Morgunblaðið - 07.05.1957, Blaðsíða 1
20 síður
44. árgangur
100. tbl. — Þriðjudagur 7. maí 1957.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Enn tapa kommúnistar í
Frakklandi og á Ítalíu
París og Genúa, 6. maí. Frá Reuter:
KOMMÚNISTAR hafa beðið mikið afhroð í kosningum meðal
starfsmanna í hinum geysistóru Renault-bílaverksmiðjum
fyrir utan París, samkvæmt upplýsingum „L’Aurore", sem er
hægri-sinnað blað. Kristilegi flokkurinn, jafnaðarmenn og óháðir
höfðu sameiginlegan lista og fékk hann 16.297 atkvæði eða 57,7%
af atkvæðamagninu, en „Confederation General du travail“ sem
er í höndum kommúnista hlaut 11.912 atkvæði, eða 42,3% af
öllum greiddum atkvæðum. Þessi samtök höfðu 63% af atkvæða-
magninu við kosningarnar í fyrra.
Víðast hvar í heiminum er haldið upp á 1. maí sem hátíðis- og baráttudag verkamanna, en í Sovét-
ríkjunum er hann jafnframt friðardagur, enda er það undirstrikað ár hvert með geysimiklum sýn-
ingum á drápsvéium og fallbyssufóðri. Myndin sýnir stórskotalið úr herbúðunum í Moskvu aka
yfir Rauða torgið 1. maí sl., liklega í minningu um baráttu Rauða hersins fyrir kjörum ungverskr-
ar alþýðu. Eins og vitað er, hefur persónudýrkun verið útrýmt í Rússlandi. Nú sést félagi Stalin
hvergi, en í stað hans eru komnir hinir öldnu forfeður hans, Karl Marx og Valdimir Lenin.
Viðstödd þessa verkalýðshátíð var nefnd Sovétvina héðan frá Islandi. Getur hún væntanlega gefið
nánari lýsmgu á þessari glæstu „hátíð verkama nnsins".
Stjórnarkreppa á Ítalíu
Rómaborg, 6. maí. Frá Reuter:
ITALSKA STJÓRNIN, sem setið hefur við völd undanfarna 22
mánuði, sagði af sér í kvöld eftir 6 mínútna ráðuneytisfund.
Ákvörðunin var tekin eftir að ráðherrar jafnaðarmhnna lýstu því
yfir, að þeir sætu ekki áfram í stjórninni, sem er samsteypustjórn
miðflokkanna.
Forsætisráðherrann Antonio
Segni lagði lausnarbeiðni sína og
stjórnar sinnar fyrir forsetann
strax eftir fundinn.
FJÓRÐA KREPPAN
Þessi stjórnarkreppa á ítaliu
er hin fjórða á fjórum árum og
kemur á fremur óheppilegum
tíma, þar sem von er á René Coty
Frakklands-forseta í opinbera
heimsókn á fimmtudaginn, en
slík heimsókn af hálfu forseta
Frakka hefur ekki verið gerð til
Ítalíu síðan árið 1904. Coty mun
dveljast 3 daga í Rómaborg sem
gestur ítölsku stjórnarinnar, en
síðan mun hann heimsækja páfa
og dveljast hjá honum um sinn.
E. T. V. MJNNIHLUTASTJÓRN
Giovanni Gronchi, forseti
Ítalíu, bað Segni og stjórn hans
að fara með völd meðan á heim-
sókn Frakklands-forseta stæði og
þangað til náðst hefðu samningar
um nýja stjórn. Búizt er við að
O'Neili fékk
Puliizer-verðiaunin
New York, 6. maí.
PULITZER-VERÐLAUNIN fyrir
leikritun árið 1957 voru veitt
hinu kunna bandaríska leik-
skáldi Eugene O’Neill fyrir leik-
rit hans „Long Day’s Journey
Into Night“. Það er í fjórða sinn
sem verðlaunin eru veitt
O’Neill, en í fyrsta skipti að höf-
undi látnum.
