Morgunblaðið - 10.05.1958, Blaðsíða 1
16 síður ocj Lesbók
Afleiðingar „bjargráðanna" enn meiril Enginn strœtisvagn
verðhækkanir en verið hafa
Farib inn á þá brauf, að
ákveða kaup með löggjöf
Yfirlýsing frá Albýðusambandinu
MORGUNBLAÐINU
barst í gær ályktun frá
Alþýðusambandi ís-
lands, sem gerð var á
fundi í fyrrakvöld.
Meginatriði ályktun-
arinnar eru þessi:
í fyrsta lagi er því
slegið föstu, að stjórnar-
stefnan, sem verkalýðs-
samtökin vildu hafa
stutt, hafi verið þver-
brotin ,,í veigamiklum
atriðum“.
í öðru lagi er svo til
orða tekið að afleiðing-
ar ,,bjargráðanna“ sem
nú munu vera um það bil
að koma fram, verði enn
meiri verðhækkanir en
átt hafa sér stað að und-
anförnu.
í þriðja lagi er boðað,
að farið verði inn á þá
braut að ákveða kaup
með löggjöf.
Fundir að undanförnu
Hin svonefnda „19 manna
nefnd“, sem verið hefur á lát-
lausum fundum að undanförnu
með miðstjórn Aþýðusambands-
ins, var kosin á síðasta þingi
A.S.Í. til að móta afstöðu verka-
lýðssamtakanna til efnahags-
NÚ ER talið, að „bjargráð-
in“ verði lögð fyrir Al-
þingi um miðja næstu viku.
Hefur heyrzt. að um sama
íeyti verði tilkynntar að-
gerðir í landhelgismálinu
og sé tíminn valinn til að
beina athyglinni frá efni
efnahagsmáiatillagnanna.
mála með miðstjórninni. Hafði
núverandi ríkisstjórn þá lýst því
yfir, að hún myndi ekkert að-
hafast í efnahagsmálunum, nema
í nánu samstarfi við launþega-
samtökin, og hefur það verið
margendurtekið síðar. .,19 manna
nefndin" var þó ekki kölluð sam-
an nú til fundar um efnahags-
málin, fyrr en ríkisstjórnin hafði
fullbúnar efnahagsmálatillögur
sínar, og mun nefndarmönnum
aðeins hafa verið gefinn kostur
á að segja já eða nei við þeim.
Framh. á bls. 2
430,000 maiins hóta
verkfalli
LONDON, 9 maí. — MaeLeod
verkamálaráðherra Breta átti í
dag viðræður við sir Brian Ro-
bertson yfirmann umferðarnefnd
arinnar og við fulltrúa frá sam-
tökum járnbrautastarfsmanna. —
Viðstaddur þennan fund var sir
Wilfred Neden hinn nýi sátta-
semjari í deilunni, en hann á að
reyna að koma í veg fyrir, að
430.000 járnbrautastarfsmenn fari
í verkfall og lami járnbrautasam-
göngur í Bretlandi.
r
Atöb Rússn og Júgáslovo horðno
LONDON, 9. maí. — Samskipti
Rússa og Júgóslava fengu á sig
dálítið órólegan blæ, þegar
Pravda, höfuðmálgagn rúss-
neskra kommúnista, og júgóslav-
nesk blöð skiptust á skammar-
yrðum. Stjórnmálafréttaritarar í
Belgrad álíta, að svör Júgóslava
bendi til þess, að heimsókn
Vorosjilovs forseta Sovétríkj-
anna, sem átti að koma til Júgó-
slavíu sunnudaginn kemur, hafi
verið aflýst.
Pravda minnti Júgóslava á
hjálpina, sem þeir hefðu fengið
frá Rússum á liðnum árum og
gaf í skyn, að til mála gæti kom-
ið að stöðva þessa hjálp. Ef Júgó-
slavar áliti, að efnahagssamband
þessara ríkja hafi einkennzt af
arðráni, þá sé hægt að losa Júgó-
slavíu undan slíku arðráni. Rúss-
ar vilji ekki þröngva vinskap sín-
um eða efnahagshjálp upp á
nokkra þjóð.
