Morgunblaðið - 08.05.1956, Blaðsíða 2

MORGCNBLÁÐIÐ
Þriðjudagur 8. maí 195®
mrnrn
Eftirtaldar bækur verða fé-1®^
lagsbækur 1937 og kemur fyrri
ÞOGN UTANRIKIS-
RÁÐHERRANS
»R. KRISTINN Guðmundsson,
utanríkisráðherra, ritaði grein i
Tímann á dögunum, sem átti að
vera eins konar svar við hinni
ýtarlegu ræðu dómsmálaráð-
lierra, sem hann hélt á Lands-
íundi Sjálfstæðismanna. Utan-
Kikisráðherrann vék þó ekki einu
nrði að því, hvort utanríkismála-
titefna Hræðslubandalagsins væri
irétt og staðfesti, að hann hefði
«kki tekið til máls á Framsóknar- . ,, , , ,,, , ,
. __ hluti þeirra ut í oktober 1 haust,
þmgmu, þegar stefnuyfirlysingin ^ .
, . . ,. , , , , en siðari hlutinn í marz 1957.
i oryggismalunum var samþykkt.
Er það vafalaust einsdæmi að . _T,- ,,
aiokkur utanríkisráðherra hafi Ævisaga Jons Vidalm
fcagað þegar þau mál, sem heyra Séra Árni heitinn Sigurðsson,
endir hann koma á þennan hátt fríkirkjuprestur hafði safnað efn-
i umræðu og gerðar eru hvðing- inu hafið ritun bókarinnar er
iftrmikiar áiyktanir í þeim. Þessi hann lézt- en Próf- Magnús Már
♦úfelida þögn ráðherrans merkir Lárusson lýkur samnmgu henn-
taí, sem öllum er vitaniegt, að ar-
ann fékk enga skoðun að hafa 2. Eldur í Heklu
fc þessum málum, heldur stjórn- 'Dr sigurður Þórarinsson sér
«ði Hermann Jónasson raðherr- um uigafLl þessarar bókar í sam-
**num til munns og handa. Það vinnu við þýzka fyrirtækið, sem
var Hermann, sem réði því hvað annaðist prentun hinnar glæsi-
Uáðherrann sagði og hvenær hann legu myndabókar ,,ÍSLAND“. —
rétti upp hendina á Framsóknar- Verða um ÓO myndasíður í bók-
þiuginu. inni, þar af margar litmyndir.
Sama hognin og ennþá eftirtekt Inngangsorð dr. Sigurðar verða
verðari, héit áfram á ráðherra- nálægt 20 síðum, en auk þess
ritar hann myndaskýringar. All-
ur frágangur bókarinnar verður
með sama hætti og myndabók-
arinnar „ÍSLAND“ og hefur
þýzki útgefandinn Hans Reich
dvalið hér að undanförnu til við-
ræðna og ráðlegginga um
myndavalið.
5 úrvals félagsbœkur á vegum
Almenna bókafélagsins 1957
ðtgófustarfsemi félagsins aukin
ALMENNA bókafélagið hefur nú ákveðið félagsbækurnar fyrir
árið 1957. Fá félagar 5 mjög góðar og vandaðar bækur fyrir
óbreytt félagsgjald, kr. 75,00 tvisvar á ári.
Þá gefur félagið út margar aukabækur, sem félagsmenn geta
fengið á kostnaðarverði. Myndabókin „ísland“ er komin út aftur,
en síðari hluti félagsbóka fyrir árið 1956 kemur um mánaðamótin.

egrvi
1*
adi NATO
HVERGI SJALFSTÆÐ
SKOHUN
f stað þess að rökræða við
Ctjarna Benediktsson um öryggis-
málin almennt og um varnarleys-
ðsstefnuna lætur ráðherrann sér
*tæma að bera fram órökstuddar 3, Frelsi eða dauði
éfylgjur um Sjálfstæðismenn al- eftir Nikos Kazanszakis. _
mennt í samhandi við varnar- skúli Bjarkan þýðir þessa bók
máíin og framkomu Bjarna Bene- hins griska höfundar, sem vakið
idiktssonar í sæti utanríkisráð- hefur geysimikla athygli erlend-
berra. B. B. heftir nú þegar svar- igj enda er höfundurinn talinn
*ð þessum dylgjum.-Eitt af því, standa einna næst því að fá
4*™ otanríkisráðherrann bar Nóbelsverðlaunin í ár. Bókin
tTram var, að Bjarni Benediktsson verður nálægt 500 bls.
