Morgunblaðið - 26.09.1959, Blaðsíða 23

Laugardagur 26. sept. 1959
MORCUNBl 4ÐIÐ
23
— Greinargerb frá
fulltrúum neytenda
Framh. af bls. 1.
vegar fram tillögu þá sem hér er
birt, sem fylgiskjal. Með tillög-
Unni er birt stutt greinargerð.
Tillögu neytenda, sem lögð var
fram sem umræðugrundvöllur,
en ekki sem neinir úrslitakostir,
höfnuðu fulltrúar frámleiðenda
með öllu.
4) í blöðum og útvarpi hefir
því undanfarið þrásinnis verið
haldið fram, að til sé verðlags-
grundvöllur, er lögum samkvæmt
ætti að gilda fyrir verðlagsórið
1. sept. 1959 — 31. ágúst 1960,
reiknaður af Hagstofu íslands.
Við mótmælum eindregið að
slíkur grundvöllur sé til, eins og
ljóslega sést af eftirfarandi:
Þegar verðgrundvelli landbún-
aðarafurða hefur ekki verið sagt
upp, eh uppsögn skal komin til
gagnaðilja fyrir lok febrúarmán-
aðar, reiknar Hagstofa íslands
framleiðslukostnað landbúnaðar-
vara eða vísitölu hans á grund-
velli samkomulags verðlagsnefnd
arinnar og með þeim reiknings-
aðferðum varðandi breytingu
milli ára á gjalda- og tekjulið-
um, sem samkomulag er um að
nota, væri grundvellinum ekki
sagt upp.
í ár var grundvellinum löglega
sagt upp af hálfu fulltrúa fram-
leiðanda með bréfi dags. 21. febr.
1959. Haustið 1959 var því enginn
grundvöllur, né samkomulag um
reikningsaðferðir fyrir hendi.
Hinsvegar lagði Hagstofa fs-
lands fram, með öðrum upplýs-
ingum, eins og venja er til, út-
reikning á því hvernig verðlags-
grundvöllurinn myndi hafa orðið
ef uppsögn hefði ekki átt sér
stað
og ef útreikningsreglur ákveðn
ar haustið 1957 væru nú (þ.e.
haustið 1959) í gildi.
— Gamli-Garbur
Frh. af bls. 13
voru björt og rúmgóð og búin
fallegum húsgögnum. Á neðstu
hæð var þægilegu matsalur, þar
sem stúdentar gátu fengið gott
fæði við vægu verði. Og húsa-
leigan var furðulega lág. Loks
var þarna fallegur og þægilegur
samkomu- og setusalur, auk í-
þróttasals. Félagslífinu gat því
verið borgið, enda færðist nú
mikið líf í margvíslegan félags-
skap stúdenta.
Það lætur því að líkindum, að
stúdentar, eldri og yngri, sem
búið hafa á Garði undanfarinn
aldarfjórðung, eigi margs þaðan
að minnast og beri hlýjar tilfinn-
ingar í brjósti til þessa gamla
heimilis síns. Fyrir nokkru hitt-
ust sumir úr fyrsta árganginum
í samkomusalnum á Garði. Varð
það samráð þeirra að efna til af-
mælishófs, enda hafa stúdentar
oft komið til samkvæmis af
minna tilefni. Þar eiga gamlir
Garðbúar tækifæri, sem þeim
býðst sennilega ekki oftar á æv-
inni, til þess að hittast til að
glæða gömul kynni.
Auk þess er rétt að minnast
þess, að margs þarf búið á Garði
við, margt þarf að endurnýja
og gera algerlega að nýju, og
aldrei er slíkt menningarheimili
of ríkt af fögrum og þörfum
hlutum. Þá hlið málsins er líka
ætlunin að ræða þann 10. október
og helzt láta eitthvað eftir fund-
inn liggja, sem yrði sjáanlegur
vottur traustrar tryggðar og um-
hyggju fyrir Gamla Garði.
