Alþýðublaðið - 21.09.1929, Side 2

2
ALÞÝÐUBHAÐIÐ
Um 40 % «f íbnðnm bœ|ai>manna em S kjalBara eða undi?
súð. — 56% allffa ibúða í bænnm eru 2 berbergi ©ða
mirnii; I peirn eiga heimah.u.b. % hlutar allra bæjarbúa.
Þa'B,- sem maBur fyrsft rekur
aug'un í við athiugum skýrslna
peirra, sem gerBar hafa verfö um
húsn æðisástandið í bænum, er,
hvað [)T«ngslin eru afskapleg,
Svo má heita, aö þegar söfnunm
fór fiam hafi engin smuga, sem
unt var aö nota ti'l íbúöar, vsrið
Íaus. Erlendis var paÖ fyriir strið
talið Ijós vottur pess, að hús-
næðisteysi væri i borgum, ef
minna. em 5»/o af íbúðunum var
autt. Hér var skýrslunum safnáð
um mitt sumar, þegar allra fæst
fólk er í bænum, en samt varð
urstaðan, að að eins 1/2% íbúða
var laust, eða um 30 í istað 260,
sem befði verið hæfitegt. Svo að
segja allar þessar 30 íbúðir votru
auðar vegna aðgerða eða fjarveru
fólks. Geta menn af þessu gert
sér í hugartund, hversu . af.skap-
teg þœngslin eru, þegar fólk
streymir til bæjarins á haustin.
Ritstjór: Alþýðublaðsjns hefir
undanfarið eítir getu reynt að
kynna sér yfirtitsskýrslur þær, 1
sem húsnæðisnefnd hefir iáltið
gera. Meira en 15 mánuðir eru
Tiðnir síðan skýrslusöfnunin hófst,
12 mánúðir síðan heMni var Tokið,
9 síðan byrjað var að vi'nna úr
skýrslimum, ðg 15000—18 000
krónur hefir bæjarsjöður greitt
fyrir verkið, ein enn þá hefir ekk-
ert af skýrslunum verið birt. Sé
borgarstjóri spurðux, vísar hann
til Jóns Ásbjörnssonar, íorm. hús-
næðisnefndar. Jún ægir fátt.
Nefndin ftefir skift öllu lög-
sagnarumdæminu í 14 hverfi; 12
innan Hringbrautar og 2 utan.
Alls eru talin 2230 ibúðarhús í
bcenum, þar af eru 902 úr steiní;
eða steinsteypu, 1219 timburhús
og 109 úr blönduðu byggingar-
efni.
Húsin skiítaist þannig eftir tölu
íbúða:
769 hús eru 1 íbúð hvert
661 — — 2 íbúðir
424 ....... 3 — ; —
201 — 4 — —
82 — — • 5 —
93 — — 6 íb. eða fleiri —
Samtáls eru íbúðirnar í þessum
2230 húsum 5228, þar af eru 803
í kjállara og 1222 undir súð.
Mærri 7« hluti, eða 15—16%
af öilum ibúðum i bænum, er
jjannig i kjallara, og h. u. b. XA
hluti, eða 23—24%, undir suð.
Eru jrannig um 40% allra íbúða
i bænum i kjallara eð i uudir
súð.
Hvað margt fóTk á heijma í
þessum íbúðum og hve margt af
því er börn?
Þótt ótrúlegt sé gefa yfMiits-
skýrslur nefndarinnar enga viftn-
eskju um þetta, Framhjá þessu,
þýðmgarmesta atriði rarKnsóknar-
innar, hefir nefndiin alveg géngið
til þessa.
Þföngbýiið er Tang hættuFgast
í loftillum kjöilurum, sem einatt
eru bæði rakir og dimmir, og í
súðarherbergjunum, þar sem loft-
rýmið er minst borið saman við
góifflötinn. Þess vegná átti ein-
mitt að byrja á þvi að rannsakia
þettia atriði, gera glögga yfirlits-
skýrslu um íbúafjölda í kjöllhr-
um og súðarherbergjum og
hversu þröngt væri x slíkum í-
búðum.
