Morgunblaðið - 03.07.1958, Blaðsíða 1
Tveír menn úr gæzluliði SÞ í Líbanon, ítalski majórinn Bafaelle Pogolli (t. v.) og sænski
majórinn Agnar Strandberg, athuga kort af olíuborginni Trípóli, eftir að sex menn höfðu verið
drepnir og 20 særzt í átökum milli uppreisnarmanna og stjórnarhersins.
Samið um
vopnum í
að beita ekki þungum
hafnarhverfinu í Tripoli
Macmillan, Eisenhower
og de Gaulle mótmæla
ásökunum Krúsjeffs
um að Vestu»rveldin spilli fyrir því’
að haldinn verði fundur æðstu manna
fyrsta skýrstan frá gæsluliði SÞ send
til öryggisráðsins
BEIRUT, 2. júlí — NTB — Reuter
— Stjórnarherinn og uppreisnar-
menn í hafnarhverfinu í olíu-
borginni Tripólí gerðu í dag með
sér samning um að beita ekki
þungum vopnum, fallbyssum eða
öðrum slikum vopnum. Uppreisn-
armenn áttu frumkvæðið að samn
ingi þessum.Drógu þeir upp hvít.
ar veifur og síðan hófust umræð-
ur, er stóðu í tvær klukkustundir.
Var samningur þessi gerður á
þeim forsendum, að notkun
þungra vopna hefði í för með sér
miklar blóðsúthellingar og eigna
tjón fyrir almenna borgara.
Sífelldir bardagar geisuðu í
gamla borgarhlutanum í Trípólí
í dag, og barizt var víða í land-
inu. Stjórnarherinn hélt áfram
sókn sinni gegn uppreisnarmönn-
um í fjalllendinu fyrir sunnan
Beirut.
Sendiherrar Bretlands, Banda-
ríkjanna og Frakklands ræddust
við í Beirut í dag vegna við-
ræðna þeirra, er þeir áttu í gær
við Chamoun forseta, en sam-
kvæmt góðum heimildum lagði
forsetinn þá enn einu sinni á-
herzlu á, að borgarastyrjöldin í
Líbanon væri sök erlendra aðila
og að Líbanonstjórn þurfi á að-
stoð að halda annaðhvort frá SÞ
eða öðrum. Munu sendiherrarnir
hafa svarað því til, að ríkisstjórn-
ir þeirra væru ákveðnar í því að
gera allt, sem í þeirra valdi stæði
til að vernda sjálfstæði Líbanon.
Bandaríski utanríkisráðherr-
ann Dulles, hefir lýst yfir því,
að Bandaríkjastjórn líti á það
sem neyðarúrræði að senda her-
lið til Libanons. Brezki utanrík-
isráðherrann Selwyn Lloyd, ítrek
aði í neðri deild þingsins í dag, að
Bretar myndu í einu og öllu
styðja SÞ í viðleitni þeirra til að
leysa Libanonvandamálið.
Utanríkisráðuney tið í Beirut
flóttamanninum og barði hann | hefir sent öllum erlendum sendi-
Söguleg uiulan<
koma pólsks
flóttamaims
STOKKHÓLMI. — Þrítugur Pól-
verji flúði sl. sunnudagskvöld af
pólsku skemmtiferðaskipi, sem
legið hefur nokkra daga í höfn
í Stokkhólmi. Hljóp hann fyrir
borð og hafði björgunarbelti um
sig. Pólverji þessi var í áhöfn
skipsins. Annar maður af áhöfn-
inni stökk þegar á eftir honum
í sjóinn, tók björgunarbeltið af
með björgunarbeltinu í höfuðið.
Sænskur tollgæzlumaður reri til
móts v ið flóttamanninn á báti,
og sænskur ljósmyndari stökk í
sjóinn og synti til Pólverjans.
Áður en tollgæzlumanninum
tókst að ná þeim upp í bátinn,
höfðu flóttamaðurinn og Ijcs-
myndarinn orðið fyrir nokkrum
meiðslum af járnarusli, sem kast-
að var frá pólska skipinu. Lög-
reglan kom síðan á vettvang og
tók örmagna flóttamanninn í
sína vörzlu.
ráðum í borginni orðsendingu,
þar sem bent er á, að Sýrlending-
ar haldi áfram að hlutast í
innanrikismál Líbanons. Kveðst
utanríkisráðuneytið vona, að SÞ
geri nauðsynlegar öryggisráðstaf-
anir.
