Alþýðublaðið - 05.11.1929, Qupperneq 2

K
ALP?ÐUBL*eií'
„Altia socialismansu
í Bretlantii.
FB., 5. nóv.
Frá Lundúnum er símað: Bæj-
arstjórnarkosningar hafa farið
Sfram í rúmlega 300 enskum bæj-
um. Verkamenn hafa bætt við
sig kring um 130 nýjum full-
trúum. Hafa þeir aðallega unnið
þau sæti frá íhaldsmönnum.
Sildareinkasalan.
Fjöldi sjómanna héfir spurst
fyrir um það undanfarna daga
hjá Alþýðublaðinu, hvað myndi
líða útborgunum frá Síldareinka-
sölunni. Sneri Alþýðublaðið sér
því til stjórnar Einkasölunnar og
fékk svolátandi simskeyti frá
henni í morgun:
„Otborgun hefst í dag, fjórar
krónur á tunnu.
Einkasalan.“
Áður hefir verið borgað út á
sildina 5 krónur á tunnu, auk and-
virðis tunna, salts og alls kostn-
aðar.
/ Barnaskólinn nýi.
Vatnsleiðslurnar í ólagi.
600 skölaskyld börn hafa enga
kens u fengið í haust.
f -
Nú eru liðnar nærri 5 vikur af
skólatímanum, en enn þá bíða
600 börn eftir því að fá skóla-
vist. Nýi barnaskólinn átti að
vera svo langt kominn í haust,
að hægt væri að taka 7 kenslu-
stofur þar, auk kennarastofu, tii
notkunar 1. október. Þegar 1.
október kom var engin stofan til,
en gert ráð fyrir, að um htiðjan
mánuðinn gæti kensla byrjað þar.
Um miðjan október var svo sagt,
að 1. nóvember yrði alt í lagi.
Nú er 1. nóvember liðinn og ekki
er kenslan byrjuð enn þá.
Um 600 börn í austurbænum
hafa enga kenslu fengið það, sem
af er skólatímanum. Kenslustofur
þær, sem fengnar hafa verið utan
skólans undanfarna vetur, voru
ekki teknar á leigu í haust. Bæj-
arstjórnin hefir beinlínis svikist
undan þeirri skyldu sinni að sjá
börnum á skólaskyldualdri fyrir
kenslu. Hefir þetta að vonum
vakið geysimikla gremju í bæn-
um. Daglega berast fyrirspurnir
um, hvað skólabyggingunni líði,
hvenær kensla muni byrja, hvort
tilætlunin sé að neyða fólk til
þess að kaupa dýra kenslu handa
börnum sínum, sem bærinn er
skyldugur til að láta í té ó-
keypis.
Ýmsar sögur ganga um, hvað
valda muni þessum feikna-drætti
á því að ganga frá kenslustofun-
um i barnáskölanum nýja. Ein
er sú: að gleymst hafi ad leggja
vatnsleidslur um húsid, svo ad
ómögulegt sé að nota salernin.
Þetta er næsta lygileg saga.
Alþýðublaðið snéri sér til
skólastjóra barnaskólans í gær
og spurði, hvað ylli drættinum
og hvenær kensla myndi byrja
í nýja barnaskólanum.
Skólastjóri svaraði því til, að
hann byggist við, að kallað yrði í
börnin um næstu helgi og að
kensla myndi geta byrjað þar
upp úr helginni. Verður þrísett í
stofurnar, svo að deildirnar verða
20 og um 30 börn í hverri.
Ekki kvað skólastjóri það rétt,
að gleymst hefði að leggja vatns-
leiðslur um skólahúsið, en hitis
vegar iátaði hann, að leiðslurnar
vœru í einhverju ólagi, svo að
ekki fengist vatn í salernin, en
bjóst við, að það myndi verða
komið í lag um helgina.
