Morgunblaðið - 14.02.1958, Blaðsíða 2

2
MOncrNTiLAÐlÐ
Fðstud. 14. febrúar 1958
Byltingarráðið á Mið-
Súmötru hyggst mynda
sfjórn, þegar Hussein
gefur merki
Fyrir nokkru lögðu Indverjar fram þá tillögu, að fjölgað yrði fulltrúum í afvopnunarnefnd SÞ.
Vildu þeir fjölga fulltrúunum úr 12 upp í 21. Tilgangurinn var að koma í veg fyrir, að Ráðstjórn-
arríkjunum liðist að hætta að sitja fundi nefndarinnar. Eins og kunnugt er, gerðu Ráðstjórnar-
ríkin það að tillögu sinni, að öll aðildarríkin — 82 — ættu fulltrúa í nefndinni, en þessi tillaga
var felld. Á myndinni sést Cabot Lodge (t. h.) skýra það fyrir Krishna Menon (t. v.) hvers
vegna Bandaríkin geti ekki stutt tillögu Indverja.
Lloyd fer heim til Lund-
úna frá Aþenu
AÞENU, 13. febr. (Reuter). —'*
Viðræðum Selwyn Lloyds og
grískra ráðamanna hér í bor.g
er lokið. 1 yfirlýsingu að við ■
ræðunum loknum segir, að
Lloyd hafi bæði -rætt málið
við Evangelos Averoff, utan-
ríkisráðherra Grikklands og
£aramanlis, forsætisráðherra.
Lloyd skýrði frá stefnu brezku
stjórnarinnar í Kýpurmálinu,
segir í yfirlýsingunni, og benti á,
hvílíkt hættuástand ríkir á
eynni. Síðan benti hann á þær
leiðir, sem að hans áliti væru
færar út úr ógöngunum.
Gríski utanríkisráðherrann
skýrði viðhorf stjórnar sinnar og
lagði á ráðin um lausn Kýpur-
deilunnar. f>ó að ráðherrarnir
hafi ekki verið sammála „um öll
atriði“, urðu viðræðurnar til
gagns og má ætla, að þær stuðli
að jákvæðri lausn málsins, segir
enr.fremur í yfirlýsingunni.
Foot ræðir
við Makaríos
Áður en Selwyn Lloyd fór frá
Aþenu, sagði hann við frétta-
menn, að hann færi heim með
„nokkrar hugmyndir“ um,
hvernig unnt væri að leysa Kýp-
urdeiluna, svo að Grikkir, Tyrkir
og Bretar verði ánægðir. Hann
sagði ennfremur: „Aðalástæðan
til þess að ég ræddi við fulltrúa
grísku og tyrknesku stjórnanna
er sú, að ég vildi skýra þeim
frá, hvílík hætta væri á ferðum
á Kýpur, ef ekkert yrði aðhafzt,
og finna einhverja samkomulags-
leið, sem öll ríkin þrjú gætu sætt
sig við. Eg get ekki sagt, að mér
hafi tekizt það, bætti hann við
enda gerði ég mér ekki vonir um
það. En viðræðurnar hafa þó
varpað ljósi á mörg vanda-
mál. Ráðherrann kvaðst mundu
leggja fyrir brezku stjórnina
skýrslu um viðræður þessar
Ný höll handa
ríkisarfanum
TÓKÍÓ, 13. febr. (Reuter). —
Nú eru verkamenn í Japan í óða
önn að reisa nýja höll handa
ríkisarfanum, Akihito krónprins,
sem er 24 ára gamall. — í dag
var skýrt frá því, að krónprinsinn
hefði ekki öðlazt rétt til að kvæn
ast. — Samkvæmt gömlum venj-
um verður keisarafjölskyldan að
velja brúði handa væntanlegum
ríkisarfa, en gert er ráð fyrir, að
út af þessu verði brugðið nú og
hann fái að kynnast konuefr.i
sínu, áður en trúlofun verður
gerð heyrinkunn. Orðrómur er
uppi um það í Tókíó, að prinsinr.
fái hina fögru Slim Hatsuko
Kitashirakawa, sem er blómleg
og bústin mær, aðeins 18 ára
gömul. Hún er afkomandi keisar-
ans Meijji, sem er afi núverandi
keisara, Hi. ohitcs.