Við, sem í framkvæmdanefnd-
ina völdumst, væntum þess ein-
læglega, að mikil sókn verði út
að Garði þennan dag, úr öllum
árgöngum, sem þar hafa dvalizt,
og eins hins að heimsókn svo
margra mætra manna megi verða
Garði til nokkurs gagns. En fyrct
og fremst ætlumust við til þess,
að þessi fundur megi gleðja alla,
sem hann sækja, og að allir finni
enn að nýju að sönn eru orð
Hávamála, að „til góðs vinar
liggja gagnvegir, þótt hann sé
firr farinn“# R. JÓH.
Frá upphafi var fulltrúum
neytenda ljóst, að svo miklar
breytingar höfðu átt sér stað, síð-
an grundvöllurinn var síðast
endurskoðaður haustið 1957, að
hinn uppsagði grundvöllur var
algerlega úreltur, og í tillögu
framleiðenda um verðlagsgrund-
völl var þetta sjónarmið einnig
að nokkru viðurkennt.
Reykjavík, 25. sept. 1959.
Þórður Gíslason
Tiln. af Alþýðusamb. ísl.
Einar Gíslason
Tiln. af Landssamb.
Iðnaðarmanna.
Sæmundur Ólafsson.
Tiln. af Sjómannafélagi
Heykjavíkur.
Gjöld og tekjur vísitölubiisins
Hér fer á eftir yfirlit yfir gjöld og
tekjur vísitölubúsins samkvæmt þeim
grundvelli er gilti til 31. ágúst 1959,
en féll úr gildi þá vegna uppsagnar
fulltrúa framleiðenda og ennfremur
samkvæmt þeim grundvelli er full-
trúar neytenda lögðu fram sem um-
ræðugrundvöll. Bæði tekju og gjalda-
hlið hefur hér verið þjappað nokkuð
saman, þannig að undirliðir eru ekki
tilfæröir.
T 3
3 T5 MÖ u
w c :0 0)
^ >,
Gjöld: u UO Þ S
1. Kjarnafóður 14.514 14.952
2. Tilbúinn áburður 9.055 12.368
3. Viðhald fasteigna 2.530 2.488
4. Viðhald girðinga 1.553 1.524
5. Kostnaður við vélar 6.842 9.262
6. Flutningskostnaður 5.612 5.524
7. Vextir 8.188 11.079
8. Annar rekstrarkostn. 3.590 4.000
9. Vinna — Þar af: 77.008 77.495
a. Aðkeypt vinna (13.389) (11.383)
b. Tekjur bóndans: (63.618) (69.324)
c. Atvinnutekjur af
öðru en landbúnaði : (0) (3.212)
AUs gjöld kr. 128.892 135.992
u 3
S '> 'O 3 tí Ö0
w V S :0
3 K 3
Tekjur: & g
Miðað við eftirfarandi bú-
stærð:
Kýr og kefldar kvígur,
tala .................. 6,5 6,7
Aðrir nautgripir tala .«. 2,3 2,4
Ær tala ............... 100,0 122,0
Gemlingar, hrútar og
sauðir ................. 20,0 24,0
1. Af nautgripum:
a. Mjólk lítr......... 17.275 18.911
b. Nauta- og kálfakj.
