Morgunblaðið - 26.03.1960, Blaðsíða 2
2
MORGVTS BLAÐIÐ
Laugardagur 26. marz 1960
Berum klœði
á vopnin
DEILUR ÞÆR, scm að undan-
förnu hafa risið í tónlistarmál-
um hér í bæ, bera orðið á sér
þann blæ, að til vansæmdar
og vanvirðu horfir.
Látum liggja á milli hluta
hversu djúpstæð rök kunni að
vera fyrir deilum þessum.
Hins vegar vonast ég þó til,
að enginn dragi í efa, að lista-
mönnum þjóðarinnar beri
skylda til að sýna það for-
dæmi, sem í öllu getur talizt
gott og fagurt og að þjóðin
þannig megi eigna sér þá,
sínum fylgissveini. Það sanna
og góða svíkur aldrei. Lifa í
anda hinna miklu meistara:
að gjöra ei öðrum, það sem
maður ei vill að manni sjálfum
sé gjört, og alltaf að hafa það
fyrir reglu að launa illt með
góðu. Gcrast auðmjúkur, „lít-
illátur, Ijúfur kátur“.
Sé allt þetta haft í huga,
þó erfitt sé að framfylgja því
út í æsar, mun okkur öllum
vel farnast. Ég álít að betra
framlag listinni í landinu til
framþróunar muni íslenzkir
ekki geta gefið
elska þá og virða og þroskast listamenn
af verkunv þeirra. þjóð sinni.
Af framanrituðu vil ég því Stormana mun lægja. Það
leggja til og benda þeim á, sem mun skapast friður og vellíð-
hér eiga hlut að máli að bera an í sálarlífinu og ást til alls
nú klæði á vopnin og sættast sem lifir. Ávöxturinn verður
heilum sáttum. Láta fortíðina tvímælalaust: Góð verk og
eiga sig og rækta með sér gróska í tónlistarlífi þjóðar-
fagrar hugsanir hver til ann- innar.
ars. Byrja nýtt líf frá deginum Reykjavík, 25. marz 1960.
í dag og gera kærleikann að Skúli Halldórsson.
Þór til Eyja á 40 ára af-
mæli björgunarfélagsins
í DAG eru liðin 40 ár frá því
að fyrsta björgunarskipið, sem
íslendingar eignuðust — og sem
síðar varð fyrsta varðskip land?-
manna — kom til hafnar í Vest-
mannaeyjum, og var það Þór,
sem Björgunarfélag Vestmanna-
eyja hf. keypti úti í .Danmörku.
Er afmælis þessa merka atburðar
minnzt í grein í blaðinu og Les-
bók, sem fylgir blaðinu í dag.
í gærdag bauð forstjóri Land-
helgisgæzlunnar nokkrum gest-
um til kaffidrykkju í birgðastöð
Landhelgisgæzlunnar í gamla
„Farsóttarhúsinu“ vestur við
Selsvör. Við það tækifæri skýrði
Pétur frá því, að Landhelgisgæzl-
an hefði boðið nokkrum þeim
mönnum er einkum komu við
sögu gamla Þórs, til Vestmanna-
eyja í dag og sigla þeir með varð
skipinu Þór, sem er þriðja sikpið,
sem ber það nafn. Meðal þeirra
verða þeir Jóhann Þ. Jósefsson
fyrv. alþingsmaður Vestmanna-
eyinga og Karl Einarsson fyrrum
bæjarfógeti og þingmaður þeirra.
Voru þeir meðal þeirra Vest-
mannaeyinga, er hrundu Björg-
unarfélaginu af stað og stóðu fyr-
ir kaupunum. Einnig verða með i
förinni þeir Jóhann P. Jónasson
fyrrum skipherra á gamla Þór
og Guðbjartur Ólafsson forseti
SVFÍ.
Við þetta tækifæri sýndi Pét-
ur Sigurðsson líkan, sem Land-
helgisgæzlan hefur látið gera af
Þór. Er það forkunnar vel gert
og smíðaði það Sigurður Jónsson
módelsmiður hjá Landssmiðj-
unni.
Forstjóri Landhelgisgæzlunnar
sagði, að er Þór hafi komið til
landsins, hafi íslendingar í raun
inni tekið í sinar hendur land-
helgisgæzluna við strendur lands
ins, sem staðið hefur óslitið
Meðan setið var yfir rjúkandi
kaffi, rifjuðu hinir gömlu forvíg
ismenn Vestmannaeyinga upp
ýmis atvik frá því er Þór var upp
á si'tt bezta. Jóhann Þ. Jósefsson
spurði t. d. Jóhann skipherra:
Hvað voru eiginlega margir á
skipinu, þegar farið var með
Austfirðingana? — Um 180 sagði
Jóhann, — og hér skaut Þórarinn
Björnsson skipherra því inn, að
það hefðu verið 185. — Ég var
þá á skipinu, bætti Þórarinn við.
