Alþýðublaðið - 05.07.1920, Blaðsíða 2

3
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Aígreiðsla
foiaðsins er í Aiþýðuhúsinu við
Ingólfsstræti og Hverfisgötu.
Sími
Auglýsingum sé skilað þangað
eða í Gutenberg í síðasta lagi ki.
10, þann dag, sem þær eiga að
koma í blaðið.
Dollaragengið hefir átt nokkurn
þátt í því, einnig hafa farmgjöld
stigið og vinnulaun og annar
kostnaður hér vaxið, en aðalþátt-
urinn er þó verðhækkun á olíunni
1 Bandaríkjunum. Innflutningsgjald
á steinolíu er i x/4 °/o (eða tæpl.
2 kr. á tunnu) og svo verður
einnig að athuga það f þessu
samxandi, að vér höfum orðið
sökum peningakreppunnar, að taka
vöruna að láni í Ameríku, og
kostnaður fallið á hana sökum
þess.
Er það rétt hjá Morgunblaðinu
að Hið íslenzka steinolíufélag hafi
fengið einkasöluleyfi á steinolíu
hjá landstjórninni ?
Nei, það er aigerlega tilhæfu-
laust. Slíkt hefir aldrei komið til
orða og furðar oss stórlega á um-
inælum Mgbl. um steinolfuverðið
og einkasöluna.
Er útlit á að verð kunni að lækka?
Um það verður ekkert sagt með
vissu. Ef dollarinn lækkar og
olfan hækkar ekki meira f verði
i Bandaríkjunum, lækkar olían
auðvitað. Einnig gæti það hugs-
ast ef farmgjald lækkaði.
Eskildsen framkv.stjóri segir í
viðtalinu hér að ofan að verð-
hækkunin stafi af ýmsum orsök-
um, sem þar eru taldar, m. a. af
þvf að olíufélagið hafi orðið að
taka olfuna að láni í Amerfku.
Vera má að af því stafi nokkur
kostnaður, en það tap getur auð-
veldlega snúist upp í stórgróða
ef félagið t. d. greiddi ekki skuld-
ina fyrr en dollarinn féll; og það
er ekki ósennilegt að félagið ein-
mitt sjái sér því hagsvon í að fá
olíuna að láni. Vér viljum að
engu rengja að óreyndu frásögn
Eskildsens fr.kv.stjóra um orsak-
irnar til verðhækkunarinnar en
skulum þó í þessu sambandi
fcenda á það að félagi, sem er
jafn einvaldt og steinolíufélagið
er um olíuna, er innanhandar að
hækka verðið hvenær sem því
sýnist án þess að orsakir þurfi að
vera til, því olían selst hér í
lengstu Iög, vér þurfum hennar
við, hvað sem hún kostar.
Með undanfarandi viðtali hefir
verið sannað að Mgbl. fór með
fjarstæðu eina viðvíkjandi verðinu
á olfunni og innflutningsmagninu.
(Árið 1915 voru flutt inn tæpl. 30
þús. föt en 1919 rúml. 35 þús.
og sennilega minna í ár. Sjá því
allir hvort innflutningur hefur
margfaldast). (Frh.)
S1 átur íélagið.
Reykvíkingar vita vel hverjum
er um að kenna verzlunaraðferðir
Sláturfélags Suðurlands bæði gagn-
vart bæjarmönnum og útlendum
kjötkaupmönnum. Það þarf ekki
lengur að benda á, hvernig þær
aðfarir hafa síðastliðið haust bakað
sunnlenzkum bændum stórtjóns og
þó jafnframt verið níðst á Reyk-
vfkingum með okurverði á kjötinu
eftir því sem frekast var unt. Áf
viðtali við fjölda bænda, sem eru
meðlimir Sláturfélagsins, vita menn
eínnig að það er enginn almennur
vilji félagsmanna sem stendur á
bak við þessar ráðstafanir. Félags-
menn eru yfirleitt andstæðir braski
með afurðirnar og unna vel Reyk-
vfkingum að fá kjöt sitt keypt
sama verði sem aðrir landsmenn
og útlendingar verða að greiða.