kg.................. 323 332
C. Húðir kg ............. 25 26
2. Af sauðfé:
a. Dilka- og geldfjár-
kjöt, 1. v. fl. kg... 1.423 1.805
b. Annað kindakjöt kg. 339 411
c. Gærur kg. ............ 368 448
d. Ull óhrein kg........ 120 146
e. Slátur stykki ....... 120 146
3. Afhrossum:
a. Kjöt kg............... 150 220
b. Húðir kg.............. 25 37
4. Kartöflur: kg ........ 1.500 1.500
5. Selt fóður og hey,
aukabúgreinar hlunn-
indi, styrkir o. fl... 9.000 9.000
Verðlagning þessara af-
urða (að meðtöldum tekj
umaf 5. lið) á að vera
þannig að tekjur séu
(sbr. gjaldalið):
kr. 128.892 135.992
Greinargerð með tillögum neytenda
TiUögur neytenda byggjast á þeim
breytingum, sem samkvæmt skýrsl-
um hafa orðið síðan gruijdvöllurinn
var endurskoðaður siðast með tilliti
til bústærðar, afurðamangs, notkun
rekstrarvöru o.s.frv. Neytendur hafa
því haldið sér við tveggja ára breyt-
ingar og borið saman þær upplýsing-
ar, er fyrir hendi voru haustið 1957
við þær, sem fyrir hendi eru nú.
Samkvæmt lauslegri áætlun sam-
svara tillögur neytenda 78% lækkun
á verði til bóndans.
Gjöld
Tillögur neytenda varðandi gjalda-
hlið eru miðaðar við þær magn og
verðbreytingar, er orðið hafa síðan
1957, en þá var grundvöllurinn rann-
sakaður að nokkru og honum breytt
f samræmi við þá rannsókn. Liður-
inn (1) kjarnfóður og (2) tilbúinn
áburður eru færðir til í samræmi við
breytingu á heildarnotkun á tíma-
bilinu frá 1. júlí 1956—30. júní 1957
og 1. júli 1958—30. júní 1959.
Liðina (3 og 4) viðhald fasteigna og
girðinga, höfum við ekki getað end-
urskoðað og fylgjum því eldri tölum
færðum til verðlags 1. sept. 1959 sbr.
útreikning Hagstofu Islands á eldri
grunni.
Liðinn (5) kostnaður við vélar, höf-
um við endurskoðað að nokkru og
hækkað í samræmi við niðurstöður
úrtaks athugunar Hagstofu Islands á
132 búum.
Liðinn (6) höfum við ekki haft að-
stöðu til að endurskoða en erum til
viðtals um endurskoðun í samræmi
við breytt afurðamagn og annað.
Liður (7) vextir leggjum við til að
séu ákveðnir kr. 11.079 til samkomu-
lags eða 2891 kr. hærri en áður.
Lið (8) annac rekstrarkostnaður.
Þessum lið þarf eflaust að breyta til
hækkunar og við höfum því til bráða
birgða áætlað hann kr. 4.000 (þ.e. kr.
410 hærri en útreikningur eldri
grundvallar sýnir).
9. lið, vinna, höfum við endurskoðað
með tilliti til 1) Aukinna atvinnu-
tekna í kaupstöðum og kauptúnum
samkvæmt tekjurannsókn. 2) Minnk-
andi aðkeyptri vinnu samkv. úrtaks-
athugun Hagstofu Islands um bú af
tiltekinni stærð. 3) Upplýsingum sömu
athugunar um tekjur bænda af öðru
en landbúnaði, en þær tekjur álítum
við að draga beri frá útgjöldum vegna
aðkeyptrar vinnu.
Tekjur
Tekjuhlið grundvallarins var ákveð
in haustið 1957, þannig að við end-
urskoðun er eðlilegt að taka tillit til
þeirra breytinga, sem orðið hafa á
framleiðsluafköstum síðan.
Við samningu þeirrar tillög\i er
neytendafulltrúar leggja fram, er
miðað við eftirfarandi:
1956 1958 Aukri.
%
1) Mjólkurkýr, tala
í árslok ....... 34.067 35.043 2.86
2) Ær, tala í árs-
lok ............562.661 657.268 16.81
3) Mjólkurframl.,
tonn ........... 85.893 94.023 9.47
4) Kjötframleiðsla
a) Dilkakjöt,
tonn ......... 7.610 9.624 26.47
b) Annað
kindakjöt, t. 1.704 1.706 0.12
Alls kindakjöt tonn 9.314 11.330 21.64
Hinar tilfærðu hundraðshlutaaukn-
ingar hafa verið notaðar til þess að
færa bústærð og afurðir fram, eftir
því sem við á.
