Morgunblaðið - 23.05.1957, Qupperneq 1
20 síður
44. .árgangur
114. tbl. — Fimmtudagur 23. maí 1957.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Coty reynir að flýta stjórnarmyndun
- fer til Ameríku 3. júní
París, 22. maí. — Einkaskeyti frá Reuter-NTB:
RENÉ COTY forseti Frakklands gerði í dag ráðstafanir til að
binda sem skjótastan endi á stjórnarkreppuna, sem varð á
þriðjudag þegar hin 15 mánaða gamla stjórn Mollets lagði fram
lausnarbeiðni sína eftir að þingið hafði neitað að veita henni
traustsyfirlýsingu.
Forsetahjónin ganga í land úr flugvélinni á Reykjavíkurflugvelli.
—Ljósm.: V. Sigurgeirsson.
Forsetahjónin komu
heim í fyrrakvöld
Hata dvalizt tœpan mánuð á Italíu
FORSETI ÍSLANDS, herra Ásgeir Ásgeirsson og forsetafrúin Dóra
Þórhallsdóttir, komu heim lir utanför sinni í fyrrakvöld. Komu
þau með annarri hinna nýju flugvéla Flugfélags íslands kl. rúmlega
10. Meðal þeirra, sem tóku á móti þeim voru forsætis- og utanríkis-
ráðherra, forsetaritari og forseti hæstréttar.
Forsetahjónin komu beint frá London.
Coty ræddi ástandið við leið-
toga þingsins og stjórnmála-
flokkanna í dag. í þeirri von, að
fundin verði lausn áður en kem-
ur að hinni fyrirhuguðu heim-
sókn hans til Bandaríkjanna en
hún á að hefjast 3. júní.
SLÆMUR TÍMI
Stjórnarkreppan kom á versta
tíma fyrir Frakka, þar eð þeir
hafa tekið mjög ákveðna afstöðu
í Súez-málinu, karfizt þess að
Öryggisráðið tæki það fyrir og
Egyptar yrðu þvingaðir ^til að
hlíta fyrirmælum ráðsins. A efna-
hagssviðinu standa Frakkar
einnig andspænis alvarlegum
vandamálum, og stríðið í Alsír
hefur valdið þeim þungum
búsifjum.
Coty tilkynnti í dag, að hann
mundi fljúga til Bandaríkjanna
en ekki ferðast með skipi eins
og ákveðið hafði verið. Sparar
það honum nokkra daga. Hann
hefur neitað að taka lausnar-
beiðni Mollets gilda, þannig að
stjórn hans fer með völd, þar til
ný stjórn verður mynduð. Mollet
vill hins vegar láta af störfum
strax, og hefur það skapað Coty
vandræði, þar sem ekki virðist
vera hægt að finna nokkurn þing-
mann, er hafi stuðning jafnaðar-
mannanna 100 á þingi.
Fyrir nýja stjórn verður erfið-
asta vandamálið Alsír-deilan,
því hið sérstaka vald, sem þing-
ið veitti Mollet yarðandi Alsír,
fellur úr gildi 10 dögum eftir að
ný stjórn er mynduð, nema því
aðeins að þingið endurnýi það.
Önnur vandamál, sem stjórnin
verður að horfast í augu við, eru
hinn sameiginlegi markaður
Evrópu og Euratom-stofnunin,
en Mollet gerði Frakka aðila að
hvoru tveggja. Margir kvíða því,
að þingið muni nú ógilda þá að-
ild Frakka.
Míansen reynir enn
Kaupmannahöfn, 22. maí. — Frá Reuter-NTB:
EFTIR að leiðtogar stjórnmálaflokkanna höfðu enn setið fund
með Friðrik konungi í Amalienborg eftir hádegi í dag, fór
konungur þess á leit við H. C. Hansen, að hann rannsakaði mögu-
leikana á að mynda stjórn, sem byggð væri á stuðningi Jafnaðar-
manna, Róttæka flokksins og Réttarsambandsins. t kosningunum
14. maí fengu Jafnaðarmenn 70 þingmenn kjörna, Róttækir 14 og
Réttarsambandið 9. Stjórn þessara flokka gæti reiknað með stuðn-
mgi meirihluta þingsins. Hins vegar er óvíst, að H. C. Hansen
takist að fá samvinnu allra þriggja flokkanna við stjórnarmyndun.
Fréttaritari Morgunblaðsins í Höfn símaði í kvöld, að horfur á
stjórnarmyndun hcfðu batnað, þar eð Jafnaðarmenn, Róttækir og
Réttarsambandið hafi átt samræður fyrir luktum dyrum og komizt
að samkomulagi, eftir því sem beztu heimildir skýra frá. I»ó er
sleginn sá varnagli, að Róttækir hafi tilkynnt Eriksen, að þeir
muni ekki mynda stjórn með Jafnaðarmönnum og Réttarsamband-
inu, ef hann myndi hreina vinstri-stjórn, þ. e. a. s. ekki með þátt-
töku íhaldsflokksins. Hefur Eriksen verið hvattur til að mynda
vinstri-stjórn af ýmsum atvinnurekendum.
■;■
Ftéftir í stuttu máli &
22. maí.
★ Eisenhower forseti sagði
fréttamönnum í dag, að Banda-
DVÖLDUST Á ÍTALÍU
Rúmur mánuður er síðan þau
fóru utan. Lá leið þeirra fyrst
tii Oanmerkur og Þýzkalands
Dvöldust þau nokkra daga í
Vestur-Þýzkalandi en héldu síð-
an til Ítalíu. Dvöldu þau þar að-
allega í Róm. Enda þótt þau
væru í algerum einkaerind im
sátu þau boð forseta Ítalíu og
gengu á fund páfa. Einnig dvöldu
þau nokkra daga í Flórenz og
Genúa.
