Alþýðublaðið - 30.10.1929, Blaðsíða 2

2
ABÞtÐUBBAÐIÐ
Hið nýfa Sseco-Vanzetti-'mál.
Fyrir fáum dögum birtist grein
hér i' blaðinu um verklýðsof-
sóknirnar í Gastoníu í Ameríku.
Mál petta hefir vakið geysi-at-
hygli um heim allan og hefir
pað verið kallað hið nýja Sac-
co-Vanzetti-mál. Framkoma auð-
valdsdómaranna hefir verið sví-
virðileg frá upphafi málsins og
skeyti, er FB. barst í gærkveldi,
sýnir, að verkalýðurinn er alger-
lega réttlaus fyrir auðvaldsdóm-
stólunum og að ekkert tillit er
tekið til krafna hans eða varpa.
Skeytið er svohljóðandi:
Frá Gastoníu í Texas er símað:
Kviðdómur sá, sem nýlega
dæmdi 7 kommunista seka um
morð, er lögreglustjórinn [Ader-
holtj hér í borg var drepinn í
verkfallsóeirðum í sumar, hefir
vísað frá ákærum gegn mönnum
þeim, sem skutu á verkfallsmenn
og drápu konu eina úr flokki
peirra. Kviðdómurinn hefir einn-
ig visað frá ákærum gegn mönn-
um þeim, sem hafa ráðist á kom-
munista og rænt þá. Mikil gremja
meðal verkamanna út af þessu
um öll Bandaríkin.
Og FB. bætir við til skýringar
á hinu íhaldslitaða símskeyti:
í skeyti þessu, þar sem sagt er
frá kommunistum, mun vera átt
við verkfallsmenn yfirleitt, en
það er mjög fjarri sanni, að þeir
séu allir kommunistar.
Þegar grein sú var rituð, er
birtist hér í blaðinu um þetta
mál, voru engar fregnir komnar
um dómsúrslitin, en skeyti
þetta sýnir, að 7 af hinum 16,
sem ákærðir voru fyrir morðið á
Aderholt, hafa verið dæmdir sek-
ir — og að öllum líkindum í
rafmagnsstólinn í Sing-Sing. Sjö
dæmdir sekir fyrir að hafa skot-
ið einn mann til bana. —> Menn
athugi samræmið: Verkamenn eru
dæmdir tií dauða fyrir „morð“,
sem engin sönnun er til fyrir að
þeir hafi framið. En kröfum
þeirra um rannsókn á þátttöku
íhaidsmanna í morði konunnar,
félaga verkfallsmanna, er vísað
frá!
Athugasemd FB. við skeytið er
alveg rétt.
SvfvIrð^Bsgaa* amerískra dómstóla.
JafnaðarmeiiiB í Tékké^slévakfiu
vlnna stórslgra.
Khöfn, FB„ 29. okt.
Frá Prag er símað: Þingkosn-
ingar fóru fram í Tékkóslóva-
kíu í fyrra dag. Atkvæðatala
vinstri flokkanna hefir aukist
mikið. Fylgi kommunista hefir
rénað mest. Atkvæðatala flokks
þess, sem styður Benes utanríkis-
málaráðherra, svo kallaðra þjóð-
ernisjafnaðarmanna, hefir aukist
um 70000, þýzkra jafnaðarmanna
um 100 000, tékkneskra jafnaðar-
manna um 300 000. Atkvæðatala
kommunista hefir rénað um
150 000, þjóðflokksins um 80000
og þjóðlegra lýðræðismanna um
30 000. — Hve mörg þingsæti
hver flokkur um sig fær er enn
ekki kunnugt, en samt er fyrir-
sjáanlegt, að stjórnarflokkarnir
hafa tapað meirihlutanum. Stjórn-
in, sem studd var af borgaralegu
flokkunum, hefir því beðist lausn-
ar. ----
Eins og sjá má af skeytinu
eru jafnaðarmenn klofnir í þrjá
flokka, þýzka, tékkneska og kom-
munistiska. Árið 1923 klofnuðu
kommunistar út úr hinum tveim-
ur flokkunum, en tilfinnanlegast
várð þó tap tékkneskra jafnaðar-
manna við það. — Nú nýlega
hefir kommunistaflokkurinn
klofnað, að minsta kosti í tvent,
og af þeim sökum hafa þeir svo
tapað svona rniklu við kosning-
arnar. Mjög litið ber á milli tékk-
neska jafnaðarmannaflokksins og
þýzka jafnaðarmannaflokksins og
síðan 1926 hefir mikið verið rætt
innan beggja flokka um samein-
ingu þeirra. En ýmsar aðstæður,
mismunandi þjóðerni og tunga,
hafa gert samsteypuna svo erfiöa,
að hún hefir ekki tekist enn.
