Morgunblaðið - 23.05.1957, Blaðsíða 12
12
MORGVNBlAÐtÐ
Flmmtudagur 23. mal 1957
MÆ
FRA S.U.S.
RITSTJÖRAR: GUÐMUNDUR BENEDIKTSSON OG SVERRIR HERMANNSSON
Skyldugjöld
ÞAÐ ER einkennilega hljott um
nýju skyldugjöldin, sem ríkis-
stjórnin er í þann veginn að
leggja á ungt fólk. Stjórnarblöð-
in hælast svo til ekkert um og
hafa þau þó jafnan kallað aukna
ríkisihlutun um einkamál manna
merkilega krás. Alþýðublaðið
tæpir þó rétt aðeins á málinu í
leiðara og Tíminn endurprentaði
ögn af honum.
Alþýðublaðið segir, að einmitt
svona eigi að kenna ungu fólki
að meta fjármuni sína. Þetta er
alveg rétt hjá Helga, því að
„enginn veit hvað átt hefir fyrr
en misst hefir.“ Hafi maðurinn
hins vegar mismælt sig og eigi
við, að skyldusparnaðurinn kenni
ungu fólki að spara, þá virðist
formaður menntamálaráðs telja
þvingun heppilega kcnnsluaðferð.
tJt af þessu má náttúrlega leggja
á alla vegu og spyrja:
Mætti kenna formanninum að
meta gildi sjóbaða með því að
Heygja honum í höfnina?
1 greininni stendur að í 5 ár
spari unglingar með 30 kr. árs-
tekjur 9 þús. kr. Þegar vöxtum
hefir verið bætt við þá geri það
12 þús. kr.í Hversu háa vexti
þarf þá að greiða? Nú er þetta
erfið gáta, en til að gera hana
einfaldari skal það gefið að 10%
vextir eru ekki nógu háir.
Enn er eitt atriði í þessu sam-
bandi sem vert er að minnast
á. Fram á það hefir áður verið
sýnt, að forgangsréttur þeirra,
sem spara, til lána er hrein blekk
ing. En setjum nú svo að svo
væri ekki og tiltölulega auðvelt
væri að öðlast téðan forgangsrétt.
Nú segir í frumvarpinu að lán
til þeirra sem spara megi vera
allmiklu hærri en ella og allt að
% af matsverði viðkomandi í-
búðar. Nú kemur hér stórflókin
gáta, þar sem gefið er að allur
fjöldinn af þeim sem sparar á
kost á forgangsréttarláni:
Hversu miklu fé hefði þá sjóð-
urinn alla jafna yfir að ráða?
Eða: Hversu löng ýrði biðröð
hinna hamingjusömu forgangs-
réttar unglinga ?
íslenzkir æskumenn munn ekki
gleðjust með böðlum Ungverju-
lunds í Moskvu í sumur
Kveðja
til ronða hersins
Hatrið um heiminn flæðir
og hrynur til fóta mér,
andar í kvæðið klökkva,
kvölin í hjartað sker,
og þó skal ég blanda blóði
og berjast með þér.
Svo æddu þá vinur yfir
álfuna vestanhallt
og ástvinur okkar hinna
ætíð þú vera skalt,
þrátt fyrir þessa daga
og þrátt fyrir allt.
Kvæði þetta orti stúdent, sem er
við nám erlendis, í byrjun nóv-
embermánaðar síðastliðins.
Vormót SUS á
Akranesi
SUS efnir til vormóts á
Akranesi n. k. laugardag kl.
8,30 að Hótel Akranesi.
Æshulýðsmót kommúnista eru
holdin í pólitískn óróðursskyni
jT'INS og frá hefir verið skýrt fyrr hér á síðunni efna ung-
kommúnistar til mikils móts í Moskvu nú í júlí í sumar.
Er þ-etta eitt af alþjóðamótum þeim, sem þeir hafa á undan-
förnum árum gengizt fyrir og nefnt þau ópólitísk. Áður hafa
þau verið m. a. haldin í Varsjá og Búkarest. Sannleikurinn
er hins vegar sá, eins og allir skyni bornir ungir menn vita
og þekkja, að fjarri lagi er að mót þessi séu ópólitísk. Á
þeim öllum hefir farið fram sterkur áróður fyrir stefnu
kommúnista og sér í lagi fyrir þeirri utanríkisstefnu sem
Sovétríkin reka. Á mótunum hafa leiðtogar ungkommúnista
frá járntjaldslöndunum efnt til funda og gert samþykktir
sem í öllu og einu hljóta að teljast hápólitískar og í raun-
inni ekki frábrugðnar samþykktum kommúnista um heim
allan. —
En vegna þess að þessar sam-
þykktir koma frá „ópólitísku"
æskulýðsmóti ætlast kommúnist-
ar til þess að meira mark sé á
þeim tekið en ella.
