Morgunblaðið - 07.09.1958, Blaðsíða 6
6
MORGVTSBLAÐlh
Sunnudagur 7. sept. 1958
Stutt heimsókn í bœkistöð
Landhelgisgœzlunnar
sbrifar ur
daglega lifínu
1
Garðar og barnaleiksæði.
YRIR skömmu úthlutaði Fegr-
unarfélagið sínum árlegu
verðlaunum fyrir fegurstu garð-
ana í Reykjavík. í úrskurði dóm
nefndar segir m. a. svo um verð-
launagarðinn á Kvisthaga 23:
„Baklóð hússins mjög skemmti-
leg og barnaleiksvæði til fyr-
irmyndar“.
í ræðu sem hinn nýkjörni for-
maður Fegrunarfélagsins. Hákon
Guðmundsson hæstaréttarritari,
hélt þegar verðlaunin voru af-
hent, gerði hann m. a. að um-
ræðuefni þann misskilning
margra, að blómagarðar og bör.i
eigi ekki saman. Sagði hann að
það hefði einmitt sannazt,
að þegar umhverfi væri snyrti-
legt, lærðu börnin að ganga vel
um.
Frú Guðlaug Jónsdóttir, einn af
eigendum umrædds garðs, tók
mjög í sama streng, þegar ég leit
inn í garðinn hennar í gær. Sagð
ist hún vita það af eigin reynslu
að þetta væri mikið uppeidislegt
atriði.
Börnin hafa sitt umráða-
svæði.
Ihennar húsi eru þrjú ung börn
þriggja, fimm og átta ára göm
ul og kringum húsið hefur nú
verið ræktaður fegurstu blóma-
garðurinn í bænum. Bæði í fram
garaðinum og bakgarðinum eru
grasflatir og falleg blómabeð,
en því fer fjarri að börnin séu
gerð útíæg úr garðinum. Hann
er þvert á móti skipulagður
þannig, að börnunum er ætlað
rúm, ekki síður en fullorðna fólk-
inu. í bakgarðinum hafa þau sitt
umráðasvæði, grasflöt með sand-
kassa og leiktækjum og stétt til
að hjóla á.
— Auðvitað verður að þrífa of-
urlítið kringum börnin, sópa stétt
arnar og þiess háttar, sagði frú
Guðlaug, en þau ganga líka vel
um garðinn og vita hvar þeim
er ætlað að vera með félaga
sina. Ef það kemur fyrir að
brotnar blóm. þá er það af því,
að bolti hefur farið í það af
hreinni slysni.
í hinum endanum á bakgarðin-
um er falleg grasflöt, umgirt
blómabeðum og trjám og þar
eiga börnin áreiðanlega eftir að
una sér við að leika crocket eða
aðra leiki, þegar þau vaxa upp
úr því að moka sandi.
Allir í húsinu, ungir sem gaml
ir, eiga hlut að þessum fallega
garði, og börnin hjálpa til við
að rækta hann og halda honum
snyrtilegum, eftir því sem aldur
þeirra leyfir. Átta ára snáðinn
átti t. d. í sumar að skila klukku-
tíma vinnu í garðinum á dag.
Hann klippti kanta og annað þess
háttar og gerði það með ánægju.
— Börnin hafa gaman af að eiga
sinn þátt í garðvinnunni, ef þau
eru aðeins ekki látin vinna lengi
í einu, svo að þeim hætti að finn-
ast það leikur, sagði frú Guðlaug.
Við það verða þau áhugasöm um
að gæta gróðurins.
Garðurinn við hæfi íbúa
hússins.
I kringum ofannefnt hús hef-
ur sýnilega verið gerður
garður til ánægju fyrir alla íbúa
hússins, unga jafnt sem gamla.
Og þannig á það líka að vera.
Garðar eru eingöngu til augna-
yndis. Sá hugsunarháttur á sí-
fellt meira fylgi að fagna, að
garða eigi að útbúa þannig að all
ir hafi yndi af að eyða þar tíma
sínum. Nú hafa verið settar um
það reglur, að ákveðinn hluti af
hverjum almenningsgarði verði
að vera ætlaður börnunum.
Því miður er það þó enn alltof
algengt að börnin séu rekin út á
götuna, þar sem þau eru í sí-
felldri hættu, vegna þess að hús-
eigendum er of sárt um garða
sína.
Efst til vinstri: Pétur Sigurðs-
son, forstjóri Landhelgisgæzlunn
ar.
Efst til hægri: Kristján Júlíus-
son, yfirloftskeytamaður við tæki
sín.
Neffst: Guðmundur Guðjónsson
færir inn á kortið.
★
Á UNDANFÖRNUM árum hefir
orðið mikil breyting á allri fram-
kvæmd landhelgisgæzlunnar, svo
tæplega kemur nokkur saman-
burður við fyrri tíma til greina.
