Morgunblaðið - 30.10.1958, Page 13

Morgunblaðið - 30.10.1958, Page 13
Fimmtudagur 30. okt. 1958 MORCViSBLAÐIÐ 13 Runólfur Jóhannsson, skipasmiÖur, sextugur FYRIR nokkru dögum síðan frétti ég að Runólfur Jóhannsson hefði orðið sextugur 4. október sl. — Það skeikar því ekki hjá marki, þó afmæliskveðjá kiómi fyrir ai- menning, nokkrum vikum eftir eiginlegan afmælisdag. ' Runólfur er fæddur að Gamla- Hrauni, Eyrarbakka, 4. október 1898 og voru foreldrar hans hjón- in er þar bjuggu, Guðrún Run- ofsdóttir og Jóhann Guðmunds- son formaður. Þau hjón eignuðust þrjá drengi en Guðrún dó langt um aldur fram, er hún skyldi fæða mannj sínum fjórða dreng- inn. Þá var Runólfur aðeins sjö ára og elztur sinna systkma. Hefir móðurmissirmn haft djúp og sár áhrif á alla þá feðga og segir mér hugur um, eftir því sem ég þekki Runólf, að brottför móður hans frá honum aðeins 7 ára gömium, hafi mótað hann meira, en flesta grunar. Jóhann náði háum aldri og var formaður í verstöðvunum austanfjalls í 39 vertíðir. Árið sem Runólfur fermdist, 1912, byrjaði hann sjómannsferil sinn með föður sínum á ,Svan‘, teiijæring, tólfrónum, með 16 manna áhöfn. Með þessu skipi reri Runólfur, ávallt undir stjórn föður síns til 1919. Var það góður skóli fyrir síðari sjómennsku Runólfs. Á þessum ungiingsárum Runólfs beygðist krókurinn og að öðru er verða vildi og hefur fylgt Runólfi sem skuggmij fram á þennan dag. Var það hinn mikli hagleikur hans, er kom fram í smíði á litlum súðbyrðingum og kútterum og fleiri skipslíkönum (model). Sum þessi litlu skip Runólfs seldust þá fyrir ótrú- lega hátt verð. Réði þar um smekkvísi og fagurt handbragð. Ennþá bregður Runólfur sér í barnsskóna í þessu tilliti, því á skrifstofu hans má sjá teinæring undir fullum seglum og líkan af einkarfallegan fiskibát (ca. 75 smál.) sem nú er í smíðum. Árið 1919 verða þáttaskil í lífi Runólfs. Þá flyzt hann til Vest- mannaeyja og ætlar sér að hefja nám í skipasmíði. Lendir hann þá hjá frænda sínum Magnúsi sái. Jónssyni, bróður Gunnars Marels og Guðmundar á Háeyri og þeirra systkina. Magnús var þá að smíða vélbátinn „Faxa“. Um vertíðina reri Runólfur síðan á þeim bát. Um þessar mundir var mikil gróska og framfarahugur í út- gerð og bátasmíði í Vestmanna- eyjum. Kantsettu bátarnir voru að ryðja sér til rums. Súðbyrð- ingarnir að hverfa. Næstu árin vann Runólfur einvörðungu við nýsmíðar vélbáta. Sumir þeirra báta, er byggðir voru á þessum árum, eru enn i notkun og hafa margir hverjir reynzt fengsæiir og happaskip. Árið 1926 fær Árni Helgason útgerðarmaður á Eyrarbakkaa, Runólf til sín, til að standa íyrir smíði vélbáts. Var það vb. Öði- ingur, 14 tonn. Var það fyrsti báturinn er byggður var undir umsjá Runólfs. Margir hafa fylgt eftir, er hann hefur teiknað og byggt. Eru þeir sumir hinir fríð- ustu fley, er við fslandsstrendur sigla. Sameinast par fagrar lín- ur, góð sjóhæfni og !