A Búkarestmótinu 1953 var
efni tillagnanna í fyrsta lagi
„sameining æskunnar fyrir friði“.
Þessu takmarki átti að ná með
því, að í tillögunum voru allar
vestrænar lýðræðisþjóðir nefnd-
ar „heimsvaldasinnaðar stríðs-
æsingaþjóðir" og það var það
nafn, sem kommúnistar völdu
þar með íslandi.. í öðru lagi var
sérstök áherzla lögð á það í til-
lögunum, sem samþykktar voru
á þessu „ópólitíska" æskulýðs-
móti, að æska vestrænna landa,
og sér í lagi þeirra þjóða, sem
enn hafa ekki hlotið fullt sjálf-
stæði (svo sem Færeyja), lifði
við hin bágustu kjör, kúguð og
undirokuð.
Æska Sovétríkjanna og járn-
tjaldslandanna væri hins vegar
frjáls, glaðsinna og velmegandi.
Auðséð er að þessi tónn er ná-
kvæmlega hinn sami og sífellt
heyrist í áróðursútvarpinu frá
Moskvu og kommúnistar um
heim allan eta eftir.
Þessi áróður kommúnista er
fyrst og fremst ætlaður til þess
að hafa áhrif á unga menn og
konur, sem enn hafa lítt kynnt
sér stjórnmál og eru því líklegri
en margir aðrir til þess að taka
hann trúanlegan. En kommúnist-
um þýðir ekki að neita staðreynd
unum og það er orðið öllum ljós-
ara en um það þurfi að efast,
að almenningur í Rússlandi og
Sovétríkjunum býr við langt um
lélegri kjör en almenningur í
vestrænum löndum, svo við
myndum nefna þau sultarkjör.
Þeim Islendingum, sem á fyrri
æskulýðsmót hafa farið, ber sam-
an um, að hvergi hafi þeir séð
jafn bágborin lifskjör og innan
járntjaldsins, og sú staðreynd
hefir átt sinn þátt í því að eftir
síðasta æskulýðsmótið í Yarsjá
1955 snerust allmargir sem í ferð-
inni voru frá kommúnisma, er
þeir sáu með eigin augum hvern-
ig ástandið var.
En hitt er þó aðalatriðið, að
kommúnistar hér á landi
beita ósannindum þegar þeir
kalla þessi mót ópólitísk, og segja
að öllum sé frjálst þangað að
koma án allra pólitískra skuld-
bindinga. Það er fjarstæða, því á
þessum mótum eru jafnan gerð-
ar hápólitískar samþykktir í
anda Sovétríkjanna, svo allir sem
í þeim taka þátt, hljóta um leið
að vera samábyrgir þeim yfirlýs-
ingum.
Hér er ekki um saklaust sum-
arferðalag að ræða, ódýrt sum-
arfrí, eins og sumir virðast halda,
únista um heim allan. Hver sá
sem lætur ánetjast og trúir því að
hér sé aðeins um saklausa
skemmtun að ræða, fer villur
vegar. Hann er með förinni að
leggja sitt lóð á vogarskálirnar
kommúnistum í vil, og hann þarf
ekki að undrast það þótt hann
verði stimplaður kommúnisti upp
frá því. Þetta er atriði, sem á
miklu ríður að þeir ungu menn
og konur, sem á ferð til Moskvu
hafa litið sem saklaust ævintýri
geri sér ljóst, áður en það er
orðið um seinan.
E'
n það eru líka fleiri sjónar-
mið í málinu. Hver einasti
Islendingur með óbrjálaða rétt-
lætiskennd og samúðartilfinn-
ingu ætti að sjá sóma sinn í því
að njóta ekki gistivináttu þeirra
sömu manna og siguðu óðum
hermannaskríl, gráum fyrir járn-
um, í brynvörðum skriðdrekum
á ungverska alþýðu skömmu
fyrir jólin í vetur. Sú alþýða
átti ekkert nema bera hnefana
til þess að berjast með við rúss-
neska árásarliðið, en hún barðist
samt af fádæma hetjuhug, svo
lengi verður í minnum haft. Eng-
ir menn núlifandi hafa sýnt ann-
an eins níðingsskap og þeir, sem
gestgjafar þeirra Islendinga, sem
þangað sækja í sumar. Þeir
munu rétta fram blóðugar hend-
ur sínar til þess að fagna ungu
fólki sem hug hefir í sér til þess
að sækja þá heim og óska þeim
til hamingju með böðuls sigurinn
yfir Ungverjum. En þúsundir
ungverskra æskumanna liggja í
gröfum sínum víðsvegar um
Búdapest sem þögult vitni þess
hugarfars sem kommúnistafor-
ingjarnir bera í brjósti til þeirra
ungu manna, sem ekki hlýða
skipunum þeirra í einu og öllu.
