Morgunblaðið - 21.05.1957, Síða 11

Morgunblaðið - 21.05.1957, Síða 11
Þriðjudagur 21. maí 1957 Moncrnynr 4ðie 11 Haraldur Ólafsson skipstjóri a Lagarfossi: Vestmonnaeyjar hafa meirí þörf fyrir hafn- sögu- og björgunarskip en flutninga- og STAKSTEINAR forþegaskip ÉG SA I blöðunum að samþykkt hefði verið á Alþingi að veita 2 milljónir kr. til farþega- og flutn ingaskips til handa Vestmanna- eyjum. Eflaust hefur fjárveiting þessi við einhver rök að styðjast, og muhu þau aðallega vera þau, að Eyjamenn álí.ta sig afskipta um reglubundnar strandferðir, en þó ekki sízt vegna mjólkurflutn- inga frá Þorlákshöfn, sem valda þeim miklum erfiðleikum í mis- jöfnum veðrum á vetrum með þeim farkosti, sem þeir hafa nú yfir að ráða. Ekki vil ég spilla málstað Vest- mannaeyinga, því fer fjarri, og eflaust þarfnast svo athafnamik- ið framleiðslupláss betri og reglu bundnari ferða, sökum aðdrátta til útgerðar og alls konar nauð- synja, sem oft vilja hlaðast upp í Reykjavík um lengri eða skemmri tíma. En hvers vegna þarf það að vera, mér er spurn? Fyrir síðari heimsstyrjöld var sá siður að skip, sem sigldu til Evrópulanda, höfðu ætíð viðkomu í Vestmanna eyjum á heimleið til Reykjavík- ur, og losuðu vörur er Eyjamenn áttu von á. Get ég ekki séð hvað liggur til grundvallar fyrir því að þetta megi ekki vera áfram, og mikið mætti spara með því, að skila vörunni á ákvörðunarstað strax, í stað þess að flytja hana til Rvíkur og skipa henni upp þar og í önnur skip. Myndi þetta strax lækka aukakostnað Eyja- manna við vöruflutninga og um leið bæta samgöngur þeirra á sjó og þyrftu millilandaskipin mjög lítið að tefjast við þetta fyrirkomulag. Skip Eimskipafélagsins eru mjög tíðir gestir í Vestmanna- eyjum og taka þar mikinn út flutningsvarning. Kemur það fyr- ir að tvö skip eru þar samtímis, og flytja þau þá með sér vörur þær er Eimskipafélagið hefur flutt heim með sínum skipum og orðið hefur að setja upp í Reykja vík. En þau hafa ekki reglu- bundnar ferðir, og koma þar af leiðandi ekki að notum til fólks- flutninga. 300—350 SMAl.ESTA VÖRU- FLUTNINGASKIP Ekki get ég séð neitt mæla með því, eins og sakir standa, að keypt verði fyrir Vestmannaeyj- ar 300—350 smálesta skip til vöruflutninga með nokkru far- þegarými. Það myndi verða á stærð við hin tvö skip ríkisins („Breiðarnar"), sem eru rekin með stórtapi á ári hverju. Yrði það þungur baggi á rík- iskassann til viðbótar því, sem fyr ir er. Skip þetta myndi fara um tvær ferðir í viku til Reykjavík- ur með viðkomu í Þorlákshöfn, taka þar mjólk og skila tómum brúsum, safna saman fyrirliggj- andi vörum í Reykjavík, sem lít- ið flutningsgjald fæst fyrir, því skipafélög þau er flytja vörur Vestmannaeyinga til landsins, vilja skila þeim þangað með sem minnstum tilkostnaði og þá helzt með eigin skipum. Hvað kostar svona skip? Við skulum athuga það. Eftir nútíma verði mun það vart verða minna en 8—10 milljónir í dýrmætum gjaldeyri, skipshöfn 12—15 manns árið um kring. Ég fullyrði að þetta skip verð- ur ekki rekið nema með miklu tapi. Eins og fjármálum okkar lands er nú komið, ber að stefna að því, að bæta ekki við tapreksturinn, heldur reyna að stemma stigu fyrir honum. Athugum hinn mikla hallarekst- ur, sem kominn er á Skipaútgerð rlkisins. Höfum við ekki nóg með að standa undir honum, þótt ekki sé bætt við. VANTAR HAFNSÖGU- OG BJÖRGUNARBÁT Eg hef áður í blaðagrein minnzt á þörf Vestmannaeyinga fyrir hafnsögu- og björgunarbát. Mér finnst þörfin fyrir fjárveitingu liggja þar nær, því ekki má leng- ur við svo búið standa, eins og nú er í þeim málum. — Við ættum að láta aðra hvora „Breið- ina“ annast Vestmannaeyjasigl- ingar á mestu annatímum eins og Laxfoss gerði áður á tímabili, og veita heldur fé úr ríkissjóði til áðurnefnds báts. Veit ég að Vest- mannaeyingar munu vera á minni skoðun í þessu máli. Tilgangur minn með þessum