Alþýðublaðið - 08.10.1929, Blaðsíða 2
a
AbÞÝÐUBftAÐIÐ
SjöðpnrA
Elnars H. Jónassonar.
Eins og lesendum Alþbl. er
kunnugt, var Einari M. Jónassynj
vikið frá sýslumannsembætti 28-
nóv. 1927. Við frávikninguna neit-
aði hann að afhenda bækur, skjöl
og peninga, sem embættinu áttu
að fylgja, en kvað í þess stað
Hpp úrskurð þann, sem landfræg-
ur er orðinn. Úrskurð þennan
símsendi hann tafarlaust „Morg-
unblaðinu", og birti blaðið úr-
skurðinn með feitu letri og fjálg-
leik miklum. Síðan varð að senda
sérstakan mann, Hermann Jónas-
son, núverandi lögreglustjóra, til
þess að taka embættisbækur og
skjöl úr vörzlum E. M. J. og af-
henda þau Bergi Jónssyni sýslu-
manni.
Þegar farið var að gera upp
fjárreiður E. M. J. kom það í
ljós, að hann myndi skulda ríkis-
sjóði nokkuð á annað hundrað
þúsund krónur af fé því, sem
hann átti að hafa i vörzlum sín-
um fyrir ríkissjóð, sýslusjóði og
dánar- og þrota-bú. Ekki fékst
E. M. J. til þess að greiða, neitt
af þessari skuld sinni, þrátt fyrir
ítrekaðar kröfur. Varð það því
úr, að fjármálaráðuneytið lét
leggja löghald á eignir hans í
marz 1928, til tryggingar greiðsl-
unni. Síðan var mál höfðað gegn
E. M. J. hér í Reykjavík til
greiðslu á skuldinni. 1 máli þessu
höfðaði E. M. J. gagnsök og
krafðist þess, að ríkissjqður
greiddi sér rúmar 90 þús. krón-
ur.
Þessu máli lauk á þann veg
fyrir gestarétti Reykjavíkur 15.
ágúst 1928, að E. M. J. var
dæmdur til þess að greiða ríkis-
sjóði kr. 65 112,02 áuk vaxta, en
tveimur kröfuliðunum var vísað
frá dómi. 1 gagnsökinni var rík-
issjóður sýknaður algerlega.
Út af þessum dómi gerðj
„Mgbl.“ harða. árás á ríkisstjórn-
ina og málaflutningsmann hennar
í málinu, Stefán Jóh. Stefánsson.
Undirréttardómur þessi, sem
kveðinn var upp af þáverandi
bæjarfógeta, Jóh. Jóhannessyni,
hafði einnig viðhaft þá fáheyrðu
aðferð í forsendum dómsins að
ávíta stjórnina fyrir að láta ekki
innheimta skuldina hjá E. M. J.
með sákamálarannsókn, og virtist
mörgum, að dómurinn væri árás-
arskot á stjórnina. Þá var og
hér í blaðinu bent á það, að
„Mgbl.“ hefði gert Jóh. Jóhannes-
syni bjarnargreiða með því að
birta þennan einkennilega dóm,
Sem að vanda var „Mgbl.“ nógu
fávíst til þess að reyna að gera
dóminn að árásarefni á stjórnina
og Stefán Jóhann, þó að dómur-
inn væri auðsæilega óþægileg-
astur fyrir þann, er kvað hann
upp.
En ekki undi E. M. J. við þenn-
an dóm. Hann áfrýjaði málinu til
hæstaréttar og lauk því á þann
veg, að hann var þar dæmdur til
þess að greiða ríkissjóði kr.
61 192,47 auk vaxta og kostnaðar
og var þar fylgt kröfum ríkis-
stjórnarinnar um lækkun kröf-
unnar vegna upplýsinga, sem
fengist höfðu. Hins vegar tók
rétturinn ekkert mark á gagn-
kröfum E. M. J.
Til þess að flýta fyrir úrlausn
málsins ákvað fjármálaráðuneytið
að höfða mál að nýju fyrir hin-
um frávísuðu kröfuliðum. Dómur
í því máli gekk á þá leið, að E.
M. J. var dæmdur til að greiða
rikissjóði kr. 59 457,52 auk vaxta
og málskostnaðar, og virtist nú-
verandi undirdómara, Birni Þórð-
arsyni lögmanni, engin vand-
kvæði á því að dæma kröfurnar
á aðra lund en fyrirrennari hans
hafði gert. Þessum dómi áfrýjaði
E, M. J. og var dómur uppkveð-
inn í því máli 30. sept. s. 1. i
hæstarétti á þá leið, að E. M. J.
var dæmdur til þess að greiða
ríkissjóði kr. 56 935,45 auk vaxta
og málskostnaðar og var það
varakrafa fjármálaráðuneytisins.
Hæstiréttur hefir þannig dæmt
E. M. J. til þess að greiða sam-
tals kr. 118127,92 auk vaxta og
málskostnaðar og er þar með
fenginn úrskurður æðsta réttar
landsins um skuld E. M. J. við
ríkissjóð. En vafalaust er „Mg-
bl.“ óánægt yfir þvi, að svona
illa skyldi takast til fyrir skjól-
stæðingi þess, E. M. J., og aðhið
mikla mál skuli hafa verið út-
kljáð á svo skömmum tíma og í
fullu samræmi við kröfur ríkis-
stjórnarinnar, og að aðferðin, er
Jóh. Jóhannesson vítti í dómi sín-
um, skyldi reynast svo greiðfær,
sem raun er á orðin.