Aldrei fyrr hefir eins á það reynt
og nú, að hver maður, sem við
gæzlustörfin starfar geri sér fulla
grein fyrir því hve mikilvægt
starf hans er fyrir landið. Undan-
farna daga hafa líka starfsmönn-
um landhelgisgæzlunnar borizt
þakkarorð fyrir frammistöðu sína
gegn ofureflinu. Fullvíst má telja,
að sú skipan að fela Pétri Sig-
urðssyni skipstjóra, frá hinu
forna úvtegsbændabýli Hrólfs-
skála á Seltjarnarnesi, forstöðu
landhelgisgæzlunnar árið 1952,
hafi verið happaspor. Forfeður
Péturs hafa búið þar mann fram
af manni síðan um 1760 og er Pét-
ur sjötti maður þar, og allir hafa
Hrólfsskálabændur stundað sjó-
inn fyrst og fremst. Á þessum
árum hefir Pétur Sigurðsson ekki
heldur setið auðum höndum. Á
liðnum 6 árum hefir hann endur-
skipulagt alla gæzluna og fært
hana í nýtízkulegt horf, og gert
það mögulegt að mæta jafnó-
væntu ofbeldi í landhelgi íslands,
sem hinni skipulögðu innrás
brezku togaranna aðfaranótt 1.
september.
í aðalbækistöð landhelgisgæzl-
unnar er varðskipunum og gæzlu
flugvélinni (flugbátnum) stjórn-
að. Er þar fjöldi sendi- og mót-
tökutækja fyrir radíó-talstöðvar
og loftskeyti. Stundum eru varð-
skipin svo langt í burt, að ekki
næst til þeirra í radíótalstöðvun-
um, og er þá gripið til morse-
lykilsins.
Allar fyrirskipanir berast þann
ig samstundis til skipanna, hvort
heldur þau eru fyrir sunnan Dyr-
hólaey eða fyrir norðan Horn.
Öll þessi viðskipti eru send eða
töluð á dulmáli. Bylgjusviðin
nást ekki alltaf á venjuleg við-
tæki, þess vegna heyrir maður
sjaldan í varðskipunum, þótt
hlustað sé á bylgjusviðum
bátanna eða togaranna. Allar til-
kynningar, sem berast frá varð-
skipunum varðandi ferðir veiði-
skipanna, sem eru við „línuna",
eru færðar inn á stórt íslands-
kort, sem eru á vegg í sérstöku
kortaherbergi. Þannig er á hverj-
um tíma fylgzt með hreyfingum
togaranna.
Um daginn brá Ijósmyndari
Mbl. sé ásamt einum blaðamann-
anna í stutta heimsókn í aðal-
bækistöð landhelgisgæzlunnar.
Það húsnæði lætur ekki mikið
yfir sér, og þar er ekki mann-
margt. Það er á efstu hæð stór-
hýsis vitamálastjórnarinnar vest
ur við Selsvör. Er það í tveim-
ur herbergjum og er þaðan mik-
ið og fagurt útsýn út yfir Faxa-
flóa og til Esjunnar. Á hurðinni
stendur, á rauðu spjaldi: Óviðkom
andi bannaður aðgangur. Þetta
er kortaherbergið, og þar hittu
þeir Pétur Sigurðsson forstöðu-
mann landhelgisgæzlunnar. Var
hann með siglingakort af Vest-
fjarðakjálkanum fyrir framan
sig, en við veggkortið stóra
var Árni Valdimarsson skipstjóri
að færa inn einhverja hreyfingu á
brezku landhelgisbrjótunum. —
Þeim til aðstoðar í kortaherberg-
inu er svo ungur maður, Guðm.
Guðjónsson, sjómælingamaður.
Frá móttökutækjunum í loft-
skeytastöðinni, sem er í næsta
herbergi, heyrðist látlaust „tikk“
og suð. — Þar inni sat
Kristján Júlíusson yfirloftskeyta
maður. Það mátti sjá á skegg-
vextinum, að vaktin yfir öllum
tækjum stöðvarinnar var orðin
nokkuð löng. Kristján var í óða-
önn að senda á morse-lyklinum.
Annar loftskeytamaður er Berent
Sveinsson. Aftan við stólinn hans
er viðgerðarborðið, þar sem hægt
að að framkvæma í skyndi nauð-
synlegustu viðgerðir. Kristján,
sem var með lftyrnartól á höfð-
inu, hafði engan tíma til að ræða
við komumenn, enda tæplega við
því að búast á slíkum róstu-
tímum. Því varð þessi heimsókn
í bækistöð landhelgisgæzlunnar
ekki lengri að þessu sinni. Og
hurðin með rauða spjaldinu lok-
aðist að baki blaðamannsins og
ljósmyndarans.
Fyrsta ísl. skipið
á leið til Jamiea
FLUTNINGASKIPIÐ Askja, sem
er eign Eimskipafélags Reykja-
víkur, er nú á leið suður um
höfin og mun ui» aðra helgi koma
til hafnar í Kingstonborg á
Jamaica, en þangað flytur skipið
saltfiskfarm, sem seldur er þang-
að á vegum Sölusambands ísl.
fiskframleiðenda, um 600 tonn.
Frá Jamaica siglir skipið til
Havana á Kúbu, losar þar slatta
af saltfiski, en tekur þar full-
fermi af bezta Kúbasykri.
Askja mun vera fyrsta íslenzka
skipið, sem siglir beint á þessar
slóðir með fiskafurðir héðan. Er
skipið væntanlegt heim aftur um
miðjan októbermánuð.
Askja var fyrst íslenzkra skipa
til að flytja fisk héðan til
Nigeríu og einnig vestur til
Brazilíu. Skipstjóri á Öskju er
Jóhann Sigurbjörnsson.