Morgunblaðið - 14.06.1956, Qupperneq 16
16
MORCUNTir 4 fíJÐ
Fimmtudagur 14. júní 1956
Jón Sveinsson írá Þangskala
HÍinningarorð
HANN DÓ á Elliheimilinu Grund
þann 4, þ.m. og verður jarð-
unginn frá Dómkirkjunni í dag.
Hér er einn af merkismönn-
.m Skagafjarðar til moldar geng-
nn. Hann var allan sinn langa
ildur vorsins maður, sífellt full-
ír af glaðværð, glettni og glamp-
indi vonum, þannig er vorhug-
írinn alltaf fullur af grósku og
jleði hins bjartsýna manns. Hann
var greindur ágætlega, hagorð-
rr prýðilega, og mikill mannvin-
ir, enda áreyðanlega aldrei gert
einum manni rarigt til viljandi.
Ein af hans lífsvenjum mun
afa verið sú að gera aldrei öðr-
am það sem hann vildi ekki að
sér væri gert og taka ætíð svari
þess manns eða þeirra sem í var
hnjóðað og byggðist sú afstaða
á þeim almennu sannindum að
enginn er alvondur frekar en al-
góður og skapast því réttara mat
á hverjum einum ef báðar hiið-
ar eru dregnar fram til álits.
Jón var af óskólagengnum
manni óvanalega vel menntaður
og bókfróður einkum í íslenzk-
um sögnum eldri og yngri og
íslenzkumaður ágætur og hafði
svo gott vald á málinu í frá-
sögn sinni og orðræðum að un-
un var á að heyra. Mér er enn
í mynni frá mínum barns og
unglingsárum á Veðramóti þegar
til baðstofu barst sú frétt að
Skagamenn bæðust gistingar
(sem var ærið oft) var fyrsta
spurning okkar systkina, er Jón
á Þangskála með, væri svo fór
Ný sending:
dragtir
stutfjakkar
sumarkjólar
í fjölbreyttu úrvali _
QJlfo*
Aðalstrætí
Dragtir
Hattar
Hálsklútar
Hanzkar
MARKAÐURINN
LAUGAVEGI 100
fagnaðarkliður frá manni til
manns, því enginn var okkur
meiri aufúsagestur en hann, og
bar einkum tvennt til, hann var
alltaf vinur æskunnar eins og
hann yfirleitt var mannvinur og
svo hitt sem öllum viðstöddum
var fengur í, þar sem var glað-
værð hans og frábær frásagnar-
list, því þegar hann sagði frá,
hvort sem var ævintýrum, ís-
landssögu eða veraldarsögu þá
gneistaði mælskan og orðfimin
þannig af honum að ævintýri og
viðburðir stóðu fyrir manni í
ljóslifandi myndum. Enda var
minnið alveg óvanalegt og traust
Það var eins og hann myndi allt
sem hann hafði lesið og það var
mikið, og ekki lesið aðeins til að
lesa, heldur til að skilja og muna.
Hann vann oft mikið að kennslu
barna og unglinga t. d. hér í
Reykjavík alllangt fram á 9 tug
æfinnar, kenndi bæði ísl., dönsku
og önnur gagnfræðafög, og var
talinn ágætur kennari á sinni tíð.
Nokkrír þættir úr lífsferli Jóns
eru þessir:
Hann var fæddur í Hólakoti
á Reykjaströnd í Skarðshreppi í
Skagafjarðarsýslu 24. maí 1867,
ólst þar upp hjá foreldrum sínum
Sveini Gíslasyni og konu hans
og dvaldist þar til 25 ára aldurs
og stundaði þá auðvitað öll þau
stÖrf til lands og sjávar eins og
þau gerðust í þá daga. Þótti hann
þá strax ötull og vaskur til allra
verka og meðal annars afburða
klettagöngumaður, það ér að
Náttúrulœkningafétagið
setur upp t§öld fyrir
hœlisgesti í Hveragerði
VEGNA mikillar eftirspurnar eft-
ir rúmi í Hressinarhæli Náttúru-
lækningafélagsins í Hveragerði,
hefir félagið látið setja upp 10
fjögurra manna tjöld í landi hæl-
isins, í hvömmum vestan megin
Varmár.
í hverju tjaldi er einn dívan
eða rúm, og trébotn er í hverju
tjaldi. Tjöld þessi verða leigð út
í sumar handa þeim, sem eyða
vilja sumarfríi sínu í kyrrð og
ró og njóta hressingar og hvíld-
ar. Ætlast er til þess að allir
tjaldbúar séu í kosti hjá hælinu,
og neyti hinnar heilnæmu jurta-
tæðu, sem þar er framreidd.
Eitt af áhugamálum félagsins
er að kenna almenningi heilsu-
samlega lifnaðarhætti, meðal ann
ars í mat og drykk. Héfur félagið
því ákveðið að selja gestum, sem
að garði bera, lausar máltíðir og
gefa mönnum þannig kost á að
kynna sér mataræði hælisins.
