Morgunblaðið - 09.04.1957, Blaðsíða 1

20 síður
44. árgangur 83. tbl. — Þriðjudagur 9. apríl 1957 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Rússneskir kafbdtar við
strendur Danmerkur
ÐÚSSNESKIR kafbátar gera nú tíðreist við strendur Dan-1
merkur, samkvæmt fregnum danskra blaða fyrir helg-
ina. Danski sjóherinn hefur orðið var við ferðir þeirra hvað
eftir annað, en þetta hefur ekki verið haft í hámæli til að
hræða ekki almenning. Auk þess er Stórabelti alþjóðleg sigl-
ingaleið þar sem skip allra landa mega sigla á friðartímum.
Rússnesku kafbátanna hefur víða orðið vart, m.a. fyrir
sunnan Langeland, en þar er virki sem Rússar hafa að lík-
indum áhuga á. Jafnframt hafa þeir oft sézt sigla út og
inn um Eyrasund.
Þessi óvenjulega mynd er tekin á 36. hæð í hæstu byggingu i
Dallas-borg í Texas. Hún sýnir hvirfilvindinn þar sem hann nálgast
borgina. Nokkrum mínútum síðar steypti hann sér yfir borgina, reif
upp hús, tré, bíla og brýr og kastaði til marga kílómetra. Fjöldi
manns lét lífið og tjón varð mikið.
Taugastríð Breta og Færeyinga
Dönskum blöðum þykir ekki
lengur ástæða til að leyna þessu
þar eð talað var um umfangs-
miklar rússneskar flotaæfingar í
Eystrasalti í fréttum frá Stokk-
hólmi. Samkvæmt þeim fréttum
hafa margir nýir kafbátar verið
byggðir í skipasmíðastöðvum í
Eystrasaltslöndunum, og hafa
síðan farið um Eyrarsund og
Stórabelti út í Atlantshafið.
Ennfremur er skýrt frá því
í Stokkhólmsfréttunum, að í
Brezka utanríkisráðuneytið
hefur ekki fengið neina opinbera
tilkynningu um ráðstefnuna, og
margir eru þeirrar skoðunar, að
Nasser sé bara að „kanna landið“.
Bretar munu tæplega neita að
taka þátt í ráðstefnunni, ef til
hennar verður stofnað, en áður
en brezka stjórnin tekur afstöðu,
vill hún fá nánari upplýsingar
um fyrirætlanir Egypta.
NÝR SÁTTMÁLI
NAUÐSYNLEGUR
Bretar líta svo á, að því að-
eins geti ráðstefna sem þessi orð-
ið til gagns, að hún leitist við að
gera nýjan sáttmála um Súez-
skurðinn, sem byggður sé á hin-
um sex grundvallaratriðum S.Þ.
um frjálsar siglingar og algera
einangrun skurðarins frá innan-
DAUÐADÓMAR
í BÚDAPEST
Búdapest, 8. apríl.
í DAG voru þrir Ungverjar
dæmdir til dauða, fyrir að hafa
banað leynilögreglumanni í upp-
reisninni í október, samkvæmt
ákærunni. Meðal hinna dauða-
dæmdu var ung stúlka, sem lagði
stund á læknisfræði. Dómurinn
var felldur af kvenmanni.
Auk þess voru tveir menn
dæmdir i 8 og 10 ára fangelsi fyr-
ir misheppnaða tilraun til að
drepa Ieynilögreglumann.
í dag voru handteknir 6 Ung-
verjar og sakaðir um gagnbylt-
ingarstarfsenri.
fyrrasumar hafi fjórir stórir rúss
neskir kafbátar siglt saman út í
Atlantshafið um hið mjóa sund
milli Helsingör og Helsingborg.
Tvisvar hafa rússneskir kafbátar
næstum rekizt á danskar flota-
deildir, sem voru að æfingum,
fyrst í Kattegat, síðan í Eystra-
salti.
Þessar ferðir rússneskra kaf
»báta við strendur Danmerkur
og Svíþjóðar eru athyglisverð
ur forleikur að sendibréfum
ríkismálum ákveðins rikis. Ef Eg
yptar boða til ráðstefnunnar til
þess eins að fá aðgerðir sinar
samþykktar, mun brezka stjórnin
líta á hana sem gagnslausa.
