Morgunblaðið - 07.09.1958, Blaðsíða 3

Sunnudagur 7. sept 195.
MORGVNBLAÐIÐ
3
Sr. Bjarni Sigurðsson:
Tungu geym vel þína
Lord Beatty H. 112 að veiðum. Það er togarinn, sem breiddi bæði yfir nafn og númer á skut
og stafni, til þess að villa um fyrir íslenzku varð skipsmönnunum — en það reyndist árangurs-
laust. Greina má pokana yfir nafninu.
Erlendir togarar hafa skafið fiskimiðin
við ísland svo,,samvizkusamlega," að...
l'hor Thors skrifar Washingfon Post
WASHINGTON, 5. sept. — Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter. —
Thor Thors, sendiherra Islands í Bandaríkjunum, sagði í dag, að
eilendir togarar, einkum brezkir, hefðu „svo samvizkusamlega
skafið“ fiskimiðin við ísland, að íslendingar gætu ekki horft upp
á það aðgerðalausir.
í bréfi til bandaríska blaðsins Washington Post útskýrði Thor
Thors ástæðurnar fyrir því, að Islendingar hafa fært út fiskveiði-
lögsögu sína.
„Leyfið mér að útskýra, að frá
uppháfi 20. aldarinnar hefir hóp-
ur erlendra togara einkum
brezkra, sem sífellt hefur farið
fjölgandi til þessa, þegar hægt
er að telja nokkur hundruð
þeirra fasta viðskiptávini, svo
samvizkulega skafið botninn á
fiskimiðum okkar, að telja u.á
hættu á eyðileggingu yfirvof-
andi. — íslendingar gátu
ekki horft aðgerðalausir upp á
þetta. Við urðum að hefja að-
gerðir“.
Thors sagði, að íslendingar
hefðu orðið að takmarka kröfur
sínar við 12 mílur í samræmj við
skoðun alþjóðalaganefndar SÞ og
í samræmi við „álit, sem almennt
kom fram á ráðstefnu á vegum
SÞ um réttarreglur á hafinu“,
fyrr á þessu ári í Genf.
í bréfinu minntist Thors á
bandarisku tillöguna á ráðstefn-
unni, þar sem gert var ráð fyrir
sex mílna landhelgi að viðbættri
sex milna fiskveiðilögsögu með
þeirri' takmörkun, að lönd, sem
stundað hefðu fiskveiðar á ytra
sex mílna svæðinu í a. m. k. 5
ár, myndu halda réttinum til að
stunda þar veiðar áfram.
„Fjörutíu og fimm þjóðir
greiddu atkvæði með þessu og
létu þannig í ljós fylgi sitt við
meginreglu um 12 mílna fisk-
Thor Thors.
veiðilögsögu", segir sendiherr-
ann í bréfi sínu. „Með því að
halda fast við 12 mílur reynumst
við trúir meginreglu, sem mikill
hluti þjóða heims, er að fjölda
eru yfirgnæfandi meirihluti
mannkynsins, hefir aðhyllzt".
VEGNA þurrkana í sumar á
Suðvesturlandi hefur vatnsmagn
ið í flestum am minnkað að mun
og vafnsforði rafveitnanna því
verið minni en venjulega.
Ekki er þó ástæða fyrir Reyk-
víkinga að óttast rafmagnsskort,
því að þrátt lyrir minnkat.di
rennsli í Sogirtu er ekki um neinn
skort á rafmagni til almennra
nota að ræða. Sogsstöðvarnar af-
kasta nú um 900000 kwst. á sól
arhring, en þarfir almennings-
rafveitnanna eru um 650 000
kwst. Afgangsorkuna hagnýtir
Áburðarverksmiðjan.
Þessar upplýsingar fékk blað-
ið í gær hjá Ingólfi Ágústssyni,
verkfræðingi Rafmagnsveitu
Reykjavíkur.
Meðalrennsli Sogsins í ágúst-
mánuði í ár er um 85 tenings-
metrar á sekúndu, en meðal-
rennsli ágústmánaðar hefur und-
anfarin ár verið 103 tenginsmetr
ar á sek, Sogið mun þó vera með
hagstæðustu ám, er til eru í þessu
EINU sinni sem oftar var ég á
gangi niður Laugaveg, þegar ég
staðnæmdist við búðarglugga,
þar sem glæsiiegur varningur var
til sýnis. Allt í einu fann ég, að
einhverjir voru að skoða í næsta
glugga, og er ég litaðist um, sá
ég, að þar voru komnir þrfr
drengir mállausir á aldrinum 8—
12 ára.
Drengirnir töluðu saman á
fingramáli og með öðrum bend-
ingum, sem ég skildi ekki gjörla,
en auðséð var, að þeim var mik-
ið niðri fyrir og þótti mjög tilþess
koma, sem var á boðstólum. Ég
veitti þessum drengjum eins nána
athygli og ég gat án þess þó að
verða nærgöngull, og það snart
mig, svo að ég gleymi seint,
hve barnslega glaðir þeir voru,
hve fögnuður þeirra var ómeng-
aður og hispurslaus, hve augu
þeirra tindruðu og yfirbragðið
var bjart. Daglega hefi ég séð tal-
hinum hagstæðustu ám, vegna
lítilla breytinga á rennsli þar.