étt skip fyrir gang. Bera bátarnir fagurt vitni smekkvísi, nýbreytm og fögru handbragði Runólfs. Auk skipasmíðanna het'ur Runólfur gefið sér tíma í 22 ver- tíðir hér í Vestmannaeyjum til að stunda sjó, ýmist sem skip- stjúri eða undir annarra stjórn. Skipstjórnarferill hans var far- ssell, fylgdist þar að góður afli og öllu skilað heim í höfn heiiu eftir hverja vertíð. Árið 1933 er Runólfur skip- aður skipaskoðunarmaður og hefir hann verið bundinn við skipaeftirlit allt frá því ári og fram á þennan dag. í stærstu ver stöð landsins, er það starf um- fangsmikið og krefst rétts manns á réttum stað. Vanda og ábyrgð, er mörg mannslíf hvíla á, er hér | um að ræða. Verk Runólfs í þeim efnum eru til fyrirmyndar. Sjó- manna- og útgerðarmannastétt Vestmannaeyja er þroskuð og veit hvað gildir að hafa báta sína í lagi, svo til fyrirmyndar má vera. Þáttur Runólfs í þeim efn- um er ómetanlegur og njóta þar margir reynslu hans og vits. Orð og ráð Runólfs eru lög er allir taka til greina og beygja sig fyrir, er um útbúnað og ástand skipa og báta er að ræða. Árið 1924 giftist Runólfur Krist ínu Skaftadóttur frá Fossi í Mýr- dal. Hafa þau eignazt 5 mann- vænleg börn, fjórar stúlkur og einn dreng. Eru þau flest upp- komið fólk óg mætir borgarar. T VÍMENNIN GSKEPPNI Tafl- og Bridgeklúbbsijis er nú lokið og báru þeir Hjalti Elíasson og Júlíus Guðmundsson sigur úr býtum, hlutu 1213 stig. Röð næstu 5 keppenda varð þessi: Klemens — Karl 1189 Sveinn — Gunnar 1167 Dóra — Ingólfur 1123 Ólafur — Pálmi 1101 Aðalsteinn — Þorsteinn 1100 Sveitakeppni félagsins hefst í kvöld kl. 8. í þriðju umferð sveitakeppni Bridgefélags Reykjavíkur urðu úrslit þessi: Ólafur jafnt við Hörð 55:51 Stefán vann Elinu 66.28 Ásbjörn jafnt við Hall 55:54 Sigurhjörtur vann Svein 74-45 Hilmar vann Vigdísi 75:32 Marinó vann Guðrúnu 78:55 Þ. Thorlacius vann Agnar 64:53 Þ. Bergmann jafnt yið Unni 56:52 Úrslit í fjórðu umferð: Stefán vann Ólaf 73:33 Hörður vann Elínu 72:51 Ásbjörn vann Sigurlijört 91:58 Hilmar vann Hall 52:44 Sveinn vann Marinó 67:33 Vigdís jafnt við Guðrúnu 36:31 Þ. Thorlacius vann Unni 60:49 Agnar vann Þ. Bergmann 79:21 Eftirfarandi spil kom fyrir í fjórðu umferð sveitakeppm Bridgefélags Reykjavíkur í leik sveita Stefáns Guðjohnsen og Ólafs Þorsteinssonar. A öðru borðinu sátu þeir Júlíus Guð- mundsson og Hjalti Elíasson N og S og þeir Eggert Benónýsson og Kristján Kristjánsson Á—V og gengu sagnir þannig: Austur Suður Vestur Norður 1 spaði 2 tíglar Dobl. 3 lauf Pass Pass Dobl. Pass Pass Pass Heimili sitt eiga þau hjón á Hilm isgötu 7, þar sem þau hafa ræktað einn fegursta trjágarð Eyjanna. í daglegu lífi er Runólfur hlé- drægur maður. Þó stefnufastur og mælir meiningu sína hispurslaust fram. Vel skáldmæltur, en færri j kunnugt, því miður. Trú og kristni eru honum viðkvæmir hlutir, er hann ber lotningu og virðingu fyrir. Á þessum merku tímamótum Runólfs, sendi ég honum mínar beztu árnaðaróskir og tel það hið mesta happ fyrir Vestmanna- eyinga að fá að hafa barm í sinni byggð og njóta starfskrafta hans sem lengst. 