTUR-ÞÝZKA vísinda-akademían hefur tilkynnt að nú
hafi tekizt í fyrsta skipti að vinna orku úr kolum án
þess að bruni fari fram. Er hér um að ræða þá uppfinningu,
sem vísindamenn hafa lengi glímt við að breyta kemískri
orku í rafstraum. Með þessum hætti verður orkunýting
kolanna helmingi meiri en við bruna, svo að hér er um eina
stórkostlegustu uppgötvun vísindanna að ræða.
Opnberun páfans:
Kristur við rúmstokkinn
RÓMABORG — Einkaskeyti frá Reuter.
PÁFAGARÐURINN hefur nú gefið út tilkynningu um það að
Kristur hafi birzt Píusi XII. páfa, ekki alls fyrir löngu. Þessa
sýn og önnur jarteikn um guðlega dýrð sá páfinn í vöku, er hann
átti að stríða við þungbæran sjúkdóm í desember s. 1. ár. Ekki
er óliklegt að þessi sýn leiði til þess að Píus XII. verði eftir dauða
sinn dýrlingur kaþólsku kirkjunnar.
Jólafónleikar í Dóm-
kirkiunni í kvöld
HIN mikla aðsókn sýnir vaxandi
ánægju Reykvíkinga yfir jóla-
tónleikunum, sem Kirkjunefnd
kvenna safnaðarins hefir efnt til
í dómkirkjunni undanfarin ár á
fyrsta sunnudegi í aðventu.
Um aldaraðir hefir jólahald
kirkjunnar í rauninni byrjað með
jólaföstunni, aðvenntunni. Þá
heyrast fyrstu tónar þeirrar vold-
ugu hljómkviðu, sem nær há-
marki á sjálfri jólahátíðinni.
'í kvöld kl. 8,30 hefir Kirkju-
nefnd kvenna þessa jólatónleika,
með upplestri, í dómkirkjunni.
Strengjahljómsveit Þorvaldar
Steingrímssonar leikur jólalög.
Séra Sveinn Víkingur les upp.
Þorsteinn Hannesson óperusöngv-
ari syngur. Dómkirkjukórinn
syngur kórsöngva og Ragnar
Björnsson, hljómsveitarstjóri,
leikur á orgelið.
Með því að fylla kirkjuna á
þéssum yndislegu jólatónleikum
undanfarin ár hafa Reykvíkingar
Sýnt, að þeir meta starf kvenn-
ahná fyrir gömlu dómkirkjuna,
þétta fallega, söguríka og gamla
guðshús, sem Reykvíkingar elska.
En þangað er líka mikið að sækja.
Fyrsti sunnudagur í aðventu er
í dag, fjórar vikur til jóla. Vafa
laust hlustar fjöldi Reykvíkinga
á fyrstu óma hinnar heillögu há-
tíðar í dómkirkjunni í kvöld. Þeir
ómar leiða hugina til baka aftur
að beinskujólum, og þeir orka
Framhald á bls. 2.
^HAGKVÆM ORKUVINNSLA
Það er prófessor Edvard Justi
við tæknilega háskólann í
Braunschweig, sem hefir tekizt
að framkvæma þessa orku-
vinnslu. Þetta er að sjálfsögðu'
enn á tilraunastigi, en mestu
erfiðleikarnir eru yfirunnir.
Skýrsla próf. Justi sýnir að orku-
forði kola verður með þessu móti
nýttur að 70 hundraðshlutum, en
við venjulega brennslu nýtist
hann ekki nema að 40 hundraðs-
hlutum.
Þessi orkuvinnsla er á engan
hátt hættuleg, eins og kjarnorku
klofning, svo að hugsanlegt er að j
hún geti að ýmsu leyti orðið gagn
legri í raun. Sem kunnugt er virð
ist sem orkuvinnsla i kjarnorku-
ofnum verði ætið nokkuð dýr,
vegna þess að til hennar þarf
sams konar gufutæki eins og við
olíukyntar rafstöðvar. Brennslu-
laus nýting kolaorkunnar ætti að
geta orðið miklu einfaldari og 6-
dýrari.
Samkvæmt kenningum vlsinda
mannsins ætti nú að vera mögu-
legt að nota olíu i brennslugevmi
eða batterí, sem knýr rafmótor
og er uppfinningin talin mikilvæg
ekki sízt fyrir það, að nú er mjög
farið að ganga bæði á kola- og
olíubirgðir, sem í jörðu finnast.
FRÁSÖGN OGGI
Það var ítalska vikublaðið
Oggi (í dag), sem fyrst skýrði
frá þessum atburði. Kvaðst það
hafa fréttirnar eftir nánum vini
páfans, sem hafi af ást til hins
heilaga föður ekki viljað þegja
yfir leyndardóminum. í fyrstu
neitaði páfagarður að staðfesta
fregnina, þar til loks að tilkynn-
ing var gefin út í blaði páfagarðs-
HUGGAÐI HANN
Þá taldi hinn heilagi faðir, að
meistarinn væri kominn til að
kalla hann til sín og hélt áfram
bæninni „iube me venire a te“
(bjóð mér að koma til þín). En
Jesús hafði ekki komið til að
sækja hann, heldur til þess að
hugga hann og til þess að gefa
honum vissu fyrir, að stund hans
væri ekki enn komin.
