Morgunblaðið - 16.12.1955, Qupperneq 2
mlorgvnblaðib
Föstudagur 16. sept. 1955
TH!ag|UBi
tíaina^iarðarvegar I
iggur
LÝSING Hafnarfjarðarvegar var
pokkuð rædd á fundi bæjar-
fetjórnar í gær.
Borgarstjóri skýrði frá ýmsu
í sambandi við það mál. Ríkis-
v aldið hefði enn ekki fengizt til
að viðurkenna skyldu sína til að
lýsa þjóðvegi. Því hefði Reykja-
\ kurbíer kostað lýsingu Suður-
í ndsbrautar, en hún væri þjóð-
i 'gur frá Tungu og austur úr.
JRíkissjóður hefði hingað til ekki
tengizt til að hefjast handa um
lýsingu Hafnarfjarðarvegar og
i irtust su.mir telja að bæja- og
ý eitafélög ættu að kosta lýsingu
t 'irra þjóðvega, sem lægju um
lögsagnarumdæmi þeirra. Slíkt
V*ri þó óframkvæmanlegt hér,
1 í bæði Garðahreppur og Kópa-
ýogshreppur gætu ekki risið
tiRdir þeim mikla kostnaði, sem
í hlut þeirra mundi falla af lýs-
jngu Hfvegar.
Þingmenn Reykjavíkur og
‘ Hafnarfjarðar og nokkrir aðr-
ir þingmenn hefðu tekið málið
upp á Alþingi og borið fram
tillögu um 850 þús. kr. fjár-
veitingu til lýsingar Hf.vegar.
'| Sú tillaga lægi nú fyrir þing-
inu.
Ef hins vegar að hún næði
ekki fram að ganga, taldi
borgarstjóri, að Reykjavíkur-
bær gæti ekki öllu lengur lát-
; ið það dragast að lýsa þann
hluta Hafnarfjarðarvegar, sem
1 er innan lögsagnarumdæmis
Reykjavikur.
; Borgarstjóri benti þó á, að
t)etri lýsingu fylgi jafnan aukinn
þkuhraði og þyrfti því að gera
ýmsar öryggisráðstafanir jafn-
rramt lýsingu, svo sem að gera
^angstéttir.
I Hefði starfsmönnum Umferð-
arnefndar og Rafmagnsveitu
verið falið að athuga það má!.
Frh. af bls. 1
En framsögumaður fjárhags
nefndar, Skúli Guðmundsson,
| lýsti því yfir í samráði við
póstmálaráðherra og fjármála-
ráðherra, að þeir póstaf-
greiðslumenn, er starfað hefðu
lengi, skyldu gerðir annars
stigs fulltrúar.
>ER TIE EFRI DEILDAR
Frumvarpið var að lokum sam-
jbykkt í deildinni með 21 atkv.
gegn einu. Verður það tekið til
umræðu í Effi deild í dag og að
öllum líkindUm afgreitt sem lög
» dag eða á morgun.
Eins og kunnugt er felur frum-
varþið í sér 9—10% launahækk-
ur til opinberra starfsmanna yfir-
leitt og ennfremur munu skv.
frumvárpinu barnakennarar,
Þ.júkrunarkonur og prestar fá
verulegar kjarabætur.
vottavél fyrir þá 25 ára gtímlu
AÐ þykú- ekki lengur í frá-
sögur færandi þótt húsmóðir-
in fái nýja þvottavél, en fyrir 25
árum þótti það mikill viðburður
því þá voru þessi ágætu heimilis-
tæki ekki orðin jafn algeng og í
dag.
Þessi frú, sem stendur á mvnd-
inni hjá nýju þvottavélinni sinni
og þeirri gömlu, er frú Herdís
Jónsdóttir, Laugaveg 30. Það var
hún sem fékk eina af fyrstu
þvottavélunum sem flutt var
hingað til lands, alþingishátíðar-
sumarið 1930. Nú hefur hún þveg-
ið alla sína þvotta í þéssari vél,
hún hefur aldreý bilað utan einu
sinni fyrir þrem árum að fá þurfti
í hana nýtt stykki. — En tæknin
hefur breyzt síðan 1930 og þar
með hafa þvottavélarnar verið
gerðar fullkomnari og nú langar
ar frú Herdísi til þess að fá sér
nýja.