Gronchi muni síðar fela Segni að
reyna nýja stjórnarmyndun, og
eigi miðflokkarnir þar hlut að
máli, en þeir hafa farið með völd
undanfarin 9 ár. Takist honum
ekki að mynda stjórn, er talið að
Kristilegir demókratar, sem er
stærsti flokkurinn, muni mynda
minnihluta-stjórn sem sitji þang-
að til kosningar fara fram á
næsta ári.
STJÓRNIN KLOFNAÐI
Stjórnarkreppan varð með
þeim hætti, að aðstoðarforsætis-
ráðherrann, og leiðtogi hins litla
Sósíaldemókrataflokks, Giuseppe
Biusmin hækkar
í tign
Moskvu, 6. maí.
RÚSSNESKA stjórnin útnefndi
á laugardaginn Josef Kusmin,
sem yfirmann „Gosplan“, stofnun
ar þeirrar, sem hefur með hönd-
um efnahagsáætlanir er taka yfir
lengri tíma. Kusmin var líka gerð
ur fyrsti aðstoðarforsætisráð-
herra. Hann tekur við af Nikolaj
Bajbakov, sem hefur haft þetta
embætti síðan í maí 1955.
★ Pólskt blað hefur skýrt frá
óeirðum í borginni Jaroslav í
Póllandi. Brutust þær út þegar
lögreglan ætlaði að handtaka
drukkinn hermann og urðu svo
magnaðar, að beita varð táragasi
til að dreifa mannfjöldanum.
★ Eden fyrrv. forsætisráð-
herra Breta er kominn til Ott-
awa í Kanada sér til heilsubót-
ar. Verður hann þar gestur land-
stjórans.
Saragat, tilkynnti í gær, að
hann hefði ákveðið að taka ekki
lengur þátt í þríflokkastjórninni,
sem hefði aðeins verið mynduð
sem bráðabirgðastjórn fyrir
tveimur árum, en hefði setið
áfram þótt hún hefði bara eins
atkvæðis meirihluta á pappírn-
um. Talið er að sósíaldemókratar
hafi hug á samstarfi við vinstri-
sósíalistann Nenni, sem forðum
klauf flokkinn og hóf samstarf
við kommúnista, en hefur nú snú-
ið við blaðinu.
„L‘Aurore“ birtir við og við
fréttir úr búðum kommúnista,
sem ekki eru birtar í málgögn-
um þeirra sjálfra, t.d. „Human-
ité“, en lesendur þess hafa verið
harla fáfróðir um hina eiginlegu
þróun í verkalýðsmálum síðustu
mánuðina.
VERSTI ÓSIGUR HINGAÐ TIL
„L’Aurore" minnir lesendur
sína á það, að „Humanité“ reyndi
nýlega að rekja þessa þróun og
komst þá að þeirri huggunarríku
niðurstöðu, að kommúnistar
hefðu aðeins tapað 2% í nýaf
stöðnum kosningum. En jafnvel
ekki framkvæmdastjóri komm
únistaflokksins, „sá þaulreyndi
sjónhverfingamaður“, getur um-
breytt ósigri, eins og þeim sem
varð í Renault-verksmiðjunum,
í sigur“. Ósigurinn í þessum verk-
smiðjum er enn mciri en fyrri
ósigrar í verksmiðjum Peugeot
og Citroen.
VERKALÝÐLEIÐTOGAR
SEGJA AF SÉR
Tveir starfsmenn verkalýðs-
samtakanna í Genúa, sem eru
í höndum kommúnista, hafa
sagt lausum störfum sínum í
mótmælaskyni við pólitíska
starfsemi samtakanna, sam-
kvæmt fregnum f „Giornale
Dital“, sem er dagblað í
Genúa.
