Alþýðublaðið - 30.09.1929, Blaðsíða 2

2 ..... ' ' ' 'T-a 'ABÞ.^SUBKAÐIÐ
.. . .....—....................... ....... .... ..-
Húsaietgan.
Smæsfn íbúð!rnar, kfallara- og suðar-herbergi, lang»
dýrast leigðar.
rakar, dimmar ag beinlínis hiedlsu- .
Að undanfömu hefir nokkuð
vieTið skýrt í Alþýðuhl. frá hús-
mæö'isástandinu í bænum. FjóTÖi
hluti allra íbúðanna er að eáns 1
íbúðarherbergi, og eru íbúar að
meöaltaii 3 í hverju, en í allh
möTgum eru þedr 7—10. Kjall-
RTaíbúðir, sem eigendur leigja út,
eru um 800, og er um' helmingur
þeirra að eins 1 íbúðarhierbergi.
Nærrii þriðjungur aflra ibúða í
bænum er að eáns 2 íbúðarhier-
bergi og meðaltal íbúa 4 í hverri,
©ða 2 í herbeiigi. I allmörgum1
tveggja herbergja íbúðum eága þó
heima 10—14 manns. Fimta hver
tveggja herbergja íbúð er leigu-
jlbúð í kjallara. Meira en 2/5 hlut-
ar aflra eins og tveggjia her-
bergja íbúða eru dieiguíbúðíir í
kjöliurum eÖa undir súð. — Hús-
mæðisneftndiiin hefir alwg vain-
rækt til þessa að láta semja yfir-
litsskýrsiur um ástand þessara í-
búða, og er þaið reginhneyksJij,
þVi að fjölda þeirra er Jýst svo
i skýrslunnm, að þær séu kaldar.
I timburhúsuinum ,sem flest eru
eádri, er leigan yfirleitt nokkru
Lægri.
Samtals eru um 650 teiguíbúðir
eins og tveggja herbeigja í kjöll-
urum, þar af 210—220 án eid-
hiúss, og um 530 undir súð, þar af
360 án eldhúss,.
Meðalteigan segir ekki niema iít-
inn hluta af saimteikanum. teeir.
sem greiða okurleigii, eru engu
betur farnir, þótt svo- eða svo
margir búi í húsum vina og
vandamamna fyrir lága eða nær
enga leigu, en slik viinskapar-
teiga veröur auðvitað tii þesis að
læktoa meðálleiguna. Le'gan er
gífurlega misjöifn og oft afsfcap-
ibúðir:
Stærö: Taja:
1 herb. án eidhúss 471
1 — með aðg. aÖ eldh. 265
1 — með eldhúsi 390
2 — án eldhúss 125
2 — með aðg. að eldh. 331
2 — með eldhúsi 731
3 ... — — 503
4 — — — 188
5 — — — 86
6 — — — 43
ódýrasta fimm herbergja ibúð-
in er Iteigð fyrir 1000 krónur á
iri. Pað er sama leiga og gneidd
er fyrir dýrustu eins herbergis
spillandi.
Petta átti auðvitaö að rannsaka
fyrst af ölilu.
En húsaleigan þá? AJlir þeir
'möigu, sem ekki eru svo lán-
samir, að eiga hús yfir sig, vita
hve tílfinnanlegur skattur hún er.
Hjá ýmsum verður lítíð eftir til
annara nanðsynja þegar hún er
gneidd.
Samkvæmt skýrslunmn eru 3133
leiguibúðir í bænum og er það
um 58% allra íbúðanna. Þær eru
yfirleitt mikið minni, þægtoda-
snauðari icg lakari en eignar-
líbúðinnar, iog auk þess er þess
að gæta, að milli 40°/o og 50%
af þeim er annaðhvort í kjallara
eða undir súð, en samt býr í
þeim meira en helmingur bæjar-
búa eða h. u. b. 56°/o.
HéT fer á eftiir útdráttur úr
skýrslu, er sýnir meðal-ársteigu
íbúða í steinhúsnm eftir her-
beigjafjöilda og legu:
í kjall-
Undiir súð: ara: Á hæð:
kr. kr. kr.