Fyrirtækið sem flytur þessa
tegund þvottavéla inn er G. Þor-
steinsson og Johnson, en þvotta-
vélin heitir Easy og er bandarísk.
— Er frú Herdís kom að máli við
G. Þorsteinsson og Johnson um
að fá nýja þvottavél voru þeir
svo höfðinglegir að þeir buðu
henni verulegan afslátt af nýrri
þvottavél þar sem hún væri lík-
lega sú kona sem hefði fyrst allra
íslenzkra kvenna eignast þvotta-
vél af tegundinni Easy. — Mynd-
in sýnir frú Herdísi, þar sem hún
stendur ó milli þvottavélanna
sinna. Sú gamla er í aðalatriðum
mjög svipuð þeirri nýju, og má
til gamans geta þess að aldrei
hefur þurft að skipta um vindu-
keflin. Sú nýja er vitanlega full-
komnari, t. d. hefur hún þurrk-
ara og hún skolár þvottinn sjálf.
— Hvað kostaði gamla vélin á
sínum tíma?
— Ég man það ekki alveg ná-
kvæmlega, svaraði frú Herdís, —
en eitthvað var það um 500 kr.
Og þótti nú alveg óskaplegt að
fleygja peningum út fyrir svona
vél. Allar húsmæður álitu að þær
gæáf alls ekki þvegið þvottinn
svo gagn væri að, og gerðu ekki
nema slíta honum og eyðileggja
hann gjörsamlega. En það er nú
I eitthvað annað.
„Ægir“ fær lóð iyrir félagssvæði
AÐALFUNDUR Sundfélagsins
Ægis var haldinn 12. þ. m. j
Formaður félagsins, Jón Ingi-
marsson, gaf skýrslu um starf-
semi þess á síðastliðnu ári. Gat
hann þess, að líkur virtust vera
á því, að félaginu yrði bráðlega
fengin lóð hér í bænum undir
félagssvæði í samræmi við óskir
félagsins til bæjaryfirvalda. Ríkti
mikill áhugi á þessu máli á fund-
inum og voru menn einhuga um,
að leggja bæri allt' kapp S upp-
byggingu slíks athafnasvæðis
með félagsheimili, sem fyrsta
áfanga í byggingaframkvæmd-
um.
Fjárhagur félagsins hefir batn-
að undanfarin ár, og m. a. hafa
eignir þess nær tvöfaldazt að
krónutölu síðustu ívö árin.
Deildaskipting var tekin upp í
félaginu á síðasta ári, og eru nú
fslendingofagnaður í New York
FÉLAG íslendinga í New York
Þélt fullveldishóf í einu af hótel-
um borgarinnar 9. desember s.l.
og sátu það á annað hundrað ís-
lendingar og gestir þeirra. For-
maður félagsins, Sigurður A.
Magnússon, setti samkomuna og
bauð gesti velkomna. Að borð-
fcaldi loknu hélt Thor Thors,
eendiráðherra, fullveldisræðu,
bar sem hann minntist unninna
nigra í baráttu íslendinga fyrir
betra lífi. Dró hann upp hug-
ræma mynd af landinu, sem
lcvatt hefði verið um stundar-
♦;akir, en kallaði börn sín ætíö
áftur heim, því orð skáldsins
væru sönn, þau er lýstu íslend-
íngum svo, að hvar sem þeir
færu, bSeru þeír ávallt síns
„heimalands mót.“
■ Að ræðu sendiráðherrans lok-
I inni söng Guðrún Tómasdóttir
nokkra íslenzka söngva við und-
irleik Snjólaugar Sigurdsson. Var
gerður hinn bezti rómur að söng
j hennar. Að svo búnu var stiginn
dans fram á nótt, en milli dansa
voru kyrjaðir gamalkunnir söngv
ar frá Fróni.