Sökin hvflir eingöngu á meirihluta
framkvæmdarstjórnar félagsins
sfðastliðið ár, þeim Birni Bjarna-
syni, Grafarholti og Boga Þórðar-
syni, Lágafelli og þröngsýnum
okrarahugsunarhætti þeirra. Allir
höfðu búist við að þessum mönn-
um yrði sparkað úr stjórn félags-
ins nú á aðalfundi, að makleg-
leikum.
Aðalfundur Sláturfélagsins var
haldinn 24.—28. f. m. og fram-
kvæmdarstjórnin öll endurkosin.
Situr hún því enn við völdin í
félaginu með þessa traustsyfirlýs-
ingu að bakhjalii. Það er tilgangs-
lítið að benda á, að þessir menn
hafi að eins vegna sinnuleysis og
samtakaleysis félagsmanna getað
borað sér að, með fylgi örfárra
fulltrúa úr sýslunum, í rauninni í
óþökk alls þorra félagsmanna.
Aðalatriði er að á hausti kom-
anda eiga ekki einungis sunnlenzldr
bændur vofandi yfir höfði sér
samskonar brask með kjötið sem
í fyrrahaust reyndist þeim og öll-
um landslýð til stórtjóns, heldur
mega Reykvíkingar enn einu siani
í dýrtíðinni búast við hinum
þyngstu búsyfjum af hálfu Slátur-
félagsins og greiða fyrir kjöt þess
miklu hærra verð en aðrir lands-
menn.
Gagnvart þessari hættu er hægt
að beita tvenskonar vörn, íhlutun
landsstjórnarinnar eða frjálsum
samtökum. Menn skyldu halda að
augu landsstjórnarinnar hefðu nú
Ioks lokist upp fyrir því, hve
skaðvænleg er fyrir land og Iýð
sú stjórn á Sláturfélaginu, og
mundi því taka i taumana nú,
Það mætti gera með samningi
við félagið, en ef samningnum
yrði hafnað af þess hálfu, ætti að
setja hámarksverð á kjöt innan-
lands, söluskyidu á nægilegu kjötr
til neyzlu hérlendis og sölueftirlit
með útfluttu kjöti. Samband ísl.
samvinnufélaga, sem annast söhr-
mestalls kjöts í landinu, nema
Sláturfélagskjötsins, hefir sýnt og'
sannað hvað eftir annað, að það
fer eftir heilbrigðari og sanngjarn™
ari verzlunarreglum heldur en,
Sláturfélagið, og gagnvart Sam-
bandinu mundu slíkar stjórnarráð-
stafanir ónauðsynlegar, enda,
mundu ekki koma við það, þó
að jafnt væri látið ganga yfir
bæði félögin. Slfkar dýrtíðarráð-
stafanir mundu mælast vel fyrir
hjá öllum aimenningi til lands og;
sjávar.
Því miður mun ekki vera hægt
að treysta því að landsstjórnirt
geri þesskonar dýrtíðarráðstafanir,
en þá verða Reykvíkingar að taka.
til sinna eigin ráða með frjálsum
samtökum og setja hart á móti
hörðu. Þau samtök ættu að vera
á þá leið, að hver og einn Reyk-
víkingar reyndi í tíma af fremsta.
megni að afla sér kjöts frá öðr-
um en Sláturfélagi Suðurlands, og
ekki kaupa hjá því nema það
byði mun betri kjör en allir aðrir.
Sú leið er ugglaus, neyðir félagið
til að taka tillit til annara en
nokkura okrara innan félags, sýnir
þvf að þeir sem brjóta hvað eftir
annað gegn hagsmunum almenn-
ings verða að lokum vargar i véum.
Reykvfkingar láta ekki bjóða
scr alt.
Héðinn Valdimarsson.