Óstaðfestar fregnir herma, að
Líbanonsstjórn hafi ákveðið að
vísa úr landi 7 starfsmönnum
sendiráðs Arabiska sambandslýð-
veldisins.
Chamoun sagði nýlega, að sendi
ráðið hefði látið nokkra upp-
reisnarmenn hafa egypzk vega-
bréf.
Gæzlulið SÞ í Líbanon sendi
í dag fyrstu viðamiklu skýrsluna
til öryggisráðsins um ástandið í
landinu. í skýrslunni er sagt frá
þeim árangri, er gæzluliðið hef-
ir náð í rannsóknum sínum á
þeim staðhæfingum Líbanons-
stjórnar, að Arabíska sambands-
lýðveldið hafi hlutazt í innan-
ríkismál landsins. Ekki er vitað,
hvenær skýrslan verður birt.
Gæzluliðið er undir forustu Galo
Plaza, fyrrverandi forseta Ecua-
dors, Rayesmwar Dayal, fyrr-
verandi fulltrúa Indverja hjá SÞ
og norska hershöfðingjans Odd
Bull.
BRÚSSEL, 2. júlí. — NTB
Reuter. — Evrópuríkin sex, sem
standa að Markaðsbandalaginu,
vonast til þess, að takast megi
að ganga frá sameiginlegri tillögu
um fríverzlunarsvæði Evrópu í
næstu vikum, sagði hollenzki ut
anríkisráðherrann Pierre Wigny
í dag.
Lundúnum, Washington og
París, 2. júlí. — NTB —
Reuter. —
í DAG voru birt í Lundúnum,
Washington og Parxs, svarbréf
ríkisleiðtoga Vesturveldanna
þriggja við orðsendingu þeirri,
er Krúsjeff sendi þeim 11. júní
sl. I þeirri orðsendingu sagði
Krúsjeff ríkisleiðtogana þrjá
spilla fyrir því, að haldinn yrði
fundur æðstu manna. Bréf Mac-
millans, Eisenhowers og de
Gaulles voru afhent formlega í
Moskvu í gær. Mótmæla þeir
harðlega ásökunum Krúsjeffs og
fara fram á, að hann gangi að
málamiðlunartillögum þeirra um
dagskrá slíks fundar eða beri að
öðrum kosti fram nýjar tillögur.
Macmillan komst svo að orði
í bréfi sínu, að tilgangur Vest-
urveldanna og Sovétríkjanna
með því að stofna til ráðstefnu
æðstu manna virtist vera geró-
líkur. Tilgangur ykkar virðist að-
eins vera sá, að kalla saman ráð-
stefnu æðstu manna, en tilgangur
okkar er, að með slikri ráð-
stefnu verði hægt að leysa eitt-
hvert af helztu ágreiningsmálun-
um, skrifar Macmillan. Ásakaði
Macmillan Krúsjeff um að hafa
ekki raunverulegan áhuga á, að
slík ráðstefna bæri árangmr. Seg-
ir Macmillan í bréfinu, að ef ekki
sé hægt að komast að neinu sam-
komulagi um, hvað semja eigi um
á slíkum fundi, geti hann ekki
skilið, hvernig ætti að vera mögu-
legt að hefja slíka ráðstefnu.
Sagðist Macmillan hafa orðið fyr-
ir vonbrigðum af bréfi Krús-
jeffs, en taldi samt ekki ástæðu
til að gefa upp alla von um, að
□-
-□
I síðustu fregnum segir, að
Eisenhower Bandaríkjaforseta
hafi í kvöld borizt ný orðsending
frá Krúsjeff, forsætisráðherra.
Var hún afhent í Washington.
Ekki er kunnugt um efni þess-
arar orðsendingar.
□----------------------□
slík ráðstefna yrði haldin. Kvað
hann Vesturveldin mundu gera
allt, sem í þeirra valdi stæði til
að samkomulag næðist og skoraði
á Krúsjeff að leggja fram sinn
skerf til þess, með því að sam-
þykkja málamiðlunartillögurnar
eða koma með nýjar tillögur.
