Morgunblaðið - 08.05.1956, Blaðsíða 10

MORGUNBLABIB
Þriðjudagur 8. maí 1956
Itiírla Emil
►dfeirsson
í O
1
mmningarorð
— Tilkynning Atlantshafsráðsins
apríl 1944. D. 29. apríl 1956
HANN var rúmfastur á Lands-
spltalanum í allan vetur, og þó
nojíkru lengur, þessi ungi, bjarti
og friði sveinn, því að hann kom
þahgað 20. ágúst í fyrrasumar og
vajr þar þangað til tíu dagar voru
aftþessu sumri, nema hvað hann
mún hafa fengið að koma heim
til- sín sem snöggvast á jólunum.
Hánn var ekki nema á tólfta ár-
inú, þegar hann kom, til að ganga
uridir sjúkdómsraun, sem hver og
einn, þótt eldri væri, myndi biðja
frá sér tekna. Ástvinum hans var
fljotlega tjáð, af læknum, að ekki
mýndi verða um bata að ræða.
Eq stríðið varð lengra en í fyrstu
vap hugað.
feg hafði ekki séð hann fyrr, en
égLþekkti móðurina, sem sat við
hvjílu hans, frú Önnu Oddgeirsson
frá Sauðanesi, og séra Þórð afa
haíis, sem þar var líka oft við
hiið hennar, því að þau eru sveit-
urfear mínir. Sýn af þessu tagi er
ekki óalgeng á slíkum stað, þar
seÐn harmi lostnir ástvinir reyna
aðj miðla þeim, sem í stríðinu
stendur, af styrk sálar sinnar,
og« brosað er, til hughreystingar,
í gegnum tár. En fleirum en mér
raftri til rifja það, sem þarna var
aff gerast. Sá, sem ævilokanna
beið, var svo ungur, og þó svo
æðrulítill, baráttan svo löng, með
skjni sínu og skuggum, en þau,
serii við hvíluna sátu, vissu, að
vonin er verndarengill lífsins, og
þó var það að þessu sinni aðeins
von. Sjálfur átti hann líka þessa
von og vissi þó að hanr var
alvarlega veikur, en ætla má, að
börn skynji ekki návist dauðans
á sama hátt og þeir, sem full-
orðnir eru.
Hann verður kvaddur í dag
hinztu kveðju. Þess mun þá
minnzt af beim, sem nánastir eru,
er móðir hans kom heim með
hann, að Sauðanesi, á vordegi
fyrir tólf árum, og hve kær sá
vorgestur varð afa og ömmu og
öllum þar heima. Þar lifði hann
sín fyrstu bernskuár, fram til níu
ára aldurs, en var eftir það með
móður sinni hér syðra á vetrum
og (gekk hér í barnaskóla. Þar og
amjars staðar kom í ljós, að hann
vaíj efnisbarn og þroskaður eftir
a!cfri. Sagan er stutt af þeim, sem
héðan fer fyrir aldur fram, minn-
ingSn, ljúf og sár, því ríkari í
hu|a þeirra, sem eftir eru, móð-
urinnar, sem misst hefir sinn
einkason, aldurhnigins afa, sem
misst hefir sinn „augastein",
móðurbróður og nafna þar heini.a
á bernskuslóðum og annarra ná-
kominna. En á vegi eilifðarinnar
halda kynslóðirnar væntanlega
áfram hinni miklu göngu lífsins,
hvort sem þær hverfa seint eða
snemma út fyrir sjóndeildar-
hririginn hérna megin. Við hin
tökum undir það, sem við höfum
sv4 oft heyrt haft yfir við helgar
tiðjr: Guð huggi þá, sem hryggð-
in eiær.
Frh. af bls. 1
Að svo miklu leyti, sem þessi
stefna Sovétríkjanna felur í sér
að dregið hefir úr viðsjám og að
Sovétstjórnin hefir viðurkennt áð
styrjöld sé ekki óhjákvæmileg,
er henni fagnað af Atlantshafs-
ríkjunum, sem ávallt hafa stutt
þessa skoðun.
Nú er svo komið að hægt er að
gera sér vonir um að þær grund-
vallarreglur í stofnskrá Samein-
uðu þjóðanna, sem ráðið hafa
samskiptum þjóðanna í Atlants-
hafssamfélaginu muni er tímar
líða einnig ráða samskiptum
Sovétríkjanna og Vesturveld-
anna.
