Morgunblaðið - 27.06.1958, Side 6

e
MOKCinSBlAÐIÐ
Föstudagur 27. júní 1958
Péfur Jakobsson
Rekstur Útgerðariélags Akureyr-
inga með samo sniði og áður
Bœrinn ábyrgist skuldbindingar félagsins
m memoriam
ÞÓTT ég sé duft eitt og aska ætla
ég að leyfa mér að skrifa am
hinn stórgáfaða vin minn Pétur
Jakobsson, fasteignasala og skáld.
Hann var fæddur 1 Grundar-
koti í Vatnsdal 11. apríl 1886
Hann lauk búfræðiprófi frá Hól-
um 1907 og kennaraprófi við
Kennaraskóla íslands 1912 og ma
geta þess, að hann var fyrsti
kennari hins kraftmikla nóbels
verðlaunarithöfundar Halldórs
Kiljans Laxness, enda tel ég af
kynnum mínum við Pétur að það
hafi verið á við beztu háskóla-
göngu, að starfa með honum.
Hann var tvíefldur í ríki and-
ans og leikur það eigi á tveim
tungum að hann var mjög vel að
sér í skáldskap og heimspeki og
ekki hvað sízt í því, sem hann
starfaði aðallega að í lífinu er
hann rak málflutningsskrifstofu
í Reykjavík 1922 til 1937 og fast-
eignasölu til dauðadags. Þá rak
hann og barnaskóla í Reykjavík
1918 til 1922.
í sambandi við hin möfgu rit-
verk, sem liggja eftir hann má
geta þess, að hinn kunni hithöf-
undur Kristmann Guðmundsson
hefur sagt í ritdómi um eina aí
ljóðabókum Péturs Jakobssonar,
að hann teldi hann hagyrtasta
mann á Islandi. En eftir Pétur
liggja margar ljóðabækur og á
hann þakkir skilið fyrir rímur
er hann orti meðal annars und-
ir hástuðlaðri hringhendu. Þá
liggja og eftir hann bækur
óbundnu máli. Þar var eins og
ávallt hugsunin hrein og sterk
því hann var bæði skotfimur og
markviss, og þorði að segja mein
ingu sína, enda gnæfði hann yfir
á ritvellinum eins og fjallið
gnæfir yfir sléttuna.
í daglegum störfum var hann
óvenjulega dugandi, með því er
ég eigi að halda því fram, að
hann hafi getað gert steina að |
brauði, en eitt er víst að hann
tapaði aldrei lífsins tafli. Það má
að vísu deila um yrkisefni þau
er hann tók sér fyrir hendur og
var ég eigi ævinlega á sama máii,
en eitt er víst, að þótt hann hafi
viljað aðskilnað rikis og kirkju,
þá vakir Jesus hominum salvatoi
yfir hreinleik sálar hans og ekki
hvað sízt sökum þess, að hann
var óvenjugóður maður og sann
ast á honum það sem þjóðskáldið
Davíð Stefánsson frá Fagraskógi
orti: „Engan veit eg betri bróð
ur“.
Ég er illa svikinn ef kvaeði.
sem Pétur orli eins og t. d. „Við
sólarlag" eiga ekki eftir að lifa
hjá þjóðinnj.
Hann var sannur bindindis-
maður, enda þótt við góðtempl-
arar ættum ekki því láni að
fagna að hafa hann innan okkar
vébanda.
Hann var enginn fiysjungur í
málum þeim er hann tók að sés
og má með sanni segja, að hverju
því máli, er hann tók að sér hafi
hann komið heilu í höfn.
I Biblíunni segir: „Keppið eftir
kærleikanum. Sækist eftir anda-
gáfunum“. Þessu hvoru tveggja
reyndi Pétur að keppa að i líf
Sigurgeir Sigurjónsson
H«estarcUarlö|tma''ur
Aöalstræti 8. — Sími 11048
inu. Hann var óvenjukærleiks-
ríkur maður og stórbrotinn and-
ans maður.