AfTeiðing þess, hve ^fskapteg
þrengslin og húsuæðisleysið eru,
er það, hve margar íbúðirnar eru
smáar. En íbúð telst ekki í skýrsl-
unum herbergi, sem einhleypingar
eiga heima í, heldur teljast 'þau
xneð íbúð þess, sem Teígir þteimi,
og þeif með hieimiTisfólki hans.
Því að ieilns, að leigjandi matrexði
fyxijr ,sig í hgrbergjxmum, teljast
þau sérstök íbúð.
Engjiiain fjölskyldumaður ætti að
hafa mimni íbúð en 3 herbergi
joig eidhús. Og engijn íbúð ætti að
vera tili, sem eldhúis ekki f ylgir me'ð.
En skýrsluitnar segja eitthvað
annað um ástandið hér. Sam-
kvæmt þeim skiftast íbúðimar
þarrnig eftir stæfð:
1 herb. án eldhúss 518 íb.
1 — með aðg. að -eldh. 313 —
1 ___. með eldhúsi 465 —
2 — án eldhúss 164 —
2 —- með aðg. að eldh. 460 —
2 . — ■ með eldhúsi 1004 —
3 — — — 1065 —
4 — — • —. 522 —
5 — —•: — 280 —
6 — — — 172,—
7 — — — 111 —
8 eða fleiri m. eldh. 154 —
1296 jbúðir, eða 25% af öíl-
um ibúðum i bænuui, er að eins
1 herbergi, og 1628, eða rúmlega
31 %, eru aðeins 2 lierbergi. Með
682 af pessum ibúðum er alls
I ekkert eldhús og með 773 að-
I eins aðgang að eldhúsi. Aðeins
44% af ibúðunum er meira
en 2 heibergi.
Fullir 2/5 hlutar allra bæjarbúa,
éða um 10 000 manas. eiga heinxa
í eins og tveggja herhargja í-
búðum. Langflestar þeirra eru
leiguibúðir. Mikið meira en hel'm-
ingur eins hsrbergis íbúðanna er
i kjölluirum eða undir súð. f 1
herbergx án eldhúss búa 7 flest,
jí 1 herbergi mieð aðgangi að eld-
húsi 9 flest og í 1 herbengi mieð
eldhúsi 10 flest.
Þetia eru tölux, sem tala. Þær
sýna og sainina, hvar fátækasta
fólkið á heima.
Efnamean búa ekki 10 sa'mian í
einnii iélegri kjallarakytru. Slíkt
gerir engimrn, nerna meýð knýi
hann til þess.
Skipið, seni sokk. — Mami
tefcur út. — Skúía rnlsslr
siolnna.
FB., 20. sept.
Frá Seyðiisfirði er simað: Norsk
sxldarskúta sökk á miðvikxxidags-
morgxin 50 sjómílur undan Glett-
inganesi. Bniskur linuveiðari
bjargaði mönnuinum, 8 alls, og
kiom með þá hingaö í gær. Á
miðvikudagsniótt, í ofsveðri. tók
mann út af emisku'm botnvörpungi',
„Drummer“. Var botnvörpumgtuir-
inn þá istaiddur 35 sjómiílur fyrír
norðan Færeyjar.
Himgað inn kom í gær færeysk
skúte með brotið siglutré. Afla-
lítið er á Auistfjörðum.
Er!©m®t
FB., 20. sépt.
Byltingarhugur íhaldsins x
Austurrihi.
Frá Vínarborg er símað: Dedl-
urniar á xxiiili jafnaðarmanna og
svartliða í Austurríki, svokallaðra
„Hieimwehrsmanina“, ágerast stöð-
ugt. Svartliðar beimta, að breyt-
ing verði gex'ð á stjórnarfarinu,
sem fari m. a. í þá átt að auka
vlald xíkisforisetans. Áforma þeir
að halda stórfeldar kröfugöngur
29. septsmber. Öttest margir, að
þeir muni þá gena tilraun til þess
að koma af stað byltingu. Jafnað-
armenn segjast vera staðráðnár í
að vernda stjórniskipuinarlögin.