Lýðræðissinnar
halda meirihluta
í Þrótli
SIGLUFIRÐI, 13. febr. — Aðal-
fundur Verkamannafélagsins
Þróttar hér í bænum, var haldinn
s.l. miðvikudag og var þá lýst
stjórnarkjöri. Aðeins einn ligti
var í framboði og var hann því
sjálfkjörinn.
í stjórn Þróttar eiga sæti sjö
menn og eru fjórir þeirra lýð-
ræðissinnar en þrír Jcommúnistar.
— í uppstillingarnefnd hafði orð
ið samkomulag um þennan lista
nú, en forsaga málsins er aftur
sú, að á síðasta ári brutu komm-
únistar samkomulag, er orðið
hafði innan uppstillingarnefndar,
varðandi kjör manns í sæti rit-
ara félagsins. Þeir stilltu upp
manni, en atkvæðagreiðslan fór
á þann veg, að fulltrúi lýðræðis-
sinna var kjörinn með yfirgnæf-
andi meirihluta atkvæða.
Sýndu úrslitin að lýðræðis-
sinnar í röðum verkamanna hér
í bænum eru í algjörum meiri-
hluta. Má af þessu ljóst vera,
hvers vegna kommúnistar sömdu
nú innan uppstillingarnefndar-
innar um einn og sama lista skip-
aðan þeim mönnum, er hnekktu
meirihlutavaldi kommúnista í fé-
laginu fyrir ári eða þar um bil.
—St.
— Þess má loks geta, að Sir
Hugh Foot, landstjóri Breta á
Kýpur, ræddi við Makaríos erki-
biskup í dag. Er það í fyrsta
skipti, síðan biskupinn var leyst-
ur úr haldi, að hann ræðir við
háttsettan brezkan embættis-
mann. Viðræður þeirra fóru
fram í Aþenu. Ekki þykir ósenni-
legt, að þeir hafi rætt um heim-
komu Makariosar til Kýpur.
DJAKARTA, 13. febr. —
Byltingarráðið á Mið-Sum-
ötru lýsti því yfir í dag, að nú
ríkti hernaðarástand í land-
inu. Jafnframt skoraði ráðið
á alla þjóðholla Indónesíu-
menn að fylkja sér um for-
ingja uppreisnarmanna, Ach-
með Hussein, hershöfðingja.
Segja fréttaritarar, að bylt-
ingarráðið bíði nú aðeins eftir
tilskipun frá Hussein um, að
sett verði á fót ný stjórn fyrir
Indónesíu, í borginni Padang
á Mið-Sumötru.
Stjórnin í Djakarta lýsti því
yfir, að reynt yrði að forðast
blóðsúthellingar, þegar Sukarno-
herinn léti sverfa til stáls gegn
uppreisnarmönnum. í gær gaf
stjórnin út fyrirmæli um það, að
herforingjarnir, sem stjórna upp
reisnarmönnum og hlaupizt hafa
undan merkjum Sukarno-stjórn-
arinnar verði handteknir, ef til
þeirra næst.
Ný stjórn
Ríkisstjórnin í Djakarta hefur
Krefjast þjóðaratkvœða-
greiðslu í Bretlandi
um eldflaugastöðvar
LUNDÚNUM, 13. febr. (Reuter). — Þingmenn Verkamannaflokks-
íns kröfðust þess á þingi í dag, að þjóðaratkvæðagreiðsla yrði
látin fara fram í Bretlandi um það, hvort Bandaríkjamönnum
skuli leyft að koma upp eldflaugastöðvum í Bretlandi. — Tillöguna
um þetta flutti Sydney Silvermann og var hún studd af 15 þing-
mönnum Verkamannaflokksins.
Meðal þeirra leiðtoga flokksins,
sem hafa tekið þátt í umræðum
þessum, eru Hugh Gaitskell, for-
maður flokksins, og Bevan, tals-
maður stjórnarandstöðunnar á
þingi.