O
Macmillan vítti það, að Ráð-
stjórnin birti nýlega opinberlega
Framh. á bls. 2
Ráðstjórnin setti
Gomulka úrslitakosti
Rússneskar hersveitir voru í 20 km
fjarlægð frá Varsjá
LUNDÚNUM, 2. júlí. — Ráð-
stjórnin er sögð hafa sett Gom-
ulka, leiðtoga pólska kommún-
istaflokksins, úrslitakosti í sl.
viku til að fá hann til að rjúfa
þögn sína um aftöku Nagy og
þriggja félaga hans.
Þessar upplýsingai hefir frétta-
ritari brezka blaðsins Daily
Telegraph í Varsjá, Sidney Gru-
son, gefið, en hann kom til Lund-
úna sl. sunnudag. Gruson segir,
að Rússar hafi tilkynnt Pólverj-
Norski sjávarútvegs-
málaráðherrann vill
fara samningaleiðina
TROMSÖ, 2. júlí. — Einkaskeyti | færðum út fiskveiðilögsöguna,
til Mbl. frá Reuter. — Norski
sjávarútvegsmálaráðherrann
Nils Lysö, hefir lýst yfir því, að
hann sé „hlynntur þvi að leysa
vanclamálið um víkkun íiskveiði
lögsögunnar með því að fara
samningaleiðina“. Komst Lysö
svo að orði á fundi fislcimanna-
samtaka í Tromsö í gærkvöldi.
Sagði Lysö, að þessi aðferð
myndi tryggja það, að „við lend-
um leið og við væntum þess, að
önnur ríkj séu hógvær í kröf-
um sínuxn, bætti Lysö við. Enn
fremur benti Lysö á, að það yrði
mjög alvarlegt vandamál, ef mik
ill togarafloíi sækti á miðin úti
fyrir Norður-Noregi. Sagð'i hann
einnig, að það væri aðeins tíma-
spursmál, hvenær almennt kæmi
til breytinga á fiskveiðitakmörk-
unum.
Fundarmenn samþykktu álykt
um ekki i deilum við þjóðir, sem 1 un, þar sem skcrað var á norsku
við eigum vinsamleg samskipti j stjórnina að færa fiskveiðilög-
við á öðrum sviðum. Mjög ör- sögu Noregs út í 12 sjómilur frá
lagaríkt skref væri stigið, eí við 1. jan. 1959 að telja.
um, að þeir yrðu að skipa sér
í flokk með öðrum kommúnista-
ríkjum í afstöðunni til Tító og
aftakanna í Ungverjalandi. Er
sanrxningaumleitanir höfðu stað-
ið í viku milli Gomulka og Rússa,
gafst Gomulka upp og hélt ræðu
þá, sem birt var sl. laugardag.
Talið er, að frú Furtseva, sem
er náinn samstarfsmaður Krús-
jeffs, hafi sjálf komið til Varsjá
til að leggja að Gomulka.
Skýrði fréttaritarinn einnig
svo frá, að rússneskar hersveitir,
sem venjulega eru að æfingum
við landamæri Póllands og Rúss-
lands, hefðu óvænt hafið æfing-
ar í um 20 km fjarlægð frá Var-
sjá. Pólski herinn var að æfing-
um um svipað leyti. og áður eu
nokkurn varði, höfðu rússneskar
hersveitir slegizt í hópinn til að
taka þátt í æfingunum.
□//□
Erindrekinn frá Kreml, hvort
sem það hefir verið frú Furtseva
eða annar meðlimur æðsta ráðs-
ins, kvað hafa gefið Gomulka i
skyn, að Rússar myrtdu hætta
að láta Pólverjum í té rauðajárn,
ef hann léti sig ekki. Stálsmiðjur
í Póllandi fá 90% af rauðajázni
sínu frá Sovétríkjunum. Einnxg
mun Gomulka hafa verið hótað
stöðvun á öðrum hráefnasending-
um. Var Gomulka einnig bent á,
að Vesturveldin túlkuðu þögn
hans um aftökurnar sem ágrein-
ing milli kommúnistaríkjanna.
Mun « .drekinn einnig hafa
Framh. á bls. 2.