Morgunblaðið - 15.03.1960, Blaðsíða 19

Þriðjudagur 15. marz 1960
MORGUNBLAÐIÐ
19
Frum-
herji V
UM hádegi sl. föstudag skutu
Bandaríkjamenn á loft nýjum
gerfihnetti, sem ætlað var a'ð
komast á braut umhverfis
sólu. Þriggja "þrcpa eldflaug
af gerðinni Thor Able var not
uð til að koma hnettinum á
loft og á myndinni nér til
hægri sézt eldflaugin í flugi
á Canaveral höfða í Florida.
160 sekúndum eftir flugtak
hætti fyrsta þrepið að starfa
og 100 sekúndum seinna hætti
annað þrepið. En 23 mínútum
eftir flugtak losnaði gerfi-
hnötturinn við eldflaugina og
hélt einn áfram ferðinni.
Um miðjan dag á mánudag
var gerfihnötturinn, sem ne/n
ist Frumherji V., kominn um
800,000 km. vegalengd frá
jörðinni. Frumherji V. er bú-
inn tveim senditækjum og er
annað þeirra fimm vatta send
ir, en hitt 150 vatta. Vísinda-
menn í Jodrell Bank rannsókn
arstöðinni í Bretlandi sendu
Frumherja V. merki á mánu-
dag, sem kom minna sendi-
tækinu aftur á stað og heyrð
ust sendingar hnattarins
greinilega 30 míríútum seinna
Var senditækið þá látið hætta.
Verður þetta senditæki notað
meðan til þess heyrist, senni-
lega næstu tvær til þrjár vik-
ur, en síðan verður stærra
senditækið tekið í notkun.
Fær það orku sína frá sólinni.
Forstjóri Jodrell Bank rann-
sóknarstöðvarinnar, A. C. B.
Lovell prófessor, segir að ef
stærra senditækið verki þeg-
ar að því kemur, vonist hann
til að unnt verði áð fylgjast
með Frumherja V. um 50—100
Vilja brezkir sjó-
merm á ísl. skip?
I LAUGARDAGSBLAÐI Dagens Nyheder er frá því skýrt, sam-
kvæmt Reutersfrétt frá Grimsby, að Islendingar hafi tekið upp
nýstárlega sóknaraðferð í deilunni við brezka togara. Islendingar
hafi einfaldlega tekið upp á því að ráða brezka sjómenn á íslenzku
fiskiskipin. Muni fyrstu brezku sjómennirnir fara fljúgandi til ís-
lands einhvern daginn.
Ennfremur segir í fréttinni að
forstöðumaður ráðningarstofunn-
ar í Englandi, Witold Korsak
fyrrv. kapteinn 1 pólska hernum,
fullyrði að hann hafi fengið marg
ar umsóknir frá brezkum sjó-
mönnum, sem geti fengið 50
sterlingspund á mánuði auk afla-
verðlauna á íslenzku fiskiskipun-
um. Það sé meira en þeir vinni
sér fyrir á brezkum skipum.
Fjórir pólskir sjómenn komnir
Blaðið leitaði í gær upplýsinga
bæði hjá LlU og Bæjarútgerð-
ínni um það hvort brezkir sjó-
menn hefðu verið ráðnir til lands
ins, en ekki vissu forráðamenn
þessara fyrirtækja til að svo
væri.
Aítur á móti komu fjórir pólsk-
ir ílóltamenn, sem hafa verið
búsettir í London, með flugvél til
landsms á sunnudag, en þeir eru
ráðnir á Sæborgu fra Hafnar-
firði, sem nú er gerð út frá
V estmannaey j um.
milljón kílómetra leið.
Brezkir og bandarískir sér
fræðingar vinna sameiginlega
úr upplýsingum þeim er fást
frá Frumherja V., en þær
varða aðallega segulsvæði,
geislun sólarinnar og geim-
ryk.
Myndin sýnir Frum-
herja V., sem vegur 40,8 kg.,
Verður hann þriðja gerfiplá-
netan, sem gengur umhverfis
sólu, en hinar tvær eru Frum
herji IV., sem skotið var á
loft 3. marz 1959 og „Lunik“,
sem er rússneskur. Hinsvegar
ganga nú sjö gerfihnettir um-
hverfis jörðu, sex bandarískir
og „Sputnik III.“ frá Sovét-
ríkjunum.
Danir vilja 72 mílur
' Kaupmannahöfn, llf. marz.
Einkaskeytí til Mbl.
DANSKA stjórnarblaðið
Aktuelt birtir í dag grein eft-
ir Jens Otto Krag, utanríkis-
ráðherra, um gang landhelgis
málanna og afstöðu Danmerk
ur gagnvart þeim. í lok grein-
arinnar segir Krag:
Fiskveiðarnar hafa sömu þýð-
ingu fyrir bæði Færeyjar og
Grænland og þær hafa fyrir ís-
land. Hafa þessi landsvæði fyrir
löngu farið fram á 12 milna fisk-
veiðilögsögu, þar sem fiskveiðar
eru aðalatvinnuvegur íbúanna
hafa þeir lögmætan rétt á vernd-
un. Ég efast ekki um að önnur
lönd skilji að þetta sjónarmið
hlýtur að ráða stefnu Danmerk-
ur. Áríðandi er að samkomulag
náist á Genfarráðstefnunni, sem
hefst á fimmtudaginn, því ef það
verður ekkí, mun líða langur
tími áður en nýjar tilraunir verða
gerðar til samninga. Þetta þýddi
Friðrik teflir
fjöltefli í kvöld
í KVÖLD kl. 8 teflir Friðrik Ól-
afsson, stórmeistari, fjöltefli við
unglinga í Fram-heimilinu — á
vegum Æskulýðsráðs Reykjavík-
ur og Taflfélags Reykjavíkur. Er
þetta liður í samstarfi þessara
aðila, sem staðið hefur undan-
farið, um skákkennslu og tafl-
klúbba. Hefur Æskulýðsráð
skipulagt taflklúbba fyrir ungl-
inga, en félagsmenn Taflfélags-
ins hafa annazt kennsluna að
rr.estu.