Jóhann sagði frá því hlæjandi
að gamli Þór hefði gengið mest
9 mílur. Þau urðu örlög hans að
um jólin 1929, er hann var á sigl-
ingu með embættismenn norður
í Húnaflóa, strandaði hann og þar
bar hann beinin. — Og ekkert
manntjón varð, skaut forseti
I
Norsk listvefnadarsýning
Þjóðminjasafninu
í GÆR var blaðamönnum og
fleiri gestum boðið að skoða
listvefnaðarsýningu Statens
Kvinnelige Industriskole í
Osló, sem hingað er komin í
boði Þjóðminjasafnsins. —
Kristján Eldjárn, þjóðminja-
vörður, ávarpaði gesti og
kynnti Helen Engelstad,
skólastjóra ofannefnds skóla,
en hún er hingað komin með
sýningu þessa og hefur sett
hana upp.
Þtssu næst ávarpaði frú Eng-
elstad gestina, en þeirra á meðal
voru norsku sendiherrahjónm,
Börde og frú. Skýrði hún sýn-
inguna og sagði hvernig sýning-
armunirnir væru til komnir og
úr hverju þeir væru unnir. —
Byrjaði hún á sýningarmunum
barna, sem kennt er að vinna
ýmis konar muni.
Vínna sjúkra.
Þessu næst sýndi hún muni
bæði örkumla sjúklinga og geð-
Fœreyingar á Siglu-
fjarðartogarana
SIGLUFIRÐI, 25. marz. — Tog-
arinn Hafliði kom úr Færeyja-
för um þrjú leytið í nótt. Með
honum voru 25 Færeyingar, sem
ráðnir eru á bæjartogarana og
m.b. Ingvar, sem leggur upp á
Sauðárkróki. — Togarinn Hafliði
hafði legið bundinn við bryggju
um mánaðartíma vegna mann-
eklu, og fór undir eins út á veið-
ar, eftir að hafa skilað á land
Færeyingum á Elliða og Ingvari.
f dag er unninn 200 tonna afli
togarans Elliða og á morgun er
búist við togbátnum Braga og
SVFÍ inn í. Margréti eftir helgina.'
Z' NA 15 hnúhr S V 50 hnútar X Snjóiotno > Odi \7 Siúrir IC Þrumur W/.:íí KuktaM Hiftshíl H Ha» L L<*i»
■ "“i—tt: r 2^ y- j
Siglfirðingar
sigla á sæluvikuna
n
FLÓABÁTURINN Drangur mun
í dag snúa við á Dalvík, í stað
þess að halda áfram inn Eyja
fjörð til Akureyrar samkvæmt
áætluninni, og er tilgangurinn að
flytja Siglfirðinga á sæluvikuna
á Sauðárkróki. En Siglfirðingar
komast ekki landleiðina tii Sauð-
árkróks.
Mun Drangur svo bíða eftir
Siglfirðingunum meðan þeir
skemmta sér á sæluvikunni, og
flytja þá til baka heim eftir
helgina.
Þessa dagana er því góð at-
vinna í frystihúsinu, en hefur
verið fremur stopul í vetur. Hrað
frystihúsið ísafold gerir út einn
línubát, Baldvin, en afli línubáta
er mun tregari en togbáta.
Fjöldi togbáta veiðir nú fyrir
Norðurlandi þ. a. m. togarar úr
Faxaflóahöfnum og er það nýtt
á seinni árum. Telja sjómenn ör-
uggt að fiskmagn fyrir Norður-
landi fari nú vaxandi ár frá ári.
sjúklinga. Þá skýrði frúin frá þvl
hvernig heimaunnin ull er með-
höndluð í Noregi, en listmunir
þeir, sem á sýningunni eru, eru
fyrst og fremst unnir úr ull af
hinu gama norska fjárkyni, sem
nú er fremur fátt af þar í landi.
Ull þessi er sams kyns og ullin
af íslenzka fénu, en að dómi frú-
arinnar hin bezta til alls kyns
listvefnaðar. Þá sýndi frúin ofna
og saumaða hluti, efni, prjónle3
og dúka, auk fagurra listmuna
ofinna, svo sem hökla og fleiri
muna kirkjulegs eðlis.
íslenzk vinna.
Meðal muna, sem á sýningunni
eru, er teppi ofið af Vigdísi
Kristjánsdóttur, og er það gert,
eins og allir aðrir munir á sý:i-
ingunni, í fyrrnefndum skóla. —
Allir munirnir, sem á sýningunni
eru, eru „frumsamdir" af nem-
endum skólans, sem sjálfir skapa
verkið frá upphafi, teikna það
að vinna að öllu leyti.
Frú Engelstad mun næstkom-
andi fimmtudag flytja erindi um
gamlan norskan listvefnað og
hefst hann kl. 8,30 í Háskólan-
um.
Sýning sú, sem að framan
greinir verður opnuð almenningi
kl. 18 í dag og mun verða opin
til 12. apríl daglega frá kl. 13
—22 e. h.