Auk þess er lagt til, að afurðir af
hrossum séu auknar nokkuð og er þá
miðað við um það bil 1300 tonfia
framleiðslu á hrossakjöti árið 1958.
Ólafur Matthíasson
Minningarorð
F. 13. júní 1890.
D. 19. sept. 1959.
„Háa skilur hnetti
himingeimur,
blað skilur bakka og egg.
En anda, sem unnast,
fær aldregi
eilífð að skilið".
ÓLI MINN, þú ert farinn frá
okkur yfir landamasrin miklu,
þangað sem okkur er öllum eitt
sinn ætlað að fara. Öll orð verða
fátækleg, er við systurbörn þín
reynum að færa þér þakkir fyr-
ir allt, sem þú hefir gert fyrir
okkur. Við minnumst þín, óbrigð-
uli og trygglyndi vinur, með
djúpum trega, og megi Guð veita
okkur þá náð, að geta á einhvern
hátt sýnt það í verki, að þinn
þáttur í uppeldi okkar hafi ekki
verið unninn til einskis. Við
huggum okkur við það, að lífið
hér á jörðinni er ekki öll tilver-
an, því ef svo væri, þá yrði
lífið einskis virði með öllu og
ekki þess virði að lifa því einn
dag.
Mér dettur í hug saga, sem ég
heyrði um ungan pilt, sem var
frábær knattspyrnumaður. Hann
átti blindan föður, er hann unni
mjög. Sárast þótti honum, að
hann skyldi aldrei eiga þess kost
að sjá sig leika.
Nú stóð fyrir dyrum mikil
knattspymukeppni. En svo vildi
til, að faðir piltsins andaðist ein-
mitt daginn, sem keppnin átti að
fara fram. Það var því ekki gert
ráð fyrir, að ungi maðurinn gæti
orðið þátttakandi í það skipti, og
var annar valinn í hans stað.
En þegar fáar mínútur voru
þar til leikurinn átti að hefjast,
þá kom hann. Félagar hans sögð-
ust ekki hafa búizt við honum,
þegar svona stóð á. En ungi mað-
urinn svaraði: „Ég hef aldrei
meiri ástæðu en einmitt nú til
þess að sýna hvað ég get. Þetta
er í fyrsta skiptið, sem pabbi get
ur séð mig leika.“
Þannig vonum við, elsku
frændi, að þú megir fylgjast með
okkur um ókomin ár, — og það
er ósk okkar og von, að okkar
störf í þessum heimi megi verða
þér til gleði.
Við kveðjum þig svo með síð-
ustu orðunum, sem þú sagðir:
„Við sjáumst aftur.“
Ólafur Matthíasson fæddist að
Litlu-Tungu á Fellsströnd í Dala-
sýslu 13. júní 1890. Foreldrar
hans voru hjónin Matthías Ólafs-
son og Pálína Dagsdóttir. Sem
vaxinn maður stundaði hann sjó-
mennsku og síðar sveitastörf í
Helgafellssveit. Árið 1945 flutti
hann til Keflavíkur og var starfs-
maður hjá Keflavíkurbæ til
dauðadags. Hann var ókvæntur,
en hélt heimili með Guðrúnu
systur sinni og börnum hennar.
Hann lézt á sjúkrahúsi Kefla-
víkur 19. sept. síðastliðinn og
verður jarðsunginn frá Keflavík-
urkirkju í dag. Systurbörn.
13.518 farþegar
í ágúst
í ÁGÚSTMÁNUÐI fluttu flug-
vélar Flugfélags íslands sam-
tals 13,518 farþegar á áætlunar-
flugleiðum og í leiguflugi. Far-
þegar með áætlunarflugferðum
milli landa voru í mánuðinum
4049, en voru 2750 í ágúst í fyrra.