Iiefði „taiið óvarlegt að láta , . . .
ameríska herinn fara fyrr en Nytsamur sakleysingi
komið væri upp íslenzkum her“. eftir ott° Larsen. — Höfund-
Hér var um hreinan tilbúning að urinn er norskur alþýðumaður,
ræða hjá ráðherranum. Bjarni sem. barðist gegn Þjóðverjum á
fienediktsson hefur aldrei stung- styríaltlarárunum og segir frá
Sð upp á því, að stofnaður yrði ævintýrum sínum og reynslu af
íslenzkur her, heldur hefir hann 1 u^.ffj^ r jjs s n es^ ,sér'f"
livað eftir annað bent á, að þegar
Mð erlenda varnarlið færi þyrfti
arvöld. — Guðm. G. Hagalín rit-
höfundur, þýðir bókina.
að koma upp öflugri löggæzlu á
flugvöllunum af íslendinga hálfu.
Sama hefur Hermann Jónasson
ðrert, síðast í grein um áramótin.
Hverja skoðun Hermann hefir á
|>essu, eftir að hann gekk í
5. Smásagnasafn
eftir bandaríska Nobelsverð-
iaunaskáldið William Faulkner.
— Krístján Karlsson, rítstj., vel-
ur og þýðir sögurnar og ritar
inngangsorð um höfundinn og
Hræðslubandalagið, er enn ekki verk hans. — Loks mun svo
kunnugt. Þar af Ieiðandi ekki koma út 1—2 hefti af Félagsbréfi.
Jieldur, hverju dr. Kristinn á að Almenna bókafélagið mun á
lialda fram um það. Um hans næsta ári gefa út allmargar
elgin skoðun er sennilega ekki að aukabækur, sem félagsmenn geta
ræða í þessu fremur en öðru. Hið fengið á kostnaðarverði. Nú um
«ina, sem menn vita til, að hann mánaðamótin kemur ein þessara
hafi haft sjálfur ákveðna skoðun bóka út. Er það úrval smásagna
«m, er, þegar hann fýrirskipaði Þóris Bergssonar, sem gefið er
réttarrannsókn út af því, að Flug- út í tilefni af sjötugsafmæli höf-
vallarblaðið hafði ekki talað undar sl. haust.
nógu virðtiíega um hann sjálfan.1 Myndabókin „ÍSLAND“. sem
En einnig sú framtakssemi stóð seldist algerlega upp í vetur, er
ekemur en ætla hefði mátt sam- nu komin aftur. Þeir félagsmenn,
kvæmt upphafinu og hefur nú sem ekki fengu eintak þá, geta
■yitnast, að þegar ráðherrann var nu fengið eitt eintak keypt á 75
spurður, hvernig rannsóknin krónur. Annars er bókin seld í
S’ettgi, svaraði hann, að réttar-
l>róftn lægi h.iá Hermanni Jónas-
eyni, Síðan hefur ekkert til þeirra
Bpurzt, né sjálfstæðrar skoðunar
Táðherrans í einu né neinu.
bókabúðum.
ÞRIR VITRIR
Á fundi Atlantsháfsbandalags-
Knaifspyma í Keffav.
í GÆR kl. 3 var vormót IBK í
knattspyrnu. Kepptu saman KFK
og UMFK. KFK sigraði með 4:2.
(2:1 í hálfleik fyrir UMFK).
fns nú fyrir helgina var samþykkí Þetta er Tyrsti knattspyrnuleik-
að kjósa „þrjá vitra menn“, eins urinn í Keflavík í sumar.