Júgóslavnesku blöðin bentu m.
a. á, að það mundi leggja Rúss-
um þunga sögulega ábyrgð á
herðar, ef þeir byrjuðu aftur
þvingunarráðstafanir sínar gegn
Júgóslövum. Árásin á Rússa var
hin fyrsta sem birzt hefur í
júgóslavneskum blöðum í nokkur
ár. Bent er á, að ásandið sé nú
á ýmsan hátt svipað og fyrir 10
árum, þegar Júgóslavar voru
reknir úr Kominform.
Listkynning idbl.
I DAG hefst sýning í glugga Mbl.
á þremur steindum (lituðum)
gluggum. Slíkir gluggar eru fá-
tíðir hér á landi og munu mjög
fáir íslenzkir listamenn hafa lagt
stund á þessa listgrein.
Steindir gluggar eru gerðir á
þann hátt, að fjöldi smáglerja er
málaður og litirnir síðan brennd-
ir inn í glerin, sem er skeytt í
litla blýramma og myndar allt
þannig eina heild — mósaik.
Slíkir gluggar tíðkazt mjög í
kirkjum og stórbyggingum er-
lendis svo og nokkuð í íbúðar-
húsum. Er talið að þessi grein
myndlistar hef jist á 9. öld í lönd-
unum fyrir botni Miðjarðarhafs.
Gluggar þeir sem hér um ræð-
ir eru í þýzkum síðgotneskum
stíl, en sá stíll kom fram í lok
18. aldar. Þeir eru hingað komn-
ir frá Þýzkalandi.
Að sjálfsögðu eiga gluggarnir
að sjást innan frá, þannig að dags
birtan skíni í gegnum glerin, en
því varð ekki komið við í glugga
blaðsins af skiljanlegum ástæð-
um og njóta þeir sín því ekki
nema að takmörkuðu leyti.
Gluggarnir eru til sölu, og gef-
ur afgreiðsla blaðsins allar nán-
ari upplýsingar.
Pflimlin reynir stjórnarmyndun
PARÍS, 9. maí. — Pierre Pflimlin
úr Þjóðlega lýðveldisflokknum,
maðurinn sem nú er að reyna að
leysa frönsku stjórnarkreppuna,
hafði í dag gengið frá stefnuskrá
sinni og ræddi um hana í kvöld
við leiðtoga annarra stjórnmála-
f lokka, áður en hann gengi á fund
Coty forseta til að skýra honum
frá, hvort hann gæti tekið að
sér stjórnarmyndun.
Almennt var álitið að hann
tæki boði forsetans. Antoine
Pinay þingleiðtogi óháðra sagði
eftir fund sinn við Pflimlin, að
hann væri viss um að margir
pólitískir vinir sínir hefðu áhuga
á að binda endi á stjórnarkrepp-
una og mundu því styðja Pflim-
lin, en hann vill mynda litla
stjórn, einkum með mönnum úr
eigin flokki.
Seint í kvöld var tilkynnt, að
Pflimlin mundi ekki heimsækja
Coty forseta fyrr en á morgun,
þar sem viðræðurnar við ýmsa
stjórnmálaleiðtoga hefðu dregizt
meir á langinn en hann gerði
^’áð fyrir.
Það má teljast sjaldgæft að sjá svo marga vegfarendur á tveim
jafnfljótum en alls engan strætisvagn á götum Lundúna, en
þannig hefur það verið síðustu dagana vegna verkfalls vagn-
stjóranna. Nú verða Lundúnabúar að ganga til vinnu sinnar
þúsundum saman, eins og myndin sýnir.
► __________________________________
Rússneskir herforingjar
skrifa í blöðin
MOSKVU, 9. maí. — Herforingj-
ar Rússa gáfu í dag Vesturveld-
unum aðvörun um, hvaða afleið-
ingar nýtt stríð muni hafa. Öll
fremstu blöð Rússa fluttu greinar
eftir marskálka og hershöfðingja,
sem lögðu áherzlu á sóknarstyrk
og árvekni Sovétríkjanna gagn-
vart ögrunum Vesturveldanna,
eins og það var orðað.