ÞARFIR FLOKKSINS
GANGA FYRIR
Starfsmennirnir, sem heita
Giovanni Baratta og Giovanni
Oggiano, segja í afsagnarbréfi
sínu m.a: „Hin. mörgu atvinnu-
vandamál, sem verkalýðssamtök-
in þurfa að leysa, verða alltaf að
lúta í lægra haldi fyrir pólitísk-
um þörfum flokksins, sem þau
þjóna“.
Lenin tekur
við af Stalin
Moskvu, 6. maí.
HIN alþjóðlegu friðarverðlaun
Rússa, sem hingað til hafa verið
kennd við Stalín, skipta nú um
heiti og verða nefnd Lenin-verð-
launin. Æðsta ráð Sovétríkjanna
tilkynnti nafnbreytinguna á laug-
ardag. Stalín stofnaði til friðar-
verðlaunanna 24. marz 1951, til
að vega upp á móti Nóbelsverð-
laununum.
Róstur við komu Voro-
tll Indónesíu
Schárf var kos inn
Vínarborg 6. maí.
f FORSETAKOSNINGUNUM, er
fram fóru í Austurríki á sunnu-
daginn, var dr. Adolf Schárf vara
kanslari kjörinn ríkisforseti með
100.000 atkvæða meirihluta. Dr.
Schárf er jafnaðarmaður og var
fyrst og fremst kosinn af vinstri
mönnum. Fulltrúi hægri flokk-
anna var prófessor Wolfgang
Dtenk. Alls greiddu atkvæði 4H
milljón manna. Þetta voru þriðju
forsetakosningarnar siðan árið
1945.
Prófessor Denk er frægur
krabbameins-sérfræðingur og hef
ur ekki tekið þátt í stjórnmálum
fyrr en hann var útnefndur for-
setaefni hægri flokkanna. Dr.
Schárf er hins vegar reyndur
stjórnmálamaður og var um eitt
skeið formaður Jafnaðarmanna-
flokksins.
Síðasti forseti Austurrikis,
Koerner, var líka jafnaðar-
maður, en hann lézt í janúar
sl. Hann var kosinn árið 1951
með 200.000 atkvæða meiri-
hluta. Forseti Austurrikis hef
ur mjög takmörkuð völd, en
kosning hans þykir gefa til
kynna, á hvora sveifina lands
Iýður snýst, en vinstri menn
hai'a verið að týna fylgi síð-
an í fyrra, þegar síðustu þing-
kosningar fóru fram.
Dr. Adolf Schárf.
Djakarta, 6. maí.
Frá Reuter.
VOROSJILOV marskálkur, for-
seti Sovétríkjanna, kom í dag til
Djakarta höfuðborgar Indónesíu
í 2 vikna opinbera heimsókn.
Kom hann frá Kína, en þar hef-
ur hann verið í opinberri heim-
sókn að undanförnu. Á flugvell-
inum tók Sukarno forseti og aðr-
ir embættismenn á móti Vorosji-
lov, og var honum ekið til for-
setahallarinnar.
MYNDIR HANS RIFNAR
Skömmu síðar brutust út mikl-
ar óeirðir fyrir utan höllina. Um
það bil 1000 and-kommúnistar
hófu að rífa niður myndir af
hinum tigna gesti. Lögreglan
skarst í leikinn og reyndi að
stöðva þetta framferði; voru m.
a. sprengdar táragas-sprengjur
til að hafa hemil á mannfjöld-
anum. En það hafði öfuga verk-
an. Mannfjöldinn réðist að lög-
reglunni með ópum og grjótkasti,
og varð að kveðja til hersveitir
til að bæla niður óeirðirnar.
Þegar Vorosjilov kom á
flugvöllinn í Djakarta sagði
hann, að heimsvaldasinnar
rækju stefnu, sem yki hina
alþjóðlegu misklíð. Minntist
hann í því sambandi einkum
á kjarnorkusprengingar Vest-
urveldanna, en gleymdi slík-
um sprengingum í Sovétríkj-
unum.
y