Þær ástæður, sem lágu til stofn
unar Atlantshafsbandalagsins eru
enn í gildi. Ekkert hefir miðað í
þá átt að leysa tiltekin, stórkost-
lega þýðingarmikil vandamál
Evrópu, svo sem sameiningu
frjáls Þýzkalands, sem verður að
leysa á þann hátt að það sam-
rýmist eðlilegri nauðsyn allra að-
ila og öryggi.
Vestrænar þjóðir geta ekki
slakað á viðbúnaði sinum, þar til
þessi vandamál hafa verið leyst
og þar til samkomulag hefir náðst
um afvopnun, sem sjái fyrir nauð
synlegu öryggi allra, og fullnægj
andi eftirliti hefir verið komið á.
Herbúnaður Sovétríkjanna
heldur stöðugt áfram að aukast.
Öryggi er þess vegna lífsnauðsyn
og Atlantshafsríkin verða að
halda áfram að efla fyrst og
fremst samheldni sína og styrk-
leika.
Horfurnar um þessar mundir
virðast þó gefa tilefni til þess að
Atlantshafsríkin taki upp ný
verkefni í þágu friðarins. Þau
eru staðráðin í því að leysa þessi
verkefni af hendi með sama
krafti og þau sýndu er þau
byggðu upp varnarkerfi sitt og
sem sýnt verður í viðhaldi þessa
kerfis.
Þær staðfesta hátíðlega að
stefnu þessari muni verða haldið
áfrajn af þeim sameiginlega og
hún byggð á eindrægni, samstöðu
og samstarfi þjóða, sem eiga sér
sameiginlegar hugsjónir og sem
standa saman til varnar frelsinu.
Atlantshafsráðið telur það tíma
bært og gagnlegt fyrix þátttöku-
ríkin í Atlantshafssamfélaginu
að rannsakaðar verði aðrar að-
gerðir, sem hægt sé að gera nú
til þess að greiða enn frekar fyrir
sameiginlegum hagsmunamálum
þeirra. Til þess að gera ráðinu
kleift að inna af höndum þessi
verkefni, komu ráðherrarnir sér
saman um að skipa nefnd þriggja
ráðherra til þess að vera ráðgef-
andi um aðferðir til þess að bæta
og auka samvinnu Atlantshafs-
þjóðanna á þeim sviðum sem ekki
eru hernaðarleg, og stofna til
meiri einingar innan samfélags
Atlantshafsþjóðanna. Þriggja
manna nefndinni var falið að
skila áliti sínu eins fljótt og auð-
ið væri.
Fyrst um sinn hefir ráðið kom-
ið sér saman um:
a) Að láta endrum og sinnum
rannsaka stjórnmálaleg viðhorf í
efnahagslegum vandamálum,
b) Að efla efnahagslega sam-
vinnu milli þátttökuþjóðanna og
leitast við að koma í veg fyrir
árekstra í stefnu þeirra í alþjóð-
legum efnahagsmálum og stuðla
að jafnvægi og velsæld,
c) Að fela föstum starfsmönn-
um ráðsins að fylgjast með efna-
hagslegum vandamálum, með
hliðsjón af þeim hugmyndum,
sem settar eru fram hér að ofan
og með hliðsjón af tillögu, sem
utanríkisráðherra Frakka, Pineau
bar fram, þar sem hvatt er til
þess að sett verði á laggirnar
nefnd sérfræðinga, sem starfi
undir stjórn þeirra.
Þátttökuríkin í Atlantshafs-
bandalaginu hafa samkvæmt sátt
mála þeirra skuldbundið sig til
að „vernda frelsið, sameiginlegar
erfðir og menningu þjóða sinna,
sem byggð er á kenningum lýð-
ræðisins, einstaklingsfrelsi og
réttarskipulagi".
Fyrstu sjö árin, sem þau hafa
starfað saman hafa borið greini-
legan ávöxt og eflt tengslin milli
þeirra. Meðlimir Norður-Atlants-
hafsbandalagsins eru staðráðnir í
því að standa enn sem fyrr sam-
an, og vera trúir hugsjónum
sínum.
Þeir horfa öruggir fram á veg-
inn.“
Skólasetrið á Laugarvatni
Framh. af bls. 9
atburður, hvort heldur skóla-
gangan verður löng eða stutt. —
Flestir voru áhyggjulausir á
svipinn, en nokkrir efablandnir
meðan skólastjórinn sagði frá úr-
slitum prófanna. Nokkrir úr hvor
um bekk, voru með ágætiseink-
unn. Er nöfn þeirra voru nefnd,
beindust augu allra að þessum
duglegu nemendum. — Fáeinir
höfðu því miður ekki náð prófi
að þessu sinni, en þeirra nöfn
voru ekki nefnd. Kennarar voru
viðstaddir skólaslitin.