■og það var orðað, til að gera til- ' ____________________________
lögur varðandi framtíð banda-1
lagsins. Voru til þess kosnir utan- j vonbrigði fyrir Framsóknar-
ríkisráðherrar Kanada, Noregs og ] menn. Hér við bætist svo það, að
ftalíu. Það er ekki úr vegi að . upplýst er að forsetadæmið hjá
benda á að utanríkisráðherra bandalaginu er orðið til af því,
Framsóknar, sem nú er forsetL að komið var að íslandi í staf-
ráðsins, var ekki skipaður í þessa j rófsrcð þeirra þjóða, sem taka
nefnd. Hefur forsetinn sýnilega, þátt í bandalaginu. En sú dýrð
ekki verið tálinn meðal þrem t stendur heldur ekki lengur, því
vitrustu manna af þeim 15, sem fundurinn á dögunum var hinn I
fundínn sátu. Eru þetta sjálfsagt1 síðasti, sem dr. Kristinn stýrir. I hærri vinningar happdrættisins.
KR
Valur vann
2:0
ISLANDSMEISTARARNIR í
knattspyrnu, KR-ingar, urðu á
sunnudaginn að láta í minni pok-
ann fyrir Valsmönnum. Sigruðu
Valsmenn í leik félaganna í
Reykjavíkurmótinu með 2 mörk-
um gegn 0, eftir að hafa átt frum-
kvæðið í leiknum nálega allan
leikinn.
Leikurinn bar ýmis merki vor-
leiks. Það voru aðeins kaflar í
leiknum, er liðin náðu saman —
og þá Valur oftar. Þess á milli
einkenndi ónákvæmni, fum og
klaufaskapur leikinn. Þó hygg ég
að knattspyrnan hafi oft verið
verri á vorin en nú og má því
vona, að hún geti orðið betri er
líða fer á sumarið.
Hilmar skoraði bæði mörk
Vals. Hið fyrra er rúmur hálf-
tími var liðinn af fyrri hálfleik.
Hið síðara um miðbik síðara
hálfleiks. Oft í leiknum áttu Vals
menn góð marktækifæri, einkum
Gunnar Guðmannsson og Sig.
En illa tókst til vegna skorts á
öryggi. Leikur KR varð frekar
varnarleikur en sóknar. Þeir áttu
fá góð tækifæri til marks, þó
stangarskot og annað rétt utan
stangar. En yfirleitt voru skot
KR-inga ónákvæm mjög,
Framlína KR var sundurlaus,
enda vantaði Þorbjörn miðherja.
Gunnar Guðmrannsson og 'Sig.
Bergsson voru þeir er bezt unnu.
En megingalli KR liðsins nú var
hve uppbygging, einkum frá
Sverri var léleg. Vörnin átti léleg
an leik. Það ber að fagna nýjum
og efnilegum v.bakverði. Hreiðar
er langt frá því sem hann var í
fyrra og Herði Óskarssyn: mis-
tókst herfilega og sýndi stundum
grófan leik, sem aldrei ætti að
sjást.
Valsvörnin var sterkasti hluti
liðsins. Einar Halldórsson átti nú
ágætan leik og réð lögum og lof-
um frammi fyrir sínu marki. Árni
Njálsson átti og ágætan leik.
Hann er feikisterkur, eldsnöggur
og er nú að verða harður í horn
að taka, án þess að vera grófur.
Hann er á réttri leið. Lítt reyndi
á markmanninn, en hann ber sig
vel að. Framlínan var sundur-
lausari — þar ríkti oft misskiln-
ingur mikill milli manna en
máttarstoðirnar eru tvær Gunnar
og Hilmar.
— ★ —
Enn hefur ekki komizt í verk
að setja upp klukkuna — en
markatökuspjaldið er upp komið.
Þökk fyrir. Það gerðist í sl. viku.
Vonandi verður klukkan komin
um næstu helgi. Og þá um leið
betri löggæzla svo leiktafir verði
ekki er dómari þarf að reka ungl-
ingsstráka frá mörkunum.