BÆNABÆKUR
fsraelsstjórn hefur ákveðið að
senda skip um Súez-skurðinn til
að prófa hvað Egyptar geri. —
Þetta verður gert þegar skurður-
inn hefur verið fyllilega opnaður
og aðrar siglingaþjóðir hafa sent
skip sín um hann. Munu ísraels-
menn gera allt sem þeir geta til
að undirstrika, að um „friðsam-
legar“ siglingar sé að ræða. Hef-
ur jafnvel komið til máia að
hlaða fyrsta skipið heilum farmi
af bænabókuift!
Amman, 8. apríl.
Frá Reuter:
HVAÐ KEMUR Eisenhower okk-
ur við? Bandaríkin og Jórdanía
eru fjarlæg lönd, sagði Sulei-
man Nabulsi, forsætisráðherra
Jórdaníu í ræðu á laugardag.
Hver hefur gert Eisenhower að
varðmanni okkar? hélt Nabulsi
áfram. Hefur hann verið sendur
út af Allah sem nýr spámaður?
Við sem búum í þessum hluta
heims, þar sem yfirgnæfandi
meirihluti manna er múhameðs-
trúar, og heldur fast við það
að Múhameð hafi verið síðasti
spámaðurinn, við álítum að við
séum nú orðnir fullvaxnir og
þörfnumst ekki nýrra spámanna,
Búlganins. Á það er bent, að á
friðartímum sé það engan
veginn nauðsynlegt að láta
rússneska kafbáta sigla við
strendur Danmerkur og Sví-
þjóðar, þar sem það er alveg
jafnauðvelt að flytja þá frá
Eystrasalti til Atlantshafsins
um Stalin-skurðinn, sem ligg-
ur frá Leningrad til Norður-
íshafsins. Hins vegar væri ó-
vinaríki í lófa lagið að stífla
þann skurð í ófriði.
200 KAFBÁTAR REIÐUBÚNIR
Svíar álíta, að Rússar geti hve-
nær sem er sent 200 kafbáta út
um heimshöfin og birgt þá svo
miklu eldsneyti, að þeir komist
hæglega upp að ströndum Ame-
ríku og heim aftur. Margt bendir
til þess, að umræddir 200 kafbát-
ar, sem eru tæpur helmingur
rússneska kafbátaflotans, geti tek
ið með sér skeyti hlaðin kjarn-
orku og jafnvel sent frá sér fjar-
stýrðar eldflaugar.
ENGIR KNÚNIR
KJARNORKU
Aftur á móti hafa menn
ekki orðið varir við kafbáta
knúna kjarnorku í Eystrasalti.
Eins og stendur hafa Rússar
50 kafbáta í smíðum í skipa-
smíðastöðvum við Eystrasalt,
en það er talið vafasamt, að
Þeir hafi enn byggt kjarnorku
kafbát. Eins og kunugt er,
eiga Bandaríkjamenn nú tvo
slíka.
Undanfarnar þrjár vikur hef-
ur nefndin ferðazt um Bandarík-
in og kynnt sér varnakerfið, rann
sókna- og tilraunastöðvar og ann
að það er til bættra varna horfir.
M.a. var hún viðstödd sýningu
á fjarstýrðum vopnum við Kína-
vatn í Kaliforníu 29.—30. marz.
sem draga okkur út I nýja á-
rekstra, arðrán og nýjar tegund-
ir heimsvaldabrölts. Varnir Jór-
daníu eru málefni ungra sona
hennar og dætra, en ekki erlends
stórveldis.
RÍKJASAMBAND
Forsætisráðherrann skýrði frá
því í ræðu sinni, að næsta skref-
ið yrði að mynda arabískt ríkja-
samband, og yrði það stórt skref
í áttina til einingar. Hann lagði
áherzlu á, að Jórdanía mundi
fylgja sömu stefnu og Egypta-
land og Sýi’land, og að jórdanskir
erindrekar hefðu um það ströng
fyrirmæli að vinna með erindrek-
um Egypta og Sýrlendinga.
Birkeröd, 8. apríl.
Einkaskeyti til Mbl.:
DANSKA blaðið „Information"
skýrir frá því í dag, að landvarna
ráðuneytið sé nú að undirbúa för
100 yfirmanna úr hernum til
Bandaríkjanna, þar sem þeir
Voru þar sýnd vopn, sem nota
má bæði til loftbardaga, loft-
varna og árása úr lofti.