Þessar greinar birtast nú rétt
eftir að NATO-fundinum í Höfn
er lokið og eftir að Bretar og
Bandaríkjamenn hafa tilkynnt á-
framhaldandi tilraunir með
kjarna- og vetnisvopn, og þær
spegla opinbera afstöðu Rússa,
Myble sýknaður í hæstarétli
„Sönguiinn um roðastei.JÍnn“ ekki IGumrit
BERN, 9. maí. — Hinn 52 ára
gamli lögreglustjóri Max Ulrich
var í dag fundinn sekur uin
njósnir og dæmur í 214 árs betr-
unarhúsvinnu af dómstóli í Bern.
Ulrich var sekur fundinn um að
hafa afhent leynilegar skýrslur
frönskum njósnurum.
OSLÓ, 9. maí. — Hæstiréttur
Noregs kvað í dag upp dóm í svo-
nefndu Mykle-máli. Þar var
hrundið dómi undirréttar í máli
þessu, en hann var á þá lund,
að bók Agnars Mykle, „Söngur-
inn um roðasteininn", skyldi gerð
upptæk, enda væri um klámrit
að ræða, og ágóði af sölu bók-
arinnar skyldi sömuleiðis gerð-
ur upptækur. Forstjóri Gylden-
dals-forlagsins norska, sem gaf
bókina út, og höfundurinn voru
hins vegar sýknaðir í undirrétti
af þeirri ákæru að hafa vitandi
vits stuðlað að útbreiðslu _klám-
rita.
Tólf af fimmtán dómurum
hæstaréttar voru sammála um
dómsniðurstöðuna, en þrír
voru á móti. Dómur hæstaréttar
þýðir það, að nú má hefja að
nýju sölu á bókinni í Noregi. Mál
þetta hefur vakið miklar deilur
í Noregi og víðar. Norskum rit-
höfundum þótti mjög gengið á
hlut sinn með dómi undirréttar,
og þótti hann skerðing á prent-
frelsi í landinu.
I niðurstöðum hæstaréttar-
dómsins kom fram m. a., að dæma
yrði verk Mykles sem heild, en
ekki einskorða sig við einstaka
kafla þess. Bókmenntafræðingar
hefðu lýst yfir því að verkið hefði
bókmenntalegt gildi, og kaflar
þeir, sem deilt hefði verið um,
væru nauðsynlegir vegna hinnar
listrænu heildar. „Söngurinn um
roðasteininn" kom út fyrir 18
mánuðum og var brátt metsölu-
bók.
en hún er m.a. sú, að alþjóðleg
afvopnun geti því aðeins átt sér
stað að haldin verði ráðstefna
æðstu manna.
Greinarnar eru m.a. ritaðar af
Malinovský hermálaráðherra og
Konjev marskálki, yfirmanni
herja Varsjár-bandalagsins. Báð-
ir minna þeir á samstöðuna í síð-
asta stríði, en skella allri skuld-
inni á Vesturveldin fyrir við-
sjárnar í alþjóðamálum eftir
stríðið. í blað rússneska alþýðu-
sambandsins „Trud“ skrifar Bolt-
in hershöfðingi, að gagnárás
Rússa muni ekki aðeins beinast
að herstöðvum sem liggja í lönd-
um kringum Sovétríkin, heldur
og að iðnaðarmiðstöðvum fjar-
lægra landa.
Ný skilyrði
frá Rússum?
MOSKVU, 9. maí. — Um það
gengur nú þrálátur orðrómur i
Moskvu, að Grómýkó utanrikis-
ráðherra hafi afhent sendiherr-
um Vesturveldanna mikið skjal
á mánudaginn þegar hann átti
viðræður við þá. I þessu skjali
eiga að vera ný skilyrði af hálfu
Rússa fyrir ráðstefnu æðstu
manna. Talið er að skjalið hafi
verið til umræðu á ráðherrafundi
NATO i Kaupmannahöfn, sem
hófst sama dag. Niðurstaðan virð
ist hafa orðið sú, að ríkisstjórn-
ir Vesturveldanna þriggja hafi
gefið sendiherrum sínura í
Moskvu ný fyrirmæli.