Lægst komst rennslið í sumar nið
ur í 82,72 teningsmetra á sek. 27.
ágúst, en nú hefur vatnið heldur
aukizt við rigninguna í síðustu
viku. Þetta er þó ekkert eins-
dæmi. Á þurrkaárinu 1951 komst
rennslið niður í 78 teningsmetra á
sek. í sama mánuði.
Þetta minnkandi rennsli stafar
af því að í sumar hefur rignt ó-
venjulega lítið við Ljósafoss. í
júní, júlí og ágúst rigndi 143 mm.
en meðalúrkoman þar er 311 mm.
á þessum tíma.
Hjá ýmsum öðrum rafveitum
hefur vatnsforðinn verið lítill.
T.d. hefur verið óvenjulítið
vatnsrennsli til Andakílsárvirkj-
unarinnar og vatnsforðinn í
Skorradalsvatni allur verið not-
aður.
Einnig hefur verið lítið vatns-
magn við Laxárvirkjunina við
Blönduós.
andi jafnaldra þeirra með hýrri
há, en svo fölskvalausa gleði, svo
silfurtæran fögnuð man ég varla
eftir að hafa séð lýsa sér úr
ásjónu barna á þeirra reki.
Og það rann upp fyrir mér i
göngu minni þarna niður Lauga-
veginn, að líkast til segðu þessir
drengir aldrei ljótt á sínu ófull-
komna máli; ónytjumælgi mundi
þeim naumast tiltæk né eftirsókn
arverð, fremur notuðu þeir mál
sitt til að opna hjarta sitt hver
fyrir öðrum í fullri hreinskilnL
Og ég þóttist sjá í hendi mér. að
þeir tjáðu hug sinn án undir-
hyggju, en með hógværð hins
hjartahreina barns. — Hversu
miklu meiri sýnast ekkj mögu-
leikar vorir en mállausra? Því
ljúfara ætti oss að vera að beita
tungu vorri til góðs.
Hér mætti þessi gamla spaklega
vísa vera oss vísbending og lær-
dómur:
Vertu í tungunni trúr,
tryggur og hreinn í lund.
Hugsaðu um það hýr sveinn
á hverri stund.
★ ★
Fátt er foreldrum kærari starfi
en að fá að kenna barni sínu
móðurmálið. Sumir fá aldrei að
reyna þá gleði. En forréttindi vor
eru fleiri. Með tungu vorri getum
vér opnað auðu bræðra vorra og
systra fyrir fegurð náttúrunnar
og dásemdarverkum guðs; með
henni getum vér lýst dagsbrún
og dagssetri fyrir blindum; með
henni getum vér huggað marga
í sorg; með henni getum vér
yljað þeim um hjartarætur, erbúa
við kulda og basl; með henni get-
um vér örvað hugdeiga og hvatt
hrösula; með henni getum vér
kveðið kjark í veika; með henni
getum vér brýnt til dáða. Málið
gjörir oss kleift að tjá hug vorn
hvert fyrir öðru og treysta vin-
áttubönd. Það gjörir oss kleift að
vitna um sjálfan guð.
★ ★
Hallgrímur Pétursson kvað:
Oft má af máli þekkja
manninn, hver helzt hann er,
sig mun fyrst sjálfan blekkja,
sá með lastmælgi fer;
góður af geði hreinu
góðorður reynist víst;
fullur af illu einu
illyrðin sparar sízt.
Þannig vitnar tungutak vort
um, hvern mann vér höfum að
geyma. Eins víst er og hitt, að
þú, sem í hví vettna temur þér
að mæla aldrei annað en það,
sem satt er og rétt, og göfugt,
orkar ekki aðeins til góðs á þá,
sem þú umgengst, heldur dregur
hugur sjálfs þín dám af orðfæri
þínu og greypir áhrif sín í sál
þína og hjarta — smátt og smátt
eins og dropinn holar stein.
¥ *
En það er kannski ekki síður
vandi að gæta eyrna sinna en
tungu, því að allar skæðar tung-
ur mundu þagna, ef engin eyru
þyrsti í óhróður þeirra. Það hefur
líka verið sagt, að visasti vegur
til að vér fáum séð oss sjálf með
annarra augum, sé að gefa því
gaum, hvernig öðrum farast við
oss orð. Sá, sem veit, að þú hefur
andstyggð á óhróðri og auvirði-
legu tali, lítilsvirðir þig ekki með
því að mæla svo til þín framar.
Þetta geturðu haft til marks um
dygð þína.
Og þú, sem lest þessi orð til
loka, skyldir minntur á þau um-
mæli Krists, sem eru burðarás
þeirra og uppistaða: Góður mað-
ur ber gott fram úr góðum sjóði
hjarta síns, en vondur maður ber
vont fram úr vondum sjóði; þvi
að af gnægð’ hjartans mælir
munnur hans.
Mynd þessi er tekin í fyrradag af tundurspillinum Lagos, sem þann sama dag bættist í hóp herskipanna fyrir Austfjörðum.
Er hann langstærstur herskipanna, um 4 þús. tonn. Liðskönnun fer fram í stafni, þegar myndin er tekin, en þá var skipið
statt út af Norðfirði. (Ljósm. Mbl. Sig. Klemenzson).
Óvenjulítið vatnsmagn
í Soginu í sumar
Þó enginn skortur á rafmagni til
almenningsnota