Morgunblaðið - 02.12.1955, Blaðsíða 16

wttttttMðfri
276. tbl. — Föstudagur 2. desember 1955
Rannsókn'r á ísmyndm
í ám oy viitnum veigamiklar
fyr-r rafvælinyu landsins
frá í'. r.di í Jöklarannsoknarfélaginu
r^RÓÐLEGUR fyrirlestur var fluttur í fyrrakvöld á fundi Jökla-
i rannsóknafélagsins um ísmyndanir á vötnum og ám landsins.
i 'yrirlesari var Sigurjón Rist mælingamaður, og var fyrirlestur
hans vel sóttur af verkfræðingum. Hér á landi eru slíkar rann-
•óknir einkar mikilsverðar í sambandi við virkjun fallvatna, en
þessum efnum getum við lítið stuðzt við erlendar athuganir,
vegna þess hve staðhættir hér eru frábrugðnir þeim. Fyrirlesar-
>nn gat þess t. d. í sambandi við væntanlega virkjun Þjórsár, að j
vegna ísmyndunar í ánni væri nauðsynlegt að byggja stöðulón.
Bílar víðsvegar að af NorðurJandi sækja tunnur til Akureyrar. Myndin sýnir þegar verið var að
hlaða bíla við verksmiðjuna síðastliðið sumar, en þá seldust tunnurnar upp. — Ljósm. Vig.
Áður en Sigurjón Rist tók tii
i'oáls, flutti Jakob Gíslason raf-
orkumálastjóri stutt erindi um
ísmyndanir og þær truflanir, sem
þær höfðu í för með sér fyrir
raforkuverin.
ALLVÍÐA RANNSAKAÐ
Sigurjón Rist mælingamaður
hefur framkvæmt ísmyndunar
athuganir í allmörgum ám og
vötnum. Sigurjón sýndi nokkrar
myndir, m. a. frá hinum gifur-
•egu ísmyndunum við Laxár-
virkjun nyrðra í fyrravetur, en
þar hlóðst upp gífurlegur ís og
olli miklum truflunum á rafstöð-
inni. Þá sýndi hann myndir frá
Urriðafossi í Þjórsá. Þar hafði
ótrúlega mikill ís hlaðizt í ár-
farvegi og áin bólgnað upp og
flætt yfir alla bakka. Var þessi
íyrirlestur Sigurjóns hinn fróð-
legasti. Hann gat þessr að ís-
myndunin færi mjög eftir eðli
ánna, t. d. væru lindár heppileg-
astar til virkjunar, því að þar
Fjölbreytl afmælls-
háffð Eggerts Sísfáns
sonar í kvöfd
‘ KVÖI.D efna vinir Eggerts
Stéfánssonar söngvara tii hátíðar
tilefni af 65 ára afmæíi hans í
gær. Verður hún haldin í Gamla
toíói og hefst kl. 7.
Vincenzo Demetz.
Er mjög til þessarar samkomu
vandað. Gisli íViagnússon leikur
einleik á píanó, Eggert Stefáns-
•on les upp iir verkum sínum,
Guðmundur Jónsson óperusöngv-
ifi svngur einsöng, Andrés
Björnsson les upp og ítalski
óperusöngvarinn Vincenzo Dem-
etz syngur einsöng. Hefur hann
ekki komið hér fram áður.
Aðgiíngumiðar að samkomunni
>ru seldir í Bókabúð Larusar
Blöndals og hjá Sigfúsi Eymunds
>yni. Má búast við mikiili að-
,ókn rð þessari fjölbreyttu
kemmtun.
j'væri miklu minni hætta af völd
; um krapamyndunar.
i En krap og ísingarmyndun eru
skæðustu óvinir orkuveranna hér
á landi. Og i sambandi við vænt-
anlega virkjun Þjórsár gat Sig-
urjón Rist þess, að til þess að
sporna við ísmyndunarhættunni
þar og vatnsmiðlun, myndi þurfa
að gera stöðulón fyrir orkuverið.
i
TÓK 8 ÁR
Steingrimur Jónsson rafmagns-
stjóri skýrði frá hinum miklu
erfiðleikum, sem Raímagnsveita
Reykjavíkur átti við að stríða,
vegna ísmyndunar og kraps,
fyrstu árin eftir að Eliiðaárstöð-
in tók til starfa. Á þeim árum
höfðu menn enga reynslu að baki
sér í þessum efnum og sagði raf-
magnsstjóri, að það hefði tekið
hvorki meira né minna en átta
vetur að fikra sig áfram og ganga
þannig frá stífiunum við Elliða-
vatn að ís og krapi varð ekki
til verulegs baga.
i — ★ —
j Ýmsir fleiri tóku til máls og
j bentu á nauðsyn þess fyrir raf-
I orkuáætlanir hér á landi, að ís-
i myndunarrannsóknum verði hald
ið áfram, jafnframt vatnsmæl-
ingum.