Fjárnám hefir nú þegar verið
gert í eignum E. M. J. fyrir
nokkrum hluta skuldarinnar og
verður þess vafalaust ekki langt
að biða að hægt verði að ganga
að eignum hans til þess að
greiða ríkissjóði skuldina, að
svo miklu leyti, sem þær hrökkva
til.
Þess má að lokum geta, að E.
M. J. höfðaði mál gegn ríkis-
stjórninni og krafðist þess, að ó-
gild yrði dæmd frávikning hans
úr embættinu, að ríkisstjórnin
yrði að viðlögðum 200 kr. dag-
sektum dæmd til þess að setja
hann inn í embættið að nýju
með sömu launakjörum, og að
ríkissjóður yrði auk þess dæmd-
ur til að greiða honum 200 þús.
kr. í skaðabætur fyrir álitshnekki
og lánstraustsspjöll.
Dómar í þessu máli hafa nú
þegar verið kveðnir úpp bæði í
undir- og hæsta-rétti og ríkis-
stjórnin algerlega sýknuð af kröf-
unum, en sumum vísað frá dómi,
Er því þannig hæstaréttardómur
fyrir því, að rétt hafi verið að
víkja E. M. J. úr embætti án
skaöabóta.
Þannig fór um sjóferð þá.
íhaldsstjórnin fyrverandi hélt
verndarhendi sinni yfir E. M. J.
Á fimtudaginn var kom danska
þingið saman. Lagði stjórnin þá
fram, auk fjárlaganna, tillögu,
sem gengur í þá átt að breyta
skuli her og flota í varðlið á
sjó og landi. Tillaga þessi er lík
þeirri, sem meiri hluti Fólks-
þingsins samþykti 1926. — Auk
og lét honum haldast uppi fá-
heyrða vanrækslu og sukk með
fé ríkissjóðs og búa. En þegar
gerð var sú sjálfsagða ráðstöfun
núverandi stjórnar að víkja E.
M. J. úr embætti, birti „Mgbl.“
varnir hans með miklum fjálg-
leik og amaðist við því á allan
hátt að reynt væri að bjarga fé
ríkissjóðs. Sýnir það vel um-
hyggju ihaldsins fyrir almannafé.
Frá sjómönnunutn.
Flateyri, FB., 7. okt.
Liggjum á önundarfirði. Ágæt
líðan allra. Kærar kveðjur til
vina og vandamanna.
Skipshöfnin á „Ara“.
Hljómleikar
Kristjáns Kristjánssonar og Árna
Kristjánssonar fóru fram á laug-
ardagskvöldið fyrir fullu húsi á-
heyrenda. Kristján er þegar kunn-
ur reykvískum söngvinum frá
því, er hann söng hér fyrir tveim-
ur árum. Rödd hans hefir tekið
töluverðum breytingum síðan þá,
og er Kristján nú orðinn söngv-
ari í ósviknum ítölskum stíl,
Röddin er ekki bylmings-mikil,
,en hefir þó nægilegt hljómmagn
til þess að fylla í stórum sal, og
hún er svo létt og sveigjanleg, að
englr „tekniskir" erfiðleikar geta
lagt henni hömlur. Það var un-
aður á að hlýða, hvernig hann
lék sér að tónunum í ítölsku
lögunum.
Árni hefir ekki komið hér fram
opinberlega áður, en viðkynning-
in við hann var engu síður á-
nægjuleg. Hann hefir ekki allfáa
af þeim eiginleikum, sem píanó-
leikara mega fegurst prýða,
þessara mála mun stjórnin beita
sér fyrir að koma fram ýmsum
þýðingarmiklum umbótum á fé»
lagsmálalöggjöfinni. — Hér að
ofan sést mynd af Stauning for-
sætisráðherra og C. C. Christen-
sen, sem er formaður þingflokks
jafnaðarmanna.
leikni, mjúkt og fallegt „anslag“
og þó kraft og festu, sem leyfa
honum að ná hinum margbreyti-
legasta hljómblæ úr hljóðfærinu„
Skilningur hans á Chopin var ef
til vill fullmikið „mit Gefilhl", á
þýzka vísu, — en um slíkt má
ávalt deila. Smá-óskýrleika á
stöku stað tekur enginn þeim
hljóðfæraleikara illa upp, sem
kemur fram í fyrsta skifti, allra
síst kornungum manni. Aðalatr-
riðið er, að grundvöllurinn og
efnið séu úr skýrum málmi, og
Árni býr yfir þeim hæfileikum
og hefir þegar öðlast þá mentum
sem mun bera fagran fullþroska
ávöxt.
et.
Erlendí simskeyti.
Khöfn, FB., 7. okt.
Greftrun Stresemanns.
Frá Berlín er símað: Strese-
mann var jarðsunginn í gær,
Fjölmennari jarðarför hefir aldrei
verið í Þýzkalandi. Aðalsorgarat-
höfnin fór fram í ríkisþinginu að
viðstöddum forseta ríkisins,
'stjórn þess og erlendum sendi-
herrum. Ríkiskanzlarinn hélt
ræðu og kvað alla þjóðina syrgja
hinn látna merkismann. Menn
höfðu safnast saman fyrir utan
þinghússbygginguna svo tugum
þúsunda skifti og beggja megin
við götur þær, sem líkfylgdin
fór, alla leið til kirkjugarðsins,
Frakknesku flugmennirnír
komnir fram.
Frá París er símað: Frakknesku
flugmennirpir Costes og Belmon-
te eru lentir heilu og höldnu
fyrir norðan Charbin í Mansjú-
rlu. [Nýlega var símað, að mentí
óttuðust, að þeir hefðu vilst.]