línum er eins og áður segir, að benda á nauðsyn þess að Eyja- mepn fái traustan og góðan bát fyrir hafnsögumenn, sem gæti um leið verið til björgunar þeg- ar á þyrfti að halda, því ekki má landhelgisgæzlan missa neitt af sínum skipum frá störfum til að liggja í Vestmannaeyjum alla daga ársins, en lóðs og björgun- arskip þarf þar að vera allt árið. Þetta skip myndi verða mikið til aðstoðar fyrir millilandaskipin, sem þurfa að fara inn í höfnina, og vil ég segja ómissandi. EINA LÍFHÖFNIN Vestmannaeyjar er eina lif- höfnin á 300 sjómílna strand- lengju, frá Austurhorni að Reykjanesi. Skip sem sækja þangað í landvar og til annarrar fyrirgreiðslu, skipta hundruðum, og er það illt til afspurnar að ekki skuli til sá farkostur, sem getur farið út í flestum veðrum Lagarfoss siglir út úr Vestmannaeyjahöfn í apiíl 19o7. Talsverður sjór var og braut á hafnargörðunum. með lækni, eða í öðrum tilfellum I um til stofnunar þess ásamt til aðstoðar. Báturinn „Léttir" ,sem nú er notaður og hefur verið síðustu tvo áratugi er búinn með sitt hiutverk, sem slíkur. Hann hef- ur verið heppin fleyta, en er nú í alla staði ónógur, nema í góð- um veðrum að sumarlagi. Að- stæður eru breyttar síðan hann var keyptur. Nú er búið að stækka og dýpka höfnina og skip geta farið inn í næstum hvaða veðri sem er. Til aðstoðar skip- um í höfninni er hann algerlega ónógur og sama hvort hann er eða ekki. Það verður að horfast í augu við staðreyndirnar. Mér finnst eins og hafnsögumenn Eyjamanna leggi sig alltaf í lífs háska með því að fara á þessu bátkríli út úr höfninni til að taka skip inn í þeim veðrum, sem það er hægt nú. HVERS KONAR REKSTUR? Hvers vegna er ekki löngu bú- ið að láta byggja annan og betri bát fyrir þetta starf? Manni verð ur ósjálfrátt að spyrja: Er ein- hver „prívat*' rekstur á þessum bát? Eða et liann þannig rekinn að það opinbera, hafnarstjórn og aðra opinbera aðila finnist að þá varði litlu, hvernig farkost ur þessi er úr garði gerður? Eyjamenn eru stoltir af hafn- sögumönnum sínum og mega vera það, er þeir sigla stórum millilandaskipum inn í höfnina í 10—11 vindstigum og sjó er brýt- ur yfir hafnarmúlana og bjarga þar með tíma og miklu fé fyrir skipafélögin. En það virðist síður hvarfla að þeim á hvernig far Traust og heiður íslands Þegar Hermann Jónasson Ieiddi kommúnista til sætis í rík- isstjórn íslands á s.l. sumri var það mikið áfall fyrir traust og heiður landsins. En síðan hefur margt gerzt, sem enn hefur rýrt traust lands og þjóðar. Upp úr áramótum var einn af harðsoðn- ustu Moskvukommúnistunum hér á Iandi sendur sem fulltrúi íslands á þing Samefnuðu þjóð- anna. Var það greinileg auglýs- ing þess kverkataks, sem komm- únistar hafa nú á ríkisstjórn landsins. Vakti koma kommún- istans frá tslandi á þing Sam- einuðu þjóðanna mikla athygli og var sízt til þess fallin að bæta aðstöðu landsins. En núverandi ríkisstjórn hef- ur þó fundizt að betur þyrfti að vinna. Þess vegna hefur hún nú flutt frumvörp á Alþingi, sem hafa þann tilgang einan, að auka áhrif kommúnista í lánastofnun- um þjóðarinnar. Nú leiðir Her- mann Jónasson þá til hanka- stjórasæta bæði í þjóðbankanum og öðrum bönkum. Bætir það aðstöðuna erlendis? Er það skoðun forsætlsráð- herra vinstri stjórnarinnar, að þessi ráðstöfun bæti aðstöðu ís- lands erlendis? Undanfarið hafa sendimenn íslenzku stjórnarinn- ar verið á ferli í ýmsum lönd- um til þess að afla lánsfjár. Hef- okkar í þeim málum, til að verja ur, Þeim orðið nokkuð ágengt. okkar dýrmætu fiskimið með Lan ka*a fengizt til nokkurs okkar eigin íslenzku skipstjórn- ai ÞyggingMkostnaði Sogs- armönnum, skipherrunum Jó- vukiunar*nnar °S til daglegrar mörgum fleirum og lifði það að sjá rætast vel úr. Þegar björg- unarskipið s.s. „Þór“ kom til Vestmannaeyja 26. marz 1920 var mikil gleðihátíð í Eyjum og ekki laust við að margri sjómanns. konu