I tega há, eins og sjá má á eftir-
I farandi skýrslu, sem sýnix, auk
meðalfeigu, hæstu og lægstu teágu
í heilum hundruðum króna fyrir
ibúöirnar,- en þær eru flokkaðar.
eftír herloergjafjöida. Jafnframt er
þar greindux íbúðafjöldiinn. og í-
búatala i hverjum flokki þeirra.
Upplýsingar um ástand íbúðanma,
tegu og þægindi og stærð her-
bergja vantar alveg, en að sjálf-
sögðu ætti það að hafa mikil
áhriif á leáiguna. En það er Ijóst
af öörum skýrslum, að þessu er
öllu rnest ábótavant í smæiri í-
búðunum, einkum kjallara- og
súðar-íbúðum.
Skýrslan eT þanmiig í útdrætti:
Leiga á áiú: íbúar:
Lægst: Meðaltal: Hæst: Tala
200 286 1000 847
200 429 1000 676
200 477 1000 1393
200 552 1400 390
200 745 2200 1254
200 828 2200 '3084
300 1299 3200 2458
400 1630 2800 1019
1000 2150 3800 540
1300 2638 4000 270
íbúðina án eldhúss. Fjörar íbúðár,
hver eitt einasta herbergi án eld-
húss, eru Iteilgðar fyrir samtals
um 4000 knónur, en ein fjögna
herbergja íbúð með eldhúsi er
leigð fyrir 400 krónur. Prjár
tveggja herbeigja íbúðir án eld-
húsis eru leigðar fyrir um 4000
krónur tíl samams, eða 1300—1400
knónur hver.
Sé þessi skýnsla borin saman
við skýrsluna bér að framan um
meðalleigiu eftir legu íbúða sést.
að teiga fyrir'einsogtveggja her-
bengja íbúðir í kjöllurum steinhúsa
er míklu hærri en meðalleigan, fyrir
sams tooinar íbúðir í beild. Mestur
er munurinin, á smæstu íbúðunum,
yfir 20%. ibúðlr undir súð eru
rétt að eims undir meðalagi, einis
herbergis íbúðir þó heldur yfir.
Lökustu og minstu íbúðirnar
enu yfirteitt legðar fyrir hæsta
leigu.
Fátæklingarnir eru látoir boirga
mest.
Aniur áraugur.
Síðan Pá/m,i Harmeisrm var
settur retotor Mentaskólanis hefir
,;MgM.“ ekki lint iátum með
biigslyrðum og ókvæöisorðum í
garð hans og kenslumálaráð-
herra. Blaðið befir hvað eftir ann-
að eggjað til uppreistar út af
veitíngunini og ©kki kummað sér
höf í illyrðum og bjámaOiegum
bugstegangi.
Til þess að æsa upp hugi
manna gegn nýja rektornum hefir
blaðið beitt sér fyrir því að
tooma upp mÖtínæliafundum og
opinberum andmiælum ýmsra
rnanna gegn þessari veittogu.
Árangurinin af þessu æstogar-
starfii „Mgbl.“ birtist í dálkum
þess í gær. En saninarlega er
niðurstaðan mögur.
Stádentaráðið er aðspurt. Pað
vísar fyrirspaminni á bug og
neitar að svara.
Betur gekk rmeð formann Stúd-
entafélagsiinis, hr. Thor. Tkors.
Hamrni svarar fyrirspurninni mjög
gteiðgosalega og telur einn sér-
stakan keninana hafa átt að fá
rektorsembættið. Efcki er þessi
keninari þó nafugreindar, þó allir
megi vita að þar er átt við Jón
ólmgsscn, rektorsefni íhalds-
mamma. En ekki kæmi mér á övart
þö að marpúr stúdentar væri fon-
mianini Stúdentafélagsiins lifitt þakk-
látir fyrir þessa framhleypni
hans og Öírölkstuddu sv%urmiæli.
Formaður íhaldsflokksi'ns, hr.