Milli fslands og útlanda voru
farþegar 3011 en milli erlendra
flughafna flugu 1038 farþegar
með „Föxunum".
Innanlandsflug var með svip-
uðum hætti og á sama tíma í
fyrra. Þá voru innanlandsfarþeg
ar í ágúst 8565, en 8557 í ár. Mörg
leiguflug voru farin í mánuðin-
um, flest til Grænlands, en
einnig til Danmerkur og Frakk-
lands. Farþegar í leiguferðum
voru 912 og fluttar voru rúmlega
47,5 lestir af vörum.
Farþegar með flugvélum Flug-
félags íslands á flugleiðum þess
utan lands og innan og í lei.gu-
flugi eru frá áramótum til 1.
sept. s.l. 67,860.
Haustmót
Skotið á brezkt
skip hjá Amoy
LONDON, 25. sept. Reuter. —
Brezka gufuskipið „Taichungh-
san“ varð fyrir stórskotaliðsárás,
þegar það var að sigla inn í höfn-
ina á Amoy, eyju undan strönd-
um Kína, sem kommúnstar ráða -
yfir.
Ekki urðu nein slys á mönnum.
Skipiið var á leið til Hong Kong
með fullfermi og fór til Swatow.
Það er 2171 smálest og er í eigu
skipafélags í Hong Kong. Amoy-
borg, sem stendur á suðvestur-
tanga Amoy-eyjar, hefur mjög
góða höfn. Eyjan féll í hendur
kommúnista árið 1949.
Mínar innilegustu þakkir til allra þeirra mörgu, víðs-
vegar um landið, sem á margvíslegan hátt glöddu mig á
níutíu ára afmæli mínu þann 4. sept s.l. og gerðu mér
daginn ógleymanlegan.
Drottinn blessi ykkur öll.
Marsibil Ólafsdóttir.
Lokað
vegna jarðarfarar
til kl. 1, mánudag.
Verzlunin
Lárus F. Björnsson
Taflfélagsins
STAÐAN er nú þannig í haust-
móti Taflfélags Reykjavíkur, að
Björn Jóhannesson er efstur með
4 vinninga og biðskák, Sverrir
Norðfjörð með 4 vinninga, Gunn-
ar Gunnarsson, Jóhann Sigur-
jónsson, Guðm. Lárusson og Gísli
Magnússon hafa 3% vinning
hver.
Næsta umferð verður tefld kl.
1,30 á sunnudaginn í Breiðfirð-
ingabúð.
Frakkar gengu
af fundi
NEW YORK, 25. sept. — Franska
sendinefndin á Allsherjarþingi
Sameinuðu þjóðanna gekk af
fundi í dag, þegar fulltrúi Saudi-
Arabíu réðist harkalega á de
Gaulle og kvað hann hafa drepið
sjálfsákvörðunarrétt Alsírbúa
með tillögum þeim, sem hann
lagði fram í síðustu viku.
GUÐRÚN GlSLADÓTTIR
frá Grjótá,
andaðist í Elliheimilinu Grund 19. þ.m. Verður jarðsung-
inn frá Fossvogskirkju, miðvikudag. 30. þ.m. kl. 1,30 e.h.
Fyrir mína hönd og systkina. hinhar látnu.
'y' -±,- b .
•; Kyjólfur Finnbogason
..................................''.-V.ir----------
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og
jcurðarför - .' -'V’í~ ' "' \
ÖNNU JÓNSDÓTTUR
Stórliolti 30
Börn, tengdabörn, bamaböm og barnabarnaböm,
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og jarð-
arför
BRYNJÓLFS ÓLAFSSONAR
Hverfisgötu 41, Hafnarfirði
Guðrún Árnadóttir, börn,
fóstursonur og tengdabörn.