Þeim munu vafalaust verða þung
sporin íslenzku æskumönnunum,
sem nokkra sómatilfinningu eiga
í hjarta sínu, að ganga undir
sama þak og böðlar Ungverja-
lands, minnast við þá og gleðjast
með þeim, meðan leiðin í Búda-
pest eru enn óorpin moldu. Það
þarf kommúnista til þess að
gleyma öllu á fáum mánuð-
um .......
I
heldur þátt í áróðursstríði komm nú stjórna í Moskvu og verða
öllum nágrannalöndum okk-
ar hafa dagblöðin og æsku-
lýðssamtökin fordæmt áróðurs-
herferð kommúnista til að fá
unga menn til að halda til
Moskvu undir fölsku yfirskini
friðar og vináttu. Nýlega fer
Berlingske Tidende hinum hörð-
ustu orðum um förina, einkum
eftir hótunarbréfið, sem Rússar
sendu Dönum og Norðurlanda-
þjóðunum nú fyrir skömmu. For-
dæmir blaðið ferðalagið og ræð-
ur dönskum æskulýð til þess að
hafa það að engu.
Norska æskulýðssambandið
Framh. á bls. 19
Stjórn FUS á Siglufirði talið frá vinstri: — Sigurður Árnason, Hafliði Guðmundsson ritarl, Stefán
Friðbjarnarson, formaður, Haukur Magnússon, gjaldkeri og Viktor Þorkelsson.
Frá Sambandsfélögunum IV
IJngir Sjálfstæðismenn
Siglufirði
FÉLAG ungra Sjálfstæðismanna
á Siglufirði var stofnað 2. maí
1930. Að félagsstofnuninni stóðu
20 vmgir menn og konur, og hófst
þá þegar í upphafi öflug félags-
starfsemi.
A þessum tíma gætti áhrifa
kommúnismans mjög á Siglu-
firði, og hafði það að sjálfsögðu
sín óheillavænlegu áhrif á þró-
un mála þar. Gegn þeim áhrifum
hafa ungir Sjálfstæðismenn á
Siglufirði beitt sér og beita sér
enn. —
Starfssaga félagsins, sem nær
yfir 27 ár, hefur verið stöðug og
jákvæð, borin uppi af sjálfboðnu
starfi þeirrar æsku, er trúir því,
að frelsi í hugsun, orði og at-
höfnum sé hornsteinn vaxandi
velmegunar og menningar í ís-
lenzku þjóðfélagi.
Margir eru þeir, sem starfað
hafa í félaginu á þessum tíma.
A engan mun þó hallað, þótt sagt
sé, að Einar Kristjánsson, nú for-
stjóri á Akureyri, sé sá maður-
inn, sem fórnað hefur því flest-
um stundunum og mesta starf-
inu.
Formenn félagsins frá stofnun
þess hafa verið:
Gísli Sigurðsson (nú bókav.
Siglufirði),
Jón Gíslason (nú Reykjavík),
Einar Kristjánsson (nú Akur-
eyri),
Þráinn Sigurðsson (nú framkv.-
stj. Siglufirði),
Jón Þórðarson (nú Reykjavík,
form. SÚN),
Kjartan Friðbjarnarson (nú
kaupm. Vestmannaeyjum),
Jónas Björnsson (nú vigtarm.
Siglufirði),
Vilhjálmur Sigurðsson (nú hjá
SÍF, Reykjavík),
Óli Blöndal (verzl.m. Siglufirði),
Stefán Friðbjarnarson, núverandi
form. félagsins.
Frá árinu 1941 hefur verið um
sífellda fólksfækkun að ræða á
Siglufirði, sem rætur á í minnk-
andi síldveiði og mun meira
framboði á vinnuafli en eftir-
spurn. Er það einkum ungt fólk,
sem flutzt hefur þaðan og leitað
þangað, sem þörf var starfs-
krafta þeirra og afkoma betri.
Þannig vantar nær heila áranga
ungs fólks á Siglufirði og hvergi
mun roskið fólk og börn skipa
hærri hlutfallstölu íbúa en þar.
Þetta hefur að sjálfsögðu komið
niður á félagsstarfsemi allri.
Félag ungra Sjálfstæðismanna
á Siglufirði hefur átt því láni að
fagna, að forysta þess hefur jafn-
an verið skipuð áhugamönnum,
sem lagt hafa kapp á það, að
skerfur félagsins til framgangs
Sjálfstæðisflokksins á Siglufirði
sé sem stærstur. Þannig hefur
hlutur félagsins í sigrum þeim,
er unnizt hafa, verið verulegur.
Núverandi stjórn félagsins er
staðráðin í því, að liggja ekki á
liði sínu í því uppbyggjandi
starfi, sem framundan er í fé-
lagsmálum Sjálfstæðismanna á
Siglufirði.