Jón Þorléikmm, er eilninig að-
spurður. Hann tekur umidir and-
mæli floikksmiamna sinina, þö kurt-
eistega. Anniars muin aniörgum
komia það á óvart að sérstakilega
séu sött ráð tíil J. P. þegar ræitt
er um mentamál. J. P. er sem
sé þektur að því að hafa manna
ósleitilegast barist gegn mentuinr
arstofnunum landsins, bæði æðíri
sem' licegri, Hann för eitt sinn
tendshomanna á miilli til, þesS að
predika þann sparnað að leggja
niður niarxænudeild báskólans,
Einnig befir hann á alþingi baæist
gegn mentaskóla á NorðurlandC
og Jýðskólum iandsins. Hann hef-
ir þvi í verki sýnt beinan fjand-
skap við íslenzk mientaanál.
Tveir úr r'itstjórn Stúdenita-
blaðsins hafa eiminig látíð Ijós sitt
skína. Annar þeirra er vikapiltur
hjá „Mgb!.“ Svar þeirra ber þess
óræk merk'i.
Sex háskólakennarar hafa Drðið
við tilmælnim „Mgbl.“ Var alt af
við því að búast að Magnús Jám-
son fynrum docent og hans líkar
létu ©kki á sér standa ef íhaldið
safnaði liði. En eftirtektarvert er
það, að meiri hluti hinna föstu
háskólakennara, og meðal þeirra
merkustu prófesisomatrn'iir, hafa
ekki virt „Mgbl.“ svars. Árang-
urinin er því aumur.
„MgM.“ hefir sent fleiri miönn-
um fyrirspurnir sinar. Meðal
þéirra er fræðslumálastjólri. Bn
á'rangurirm hefir enginn orðdð.
Frumhlaup „Mgbl.“ gegn Páfena
Hannessynii er órökstutt og ill-
kvittoistegtl Yfirdi'epsskapuT
bteðsins er auðisær, Umhyggja
þessi fyrir Mentaskólanum hefir
aldnei verið neiin. í þessum niiál-
um sem öðrum muniu greiindir
menn því ekkiert mark taka á
orðum Maðsins.
Stúdsnt.
Varðskipið „Ægiru
bjargar sjómönnum og
tekur togara.
FB., 28. sept.
Frá Siglufirði er sírnað: Bátasr
voru flestir í fiskiróðri, er hér
brast á grenjandi moröaustam-
bleytuhiíð 'meö ofsaroki og stör-
brirni. Bátarnjr eru nú allir ko:mn-
ir, nema tveir. „ Ægir“ fór út
um mlðjan dag til aðstoðar bát-
unum. Annar báturiwn, sem vant-
aði, „Stágandi", strandaði nálregt
Haganesvík. „Ægir“ bjaigaði
mönnunum og er á leiðinni með
þá ihingað og hinn bátinn,
„Steipni“, sem lá með bilaða vél
á Haganesvík og hefði vafateust
farist, ef hjálp hefði ekki komið
í tæka. tíð.
„Ægir“ tók biezkan togara,
„Kingston Peredot“, að landbeig-
isveiðum á Skjálfandaflóa. Er:
mál togarans undir rannsökn £
| dag. Skipstjórinn á hónum heftír:
Higgs.
íslenzku glimnmennirnir
í Mzkalandi.
FB., 29. sept
Frá Magdeburg er sfmað:
Glfmukvikimyndin verður sýnd í
'viku. í öllum borgum Pýzkalands.
Vér skoðuðum Wartburg í gær,
I gær var glfmusýning i Jena.
Önnur kvikmynd af glímujnni
hefiT verið gerð fyrir vísindasafn.
Vér höfum hvervetna mætt
hinni mestu gestrisM.
1' herbergi án eldhúss 295 347 391
1 — með aðg. að eldh. 371 456 518
1 — með íddhúsi 453 551 581
2 ám eldhúss 538 600 610
2 rmeð aðg. að eldh. 692 736 887
2 — með eldhúsi 765 876 1007
3 með eldhúsi 1169 1362 1550