NÝ ELDFLAUG
ÞRÓUNINNI
Formaður hernaðarnefndar-
innar, hollenzki hershöfðing-
inn Bernard Hasselman, sagði
þegar fundurinn var settur í
fyrradag, að nefndin hefði allt
af leitazt við að taka þróun
framtíðarinnar með í reikning
inn, og þess vegna mundi það
ekki valda miklum erfiðleik-
um að fylgjast með kröfunum
í varnarmálum. Hann sagði,
að nefndin hefði jafnan kom-
izt að samkomulagi um öll
meginatriði. Hún kemur sam-
an að jafnaði tvisvar á ári,
og er undir pólitískri leiðsögn
Atlantshafsráðsins.
Russel öldungardeildarþing-
maður ,sem er formað'ur hermála
nefndar Bandaríkjaþings, hefur
tilkynnt, að ný eldflaug af milli-
stærð, þ. e. a. s. með 2400 km
draglengd, verði tilbúin innan
nokkurra mána'ða, en hingað til
hefur verið reiknað með, að það
mundi taka nokkur ár að full-
gera þær.
munu læra að fara með fjarstýrð
vopn, en búizt er við að Banda-
ríkin fái Dönum slík vopn áð-
ur en langt um líður. Nokkrir
liðsforingjanna fara strax, 25
| þeirra í sumar, og hinir innan
| árs.
TAUGASTRÍÐIÐ
Dönsku kvöldblöðin segja frá
taugastríði milli Breta og Fær-
eyinga vegna landhelginnar.
Bretar segja: „Færeyingar vilja
reka okkur í burt, en við látum
slíkt ekki viðgangast“. Brezk-
ur tundurtuflaeyðir með 4 fall-
byssur verndar brezku fiski-
mennina, sem saka Færeyinga
um að laumast kringum brezku
fiskiskipin, og kasta linum sín-
um þannig að þær eyðileggi net
Bretanna.
Færeyingar eru Bretum gramir
fyrir að berjast gegn kröfum
þeirra um breiðari landhelgi og
fyrir að afgreiða íslenzk skip í
Grimsby á undan þeim færeysku,
sem oft verða að bíða heilan dag,
áður en þau geta landað.
| 20. kjarnorku- j
j sprengingm j
London, 8. apríl.
; Brezka landvarnaráðuneyt- \
j ið tilkynnti í dag, að Rússar i
) hafi sprengt 20. kjarnorku-1
; sprengju sína á laugardaginn s
S var. Sú 19. var sprengd á mið- S
) vikudag. )
Krúsjeff krossar
sjálfan sio;
MOSKVA, 8. apríl. — Moskvu-
útvarpið tilkynnti í dag, að Krú-
sjeff hefði verið sæmdur Lenin-
orðunni ,en jafnframt fékk hann
sérstakan gullkross fyrir störf sín
í þágu landgræðslu og landbun-
aðarmála.
Masser boðar til
Súez-ráðstefnu
London, 8. apríl. Frá Reuter:
EGYPZKU blöðin og útvarpið í Kairó tilkynntu fyrir helgina, að
Nasser muni bjóða 15 siglingaþjóðum til ráðstefnu í Genf um
framtíð Súez-skurðarins. Á Hammarskjöld að verða þar í forsæti.
En Egyptar vilja ekki, að ísraelsmenn taki þátt í ráðstefnunni. Talið
er að Nasser ætli að reyna að koma upp eins konar Súez-ráði, sem
hafi aðeins ráðgjafarvald, en hann mun halda fast við kröfu sína
um greiðslu allra gjalda til Egypta.
Ike ekki spámaður í Jórdaníu
NATO-herforingjar
ræða um fjarstýrð vopn
Washington, 8. apríl. Frá Reuter:
HERNAÐARNEFND Atlantshafsbandalagsins sat lokaðan fund i
Washington í fyrradag og ræddi þar um öflun fjarstýrðra
vopna og kj arnorkuvopna til handa varnarherjum meðlimaríkj-
anna. Nefndin fer með æðstu völd í hernaðarmálum Atlantshafs-
rikjanna og í henni eiga sæti yfirmenn varnarmálanna í hverju
meðlimaríki.