_____________— A. St.
Allir hæstu
vmriinganiir
í Reykjavik
Á LAUGARDAGINN var dregið
í happdrætti SIBS. — Svo undar
lega vildi til í þessum drætti, að
allir hæstu vinningarnir komu á
miða sem seldir eru hér í Reykja
vík. Á bls. 4, eru birth allir
Tónleikar Sinióníu-
hljómsveiiarinnar
Á TÓNLEIKUM Sinfóníuhljóm-
sveitarinnar, sem haldnir verða
í Þjóðleikhúsinu í kvöld kl. 9
undir stjórn dr. Páls ísólfssonar,
eru óvenjulega fjölbreytt við-
fangsefni, sem búast má við að
marga fýsi að heyra, enda var
eftirspurn eftir aðgöngumiðum
mjög mikil í gær. Tónleikarnir
hefjast með því að leikinn verður
forleikurinn „Fingalshellir" eftir
Mendelssohn, mjög myndrikt og
áhrifamikið verk. Þá verður flutt
hin afarvinsæla ballettmúsik eftir
Schubert úr sjónleiknum „Rosa-
munde“, en í henni koma fyrir
lög, sem hvert mannsbarn kann-
ast við. Síðan leikur Egill Jóns-
son með hljómsveitinni klarinett-
konsertinn eftir Mozart. Þessi
konsert, sem er eitt af síðustu
verkum meistarans, býr yfir bæði
gamni og alvöru. Tónleikunum
lýkur svo með fyrstu sinfóníu
Beethovens. Hún er mjög tilþrifa
mikið verk, og í henni má finna
margt sem bendir fram á við til
hinna umfangsmeiri verka tón-
skáldsins í þessu formi, en
Beethoven er eins og kunnugt er
mesti sinfóníuhöfundur allra
tíma.______________
íslenzkt P.E.N.
SAMSÆTI fyrir forseta íslands
og forsetafrúna, sem listamanna-
klúbbur Bandalags íslenzkra lista
manna heldur á laugardaginn
kemur í Þjóðleikhúskjallaranum,
er fyrsta samkoma hins endur-
reista íslenzka P.E.N.-klúbbs.
Samkvæmt ósk forsetans verður
hóf þetta látlaust og alþýðlegt
Hópferð F. I. á upp<
stigningardag 1
FERÐAFÉLAG ÍSLANDS ráð-
gerir ferð til Krýsuvíkur, Selvog*
og Þorlákshafnar næstkomandi
fimmtudag. Þetta verður hring-
ferð, því ekið verður heim umi
Hveragerði og Hellisheiði Leið-
ina sjálfa þekkja að vísu margir,
en fjöldi manna hefur ekki séð
það markverðasta, vegna þess að
kunnuga menn hefur vantað til
leiðbeiningar.
í Krý-'uvík er eitt scórbromasta
hverasvæði landsins. Þar mun
vera stærsti leirhvermn og eini|
mesti gufugoshverinn. Risastór-
ir gígir, sumir grónir í botninn, en
aðrir fullir fagurbláu vatni eru
þar á báðar hendur. Ekið verður
um hlaðið í Herdísarvík, þar sem
Einar skáld Benediktsson kaus að
dveljast síðustu æviárin.
Mörgum er einnig forvitni að
sjá hina eyðilegu en forríku
Strandarkirkju í Selvogi.
Einnig verður komið i Þorláks-
höfn sem löngum var úr bílleið,
en nú á síðari árum hefur risið
þar upn allmikil útgerð og Ár-
nesingar tengja miklar vonir við
þann stað í framtíðinni.
Á heimleið verður komið við 1
Hveragerði og ýmsir hveril
skoðaðir þar. Verði veður gott eí
þetta þægileg og lærdómsrílc
hringferð, og áhugamenn um ljó3
myndatöku geta fundið mörg góð
verkefni á þessari leið. |;
AKUREYRI, 2. maí: — Fyrsta
maí hátíðahöldin hófust hér með
útifundi. Voru þar fluttar ræðuij
og Lúðrasveit lék. Síðan var far«
ið í hópgöngu. í AlþýðuhúsinU
var barnasamkoma um daginn,
Blaókunnugur maður í París
kom og þrýsti hond mína!!