Leiðtogar flokksins, bæði á
þingi og í verkalýðsfélögunum,
hafa einnig rætt þetta mál, svo
og um bann við tilraunum með
kjarnorkusprengjur. Segja frétta
menn, að þess sé vænzt, að Verka
mannaflokkurinn gefi út yfirlýs-
ingu um þessi mál á næstunni.
Chou vinnur si»ur
á „hægri villunni4;
PEKING, 13. febr. Reuter. —
Chou En Lai, forsætisráðherra
Kína, sagði í dag, að kommúnista
flokkurinn hefði nú unnið sigur
á hægri villunni innan flokks-
ins, eins og hann kallaði það, en
baráttunni við „leifar borgara-
legrar listar og hugsjónastefnu"
væri haldið áfram. — Frá þessu
var skýrt í Peking-útvarpinu í
dag. Útvarpið sagði ennfremur,
að forsætisráðherrann hefði flutt
ræðu sína yfir stúdentum og
menntamönnum í höfuðborginni.
T únis
Macmillan heldur heim,
mörg vandamál bíða hans
LUNDUNUM, 13. febr. (Reuter).
— Macmillan, forsætisráðherra
Breta, kemur heim á morgun úr
ferðalagi sínu til fimm samveldis
landa. Eru menn sammála -n,
að þetta hafi verið hin mesta
frægðarför, en nú bíða hans hin
erfiðustu vandamál, þegar heim
kemur. Þykir sýnt, að aukakosn-
ingar þær, sem fram fóru í Bret-
landi í gær, varpi skugga á heim-
komu forsætisráðherrans, því að
augljóst er, að flokkur hans nýtur
minni vinsælda kjósenda en áður.
Þykir þetta hafa komið skýrt í
ljós í aukakosningunum.
Aukakosningar þessar fóru
fram í spunaborginni Rochdale í
Lancashire. Þar var íhaldsmað-
ur þingmaður, en nú er íhalds-
flokkurinn þriðji stærsti flokkur
inn í þessu kjördæmi, bæði Verka
mannaflokkurinn og Frjálslyndi
flokkurinn hafa komizt upp fyrir
hann. íhaldsflokkurinn hefur
aldrei haft minna fylgi í þessu
kjördæmi síðan 1910 og aðal-
stuðningsblað ríkisstjórnarinnar
segir .um kosningarnar, að þær
séu mjög alvarieg áminning til
flokksins.
Framh. af bls. 1
sama og Túnisbúar hefðu slit-
ið sambandi sínu við Vestur-
veldin. E£ Atlantshafsríkin
telja nauðsynlegt, að þau hafi
aðgang að flotahöfninni, er.ég
reiðubúinn að ræða um það
mál við þau, sagði Bourguiba,
og leyfa herskipum frá öðr-
um NATO-ríkjum en Frakk-
landi að hafa þar bækistöðvar.
Hervörður Túnisstjórnar stend
ur vörð um aðalstöðvar frönsku
yfirherstjórnarinnar í Túnis, sem
eru um 15 km. fyrir utan höfuð-
borgina. Þá standa herm. stjórn-
arinnar vörð um allar herstöðvar
Frakka í landinu og mega fransk-
ir hermenn ekki koma út úr her-
búðum sínum. Hefur stjórnin til-
kynnt, að skotið verði á þá, ef
þeir sinna ekki þessu banni. Frétt
ir herma, að sums staðar sé far-
ið að sverfa að frönskum her-
mönnum í Túnis vegna þess að
þeir hafi ekki fengið nauðsyn-
legar vistir um nokkurt skeið.
★
í síðari fréttum í gærkvöldi segir,
að Pineau hafi lýst því yfir, að
Frakkar geti ekki hafið viðneður
við stjórn Túnis fyrr en hún hef-
ur leyft, að vistir verði sendar
til franska hersins í Túnis. En
Bourguiba segir aftur á móti, að
viðræður geti ekki hafizt milli
landanna fyrr en allur fransk/
herinn hafi horfið burt úr Túnis.