Kvæntur var Pétur frú Sól-
veigu Pálsdóttur, vænni konu og
gjörvilegri,- sem var stoð hans
og stytta til dauðadags, enda er
það kunnara, en frá þurfi að
segja, að góð kona er gulli betri.
Og að síðustu: — Far þú í friði.
Friður Guðs þig blessi. Hafðu
þökk fyrir allt.
Stefán Þórir Guðmundsson.
AÐALFUNDUR félagsins Sölu-
tækni var haldinn fyrir skömmu.
Á dagskrá fundarins voru venju-
leg aðalfundarstörf, en auk þess
flutti Sigurgeir Sigurjónsson, hrl.
mjÖg fróðlegt og skemmtilegt
erindi um vörumerki.
Starfsemi félagsins hefur verið
með miklum blóma síðastliðið
starfsár. Félagsmenn eru nú 147
talsins og þar af eru 69 fyrir-
tæki. Á fundínum var stjórn
félagsins öíl endurkosin, en hana
skipa: Sigurður Magnússon for-
maður, Þorvarður Jón Júlíusson
varaformaðUr, Guðmundur H.
Garðarsson ritari, Jón Arnþórs-
son, Árni Garðar Kristinsson, Ás-
geir Júlíusson og Sveinbjörn
Árnason. Framkvæmdastjóri fé-
lagsins er Gísli Einarsson, við-
skiptafræðingur.
Aðalviðfangsefni félagsins á
síðasta starfsári var 9 vikna nám-
skeið fyrír afgreiðslu- og sölu-
fólk smásoluverzlana. Þátttak-
endúr voru alls 48 og voru þeir
allir starfandi i smásöluverzlun-
um. Starfstími þeirra var állt frá
Vz ári upp í 31 ár. Stjórnendur
námskeiðsins voru verzlunarráðu
nautatnir Hans B. Nielsen frá
Noregi og Gísli Einarsson. En auk
þeirra önnuðust kennslu verzl-
unarráðunautarnir Valdimar
Ólafsson og Kristinn Ketilsson
og auk þess fjölmargir kaupmenn
og sérfræðingar í ýmsum grein-
um. Námskeiðið þótti takast mjög
vel og í ráði.er að halda sams
konar namskeið næsta vetur.
Þá tók félagið að sér að skipu-
leggja fyrir Mjólkursamsöluna
námskeið fyrir afgreiðslustúlkur
mjólkurbúða, og voru þátttak-
endur samtals 148. Haldnir voru
fyrirlestrar um afgreiðslustarfið
og mjólkurafurðir. Þá var stúlk-
unum sýnd Mjólkurstöðin og sagt
frá þeirri starfsemi fyrirtækisins,
sem þær hafa litla aðstöðu til að
HÖGGMYNDUM hefur verið
komið upp á ýmsum stöðum
í Reykjavík á síðustu árum og
er það vel. Nú mjög nýlega var
t, d. tekin ákvörðun um að setja
mynd Ásmundar Sveinssonar af
þvottakonunni upp við þvotta-
laugarnar. Meðal annarra högg-
mynda, sem nýlega hafa verið
settar upp, er járnsmiðsmynd
sama listamanns, og er hún
á grasgeiranum neðan við
Leifsgötuna skammt frá Mikla
torgi. Borgari nokkur bið-
ur um, að vakin sé athyg.i á pví,
að stallurinn undir myndinnj sé
ópússaður. Þurfi að bæta þar
um. Einnig segir hann, að eitt-
hvað þyrfti að gera til að stugga
krökkum af grasblettinuin, sem
styttan stendur á, áður en hann
verður að svað'
„Súr hvalur eða reyktur?
Leiðrétting.
ÁTTVIRTUR Veivakandi:
Út af skrifum „Öldungs1, i
dálkum yðar þann 21. þ. m. og
áður um súrsaðan hvai, viljum
við taka eftirfarandi fram:
Undanfarin 9 ár hefur Kjöt &
Rengi hf., framleitt megnið af
AKUREYRI, 23. júní — Að
undanförnu hafa verið miklar
umræður um framtíðarrekscur
Útgerðarfélags Akureyringa hf.
