Morgunblaðið - 09.04.1957, Blaðsíða 20

Veðrið
Sunnan og suðvestan gola

83. tbl. — Þriðjudagur 9. apríl 1957
Örvun til þátttöku í sjómennsku
og iiskveiðum
Möguleikar athugaöir á rekstri
skólaskips
Tillaga Sjálfstœðismanna á Alþingi
sjómannastétt, samtök hennar og*
stofnanir sjávarútvegsins telja,
að rekstur skólaskips gæti orðið
hér að því gagni, sem um hefur
verið rætt.
Þá er og gert ráð fyrir því í
tillögunni, að nefnd sú, sem Al-
þingi kýs til þess að vinna þetta
þýðingarmikla verk, hafi sam-
vinnu og náin samráð við sam-
tök sjómanna og útvegsmanna.
F. „. Ef stofnað hefur verið sérstakt
JORIR þingmenn Sjalfstæðisflokksins, þeir Sigurður Bjarnason, samband sjómannafélaga j land.
Sigurður Ágústsson, Magnús Jónsson og Kjartan J. Jóhanns-
son, lögðu í gær fram á Alþingi tillögu til þingsályktunar um
athugun á því, hvernig ungir menn verði örvaðir til þátttöku í
sjómennsku, og um skólaskip. Er hún svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að kjósa 5 manna nefnd til þess að rann-
saka og gera tillögur um leiðir til þess að örva unga menn
til þátttöku í sjómennsku og fiskveiðum. Skal hún m. a. at-
huga möguleika á rekstri skólaskips fyrir ung sjómannaefni
og gera tillögur og kostnaðaráætlun um útgerð þess og til-
högun hennar.
Nefndin skal hafa samráð við Fiskifélag íslands, Lands-
samband íslenzkra útvegsmanna, Farmanna- og fiskimanna-
samband fslands og Alþýðusamband fslands“.
f greinargerð, sem fylgir tillög-
tinni segir á þessa leið:
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að undanfarin ár hefur
ríkt mikill og vaxandi skortur
á sjómönnum til þess að manna
íslenzka fiskiskipaflotann. Hefur
því orðið að fá erlenda sjómenn
til starfa á skipunum, bæði tog-
urum og vélbátum. Samkvæmt
upplýsingum Landssambands ís-
lenzkra útvegsmanna munu nú
vera um 1000 færeyskir sjómenn
á íslenzkum fiskiskipum. Er það
a. m. k. % hluti allra þeirra sjó-
manna, sem á flotanum eru.
Engum dylst, að ef fslend-
ingar verða framvegis að
manna fiskiskipaflota sinn er-
lendum mönnum, er vá fyrir
dyrum. Þessi þjóð byggir út-
flutning sinn enn sem komið
er nær eingöngu á sjávarút-
vegi og sjósókn. Arður hennar
byggist fyrst og fremst á þátt-
Freuchen talar í kvöld
f DAG kl. 7 heldur Freuchen
fyrirlestur í Gamla Bíói um
ferðalög sín á Grænlandi og
sýnir kvikmynd frá Græn.
landi. Svo mikil aðsókn var að
fyrirlestrinum á sunnudaginn
að ákveðið var að hann skyldi
endurtekinn i kvöld. Aðgöngu
miðar fást í bókaverzl. Sig-
fúsar Eymundsen.
Háseli drukknar
AKRANESI, 8. apríl. — Sl. mið-
vikudag varð það hörmulega slys
á togaranum Akurey, er hann var
úti að veiðum, að einn hásetann
tók út og varð honum eigi bjarg-
að. Þetta var færeyskur maður,
Sunley Haraldsson, 23ja ára að
aldri. Lætur hann eftir sig unn-
nstu í Reykjavík og systur í Kefla
▼ík. Ekki er vitað með hver.ium
hætti slysið bar að höndum. —
Oddur.
töku hennar í þeirri atvinnu-
grein. Rekstur hennar með er-
lendu vinnuafli kostar mikil
útgjöld í erlendum gjaldeyri,
þar sem greiða verður hinum
erlendu sjómönnum laun að
meira eða minna leyti í mynt
þeirra eigin lands.
REYNSLA SIGLINGAÞJÓÐA
í tillögu þessari er því lagt til,
að Alþingi feli 5 manna nefnd,
er það kýs sjálft, að rannsaka og
gera tillögur um leiðir til þess
að örva unga menn til þátttöku
í sjómennsku og fiskveiðum. Er
m. a. gert ráð fyrir því, að hún
athugi möguleika á rekstri skóla-
skips fyrir ung sjómannaefni og
geri tillögur og kostnaðaráætlun
um útgerð þess og tilhögun
hennar.