Standa þó báðtr þessir flokkar
saman í öllum stórmálum og
berjast saman í þinginu gegn
hinni íhaldssöínu ríkisstjórn, sem
aðallega er studd af iðjuhöldum
og kaþólskum bændum. Tékk-
neski jafnaðarmannaflokkurinn er
stærstur af öllum jafnaðarmanna-
flokkum í landinu. Fékk hann við
síðustu kosningar, í nóvember
1925, 631403 atkvæði, og eftir
skeytinu að dæma hafa. honum
bæzt 50% af fyrri atkvæðatölu
sinni og hefir hann því nú um eina
milljón atkvæða. Þýzki jafnaðar-
mannaflokkurinn fékk við sömu
kosningar 411000 atkvæði, en
hefir nú skv. skeytinu yfir 500 000
atkvæði.
Báðir þessir flokkar eru í Al-
þjóðasambandi jafnaðarmanna og
verkamanna. Ekki er Alþbl. kunn-
ugt hvort báðir þessir flokkar
ráða yfir svo miklu atkvæða-
magni, að þeir geti myndað
stjórn.
Þjóðernissinnaði jafnaðar-
mannaflokkurinn svo nefndi er
enginn 1 verklýðsflokkur. Hinn
slungni stjórnmálamaður, Benes,
hefir að eins valið flokki sínurn
svona ginnandi nafn -- og á því
hefir hann flotið.
Hálfstfifi ffiibbinn
Óðlnn cff Reykjavfk
sem við höfum látið búa sérstaklega til, er’lkominn.
Veré frá kr. 0,85
Auk þess höfum við fengið fjölbreytt úrval af ýmsum
tegundum al stífum og hálfstífum
FMbbsim og Manehetískyptnm.
* Faandtsr
í Alþýðöhúsinu Iðnó fimtudagmn 31. p. m. kl. 8 7* síðdegis.
Tii umræðu eru:
1. Félagsmál, nefndar>kosniugar o. fi.
2. Launakjörin á línubáfunum, nefndaráiit, o. fi. mál ef tími
vinst til. Stjórnin.
jrsta sklijrrðii
til þess, að hljóðfæri yðar endist lengi og sé
yður til stöðugrar ánægju, er, að pað þoli ís»
lenzkt loftslag. Orgelin, sem búin eru tit
fyrir breytilegt loftslag, eru frá
Jacob Knudsen í Bjorgvin.
Þau hlutu fyrstii verðlaun, heiðnrspening úr gnIIL
á landssýningunni í Björgvin í fyrra. Fjöldi meðrnæla
frá organistam fyrirliggjándi. Komið og athugið birgðir
okkar nú þegar. Föik úti um land parf að eins að
biðja um uppiýsingar skriflega eða símleiðis.
Útborgun frá kr. 75,00, afborgun 15 krónur að eins.
Hljóðfærahús Reykjavíkur
(einkaumboðsmenn),
Austurstræti 1. Reykjavík.
Nýkomið
frá íltMtl voru fi Vfik
nokkrar tunnur af úrvals spaðkjöti úr Skaftáríungu og
af Síðu.
Þeir, sem hugsa um kaup á kjöti þessu, gefí
sig tram sem allra fyrst.
Slðtnrfélag Saðnrlands.
Sími 249.
Maðsar fitverfnr.
Fyrra mánudag hvarf maður,
sem var að smíða skúr við
Ölfusárbrú, og hefir ekki sést
síðan. Hann hét Óttar Gunnlaugs-
son, milli tvítugs og þrítugs að
aldri, ættaður úr Gnúpverja-
ihreppi í Árnessýslu.
Það vita menn síðast til hans,
að hann borðaði miðdegisverð að!
Tryggvaskála, daginn, sem hann
hvarf, en eftir að hann fór þaðan
hefir ekki spurst til hans. Hefir
hans verið leitað og sendar fyrir-
spurnir um hann, en árangurs-
laust.