Ríldsistjórnin kveðst .veha œiðu-
búin til þess að koma í veg fyrir
byltlngartilraunir, ein telur hans
vegar nauðsyn bera til þess
vegna svartliða að flýta fyrir
endurskoðun stjómskipimárlag-
anna.
Stjórnarskifti í Litauen.
Frá Kovno er símað: Wolde-
maras og ráðuneyti hanis hefir
beðist lausnar, til þess að hægt
verði að gera breytingar á stjórn-
inni. Búist er við, að Tubelig fjár-
málaráðherra myndx stjórn.
Andlega kúgunin i riki Musso-
linis.
Frá Beriín er símað: Stjómin í
ítalíu hefir bannað ítölum að
gefa út bók Remarcjues:
„Tíðindalaust frá vesturvígstöðv-
unum.“ Sömuleiðis hefir stjórnin
lagt bann á bók Nobiles, „ítallía
við Norðurheimskautið." Bók No-
biles átti að koma út í októlxer-
mánuði.
UfíBl ÖHfflaiS ®g W©@lMM«
Næturlæknir
er í nótt Hannes Guðmundssion,
Hverfisgötu 12, gengið inin af
íxxgólfsstræti, andspænis Gamla
Bíó, símí 105.
„Dagsbrúnar'-fundur
verður kl. 8 í kvöld í templ-
arasalnum Bjargi við Bröttugötu.
Þar verður rætt um félagsmáf
og verkamannabústaði. Félagar!
Fjölmennið vel á fyrsta fuind fé-
lags ykkar í haust.
Næturvörður
er txæstu viku í lyfjabúð
Laugavegar og Lngólfs-lyfjabúð.
Sunnudagslæknir
verður á morgxxn ólafur Helga-
son, Ingólfsstræti 6, sími 2128.
Ljóstími
á bifreiðum oig reiðhjólum er
auiglýstur hér í blaðinlu í dag.
Bifreiðastjórar og hjólreiðamexm
þurfa að gefa hiennii góðan gaum
og geymai hana sér til leiðbeiix-
ingar. Þeir, sem þverskallast við
að breyta eftir henni, mega bú-
ast við þvj, að hirðuleysið verði
þeim dýrt. Þe&s eru allir aðvaj'-
aðir um að gæta.
Úrslita-knattspyrnan
milli „K. R.“ og „Vals“ fer frate
á morgun kl. 2.
Skipafréttir.
„Baltic“, aukaskip Eimsldpafé-
lagsins, kom í morgun frá Ham-
borg.
Af síldveiðum
komu línubáternir „AIdein“ í
gær xyg „Fáfnir“ í nxorgun.
Veðrið.
Kl. 8 í morgun var 7—3 stiga
hiti, 7 stig í Reykjavik. Útlit hér
um slóðir: Norðvestan- og norð-
an-kaldi. Úrkomulaust. Sexmilega
næturfrost. Norðanátt hér á landf
næstu dægur.
Knattspyrnumót 3. flokk.
Kappjeikar í gær fóru þann-
ig, að „K. R.“ vaxm „Fram“ með
5 :D og ,,Valur“ vann „Vxki'ng"
með 2:1. Mótið heldur áfram á
morgun. Kl. 4i/2—5Vs keppa,
„Fram“ og „Valur“ og kl. 51/2
—6V2 „K. R.“ og „Víkingur“. Mót-
ið er háð á gamla íþróttavellin-
um.
« ‘ ' ..
Bráðkvaddur
l varð í gær ólafur A. Jóhanns-
son isímamaður, Hverfisgötu 64 A.
„Veiðibjallan
I morgun var ekki flxxgfært tií
Vestmannaieyja, en ef þar íygnií
1 dag, þá fer „Veiðibjallan" þang-
að að áOJðnum degi.
Til fólksins á Krossi.
Frá K. M. 2 kr.
Laugarvatnsskóiinn.
Skólastjóri verður BJaimi
Bjamason, áður skólastjóri banna-
iskólanis í Hafniarfirði. Aðriir kenn-
arar skólans verða Guðmunidlur
Ólafsison frá Sörlastöðum, sem
var keninari skólans s.l. vetur, og
Guðmtindur Gíslason, er varið
hefir stundakennari Kennaraskól-