Margir sjómenn, fiskimenn og
farmenn hafa haldið því fram,
að rekstur skólaskips væri lík-
legur til þess að auka áhuga
ungra manna fyrir sjósókn og
siglingum. Er þá einnig á það
bent, að mestu siglingaþjóðir
heims hafa rekið slík skip með
góðum árangri.
MERKILEGT MÁL
Flutningsmenn þessarar tillögu
telja, að hér sé um svo merki-
legt mál að ræða, að nauðsynlegt
sé að kryfja það til mergjar og
fá úr því skorið, hvort íslenzk
inu, meðan á athugun þeirri
stendur, sem tillagan gerir ráð
fyrir, ber að sjálfsögðu að leita
álits þess og tillagna.
Stærsti
iaxinn

Húsavik, 8. marz. /
> SÁ einstæði atburður gerð- \
; ist í dag við Grímsey, að ^
S maður að nafni Óli Bjarna- i
\ son, þar í eyjunni fékk í j
s
Þetta cr eitt elzta hús Reykjavíkur, Smedens hús, sem stendur
sunnan við Hótel Borg og er að grotna niður sakir vanhirðu. —
En margir telja þetta litla hús eigi hvergi annars staðar heima en
í væntanlegu byggðasafni Reykjavíkur og nauðsynlegur flutningur
á því sé auðleyst mál, þrátt fyrir háan aldur hússins.
(Ljósm. Gunnar Sverrisson).
\ þorskanet sín feiknastóran
!lax, en af því munu fáar \
sagnir að lax hafi veiðzt við )
\ Grímsey. \
S Annað, sem ekki mun ó- s
) fréttnæmara, er að lax þessi )
\ er sá stærsti, sem veiðzt •
S hefir hér við land, fyrr og (
\ síðar-
\ Óli lét strax vigta laxinn ■
S er heim kom og reyndist (
S hann vera 49 pund, 132. sm. i
\ á lengd, feitur og fallegur >
S fiskur.
i Það var hugmyndin að
\ setja fiskinn í reyk, en þá ,
S fékk veiðimálastjóri, Þór s
s Guðjónsson fregnir af þess- S
> ari fágætu veiði. Tókst að j
S forða laxinum og hann mun
S verða sendur suður til
^ Reykjavíkur til rannsóknar.
S Hér á Húsavík vita menn
| eitt dæmi um það áður, að
S lax hafi veiðzt í sjónum hér
S við Norðurland. Var það á \
5 síldarvertíð og kom laxinn s
i í herpinót. —SPB. i
? » I
Laxveiðimaður einn, sem hefir
mikla reynslu að baki, segir að
telja megi mjög líklegt, að hér
sé um „Noregslax" að ræða, því
þar veiðast árlega nokkrir um og
yfir 50 punda.
Stjórnmálanámskeiðið
NÆSTI FUNDUR á stjórn-
málanámskeiðinu verður í
kvöld kl. 8,30. Rætt verður um
atvinnu- og verkalýðsmál.
Nauðsynlegt að allir mæti.
BRETADROTTNINGU
VEL FAGNAD í PARÍS
PARÍS, 8. apríl. — Frá Reuter.
ELIZABETH Bretadrottning kom til Parísar í morgun í fjögurra
daga opinbera heimsókn og var fagnað ákaflega af manngrúan-
um, sem safnazt hafði saman meðfram götunum, sem hún ók um.
í fygld með henni var eiginmaðurinn, Philip hertogi af Edinborg.
Fréttamenn segja, að París hafi ekki verið með svo glæsilegum há-
tíðabrag, síðan foreldrar drottningarinnar komu í opinbera heinr-
sókn til Parisar fyrir nálega 19 árum.
Þegar hún fór inn um borgarhliðin dundi 101 fallbyssuskot, og
mannfjöldinn hóf fagnaðarlætin. Búðir voru skreyttar með sér-
stakri viðhöfn, brezki fáninn var víða við hún, og allt virtist hafa
verið gert til að móttökurnar yrðu sem allra glæsilegastar. í dag
lagði Elizabeth sveig á leiði óþekkta hermannsins við Sigui-bog-
ann. Hún er gestur René Coty, forseta Frakklands.
Aflamet í Vestm.eyjum
Vestmannaeyjar, 8. apríl:
SÍÐASTLIÐINN laugardag glæddist afli verulega hjá Vestmanna-
eyjabátunum. Kom góður afli á land þann dag. Þó var hann
mjög misjafn allt frá 300 fiskum upp í liðlega 80000 fiska og
nokkrir bátar komu ekki í höfn vegna þess að þeir höfðu ekki orðið
varir við fisk.