Trassaskapur og seinlæti borg-
arstjóra í þessum efnum er óaf-
sakanlegt með öllu. Honum bar
að hafa eftirlit með því, að skól-
inn yrði svo langt kominn, að
kensla gæti byrjao þar 1. október,
eins og ráð var fyrir gert. Með
hirðuleysi sínu og eftirlátssemi
við þá, sem tekið hafa í „akkorð"
að ganga frá skólanum, hefir
hann svift um 600 börn kenslu
í fullar 5 vikur. — Ekki getur
hann afsakað sig með því, að
bæjarstjórn hafi ekki heimilað
nægilegt fé, því að samkvæmt
reikningsyfirliti bæjarins, sem
borgarstjóri hefir samið 30. sept-
ember, hefir þá að eins verið
búið að eyða 130—140 þús. krón-
um af þeim 400 þús., sem á á-
ætluninni voru lagðar til skóla-
byggingarinnar.
En Knútur er jafnan sjálfum
líkur. Og hann vill nú hafa
þetta svona.
Leikfélag stúdenta.
Mrekkip Seapins,
Leikrit í 3 þáttum eftir Moliére.
________________
Leikfélag stúdenta hóf starf-
semi sína með „Hrekkjum Sca-
pins“ í fyrra kvöld. Allir að-
göngumiðar voru uppseldir kl.
3 á sunnudaginn og hundruð
manna urðu frá að hverfa. Næsta
leiksýning verður annað kvöld og
hefir nú þegar mikill fjöldi að-
göngumiða selst.
„Hrekkir Scapins“ eftir Moli-
ére er bráðskemtilegur óg mein-
fyndinn leikur. Sjá fáir aðra hlið
á leikritinu en þá „komisku", og
ér það að vonum, því að senn
eru liðnar þrjár aldir síðan leik-
ritið var samið. „Hrekkir Sca-
pins“ er hvöss ádeila gegn hinni
Igömlu frönsku yfirstétt. Hún er
afhjúpuð miskunnarlaust og sýnd
ínakin í allri sinni andlegu eymd;
skýrt er frá hroka hennar og fé-
girnd, fáfræði hennar og trú-
girni. Hrekkjalómurinn Scapin, ó-
breyttur þjónn heldrimannssonar,
leikur sér að broddborgurunum,
,eins og köttur að mús. Scapin
cr gáfaður og ófyrirleitinn, gáska-
fullur og glettinn.
Haraldur Björnsson hefir verið
leiöbeinandi stúdenta og hefir
honum tekist starf sitt prýðilega.
Or þessum viðvaningum, sem
aldrei hafa komið á leiksvið fyr,
að fáum undanteknum, hefir hon-
um tekist að gera allsæmilega
leikendur. Að vísu er þeim að
ýmsu ábótavant, en þegar litið er
á allar aðstæður er árangurinn
undraverður.
Haraldur leikur sjálfur Scapin.
Leikur hans er afbragð. Hann er
snar í snúningum, fjörugur eins
•og vera ber, málsnjall og mikil-
menskulegur á stundum, en ves-
aldarlegur og skríðandi þegar
það á við. Háð hans er ósvikið
og hrekkir hans smellnir. Árni
Guðmundsson og Lárus Sigur-
björnsson leika tvo heldri menn.
Leysa þeir báðir hlutverk sín vel
af hendi, sérstaklega þó Lárus.
Guðlaugur Guðmundsson og Örn
Ingólfsson leika tvo unga menn.
Leikur Guðlaugur allvel, en örn
miður. Er það sérstaklega fram-
sögn hans, er hann pinir Scapin
á kné, sem er ábótavant. Bjarnj
Pálsson leikur þjón. Er fram-
sögn hans slæm á köflum, en
vonandi lagast það. Annars hefir
Bjarni ótvíræða leikarahæfileika.
Helga Bjarnason og Lisbet Zim-
sen leika tvær ungar stúlkur, en
Petrína Jakobson leikur gamla
fóstru.
Viðleitni stúdentanna er virð-
ingarverð og árangurinn af starfi
þeirra svo góður, að þeir mega
vel við una. Fullvíst er, að
„Hrekkir Scapins" verða sýndir
mörg kvöld fyrir fullu húsi.
Áfram, ungu menn!
V.
Sjómaðor týnist í Grimsby.