STÆRSTO
VEITINGAHÚSIN
LQXA
ÖLL heiztu veitingahús bæj-
arins verða lokuð í dag vegna
samúðarverkfalls þjónaliðs
þeirra, með hljóðfæraleikur-
um, sem verið hafa í verkfalli
um nokkra vikna skeið, svo
sem kunnugt er. . . i
Þess habíi verið vænzt að
féiag þjónanna, Samband
matreiðslu- og framreiðslu-
manna, mvndi fallast á að
fresta samúðarverkfallinu bar
til genginn væri dómur í
Félagsdómi, sem fjalla skal um
lögmæti verkfalls þessa. —
Þessu var hafnað í gærkvöldi
af stjórn féiagsins.
I ellurrT beim veitingahúsum
í bænum þar sem hlióðfæra-
ieikarar haúi starfað kemur
bví til samúðarverkfalls í dag.
Önnur veitingahús verða opin.
• Símakerfi
Ólafsfirð-
. inga endur- ^
i bætt
' Tunnusmíði hefst á Akureyri m áramófin
Smíðoðor verðo /bor óvenju margar
tunnur á þessum vetri
KVEÐIÐ er nú að vinna hefjist við tunnuverksmiðjuna St
Akureyri upp úr áramótunum. Skapast við það mjög aukin
atvinna þar í bænum. Hús tunnuverksmiðjunnar hefur verið bætt
og vélakostur aukinn. J
ÓLAFSFIRÐI, 1. des. — Fyrir
nokkru er lokið lagningu síma
á alla sveitabæina í Ólafsfirði,
en að því var unnið síðastliðið
sumar. Ennfremur var símakerfi
bæjarins stórlega endurbætt, t.d.
var allur sími lagður hér í jörð.
Auk þessa var lögð ný símalína
til Akureyrar og hefur símasam-
band okkar Ólafsfirðinga við
aðra landshluta því batnað um
helming. Er öllum þessum miklu
endurbótum á símakerfinu fagn-
að hér í Ólafsfirði. — Jakob.
SMIÐADAR VERÐA
35 ÞÚS. TL’NNETR
Gert er ráð fyrir að smíðáðar
verði 35 þúsund tunnur á þessum
vetri og er það miklum mun
meira en verið hefur undanfarin
ár. Efnið í tunnurnar er vænt-
anlegt í desember og mun vinna
þvi geta hafizt strax upp úr ára-
mótunum, enda er fyrirhugað að
svo verði. f fyrravetur voru ekki
smíðaðar nema 14 þúsund tunnur
í verksmiðjunni, en veturinn þar
áður 26 þúsund.
Sally White og Þuríður Pálsdóttir.
FjcrtÉn óra bondarísk stóikn
leiknr ó jólatónleiknm
Ágíðinn rennur til ifrobbameinsfélcgsins
ANNAÐ KVÖLD gangast Tónlistarfélagið og Krabbameinsfélagið
fyrir jólatónleikum og mun allur ágóðinn af tónleikum þess-
um renna til Krabbámeinsfélagsins. Á tónleikunum kemur fram
bandarískur píanóleikari og einnig mun Þuríður Pálsdóttir syngja
með undrleik Jórunnar Viðar.
HAFNARFIRí)!: — Jón Krist-
jánsson varð skákmeistari Taflfé-
lags Hafnar fjaiðar að þessrt sinni.
Hlaut hann 5 vinninga á nýaf-
stöðnu haustmóti félagsins., þar
sem tefld var tvöföld umferð. —
f tilefni af 30 ára afmæli Tafl-
félags Hafnarfiarðar, sem var í
s.l. mánuði, verður efnt til kaffí-
drykkju í Alþýðuhúsinu í kvöld
kl. 8,30, og eru félagar, bæði yngri
og eldri, beðnir að fjölmenna.