vöknaði um augu við til- hugsun um, að nú væri mikið öryggi fengið fyrir þá, sem sjó inn sóttu. S.s. „Þór“ var mikil hjálparhella meðan hans naut við bátagæzlu í Eyjum. En brátt tók ríkið við útgerð hans og varð hann fyrsta strand gæzluskip landsins óg þar með hornsteinn lagður að sjálfstæði kosti þeir skipin. komast um borð í SLYSAVARNIR OG BJÖRG- UNARSTARFSEMI Á næsta ári, eða nánar tiltekið 3. ágúst 1958, verður Björgunar- félag Vestmannaeyja 40 ára, og mun vera það fyrsta er stofnað vgr hér á landi. Sigurður heitinn frá Arnarholti mun hafa verið einn sá fyrsti, sem lagði af mörk Hafnsögubálurinu „Léttir“ í Vcstmaimaeyjum. hanni P. Jónssyni og Friðriki Ólafssyni, núverandi skólastjóra Stýrimannaskólans, er báðir voru útlærðir sjóliðsforingjar og stóðu sig þar með ágætum og ís- lenzku þjóðinni til sóma. Síðan hafa Vestmannaeyingar ekki átt björgunarskip. Væri nú ekki tími til kominn að láta byggja traustan bát fyrir V estmannaeyinga, sem gæti sinnt bæði hafnsögubátsstarfi og verið björgunarbátur um leið? Það má kalla það kaldhæðni örlaganna og ekki vansalaust að eftir 40 ára starf þessa fyrsta bj örgunarf élags landsins, sem líka lagði hornstein að strand- gæzlu okkar eins og áður er sagt, skuli Vestmannaeyingar ekki eiga traustan bát, sem hægt er að komast á út í skip í mismun- andi veðrum, án þess að menn- irnir séu í lífshættu. Ætti hið nýja björgunarskip og hafnsögu- bátur að bera nafn Sigurðar Slembis. Þá myndi minnisvarði verða reistur þessum mönnum í þakklætisskyni fyrir það, sem þeir lögðu fram í einu mesta nauðsynjamáli þjóðarinnar fyrr og síðar. INíýjar tillögur um afvopnun Washington, 18. maí: BANDARÍKIN eru nú að vinna að nýjum tillögum um afvopn- un, sem verða lagðar fyrir af- vopnunarnefndina í London síð- ar í þessum mánuði. Utanríkis- ráðuneyti Bandaríkjanna skýrði frá þessu eftir að Dulles utanrík-- isráðherra og Stassen fulltrúi Bandaríkjanna í afvopnunar- nefndinni áttu með sér fund. Stassen er nýkominn til Banda- ríkjanna frá London. Formælandi utanríkisráðuneyt- isins sagði, að rætt mundi verða um margs konar tillögur um af- vopnun ,meðal þeirra tillögur Rússa. eyðslu. En mikið lánsfé vantar ennþá ef unnt á að vera að lialda í horfinu um ráðgerðar fram- kvæmdir. Mjög ólíklegt er að innrás kommúnista í íslenzka banka auki traust lýðræðisþjóða á yfir- stjórn og stefnu í íslenzkum efnahagsmálum. í Moskvu vekur hún auðvitað fögnuð, ekki síður en ályktun Alþingis 28. marz 1956, sem Molotov kvað glöggan vott um að Sovétríkin ættu marga vini á Islandi. Sú trú hans mun áreiðanlega styrkjast við þær fréttir, að Alþingi sé nú í það mund að fá kommúnistum úrslitaáhrif á stjórn íslenzkra lánastofnana. Allt miðast við nýjar stöður. Almenningur á fslandi lítur þessa atburðarás mjög alvarleg- um augum. Hann gerir sér ljóst, að í yfirráðum kommúnista yfir bönkunum felst stórkostleg hætta fyrir traust og álit lands- ins. öllum er það einnig Ijóst, að bankamálatillögur vinstri stjórnarinnar miða fyrst og fremst að því, að tryggja komm- únistum nýjar stöður. Þeir hafa líf stjórnarinnar í hendi sér og hóta stöðugt hörðu ef ekki verði látið að óskum þeirra. Hranalleprt sjáleysi Framsóknarflokkurinn og AI- þýðuflokkurinn telja sér trú um, að með ráðstöfunum sínum i bankamálunum séu þeir fyrst og fremst að veikja Sjálfstæðis- flokkinn og minnka áhrif hans I landinu. En þetta er hinn mesti misskilningur. Þessir flokkar eru fyrst og fremst að rýra sitt eigið traast og fylgi með hinu hrapal- lega gáleysi sínu og dekri sínu við kommúnista. Allt lýðræðis- sinnað og hugsandi fólk sér, liví- líkt glapræði er verið að fremja með því að fá kommúnistum rík áhrif á stjórn bankanna. Er ó- hætt að fullyrða að Alþýðuftokk- inn og Framsóknarflokkinn eigi einhvern tíma eftir að iðra þess gáleysis síns.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.