Þegar togarinn „Belgaum“ var
í Grimsby síðast vildi það til,
að einn hásetinn, Jón Þórður
Sveinsson kom ekki til skips, er
skipið ætlaði að fara, og fór það
við svo búið, — Nokkuð hefir
verið leitað að Þórði, en sú leit
hefir engan árangur borið enn.
Þórður var einn af ákveðnustu
félögum Sjómannafélagsins. Hann
var kvæntur og átti tvö börn,
Hann var kunnur fyrir að vera
hið mesta karlmenni að burðum.
Víihjálmnr Stefánsson,
landkönnuðurinn frægi, hefir
skrifað Búnaðarfélagi Islands nú
fyrir skömmu. Voru í bréfi hans
ýmsar ráðleggingar um meðferð
sauðnautanna, og varaði hann
þar mjög sterklega við því að
láta þau vera með húsdýrum,
vegna sýkingarhættu. Því mið-
ur hefir bréf þetta komið of seint,
því að nú eru kálfarnir allir
dauðir nema einn. — En söm er
gerð þessa fræga landa vors fyr-
ir því.
Franska stjórnin mynduð
Brland er utanrikismálaráð-
herra.
FB., 5. nóv.
Frá París er símað: Þessir
menn eiga sæti í Tardieu-stjórn-
inni:
Tardieu, stjómarforseti, Bri-
and, utanríkismálaráðberra, Hu-
bert, dómsmálaráðherra, Cheron,
fjármálaráðherra, Maginot, her-
málaráðherra, Leygues, flota-
málaráðherra, Hennessey, land-
búnaðarmálaráðherra, Peitre, ný-
lendumálaráðherra, Marraud,
kenslumálaráðherra, Gallet, eftir-
launamálaráðherra, Loucheur, at-
vinnumálaráðherra, Pernot, sam-
göngumálaráðherra, Germain
Martin, póstmálaráðherra, Eynac,
flugmálaráðherra, Rollin, sigl-
ingamálaráðherra. Tardieu bauð
„radikala" flokknum sex ráð-
herrasæti, en tilboðinu var hafn-
að. Tardieustjórnin er miðflokka-
stjórn, sem hallast að hægri
flokkunum. Hún er aðallega
mynduð með þátttöku sömu
flokka, er tóku þátt í siðustu Po-
incaréstjórninni. Miðflokkarnir
hafa flest sæti í stjórninni.
Hægrimenn hafa þar og sæti.
Þingfylgi hinnar nýju stjóm-
ar virðist ekki örugt. Vafa-
laust verður erfitt að samrima
óskir hægrimanna og sáttastefnu
Briands. Auk þess má búast við
mótspyrnu gegn stjórninni frá
jafnaðarmönnum og „radikala"'
flokknum. Stjórninni er samt
tæplega hætta búin fyrr en fjár-
lögin em komin í gegn um þing-
ið, en búist er við, að þau verði
afgreidd um áramótin.
Erl©wd simskeytfo
, F.B. 5. nóv.
Eldfjall gýs.
Fjöldi manna ferst.
Frá Guatemala í Mið-Ameriku
er simað: Eldfjallið Santa Maria
gýs. íbúarnir í nágrénninu flýja.
Miklar landspildur eru þaktar
hrauni. Alt er gereyðilagt á stórum
svæðum. Gizkað er á, að um 300
manna hafi farist.
Khöfn. F.B. 5. nóv.
Habibullah liflátinn.
Frá KabuJ er símað: Habibullah
og 11 fylgismenn hans hafa verið
skotnir samkvæmt skipun Nadir
khans fnýja konungsins i Afghan-
istanj,
Mermingarmál.
Það eykur mönnum ánægju og
birtu að sjá fögur listaverk, enda
þótt fledtum sé eins farið og mér
að hafa ekki „stuhdað" söfn né
lesið vísindalegar útskýringar á
málaralist. Ef til vill kemst máð^
ur nálægt tindinum, sem veitir
sýn inn yfir hið fyrirheitna land
listarinnar — en þeirri tilfinningu
t