íslendingafélagið heldur árlega
tvær hátíðasamkomur, en auk
þess eru haldnar almennar
j skemmtanir annan og þriðja
hvern mánuð. Á næsta ári er
í ráði að reyna að setja „Gullna
hliðið“ á svið og sýna það ís-
lendingum í New York og ná-
greúni. Mun Gunnar Eyjólfsson
hafa á hendi leikstjórn, ef unnt
verður að hrinda þessu í fram-l
I kvæmd, 1
starfandi tvær deildir með sér-
stakri stjórn, sunddeild og sund-
knattleiksdeild. Enn er ekki kom-
in full reynzla á þetta Skipulag
á félagsstarfinu, fyrst og frémst
vegna þess, að sundstaðirnir hér
í bænum hafa verið lokaðir til
sundiðkunar síðan í haust, og
hafa æfingar því ekki hafizt enn.
Aðalþjálfari félagsins er eins og
að undanförnu Ari Guðmunds-
son. |
Nokkrir yngri félagarnir hafa|
byggt sér skáia á landi því, er
félagið keypti órið 1932 við
Hafravatn. Land þetta var mælt
og teiknað á siðastliðinu sumri.
Á aðalfundinum var kosin
stjórn til næsta árs. Var Jðn
Ingimarsson éndurkjörinn for-
maður og sömuleiðis þeir Ari
Guðmundsson. varaformaðUr og
Theodór Guðmundsson, gjald-
keri. Fyrir voru í stjórninni þeir
Ólafur Ó. Johnsson, ritarí, og
Marteinn Kristinsson, meðstjórn-
andi. Formenn deildarstjórna
eru sjálfkjörnir í aðalstjórn, en
þeir eru Guðjón Sigurbjörnsson
form. sunddeildar og Elías Guð-
mundsson form. sundknattleiks-
deildar. Váramenn í aðálstjórn
eru -Jón Ingi Guðmundsson og
Magnús B. Pálsson.
Aðalfundurinn samþykkti ó-
skorun á Laugardalsnefnd að
hraða byggingu væntanlegra
sundlauga á íþróttasvæðinu í
Laugardal.
Aðgerðir
KAIRÓ, 15. des. — Nasser, for-
sætisráðherra Egyptalands, hef-
ur sagt, að ef ísrael geri frekari
órásir á egypzka landámæraverði
en orðið er, þá muni Egyptar
grípa til róttækra ráðstafana,
| TNA SIGURfcÁfeW'fMýsMnl
U borin er til grafar í dag, var
fædd á Nethörnrum í Ölfusi þann
8. júní 1873. Hún.var elzt syst-
kina sinna, en móður sína missti
hún er hún var aðeins níu ára
gömul. Una var þvi ekki gömul,
er hún varð að segja skilið við
leik bamsins, til þess að létta
undir með föður sínum og syst-
kinum. Þannig hófst hinn langi
vinnudagur hennar. Svo hefur
móðir mín sagt mér, að er þau
bömin í Arnarbælishveríinu
bmgðu á leik í rökkrinu. hafi
það vart komið fyrir að Una væri
í þeim hóp. Hún var frá morgni
til kvölds að sinna skyldustörf-
um sínúm. Þannig varð líf Unu
frá blautu barnsbeini til hárrar
elli að þjóna öðrum með stakri
trúmennsku, án þess að hugsa
nokkuð um eigin hag.
Þegar Una var sautján éra
réðst hún í vist til foreldra móð-
ur minnar, síra ísleifs Gíslason-
ár og Karitasár Markúsdóttur i
Arnarbæli. Það má segja að
þessari vistráðningu hafi lokið
þann 11. des. s. 1., þegar Una
kvaddi þennan heim, því eftir
að amma mín brá búi, fiuttist
Una til móður minnar og dvaldi
með hénni æ síðan. Una starfaði
því hjá sömu fjölskyldunni í nær
65 ár, og mun slíkt fátítt nú á
dögum. í nærfellt 50 ár var
heimili Unu í Tjamargötu 18 og
þangað leitar hugur minn í dag.