Öllum unglingum er heimil
þátttaka í fjölteflinu í kvöld, eft-
ir því sem húsrúm og aðrar að-
stæður leyfa.
það að óbreytt ástand ríkti áfram
með réttaróvissu og deilum. Þá
mun viðleitni til frekari útfærslu
landhelginnar efalaust þróast hjá
ýmsum löndum, og eftir því sem
þetta óvissutímabil verður lengra
þeim mun minni verða áhrif
gildandi réttarreglna á hafinu.
Sex plús sex
Danir munu aftur bera fram
tillögu sína um sex mílna land-
helgi fyrir alla, að því viðbættu
að þau lönd sem eru sérstaklega
háð fiskveiðum, fái að auki sex
mílna fiskveiðilögsögu.
Við viðurkennum að þessi til-
laga hefur sínar veiku hliðar.
Það getur orðið erfitt að ákveða
nákvæmlega hvaða lönd uppfylli
skilyiði til að öðlast sex mílna
lögsögu, þannig að ekki valdi deil
um. Við megum ekki loka aug-
unum fyrir því að réttlát lausn
verður, ef hún á að fá stuðning
tiiskilins meirihluta fulltrúanna
á ráðstefnunni, að byggjast á við-
urkenningu í grundvallaratriðum
á 12 mílna fiskveiðilögsögu, en
taka jafnframt tillit til þeirra
ríkja, sem stunda víðtækar fisk-
veiðar fjarri eigin ströndum en
nálægt ströndum annarra.
Varla eru öll Norðurlöndin
sammála um þessa skoðun. En
á fundi, sem haldinn verður áð-
ur en Genfarráðstefnan hefst,
verður samt reynt að koma á
einhverri samvinnu Norðurland-
Bretar slaka til — og þó
Samkvæmt fréttum frá Lond-
on, munu fulltrúar Breta á ráð-
stefnunni bera fram tillögu um
að landhelgin verði sex mílur og
að þar við bætist sex mílna fisk-
veiðilögsaga. En brezku fulltrú-
arnir munu jafnframt krefjast
þess að ákveðnar fiskveiðiþjóðir
hafi sögulegan rétt til veiða inn-
an fiskveiðilögsagnarsvæðisins!
Mafsvein
vantar strax á þorskanetabát frá Hafnar-
firði. Uppl. í síma 50165.
Við hjónin, þökkum af hjarta öllum vinum og vanda-
mönnum, nær og fjær, sem auðsýndu okkur hlýhug og
vinsemd í tilefni gullbrúðkaups okkar 12. þ.m. og heiðr-
uðu okkur með stórgjöfum, fögrum blómum, símskeytum,
kveðjum og kvæðum og gerðu okkur þennan hátíðisdag
ógleymanlegan. — Guð blessi ykkur öll.
Guðrún og Sigurður E. Hlíðar.
Maðurinn minn og faðir
ALFBEÐ H. SIGURÐSSON
Njálsgötu 32B,
lézt í sjúkrahúsi Hvíta Bandsins sunnud. 13. marz.
Ásta Ólafsdóttir, Jóhann Alfreðsson.
Maðurinn minn, faðir okkar og afi
JÖHANN HJALTASON
vélstjóri,
lézt sunnudaginn 13. marz 1960.
Guðný Guðjónsdóttir, börn og barnabörn.
Hér með tilkynnist að bróðir okkar
HALLGBlMUR EYJÓLFSSON
Grímsstöðum, Breiðdalsvík.
andaðist 11. þessa mánaðar.
Halldóra Eyjólfsdóttir, Ólafía Eyjólfsdóttir.
Móðursystir mín
REGINA JÓNSDÖTTIR
andaðist á Landakotsspítala 13. marz.
Fyrir hönd ættingja:
Jóna Ólafsdóttir, Haraldur Hjálmarsson
Eiginmaður minn og faðir okkar
DAVlÐ JÓHANNESSON.
fyrrverandi póst- og símstjóri,
verður jarðsunginn frá Fossvpgskirkju, miðvikudaginn
16. marz kl. 14,00. Blóm afbeðin.
Sigrún Ámadóttir,
Haukur, Baldur og Bolli Davíðssynir.
Jarðarför konunnar minnar og móður
AÐAI.BJARGAR SIGFÚSDÓTTUR
Garðastræti 49,
fer fram frá Dómkirkjunni fimmtudaginn 17. þ.m.
kl. 2 e.h. Athöfninni í kirkjunni verður útvarpað.
Sigurður Sveinbjörnsson, Sigfús Sigurðsson.
Jarðarför mannsins míns,
ASGRlMS eyþórssonar
fyrrverandi kaupmanns,
fer fram frá Dómkirkjunni, miðvikudaginn 16. marz,
n.k. kl. 2 e.h. og hefst með húskveðju að Elli og hjúkrun-
arheimilinu Grund kl. 1.
Soffía Þórðardóttir
Þökkum innilega hlýhug og vinarkveðjur við fráfall
og útför •
HALLDÖRS TRYGGVASONAR
frá Miðdal.
Vandamenn.
Alúðar þakkir fyrir auðsýnda samúð og hluttekningu
vegna andláts og jarðarfarar
UNU JÓNSDÓTTUR
skáldkonu, Sólbrekku, Vestmannaeyjum
Guðmundur Guðlaugsson.