í DAG er hlýjast í Valenciu á ingnum hér suðvestan lands í
írlandi, 14 stig, en kaldast í nótt.
Goose Bay um 20 stiga frost. Veðurhorfur kl. 22 í gærkvöldi
f sjálfri New York er 4 stiga SV-mið: allhvass, eða hvass
frost. Er því mikill munur á SA í nótt, en lygnir síðdegis
veðurlagi ' austan og vestan á morgun, dálítil rigning. Suð-
Atlantshafs. vesturland, Faxaflói og Faxa-
Hin stöðuga lægð við Suður- flóamið: SA-kaldi ©g síðar
Grænland, samfara háþrýsti-
svæði yfir Norðurlöndum er
eins konar vorboði hjá okkur,
enda er 8 stiga hiti i Reykja-
stinningskaldi, hlýtt og xir-
komulítið. Breiðafjörður, Vest
firðir, Breiðafjarðarmið og
Vestfjarðamið: SA-gola, skýj-
vík og er það einu stigi hlýrra að. Norðurland til Austfjarða
en í London og Kaupmanna- og miðin: Góðviðri. SA-land
höfn. Lítil hreyfing er nú á og SA-mið: Hægviðri í nótt,
Grænlandslægðinni, en samt en SAkaldi og skýjað á morg-
mun herða nokkuð á landsynn un. —
— 12 milur
Frh. af bls. 1.
strandríkin fái að ráða fiskveið-
um á heimamiðum sínum allt að
tólf mílum frá grunnlínum. —
Þessi staðreynd væri líka viður-
kennd í tillögum Bandaríkjanna
nema að þar væru viðurkennd
söguleg réttindi annarra þjóða
að stunda fiskveiðar allt að 6
mílum frá grunnlínum. Ómögu-
legt væri að fallast á þessa und-
anþágu í bandarísku tillögunum,
því í þeim fælist mikið misrétti.
Þegar slegið væri föstu sem al-
þjóðareglu að 12 mílna fiskveiði-
lögsaga skuli gilda almennt, brýt-
ur það gegn grundvallarreglu
Sameinuðu þjóðanna um jafn-
rétti ef einstakar þjóðir verða
að hlíta ágangi um alla eilífð.
Þegar við semjum lög, verða
þau að ganga jafnt yfir alla,“
sagði Drew. Hann taldi að ef
fjarlægar fiskveiðiþjóðir hefðu
hagsmuna að gæta við strendur
annars lands, yrðu þær að semja
við viðkomandi ríki.
Drew kveðst vera mótfallinn
víðri landhelgi, sem ógnaði frjáls
um siglingum, enda hefði hún
enga öryggisþýðingu.
Rúmenar vilja 12 mílur
Fulltrúi Filipseyja, Tolentino,
sagði þjóð sína gera tilkall til
alls hafsins milli eyjanna og að
ekki yrði hægt að láta það við-
gangast að erlend fiskiskip
stunduðu veiðar í Suluhafinu,
sem væri hjarta eyjanna.
Fulltrúar Spánar og Rúmeníu
fluttu langar og heldur leiðinleg-
ar ræður, og sagði spánski full-
trúinn meðan annars að Spánn
hefði ætíð aðhyllzt sex mílna
landhelgi og að nú sæju aðrar
þjóðir að skoðun Spánverja hafi
alltaf verið rétt. Hins vegar
kæmi ekki til greina frekari út-
víkkun landhelginnar, því Spánn
hefði frá ómunatíð sótt fisk til
annarra stranda. Fulltrúi Rúm-
eníu sagði að Rúmenar hefðu
fyrir tíu árum lýst sig fylgjandi
12 mílna landhelgi og væru þeir
það enn. Var allur rökstuðning-
ur hans mjög í anda Rússanna.
RÁÐSTEFNUNNI FRESTAÐ
Fulltrúar Persíu og Kúbu
ræddu nokkuð um dagskrána og
fannst ráðstefnan ganga heldur
seint. Formaður allsherjarnefnd-
arinnar varð fyrir svörum og
kvaðst álíta að mikill árangur
hefði náðst þar sem þegar væru
komnar fram fjórar tillögur, en
hét því að haldnir yrðu síðdegis-
fundir alla næstu viku auk morg-
unfunda. Hann sagði að hugsan-
legt væri að ráðstefnan gæti lok-
ið störfum um 14. april og að
atkvæðagieiðsla um framkomnar
tillögur færi fram 6.—8. apríl.
Næsti fundur ráðstefnunnar
verður ekki fyrr en á þriðjudag,
því að á mánudag er Rama-
dan helgidagur Múhameðstrúar-
manna síðasti dagur í mánaðar-
föstu þeirra.
Henrik Sv. Björnsson ráðuneyt
isstjóri er væntanlegur til Genf-
ar á þriðjudaginn og er þá öll
íslenzka nefndin mætt til ráð-
stefnunnar. — Þ. Th.