4 9 8 7 V K 3 ♦ K 5 ,y K 9 5 4 S 2 4K 10 N 4ÁG532 VG82 . V Á D 9 6 4 ♦ AD10 6 v A47 *ADG10 g *76 ♦ D 6 4 V 10 7 5 ♦ G 9 8 4 3 2 ♦ 8 Austur lét út tígul 7 og A og V fengu ellefu slagi eða 1300. Á hinu borðinu sátu Stefán Guðjohnsen og Gunnlaugur Kristjánsson N og S og Eiríkur Baldvinsson og Ólafur Þorsteins- son A og V og þar gengu sagnir þannig: Austur Suður Vestur Norður 1 spaði Pass 2 grönd Pass 3 hjörtu Pass 6 gr. allir pass Norður lét út spaða 9, sem var drepin með 10. Síðan var spaða kóngur tekinn og hjarta 2 látinn út og níunni „svínað“. Suður drap með 10 og lét út tígul, sem drepinn var með ás. Nú voru óll hjörtun og allir spaðarnir teknir og norður varð að kasta tígul kóngi til að geta haldið eftir laufa kóngi völduðum, en áður hafði vestur kastað tígul drottn- ingu og 10, svo og laufa drottn- ingu og gosa. Vestur fékk því ekki nema 11 slagi og tapaði 100. Ef spilið er athugað, þá kem- ur í ljós, að hægt er að vinna það, þótt sú aðferð sé ef til vill langsótt. Aðferðin er þessi: Drepa spaða 9 með 10. Taka síðan spaða kóng, láta því næst út hjarta 2 og drepa með ás. Taka spaða ás og láta síðan út lág hjarta. Nú er norður kominn inn og verður að láta út annað hvort tígul eða lauf og þannig fær vest- ur tólfta slaginn. Einar J. Gislason, BRIDGE í: Guðmundur Magnússon klœðskeri — minning ÞAÐ hefur dregizt lengur en ég ætlaði, að minnast vinar míns, Guðmundar Magnússonar klæð- skera, en hann andaðist að kvöldi föstudags 26. september s. 1. Þegar maður lítur til baka, finnst manni tíminn ekki langur, jafnvel þótt um hálfa öld sé að ræða, en þann tíma allan lágu leiðir okkar saman og þó nokkru lengur því við vorum fyrst sam- an veturinn 1904, þá báðir að læra hjá Guðmundi Sigurðssyni klæðskerameistara og svo nokkr- um árum síðar vorum við sam- an í Kaupmannahöfn, en 1. apríl 1909 byrjaði hann að vinna hjá mér. Vorum við þá báðir hjá hinum vel þekkta kaupmanni, Jóni Þórðarsyni, og hefur hann ætíð unnið hjá mér síðan að einu ári undanskildu. Á þessum tímamótum er margs að minnast, margra ánægjulegra samverustunda, og þótt á fyrri árum okkar væri margt dags- verkið lengra en nú almennt ger- ist, var lítt um það fengizt, glað- ur og röskur gekk Guðmundur að sínu verki og hefi ég fáa séð taka rösklegar á verki heldur en Guðmund ef ég bað hann sérstaklega, og vann hann þá bezt, er mest lá á. Á þessum byrjunarárum mínum hér í bæ voru engar stórar upphæðir til, en með sparsemi og bróðurlegum skilningi og góðri samvinnu, gekk allt vel. Sjálfsagt hefur á þessari löngu leið, mörg spurning og mörg svörin orðið á milli okkar, en engin svo erfið að ekki úrleyst- ist á degi hverjum áður en sól gekk til viðar. Við drukkum oft af sama lífsins bikar, og þó með árunum, að ytra útliti, minn bik- ar væri fyllri á heimsins mæli- kvarða, var það aldrei annað frá Guðmundar hendi en gleði, hver velgengni sem mér féll í skaut. Tryggð þans við mig og fjöl- skyldu mína er oss ógleymanleg, og til barna minna, sem uxu upp með honum og léku við glugg- ana á vinnustofunni, mun