Aflahæstur var þennan dag mb
Sídon V-155 með 66 lestir af fiski.
Er það algjört met í Vestmanna-
eyjum. Hefir aldrei komið jafn
mikið aflamagn þar upp úr einum
báti eftir eina lögn. Sennilega
er þetta algjört aflamet hér á
landi. Skipstjóri á bátnum er
Einar Runólfsson, maður innan
við fertugt. Næstmesta afla þenn
an dag hafði mb Gullborg 59
lestir.
BEZTI AFLADAGURINN
í gær var aflinn aftur langt
um jafnari og var enginn bátur
með sérstaklega mikinn afla, en
allir með góðan. Alls bárust
þá á land 1550 lestir af fiski og
er það bezti afladagurinn, sem af
er þessari vertíð. —Björn.
Maður stórslasast
í bíl sínum
UM kl. 5 í gærmorgun varð um-
ferðarslys hér í Reykjavík. f
þetta skipti var það maður í bíl,
sem ók á þrjá bíla á innanverðri
Freyjugötu og ijósastaur. Tóku
sjúkraliðsmenn hinn slasaða,
Magna Ingólfsson, Skólavörðu-
stíg 21 undan stýri bílsins, sem
hann var fastur undir er það gekk
aftur við hin miklu högg. Var
maðurinn mjaðmargrindarbrot-
inn og meira slasaður. Var hann
undir áhrifum áfengis.
Koíareykur frá Bretlandseyjum
MISTUR var í gær yfir megin-
hluta landsins og er hér um að
ræða kolareyk, sem borizt hefur
hingað yfir hafið með suð-
austanáttinni, sem verið hefur
hér undanfarna daga.
★ Slíkt kemur ósjaldan
fyrir, og þessi reykur hefur hing-
að til borizt aðallega frá Bret-
landi og Skotlandi. Þeir, sem
farið hafa utan, t. d. til Bret-
lands, munu kannast við svona
mistur, sem berst frá reykháfum
iðnhéraðanna.
★ í gærkvöldi var þessi kola-
reykur frá Bretlandi yfir land-
Maður bráðkvadd-
ur við höfnina
í GÆRDAG varð 73 ára gamall
maður, Björn Bjarnason, Lang-
holtsvegi 45 hér í bæ, bráðkvadd
ur niður við höfn. í trillubáta-
höfninni átti hann trillubát og
var hann að gæta að honum er
hann hné örendur niður.
★ Dulles, utanríkisráðherra
Bandaríkjamanna hefur lagt til,
að Bandaríkjaþing setji á stofn
sérstakan sjóð sem láni löndun-
um, er skemmst eru á veg komin,
fé til framkvéemda gegn lágum
vöxtum og til langs tíma.
inu öllu, nema Norðaustur-
landi og Austfjörðum. Skyggni
hér um suðvestanvert landið var
4—10 km í gærkvöldi kl. 6. Yfir-
leitt var þá 6—10 stiga hiti, heit-
ast var á Akureyri, 12 stig. —
Veðurstofan telur horfur á áfram
haldandi suðlægri átt hér á landi
næstu daga.
Drengur slasasl
KEFLAVÍK, 8. apríl. — Um kl.
11 á laugardaginn varð 8 ára
drengur, Björn Sigurðsson, Vest.
urgötu 17, fyrir áætlunarbíl á
Hafnargötunni hér í bæ. Slasaðist
drengurinn allmikið og er nú i
sjúkrahúsinu. Brákaðist Björn
um mjöðmina. Keflavíkurlögregl
an biður alla þá er uppl. gætu
gefið, að koma til viðtals, eink-
um vill hún biðja 2 menn, sem
stóðu hjá Kaupfélagsbúðinni að
koma til viðtals.
S.Í.S. hæhkar kaup starfsmanna
MBL. hefur sannfrétt að Sam-
band íslenzkra samvinnufélaga
hafi hækkað kaup starfsmanna
sinna mjög verulega nú fyrir
skemmstu og er það mjög at-
hyglisvert, ef rétt reynist.
Sú hækkun ,sem um er að ræða
nemur 8% og var borguð út í
desember s.l. fyrir allt árið 1956
og hefur síðan verið borguð mán-
aðarlega. Nær þessi kauphækkun
til langflestra starfsmanna SÍS.
Um þetta hefur ekkert komið
fram opinberlega en með því að
hér er um að ræða stærsta fyrir-
tæki landsins verður sú kaup-
hækkun, sem um er að ræða
að teljast athyglisverð, ef rétt er.