Er Bjarni hafði gert grein fyrir
úrslitum vorprófsins, ávarpaði
hann nemendurna og kom hann
víða við í ræðu sinni. Minnti á
hve margt væri girnilegt og
glæsilegt á að líta allt í kring.
Finna mætti þar vissa tegund af
gæfu og ógæfu. Það nægði ekki
að hafa handa á milli nóg af ver-
aldlegum auði. Samfara alls-
nægtarlífi þyrfti að fara gott
hjartalag siðsamrar og iðjusamr-
ar þjóðar. Hann benti nemendun-
um á að margir þeirra gætu skil-
að betri námsárangri. Hann sagði
að það væri mikil ógæfa fyrir
hvern þann nemanda, sem hefði
hæfileika, að nota þá ekki, meðan
á skólanámi stendur.
SVEIT ASKÓLAR í ÖLDUDAL
Þá ræddi skólastjórinn nokkuð
um þær hugsjónir sem við sveita
skóla landsins hafi verið tengdar
er þeir voru stofnaðir og risu
hver af öðrum. — Kvað Bjarni
mikla breytingu hafa á þessu orð
ið.og sú hugsjón væri um þessar
mundir í öldudal.
Kvaðst Bjarni vilja hretja nem
endurna til þess að kynna sér
rækilega skóla sinn, tilgang hans
í þágu menningar þjóðarinnar.
'Sagði Bjarni að þetta kæmi mjög
fram í kvæði sem Þorsteinn
Gíslason hafi flutt Laugarvatns-
skóla á vígsluhátíð hans árið
1928. Las Bjarni kvæðið í heild.
Hann bað hið unga skólafólk
að skoða þessi ávarpsorð, sem vin
samlega ábendingu, töluð til þess
af velvilja og um leið kvaðst
hann vilja hvetja nemendurna
til þess að nota hvorki áfengi né
tóbak. Nemendur vissu að á þessu
hefði því miður orðið misbrestur,
sem spillt hefði félagslífinu fyrir
nemendum.
Þá minnti hann á það mikla
hugsjónarmál íslendinga, að
klæða landið skógi á ný. Nem-
endur rirólans gróðursetja í Laug
arvatnsskógi allmikið magn trjá-
plantna á hverju vori, og er tím-
ar líða mun þar vaxa upp fallegur
skógur.
Skólaslitaávarpi sínu lauk
Bjarni Bjarnason með því að
flytja nemendum þakkir sínar og
kennurum skólans fyrir samstarf
íð á skólaárinu og kvaðst hann
vonast til þess að fá að sjá sem
flesta úr hópnum næsta vetur.
Lauk svo athöfninni með því
að kennarar og nemendur risu úr
sætum sínum og var þá sungið
„ísland ögrum skorið“.
Nemendur kvöddu síðan
okólastjóra og kennara með
handabandi í salnum. í forstofu
skólans voru farangurshlaðar því
að flestir ætluðu heim samdæg-
urs.
Skólaárinu 1955—’56 hjá I. og
II. bekkingum Héraðsskólans á
Laugarvatni var lokið. Framund-
an var sumarið, sól, starf og auk-
inn þroski.
Hún vissi án þess uð snúa sér við, að hann
hafði ekkert séð í leiknum. Það var hið blæ-
fagra hár hennar .... svo hreint og eðlilegt..
.. með mjúkum björtum liðum, sem tók at-
hygli hans . , . allt af þvegið úr Bandbox.
bandbox
Fljótandi fyrir
venjulegt hár.
Crem fyrir þurrt.
umpöH
GLOBUS H. F. — Hverfisgötu 50 — Sími 7148
Gillette
tryggir fljótan rakstur
Þér getið nctað Gillette
blöðin í allar rakvélar, en
Gillette „Rocket" rakvélin
tryggir fljótasta raksturinn
og kostar með blöðum 37,00.
10 Blá Gillette Blöð í málmhylkjura
kr. 15,50.
Ef þér notið ekki nú
þegar Bláu Gilíette
blöðin í málmhylkjunum
þá byrjið á því strax
í dag. Þau flýta fyrir
rakstrinum og í þessum
umbúðum kosta blöðin
ekkert meira.
Prestkosning
fer fram í Vestmannaeyja prestakalli n. k. sunnudag
13. maí. — Kjörfundur hefst kl. 10 árdegis. Verður nánar
skýrt frá tilhögun kosningarinnar í vikublcðunum í
Vestmannaeyjum.
Prófasturinn í Kjalarnesprófastsdæmi
Garftar Þorsteinsson.