í tilefni þessa gerði bæjarráð Ak
ureyrar eftirfarandi samþykkt sl.
laugardag:
kynnast í daglegum störfum sín-
um. Var því hér um eins konar
kynningarstarfsemi að ræða.
Þetta er eitt fyrsta námskeið sinn
ar tegundar, sem haldið hefur
verið hér.
Sérstök auglýsinganefnd hefur
verið starfandi á vegum félagsins
að undanförnu og hefur hún haft
með höndum að athuga tilhögun
útvarpsauglýsinga hér og gera
samanburð við önnur lönd. Nefnd
in hefur ekki enn skilað endan-
legum niðurstöðum, en einn
nefndarmanna Ásgeir Júlíusson
gaf skýrslu um störf nefndarinn-
ar á aðalfundinum.
Eins og kunnugt er, er félagið
Sölutækni aðili að Sambandi
norrænu sölutæknifélaganna
(Nordisk Salgs- og Reklamefor-
bund) og eru meðlimir samtak-
anna yfir 13 þús. Sölutækni er
mikill styrkur af að hafa náið
samstarf við þessi samtök, enda
hafa þau stutt félagið mjög síð-
an það var stofnað fyrir tveim
árum. Nú standa vonir til að hald
inn verði stjórnarfundur Sam-
bands norrænu sölutæknifélag-
anna hér í Reykjavík. vorið 1960
og mundi slíkur fundur tengja
Sölutækni enn nánar þessum
norrænu samtökum.
Stjórn Sölutækni hyggst auka
fræðslu- og leiðbeiningarstarf-
semina á þessu starfsári. Að vísu
háir þröngur fjárhagur nokkuð í
þessu efni, en með góðu samstarfi
við félagsmenn og með velvilja
annarra stuðningsmanna ætti
þetta að verða kleift. Þegar er
hafin athugun á því að halda nám
skeið fyrir skrifstofufólk og þá
einkum höfð í huga þjálfun einka
ritara. Ýmislegt annað hefur
stjórnin á prjónunum, en of
snemmt er að skýra frá því, þar
sem það er ennþá á undirúnings-
stigi.
þeim súrsaða hval, sem verið hef
ur á markaðnum.
Strax í byrjun var lögð áherzla
á, að framleiðslan yrði sem full-
komnust enda hefur salan aukizt
ár frá ári.
Við létum smíða sérstök eikar-
ker tií þess að súrsa hvairengið
í. Auk þess sérstakt geymsluker
fyrir mjólkursýruna til að gera
hana hæfa til súrsunar a hval-
renginu, þvi ný mjólkursýia
kemur ekki að gagm. þar sem
rengið vill fúlna í henni.