— G. £. 1
Bandaríski píanóleikarinn, sem
þarna kemur fram er ung
stúlka, Sally White, og er hún
aðeins fjórtán ára að aldri. —
Sally White hóf nám í píanóleik,
þegar hún var sjö ára að aidri
og hefur þegar haldið nokkra
hljómleika bæði í heimalandi
sinu og í Þýzkalandi. Hún er
ættuð frá Washington og mun í
vetur halda áfram námi sínu i
píanóleik þar vestra.
Á tónleikum þessum mun hún
leika lög eftir Bach og Beet-'
hoven.
TIL STUDNINGS
ÞÖRFUM FÉLAGSSKAP
Þuríður Pálsdóttir syngur lög
eftir Mozart, Grieg, Schubert,
Jón Þórarinsson, Jórunni Viðar
i og Durante.
j Eins og áður segir mun allur
ágóði af tónleikum þessutn
renna til Krabbameinsfélagsins. i
Verð aðgöngumiða er aðeins 10 j
krónur og mun fólki hér gefast
kostur á að njóta góðrar
skemmtunar —■ jafnframt því,
sem það styður gott málefni.
TOKYO — Fyrir nokkru fórst
risastór flugvél bandaríska hers-
ins af tegundinni Globemaster á
eynni Iwo Jima í Kyrrahafi. Nú
hefur stjórn flughersins ákveðið
að kyr'-setja allar flugvélar af
þessari tegund meðan rannsókn
fer fram.
STOÐUG VINNA I 4—4> i
MÁNUÐ FVRIR RÚ>IL.
30 MENN
í verksmiðjunni munu hafa
stöðuga vinnuu 32—34 menn f
4—4% mánuð. Er þetta mjög góS
vetrarvinna, þar sem allt verkið
er unnið innanhúss. Er þetta þvf
álitleg atvinnuaukning fyric
verkamenn í bænum yfir atvinnu
minnsta tima ársins.
I
BÆTTUR 1
HÚSA- OG VÉLAKOSTUR
Á síðastliðnu ári var húsa-
kostur verksmiðjunnar endur-
bættur og ennfremur var véla-
kosturinn aukinn. Var þetta orð-
in mjög knýjandi nauðsyn þar
sem vélar verksmiðjunnar vorts
orðnar úreltar og afkastageta
hennar því minni en skyldi. Enn-
fremur voru húsin farin að
drabbast niður, enda orðin göm-
ul.
VANTAR TUNNUGEYMSLU
Reynt hefur verið að fá þvi
framgengt að byggt yrði yfir
tunnur verksmiðjunnar, en þæff
hafa orðið til þtessa að standa
úti undir beru lofti, en það gef-
ur auga leið að slíkt er stór-
skemmd á tunnunum, því fyrir
kemur að allmikill hluti þeirrs
selst ekki sumarið eftir að þæff
eru smíðaðar. Siglfirðingar hafá
tunnugeymslu og standa þeir þvf
betur að vígi í þessú efni. Ekkí
hefur enn tekizt að fá þessu máli
framgengt, en unnið mun verða
að því áfram.
i
SEUDUST UPP í FYRRA
S.l. sumar seldust allar tunn-
ur verksmiðjunnar upp og er
það ekki algengt, en þess er að
gæta að meira var saltað S
sumar en árin áður, svo og a<5
verksmiðjan framleiddi ekkj
nema 14 þús. tunnur í fyrravetur.
SKILNINGUR
SÍLDARÚTVEGSNEFNDAR
Síidarútvegsnefnd hefur sýnl
vaxandi skilning á þörf þess að
smíðaðar væru tunnur á Akur-
eyri og ber vissuiega að meta
það. Um tíma leit svo út a3
tunnusmíði ætlaði að leggjast þar
niður en fyrir skelegga baráttu
nokkurra manna tókst að sporna
við því að svo illa færi. Þess ber
að gæta í þessu sambandi að
Akureyri liggur mjög miðiendis
mcð tilliti til flutnings tunnanna
til hinna ýmsu útgerðarstöðva á
Norðurlandi, einkum og sér í iagí
þegar flutningarnir fara fram á
landi. Er því ekki nema hóflegt
að tunnusmíði sc skipt milli Ak-
ureyringa og Siglfirðinga.
tfeðurutlit i daq:
AHhvass SV og S skúrir
#1| dagar
t&m jóia