UM ÞESSAR mundir er Halldór Laxness staddur í Tékkóslóvakíu,
þar sem hann situr þing Sambands tékkneskra rithöfunda Í
Prag. Við komuna til borgarinnar átti fréttaritari kommúnista*
blaðsins Rude Pravo samtal við hann. Fer samtalið hér á eftir:
Spurning: — Hvert er álit yðar
á ályktun Alþingis um dvöl
bandarísks herliðs á íslandi?
Svar: — Skóari á að halda sér
við leistann og rithöfundur við
blekið. Ég neitaði fréttaritara
Associated Press um svar við
þessari spurningu og ég mun
ekki heldur veita yður svar við
henni. Bláókunnugur maður
sneri sér að mér á götu í París
og þrýsti hönd mína. Af þeirri
reynslu dreg ég þá ályktun, að
tilfinningar þjóðanna séu þær
sömu. Engum er illa við Banda-
ríkjamenn, ekki einu sinni okk-
ur á íslandi. Við sögðum þeim
bara að fara heim til sín. Það eru
ekki stjórnmál, það er réttur
húsráðanda.
Spurning: — Hvað skrifið þér?
Svar: — Aðallega bækur. Síð-
ustu fimm árin hef ég skrifað
hæðna ádeiluskáldsögu um hvað
stríð eru fáránleg. Þótt hún sé
um sögulegt efni og enda þótt
aðalpersónurnar séu víkingar,
hafa margir lesendur komið þar
auga á mjög tímabærar hug-
myndir. Sumir kaflar í bókinni
eru lýrískir, aðrir epískir. Bókin
heitir Gerpla, drápan um garp-
ana. Það er háð.
Ég hef skrifað leikrit, Silfur-
túnglið, það er verið að leika það
í Tékkóslóvakíu núna, þér kann-
izt við það. Og nýlega kom út
safn ritgerða um bókmenntir og
friðarmál.
Spurning: — Hvað eruð þér að
skrifa núna?
Svar: — ja, hugsið þér yður
—eina bókina enn!
Spurning: — Og um hvað
fjallar hún?
Svar: — Æ, það get ég ekkl
sagt yður. Ef ég gæti það, þyrftl
ég ekki að vera að skrifa bók,
En þér megið trúa því, að ég
mun koma öllu því, sem bókin(
fjallar um, fyrir á síðum hennar*
Ég vinn hægt. Stundum er ég
tvo daga að velta fyrir mér sömt|
setningunni. Ég get fullvissað yð-
ur um, að í bókinni verður ekk|
eitt einasta orð framyfir það, serfl
nauðsynlegt er til að segja alll
sem ég ætlaði mér að segja.
Spurning: — Hvað vita íslencU
ingar um tékkneskar bókx
menntir?
Svar: — Eins og þér vitið erurfl
við fámenn þjóð, og þess vegng
er dálítið erfitt að gefa út þýddx
ar bækur hjá okkur. Útgefendufl
tapa á bókum, ef ekki seljasl
af þeim 1500 eintök að minnstg
kosti. Við lesum mikið af bókx
um, sem þýddar hafa verið éj
heimsmálin. Suma höfunda ykkx
ar þekkjum við af þýðingum §i
ensku og þýzku. Bækur eftií
Hasek og Capek hafa verið gefnx
ar út á íslenzku. Hasek er kunn-
ur og dáður um allt ísland. Þjóð-
leikhús okkar sýndi nýverið leikx
rit byggt á sögunni af Svejk. Að-
sóknin var mikil — hlaut að verg
það, ekki satt?
Spurning: — Hvað langar yðufl
til að heyra á þingi SambandS
tékkneskra rithöfunda?
Svar: — Mig langar til að
heyra fögur ljóð, hrífandi prósaj
áhrifamikil leikrit. j