Við börnin, sem ólumst upp í því
húsi, eigum henni svo mikið að
þakka. Hún skildi okkur svo vel,
, og miðlaði gæsku sinni svo dá-
samlega jafnt milli okkar, að ég
minnist þess ekki að hún nokkru
sinni tæki eitt barnið fram yfir
annað. Við vorum öll hennar
uppáhaldsbörn, og þegar við svo
síðar sjálf eignuðumst börn, nutu
þau í sama mæli ástríkis hennar
og fórnfýsi. Það var unun að
sjá hvernig og hversu fljótt börn
hændust að Unu, enda var það
venjan við gestakomur að senda
börnin til hennar. Una var um
margt einstök kona. Hún var
háttvís með afbrigðum, jafnt við
háa sem lága, og hispurslaus í
allri framkomu. Hún kunni vel
að haga orðum sínUm, og brá þá
iðulega fyrir glettni í svörum
hennar. Hún var einstaklega orð-
vör, og enginn skyldi reyna að
fá hana til að tala meira en henni
sjálfri bauð. Una var forvitur og
draumspök, en þá gáfu sína fór
hún með af mikilli varfærni, og
fjarri var það skapi hennar að
fara með hálfkveðna vísu, þótt
hún byggí yfir einhverju. í gleð-
inni var Hftn hófsöm, eins og í
öllu liferni sínu, en í sorginni
var hún sterk sem bjarg. Hvgg
Leyfi fil „sjoppu"-
halds og sælgæfis-
verrfana verði
4g að engin hafi verið fjölskyldu1'
minni, og þá sérstaklega móður
minni, meiri styrkur á sorgar-
stundu en hún. Á áttræðisafmæli
Unu lét einn vina hennar svo
ummælt, að hún væri hin sanna
heimiiispprýði, og hún setti meiri
svip á Tjarnargötu 18, en við
gerðum okkur grein fyrir. Þessx
orð munu reynast sannyrði. Allir
sem þekktu Unu munu sakna
þess sárt að mæta ekki lengur
brosinu hennar, er þeir i framtíð-
inni kveðja dyra í Tjarnargötu
18. — Una hræddist ekki dauð-
ann, en hún hafði oft orð á þvi,
að því kviði hún mest að míssa
heilsuna og verða öðrúm byrði.
Hún, sem allt sitt langa líf þjón-
’ aði öðrum, matti ekki til þess
hugsa að þurfa að þiggja hjálp
1 frá öðrum í ellinni. Unu varð að
ósk sinni. Hún vann sín störf
þar til hálfum máimði áður en
hún dó. Við, sem j®ktum hana
; vissum þó, að hún gekk ekki heil
til skógar síðasta árið, s@m hún
lifði. En Una kunni ekki að
kvarta, og hún stóð meðan stætt,
var. Með þessum fátæklegu orð-
um vil ég kveðja Unu mína með
innilegu þakklæti fyrir allt, sem
hún hefur verið mér og mínum.
I. B.
afhuguð
ALLMIKLAR umræður urðu á
fundi bæjarstjórnar í gær um
„sjoppur1' og sælgætisverzlanir í
bænum. Var í því sambandi tals-
vert rætt um „sjoppurnar“, sem
staðsettár eru I námunda við
skóla bæjárins.
Dr. Sig. Sigurðsson bftr. tók
fram, að erfitt væri fyrir heil-
brigðisnefnd að standa á móti
veitingu leyfa til reksturs
„sjoppa" og sælgætisverzlana, ef
öll skilyrði heilbrigðisreglugerð-
arinnar væru uppfyllt. Hins veg-
ar þurfí að taka leyfisveitingarn-
ar almennt til athugunar og bar
hann ásamt tveim öðrum bftr.
fram till. um að bæjarráði væri
falið að gera gagngerða athugun
á leýfisveitingum til reksturs
sælgætis- ög gosdrykkjaverzlana
í bænum. i
Var sú tillaga samþykkt með
öllum átkvæðúm. I
Jólaskor
á telpur.
Barnainniskór
í ýmsum gerðum
Sendum í póstkröfu.
Skóverzl. HECTOR
Laugavegi 11.
Skólm’ðin
Spítalastíg 10.