Franskir herfræðingar segja, að
Túnismenn geti ekki starfrækt
flotahöfnina í Bizerta. Þar séu
mikilvægar kjarnorkustöðvar
fyrir Vesturveldin.
vísað á bug áskorun uppreisnar-
manna um, að hún segi af sér og
nýr forsætisráðherra taki við af
Djuanda. Vildu uppreisnarmenn,
að leiðtogi stjórnarandstöðunnar,
Múhameð Hatta, fyrrum vara-
forseti landsíns, tæki við stjórn-
artaumum. — Uppreisnarmenn
sögðu, að ef stjórnin ekki segði
af sér fyrir 16. febrúar, mundi
ný stjórn verað mynduð í Pad-
ang.
Viðræður
St j órnarandstöðuf lokkurinn
hefur skorað á stjórnina í Dja-
karta að rasa ekki um ráð fram.
Það gæti haft hinar alvarlegustu
afleiðingar í för með sér. Yfir-
hershöfðinginn á Suður-Súmötru
hefur skorað á deiluaðila að leiða
deilumálin til lykta með samn-
ingaviðræðum.
— Lög brotin
Framh. af bls. 1
um „tryggt hlutleysi" íslanda
fékk ekki lögákveðna meðferð,
heldur var athugunarlaust neitað
sem áróðursbragði. Og lögbrotið
í meðferð málsins er afsökuð með
því, að hér sé um enga nýjunjJ
að ræða!
Sjálfur hafði Tímlnn þó hinn
18. desember sagt um bréf Bulg-
anins:
„Þær raddir heyrast nokkuð,
að hér sé aðeins um nýtt áróðurs
bragð að ræða hjá Rússum í kalda
stríðinu. Slíkar fullyrðingar eiga
þó ekki rétt á sér á þessu stigi.
Þetta geta menn ekki fullyrt
nema kannað hafi verið til fulls,
að svo sé. — Þess vegna ber lýð-
ræðisþjóðunum að taka því til-
boði Bulganins að nánara verði
rætt um þau efni, er bréf hans
fjallar um. Það er hægt að gera,
án þess að lýðræðisþjóðirnar
dragi úr vöku sinni“.
Þá viðurkenndi Tíminn þó, að
ef um „áróðursbragð“ væri að
ræða, væri það a.m.k. ,,nýtt“. Nú
er jafnvel þeirri nýjung neitað.
A.ö.l. reynir Tíminn að skjótast
frá þessum ummælum með því að
fullyrða, að hann hafi með þeim
alls ekki átt við þann hluta bréfs
ins, sem átti við ísland, heldur
einungis að því leyti sem að
öðrum sneri.
Hér kemur enn fram hinn
gamalkunni hugsunarháttur
Framsóknar, að krefjast alls
annars og meira af öðrum en
sjálfum sér. En ætli aðrar þjóðir
skeyti mikið um ráðleggingar
Tímans? Einkum ef það fylgir
með, að ráðleggingarnar taki alls
ekki til aðgerða Framsóknar.
manna sjálfra, heldur einungis
til útlendinga?
Bréf Bulganins miða, að þeirra
eigin sögn, að því að koma með
samningum á breyttu og betra
ástandi í alþjóðamálum sem
mundi hafa í för með sér marg-
víslegar afleiðingar fyrir ísland
og aðra. Sjálfstæðismenn hafa
nauðalitla trú á, að tilboðin horfi
í raun og veru til bóta, og telja,
að margt bendi til þess að um
áróðursbragð eitt sé að ræða. En
þetta er atriði, sem verður að
kanna. Of mikið er í húfi til að
neita fyrirfram að athuga tillög-
ur, sem fram koma, jafnvel frá
þeim, sem rík ástæða er til að
taka með varúð.
Hið minnsta er að láta þvílík
tilboð fá löglega meðferð og
svara þeim siðan af hógværð og
festu.
Þetta skorti í málsmeðferð
ríkisstjórnarinnar. Þar af kom
ofsareiði Hermanns Jónassonar á
Alþingi, þegar málið var rætt
þar, og glumragangur Tímans