Mjólkursýruna hötðum við,
gegnum árin, keypt af Mjólkur-
búi Flóamanna. Selfossi og er
árleg noktun ca. iOO tonn, Súrsun
hvalsins tekur 8—10 vikui og er
tvískipt um mjólkursýruna á því
tímabili og í þriðja skipuo þegar
hvalurinn er sendur til neyt-
enda. Súrsaða rengið er afgreitt
frá verksmiðjunni i tuttnum eða
kútum, sem taka frá 8 upp í 100
kg. Auk þess hefur það verið fá-
anlegt í glerkrukkum sem inni-
halda 2V2—3 kg. Við álitum að
blikkdósir eða önnur máimílát
séu ónothæf. Hefði því verið inn-
anhandar fyrir „Öldunginn" að
leita sér- upplýsinga um þetta 1
„Þar sem bæjarráð telur að
fullnægt verði þeim skilyrðum
sem sett voru fyrir aðstoð Akur-
eyrarkaupstaðar við Ú. A. hf. í
bæjarstjórnarsamþykkt þann 20
maí sl. leggur bæjarráð til að
orðið verði við tilmælum útgerð-
arfélagsins um að Akureyrar-
kaupstaður ábyrgist allt að 8
millj. króna lán til 20 ára sem
félagið tekur hjá Landsbanka Is-
lands og ennfremur að bærmn
,Lífið kallar"
HAFNARFJARÐAR Bíó sýnir
um þessar mundir þessa sænsku
kvikmynd, sem hlotið hefur
mikla aðsókn á Norðurlöndum,
enda þótt sumum finnist boðskap
ur hennar nokkuð vafasamur og
gæta þar fullmikiis frjálslyndis
hvað viðkemur kynferðismálum
æskunnar. — Fjallar my.idin um
ungan mann og unga stúlku. sem
kynnast af tilviljun í sænskum
smábæ og njóta þar stuttrar sam
veru við ástaratlot og glaðan leik
í sól og sumardýrð sænskrar nátt
úru. — Ungi maðurinn verður
ástfanginn af hinni friðu lags-
konu sinni, en hún vill þó eigi
bindast honum, heldur njóta hans
í frjálsum ástum. — Skilja þann-
ig leiðir þeirra. Hann fær atvinnu
í Norrland við stíflugerð, vinnur
þar mikið björgunaraírek og fær
af þeim ástæðum góða stöðu í
Osló við útibú fyrirtækisins, sem
hann vinnur hjá. — Á leiðinni til
Noregs dvelst hann nokkra daga
í Stokkhólmi og þar h ttir hann
aftur hina ungu vinkonu sina og
verða með þeim .níirlir fagnaðar-
fundir. Þar eiga þau aftur ljúfar
samverustundir, en hann gerir
ekkert til þess að fá hana til að
lofast sér. — Verða það ungu
stúlkunni sár vonbrigði, því að
þrátt fyrir allar kenningar henn-
ar um „frjálsar ástir“ — finnur
hún nú að hún eiskar þennan vin
sinn. — En sögulokin verða hér
ekki sögð.
Ýmsum hefur fundizt mynd
þessi ærið djörf, — en enda þótt
hvalur seldur hér á landi, að
minnsta kosti ekki fram til þessa.
Fyrir ári síðan gerðum við
tilraun með að senda súrsaðan
hval í dósum til Danmerk ir Á
þeim 10 dögum, sem liðu, þar til
móttakandi fékk þær í hendur,
var innihaldið orðið skemmt.
Ósoðið hvalrengi, nýtt, saltað
og fryst, og auk þess soðið, er
fáanlegt hjá KJÖT & RENGl allt
árið. Er okkur því sérstök ánægja
að verða við óskum „Öldungsins"
í því efni, hvort sem um hrátt,
soðið, saltað eða hraðfryst hvai-
rengi er að ræða. Gefst honum
þá samtímis tækifæri til að fá
það reykt í reykhúsum bæjanns.
Hvað reyktu hvalrengi vtðvík-
ur. höfum við þá reynslu, að
vegna þess hve fituríkt það er,
þolir það 'mjög takmark..ða
geymslu og því varhugaver að
fara út í þá vinnsluaðferð enda
aldrei verið um eftirspurn að
ræða.
Aftur á móti er eftirsþurn á
nýju hvalkjöti bað mikil að við
getum hvergi nærri fullnægt
henni, enda aðeins úrvalskjöt
af ungum hvölum sett á mark-
aðir,n.