Héldu þau síðan til Bretlands
um Frakkiand með stuttri við-
komu í Farís.
í London gengu forsetahjónin
é fund Elísabetar drottmngar.
Hingað heim komu þau svo beint
frá London.
Forseti hefur nú tekið við störf
um sínum, sem handhafar for-
setavalds, forseti Sameinaðs
þings, forsætisráðherra og forseti
hæstaréttar fóru með í f jarvistum
hans.
Hefir dr. Gunnlaugi Þórð-
arsyni verið mein-
uð þingseta?
Studdi ekki stóreignoskattinn
j)VÍ HEFIR verið veitt athygli að dr. Gunnlaugur í*órð-
arson hvarf af þingi eftir heimkomu Guðmundar I.
Guðmundssonar. Bragi Sigurjónsson heldur hins vegar þirig-
sæti sínu, þó að hann sé annar varaþingmaður Alþýðuflokks-
ins, en dr. Gunnlaugur hinn fyrsti og hafi því þingsetu-
rétt framar Braga.
Stjórn Fagerholms biðst lausnar
Helsinki, 22. maí. Frá Reuter-NTB:
¥ DAG eftir hádegi lagði Fagerholm forsætisráðherra Finn-
lands fram lausnarbeiðni fyrir sig og stjórn sína. í hinni
opinberu tilkynningu segir aðeins, að forsætisráðherrann
hafi heimsótt Kekkonen forseta í dag og fengið honum
lausnarbeiðni stjórnarinnar. Samningsumleitanir þær, sem
farið hafa fram undanfarið, hafa ekki borið tilætlaðan ár-
angur, segir ennfremur í tilkynningunni.
Það voru fyrst og fremst launamálin, sem ollu því, að
stjórnarflokkarnir, Jafnaðarmenn og Bændaflokkurinn, slitu
samstarfi. Höfðu þeir rætt um þessi mál undanfarna daga,
en í dag kom í ljós, að sjónarmiðin urðu ekki samræmd.
Bjarni Benediktsson spurðist
fyrir um það á fundi Sameinaðs
Alþingis, hverju þetta sætti. —
Urðu um það svohljóðandi orða-
skipti:
Bjarni Benediktsson: Herra
forseti. Ég vildi beina þeirri
fyrirspurn til hæstv. forseta:
Hvernig stendur á því, að
fyrsti varaþm. Alþfl., dr.
Gunnlaugur Þórðarson hefur
vikið af þingi? Hefur hann til
kynnt forföll eða hver önnur
atvik standa til þess, að við
njótum ekki návistar hans hér
lengur?
f lögum, sem hæstv. Alþ.
samþ. 6. maí, og sennilega er
nú búið að staðfesta, en eru
að þessu leyti endurtekning á
Gunnlaugwr Þórðarson
því, sem áður var í lögum,
stendur: (Þ. e. breyt. á 1. nr.
80, 7. sept. 1942 um kosningar
til Alþ.): 1. mgr. 144. gr. 1.
orðist svo:
„Varmenn þingmanna í kjör
dæmi, þar sem kosið er hlut-
bundnum kosningum, tak'a
þingsæti eftir þeirri röð, sem
þeir eru kosnir, þegar þing-
menn þess lista, sem þeir eru
kosnir á, falla frá eða forfall-
ast og án tillits til þess, hver
þingmaður listans það er.
— Segi varamaður af sér,
missi kjörgengi eða falli frá,
tekur sá varamannssæti, sem
Framh. á bls. 2.
ríkin mundu einskis láta ófreist-
að til að finna lausn á vandamáli
afvopnunar. En gæta yrði fyllstu
varúðar með tilliti til þeirrar
venju Rússa að ganga á gerða
samninga. Eisenhower sagði
fréttamönnum ennfremur, að
honum væri ekki kunnrugt um
neinar sendingar á nýjustu vopn-
um til Kóreu. Hann kvaðst
mundu halda áfram að berjast
fyrir því, að þeirri efnahagsað-
stoð við aðrar þjóðir, sem hann
hefur lagt drög að, verði haldið
áfram og ekki dregið úr henni.
★ Búizt er við, að Saud kon-
ungur í Saudi-Arabíu komi í op-
inbera heimsókn til Jórdaníu 8.
júní.
★ Verkfallinu hjá norræna flug
félaginu SAS hefur verið aflýst.
★ Indverska þingið hefur sam-
þykkt ályktun þess efnis að skora
á Bandaríkin, Bretland og Sov-
étríkin að hætta öllum tilraunum
með kjarnorku- og vetnissprengj
ur.
★ Fjórir menn voru opinberlega
hengdir á torgum í fæðingarbæj-
um sínum í Jórdaníu. Þeir voru
sakaðir um njósnir fyrir ísrael.
★ Stúdentar og háskólakennar-
ar í Jóhannesborg hafa mótmælt
harðlega hinum nýju lögum
stjórnarinnar um aðgreiningu
kynþátta í skólum Suður-Afríku.
★ í dag sigldu 43 skip um
Súez-skurðinn og er það meiri
fjöldi en nokkru sinni síðan
hann var opnaður aftur. —
Meðal þeirra voru 4 banda-
rísk skip.
J úgóslavneska stjórnin hefur
tilkynnt, að einn af ráðherrum
albönsku kommúnistastjórnarinn
ar hafi leitað hælis í Júgóslavíu
sem pólitískur flóttamaður. ____
Ráðherra þessi hefur til skamms
tíma verið einn af helztu for-
ystumönnum albanska kommún-
istaflokksins.