hann aldrei hafa talað styggðaryrði. Þótt hann ætti til stóra lund og stundum ör í skapi, bitnaði það sízt á hinum minni máttar. Á sinni lífsins göngu eignaðist hann marga vini og mun hann marga hafa glatt af sínu litla, því hann vissi ekki hvað vinstri hendin tók frá þeirri hægri, veit ég ekki hvort allir hafi metið það sem skyldi. Það var auka- atriði fyrir hann því hann sótt- ist ekki eftir launum fyrir sína greiðasemi. Nú er starfi hans lokið hér í heimi og hann fluttur á æðri tilverusvið, hann vissi hvert för hans stefndi, ókvíðinn tók hann á móti þeim umskipt- um og andi hans sveif með sól- arlagi dagsins til morgunroða nýs dags. Guðmundur var fæddur,_að ég bezt veit, að Halakoti á Álftanesi, sonur merkishjónanna Önnu Guð- mundsdóttur frá Eyvindartungu í Laugardal og Magnúsar Þor- steinssonar frá Mýrarkoti í Grímsnesi, en þau hjónin ráku lengi búskap og útgerð á Álfta- nesi. Var Magnús formaður þar og vegnaði vel. Um aldamótin fluttu þau til Reykjavíkur og var Guðmundur ávallt hjá foreldrum sínum, að undanteknum tíma er hann dvaldi hjá Birni Guðmunds- syni kaupm. hér í bæ. Þegar faðir hans dó tók hann að sér forstöðu heimilisins með móður sinni, en þau Anna og Magnús höfðu tek- ið til fósturs dótturdottur sína, Önnu, og reyndist Guðmundur henni sannur vinur og nokkurs konar fósturfaðir. Sannarlega bar hann umhyggju fyrir þessari fallegu og yndislega litlu stúlku, sem lék sér í kringum hann þeg- ar hann kom heim að loknu dags- verki, hún var honum sannarleg- ur sólargeisli. Árin liðu, þessi unga stúlka óx upp að viti og þroska og ung að árum giftist hún ungum glæsilegum nývígð- um presti og fluttu þau á hið nýja heimili sitt, prestsetrið Odda á Rangárvöllum. Um það þarf ekki meira að minnast, þeirra heimili varð þjóðfrægt fyrir myndarskap. Á þessu heimili prestshjónanna var Guðmundur aufúsugestur til frænku sinnar og naut hann þess á sumrin þar til hann gerðist skáti, er hann var um fertugt. Skátahreyfingin tók huga hans allan og var hann öllum frítím- um sínum með ungskátum í skála þeirra bæði hér í byggðum og óbyggðum og fjórar ferðir fór hann til annarra landa á skáta- mót. Guðmundur var sæmdur ýmsum heiðursmerkjum skáta, var hann oft hylltur og þakkað fyrir mikið starf í skátareglunni. Guðmundur var alltaf einhleyp ur og eftir að móðir hans dó bjó hann einn. Er þau frú Anna og séra Erlendur fluttu hingað til bæjarins vildu þau að hann byggi hjá þeim, en hann kaus heldur að vera í sínu litla her- bergi á Laugavegi 3, þar sem hann undi bezt af tryggð við staðinn og fólkið er hann dag- lega umgekkst. Nú er öllu þessu lokið og lií- ið sem fagur draumur og ég þakka af heilum hug trygga sam- fylgd og bið Guð að launa þér, kæri vinur, allt er þú hefur gott fyrir mig og mína gert. Ég veit við hittumst aftur og réttum hvor öðrum vinarhönd. Andrés Andrésson. að auglýsing í stærsta og útbreiddasta blaðinu — eykur söiuna mest — — Simi 2 - 24 - 80 —

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.