Virðingarfyllst,
ábyrgist greiðslu á skuldabréfum
sem félagið gefur út til skuld-
heimtumanna sinna fyrir allt að
kr. 5 millj. með 7% vöxtum og
greiðist bréfin upp á næstu 10
árum með jöfnum árlegum af-
borgunum. Leggur bæjarráð til
að bæjarstjóra verði gefið umboð
til að undirrita ábyrgðarskjöl \
samræmi við framanritað og enn
fremur til að undirrita lánsskjöl
vegna atvinnubótaláns hjá ríkis-
sjóði að fjárhæð allt að kr. 2
millj. og ábyrgð eða lán úr at-
vinnuleysistryggingarsjóði allt að
kr. 1 millj. Þá verði rekstur út-
gerðarfélagsins framvegis þar til
öðru vísi verður ákveðið með
ábyrgð bæjarins eins og verið
hefur undanfarna mánuði".
hún fjalli um æskuástir og ástríð-
ur æskufólks af meiri bersögli og
raunsæi en almennt gerist, er
ekkert það í myndinni, að mínu
viti, sem ástæða er til að hneyksl
ast á. Þvert á móti finnst mér
þar margt fallegt og það sjónar-
mið sem þar kemur fram að
mörgu leyti heilbrigt þó að því
verði ekki neitað að hin gamla
rómantik milli kynjanna bjó yfir
meiri fegurð og yndisleik. — En
tímarnir fcreytast og mennirnir
með. Það er lögmál, sem ekki
verður haggað.
Myndin er aílskemmtileg og
þau Margit Carlqvist og Lar«
Nordrum, er leika ungu stúlk-
una. Liss, og vin hennar, Klaus,
eru myndarlég og fríð bæði tvö
og fara vel með hlutverk sín.
Þá er og prýðisgóður leikur Ed-
vin Adolphsons í hlutverki rit-
höfundarins.
„Attila"
BÆJARBÍÓ í Hafnarfirði sýnir
nú þessa ítölsku mynd, sem tek-
in er í litum. — Fjallar myndin
um Attila Húnakonung, hinn víð-
fræga herkonung, sem á 5. öld
e. Kr. kom austan úr Asíu og óð
yfir meginhluta Evrópu með
trylltan her sinn og varð frægur
af sigurvinningum sínum og
grimmd sinni og „vandalisma".
— Hvar sem hann hefur farið
um hefur hann eytt héruð og
borgir — og nú stendur fyrir
dyrum að hann ráðist á Róma-
borg og taki hana herskildi. —
Keisari Rómverja er unglingur,
geggjaður og huglaus, og alger-
lega á valdi móður sinnar, sem
ann þessum syni sínum heitt en
hatar dóttur sína. — Fara nú
fram friðarumleitanir við Attila
af hálfu Rómverja, er lýkur með
samningum þar sem Rómverjar
verða að hlíta afarkostum. Attila
rífur þó þá samninga, hyggst nú
láta til skarar skríða. Er þá
kominn í herbúðir hans Onoria,
hin fagra systir keisarans og
býðst til að giftast honum og
koma með helming Rómaveldis
með sér í heimanmund. Attila
tortryggir hana, en hún verður
þó kyrr hjá honum. — Hefst nú
herferð hans gegn Rómaborg.
Hann vinnur hvern sigurinn af
öðrum og er ekkert sýnna en að
hann nái borginni á sitt vald.
En á sigurgöngu hans koma
páfinn og prelátar hans til móts
við hann og ávarpar páfi hann í
nafni heilagrar kirkju. Attila ótt-
ast guð hinna kristnu manna og
hverfur á brott með lið sitt. —
Krossmerkið hefur sigrað sverð
hinnar heiðnu eyðileggingar.
Mynd þessi á það sammerkt
með öðrum „stormyndum" af
þessu tagi, að hún er langdregm
og þreytandi og einstakslingsleik-
ur er þar sáralítill. Þó er leikur
Anthony Quinn í hlutverki Attila
stórbrotinn, en leikur Sophia
Loren er hins vegar svo sem ekki
neitt. En það verður ekki frá
henni tekið að hún er fr'* r>na
og fagurlimuð.
stað þess að koma með orók
studdar dylgjur í grein sinni
NIÐURSUÐU VERKSMIÐ J AN
Okkur vitanlega er enginn dósaORA-KJÖT & RENGI H.F.“.
Blómleg storfsemi Sölutækni
sltrifar up
daglega lífinu
Járnsmiðurinn og um-
hverfi.
— vig.
KVIKMYNDIR *