Hinn heilaði faðir er viss um,
að hann sá Jesús. Þetta var eng-
inn draumur, heldur var hann
glaðvakandi. Eftir sýn þessa
kom batinn.
Síðustu níu daga hafa sex
brezkir hermenn látið lífið vegna
vopnaðrar mótspyrnu Grikkja,
átta til viðbótar hafa særzt al-
varlega og 16 hlotið minniháttar
sár. Skráðir hafa verið 132 skæru
liðaverknaðir á þessum tíma og
sprengjur hafa sprungið hvar-
vetna um eyjuna.
TIL VERNDAR LÍFI OG
F.IGNUM MANNA
John Harding landsstjóri sagði
í tilkynningu sinni í dag að við
svo búið gæti ekki staðið. Yfir-
völdin séu tilneydd til að grípa
til sterkra aðgerða til að vernda
líf og' eignir manna á eyjunni.
•Eftir yfirlýsinguna er herliði
og lögreglu heimilað að handtaka
grunaða menn fyrirvaralaust.
Ákvæði hafa einnig verið sett um
brottflutning hættúlegra manna
úr landi, um ritskoðun og bann
við ferðum milli héraða. Hifis veg
ar er óvíst hvort þau ákvæði öll
verða látin koma til fram-
kvæmda.
Salfsíldin lil Rússlands
AKRANESI, 26. nóv.: — Hingað
kom Reykjafoss um hádegi á
fimmtudag og lestaði skreið. f
gær kom danskt skip Thea
Danielsen og lestaði saltsíld til
Rússlands og í dag er hér annað
skip, sömuleiðis danskt, sem einn-
ig lestar saltsíld til Rússlands.
f G Æ R seldu tveir togarar í
Þýzkalandi og náðu báðir hag-
stæðum sölum. Seldi Fylkir rúm-
lega 240 lestir af fiski fyrir
115000 mörk og Egill Skalla-
grímsson 207 lestir fyrir 117 þús.
mörk.
í vikunni, sem nú er að hefj-
ast, munu sex togarar selja í
Þýzkalandi.
ins „Osservatore Romano", þar
sem frásögnin er staðfest með
sérstöku leyfi páfans.
STAÐFESTING PÁFANS
Þar segir svo frá: Þega
þjáningar hins heilaga páfa
voru sem mestar, endurtók
hann oft bænina „Anima
Christi“ (Sál Krists). Þegar
sjúkdómurinn náði hámarki
um nóttina var páfinn einn
herbergi sínu. Þá endurtók
hann enn þá bænina. Þegar
hann kom að kallinu „in hora
mortis meae voca me" (kall
aðu mig til þín á stund dauð
ans), þá sá hann við hlið
rekkju sinnar hina dýrðlegu
mynd Jesús.
Ný lendingarljós
Akureyrarflupeill
AKUREYRI, 26. nóv.
SÍÐDEGIS í dag var kveikt í fyrsta sinn á hinum nýju lend-
ingarljósum á flugbrautinni við Akureyri og er þar með náð
nýjum og merkum áfanga í flugsamgöngum. hér nyrðra, þar sem
vélar geta nú lent hér á hvaða tíma sólarhrings sem er, allan
ársins hring, ef veðurskilyrði ekki hamla.
FLUGBRAUTIN
STÆKKUB
Flugbrautin, sem nú er í notk-
un hér á Akureyri, er 1000 m að
lengd, en innan fárra daga verð-
ur tekin í notkun 400 m. viðbót
við norðurenda hennar, en að
byggingu þessarar viðbótar hefir
verið unnið í sumar. Verður þá
völlurinn við Akureyri lending-
arhæfur öllum tegundum flug-
véla í hinum islenzka flugflota
og þá um leið hinum stóru milli-
landaflugvélum, sem hér geta þá
lent, ef annars staðar á landinu
er ólendandi.
GLÓFAXI LENTI FYRSTUR
Ljósin, sem kveikt voru við
flugbrautina í dag, ná bæði með-
fram hinum eldri og nýrri kafla
brautarinnar og eru þau af nýj-
ustu og fullkomnustu gerð. í
kvöld lenti hér svo í fyrsta sinn
farþegaflugvél við lendingarljós.
Var það TF-ISA Glófaxi og var
flugstjóri Björn Guðmundsson.
Áður voru að sönnu lendingar-
ljós við flugbrautina, en það
voru aðeins óvarin olíuljós og
einungis notuð fyrir vöruflugvél-
ar. í fyrravetur tiðkaði Flug-
félagið það nokkuð, að senda
hingað vöruflugvélar eftir aS
skyggja tók á kvöldin, en far-
þegaflugvél hefir ekki verið send
fyrr en í dag. — Jónas.
hingað til lendingar í myrkri