Mjög algengt er og óðum að fær-
ast í vöxt að Reykvíkingar
skreppi eftir vinnu á kvöldin aust
ur í hressingarhæli til að fá sér
að borða í hinum vistlegu salar-
kynnum hælisins.
Athygli skal vakin á því, að
veitingar eru aðeins seldar á
venjulegum matrriálstímum kl. 12
til 13 og kl. 19 til 20, svo og te
kl. 15 til 15,30. Á öðrum tímum
er ekki hægt að afgreiða veiting-
ar, þar sem slíkt mundi valda
gestum hælisins of miklu ónæði.
Samgöngur við hressingarhælið
eru mjög hagkvæmar í sumar.
Bifreiðastöð Steindórs hefur 2
ferðir á dag til Hveragerðis, og
kemur við í báðum ferðum á hæl-
inu, auk þess er ein ferð frá Bif-
reiðastöð íslands.
Hvert rúm er nú skipað í hæl-
inu og allt til júlíloka. Hins veg-
ar mun félagið reyna að útvega
gestum herbergi úti í Hveragerðis
þorpi eftir því sem hægt er
segja fimur og hugdjarfur við
að klifra eftir kindum og bjarga
þeim úr sjálfheldum i kletta-
gljúfrum Tindastól
Meðan hann var í Hólakoti
hafði hann úti öll spjót til að
afla sér menntunar og fróðleiks,
en sökum heimilis anna og fá-
tæktar komst hann ekki í skóla,
hvar hans hugur stóð þó mjög
til. en hann kom því þó þannig
fyrir að hann fékk notið tilsagn-
ar einn vetur hjá Jóni Guðmunds-
syni barnakennara á Sauðárkróki,
sem var gagnfræðingur frá Möðru
völlum og nam Jón þar hjá hon-
um öll gangfræðafögin svo sem
Norðurlandamál, ensku, ísl. nátt-
úrufræði einkum grasafræði,
sögu o. íl.
Þetta nám varð honum hald-
gott vegánesi gegnum allt hans
langa líf. Ekki veit ég hvar Jón
fékk sína söngmenntun en hitt
cm nfci MlSPIfS mm. ii ..ca.
CORN
FUKIS
'JKM ii'kikirva JBC
Byrjið daginn
með því að borða
Kelloggss CORN FLAKES
H. BENEMKTO & CO. HF.
Hafnarhvoll — Sími 1228
©NDVEGISSKYRTA
AD DÓM
veit ég að söngstjóri var hann
bæði í Fagranesi og Ketukirkju
um 30 ára skeið og samtímis því
í safnaðarstjórn um árabil í
Ketukirkju og einnig í sveitar-
stjórri í Skefilstaðahrepp í mörg
ár.
Þegar hann var 29 ára giftist
hann Maríu Sveinsdóttur, Jóna-
tanssonar bónda á Hrauni á
Skaga, mestu fríðleiks og greind-
arkonu sem reyndist honum ást-
úðleg eiginkona og ástrík móðir
barna þeirra, meðan heilsa og
kraftar entust.
Þau reistu bú á Þangskála á
Skaga árið 1896 og bjuggu þar
til ársins 1929 eða í 33 ár, þá
missti Jón sína ágætu konu eftir
margra ára heilsuleysi hennar
sem eins og nærri má geta skap-
aði honum miklar raunir og erf-
iðleika við að framfleyta þeirra
stóra heimili, því börn áttu þau
hjón 10, dó eitt þeirra í æsku,
2 uppkomin en 7 lifa öll hið prýði-
legasta fólk eins og þau eiga kyn
til.
Þegar Jón missti konu sína
voru 2 börn þeirra enn í ómegð
9 og 11 ára drengir og brá Jón
þá búi og fluttist til sonar síns
séra Jóns Skagans, að Berþórs-
hvoli í Landeyjum. Þar og síð-
an eða í 27 ár naut Jón hjá þess-
um syni sínum og hans ágætu
konu Sigríði Gunnarsdóttur
þeirrar aðstoðar og umönnunar,
sem bezt verða í té látin frá ást-
ríkum syni til elskaðs föður. Fyrir
ári síðan veiktist Jón svo hann
þarfnaðist sjúkrahússvistar og
fór hann þá á Elliheimilið Grund
og dvaldist þar, þar til yfir lauk.
Ég kom þar til hans seinnipart-
inn í vetur sem leið og þá var
hann enn það hress og hreyfur
að við gátum skrafað margt í
gamni og alvöru og enn hélt hann
vel sínum sálarkröftum og sjón
og heyrn og málfari og sagði
margt vel sem fyrr. En nú er hann
farinn blessaður karlinn. Hann
átti góða heimvon og nú hefir
sú von rætzt. Ég kveð hann vin-
ar kveðju fyrir hönd allra okk-
ar systkina og allra gömlu sveit-
unganna í Skagafirði og bið ykk-
ur börnum hans allrar blessunar
og veit að þið eigið oft eftir að
gleðjast við minningu um ykkar
ágæta og velgefna íöður.
Blessuð sé minning hans.
Sig. Á. Björnsson
frá Veðramóti.