Morgunblaðið - 27.03.1960, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 27. marz 1960
,Vöttur’ sleginn
Hafnarfiröi
t GÆRDAG var togarinn
Vöttur, eign Austfjarðarút-
gerðarinnar, seldur á uppboði
hér í Reykjavíkurhöfn. Var
hann sleginn Bæjarútgerð
Hcifnarfjarðar.
Klukkan var stundvíslega hálf
þrjú er borgarfógetinn Kristján
Kristjánsson „setti“ uppboðið
með því að greina frá uppboðs-
skilmálum og öðru þar að lút-
andi. Ekki fór uppboðið fram í
skipinu sjálfu, olli því ófullkom-
inn landgangur yfir á bryggjuna,
en Vöttur liggur við Grandagarð.
Borgarfógeti stóð rétt hjá stig-
anum. Einn lögmannanna, sem
kominn var, heimtaði að ljósa-
vél Vattar sem var í gangi yrði
stöðvuð, vegna hávaða, en Borg-
arfógeta fannst slíkt ástæðu
laust.
Síðan bað borgarfógeti um boð
í skipið. — Eftir litla þögn kom
fyrsta boð. Það var 2,9 milljón
króna boð frá Landsbankanum,
sem Guðmundur Ólafs bauð í
nafni stofnlánadeildar. Þessu
boði var svarað samstundis: 3,5
milljónir. Það var boð frá Bæj-
arútgerð Hafnarfjarðar, en í
‘hennar hafni bauð Kristján Ei-
ríksson. Eftir litla þögn kom enn
nýtt boð. Fjórar milijónir með
kröfu um útlagningu, sem ófull-
nægðum veðhafa vegna ríkis-
sjóðs. Hér var kominn Sigurður
Ólason og bauð í nafni ríkissjóðs.
Nú vildi talsmaður Bæjarútgerð-
ar Hafnarfjarðar hækka boðið
um „litlar 50.000 krónur“. En
Kristján borgarfógeti aftók svo
lítið boð. Ekki minna en hundrað
þúsund krónur sagði hann. —
Svarið frá Bæjarútgerðinni var
4,1 milljón. — Sigurður Ölason
sem nú hafði kveikt í pípunni,
var ekkert að flýta sér. Horfði
á skipið og það var eins og hann
segði við sjálfan sig: Ég hækka
boðið: 4,2 milljón. Kristján Ei-
ríksson lét ekki standa á boði
sínu og svaraði um hæl: Fjórar
komma þrjár miiljónir.
Ég fer ekki hærra, sagði Sig-
urður. En borgarfógeti bjóst
líklega við boði frá honum og
bað hann hraða sér, það væri
ekki eftir neinu að bíða. Bað
menn bjóða í skipið. En Sigurð-
ur hafði sagt sitt síðasta orð ð
þessu uppboði. Þó flestir munu
hafa búizt við því að ríkissjóður
myndi láta slá sér skipið, þá vildi
Sigurður ekki fara hærra. Þá
komu ekki fleiri boð og einum
stundarfjórðungi eftir að uppboð-
ið hófst, var Bæjarútgerð Hafnar
fjarðar endanlega sleginn Vött-
ur fyrir 4,3 milljónir. Hafnar-
fjörður verður þriðji eigandi
skipsins. 1 fyrstu hét þessi tog-
ari, Keflvíkingur, eign Keflavík-
urbæjar, þá keyptu þrjú kaup-
tún á Austfjörðum togarann, er
Keflavíkufútgerðin gafst upp og
þá var togarinn skírður Vöttur.
Ekki getur Vöttur byrjað veið-
ar strax. Togarinn hefur ekki
haffærisskírteini og liggur nú fyr
ir að gera á skipinu 12 ára klöss-
un, sem kosta mun fleiri millj.
króna. Á Vetti munu hafa hvílt
alls um 8 milljónir króna, að því
er talið var af lögmönnum þeim,
sem viðstaddir voru uppboðíð.
— Macmillan
Frh. af bls. 1.
forsætisráðherrann kom með,
heitir Pegasus, og þegar hún
renndi sér að flugvallarhótelinu
var hún með fána brezka flug-
hersins blaktandi fyrir ofan
stjómklefann.
Bjarni Guðmundsson rabbaði
við forsætisráðherrann á leið-
inni inn í flugvallarhótelið og
snerist talið einkum um dr. Krist
inn Guðmundsson, fyrrum utan-
ríkisráðherra, nú sendiherra i
Lundúnum. Macmillan kvaðst
hafa hitt hann í Evrópuráðinu á
sínum tímá og spurði:
— Er hann ennþá sendiherra í
Lundúnum?
Blaðafulltrúinn brosti út í ann-
að munnvikið og svaraði:
— Jú, hann er enn sendiherra.
Þér hljótið að kannast við það,
því ha$n er nábúi drottningar
í Buckingham Gate.
— Jú, auðvitað svaraði forsæt-
isráðherra Breta, hann er mynd-
arlegur maður, dr. Kristinn, og
hressilegur í viðmóti.
Þegar inn í Flugvallarhótelið
kom, fór forsætisráðherrann að
tala um það, að hann hefði kom-
ið á slæmum tíma: — Geri ég
ykkur ekki ónæði með því að
koma á þessum tíma? spurði
hann.
Blaðafulltrúinn kvað það ekki
vera, en bauð Macmillan upp á
loft og sagði að þar biðu þeirra
félaga hressingar. Á leiðinni upp
stigann talaði Macmillan um að
hann hefði heyrt að ísland væri
ákaflega fagurt land, og sagði að
svo virtist úr lofti að sjá:
— Mér hefur verið sagt, sagði
hann, að íslenzk náttúrufegurð
sé ótrúlega mikil og jökultopp-
arnir stórkostlegir, þegar þá ber
við bláan himin.
— Það er rétt, sagði Bjarni
Guðmundsson, jöklarnir eru
mjög fallegir úr fjarlægð, en þeir
eru ekki eins fallegir, þegar
maður gengur á þá, þá eru þeir
svartir af óhreinindum.
Þá hætti forsætisráðherrann að
tala um íslenzka náttúrufegurð,
enda var hann og föruneyti hans
nú komið upp á loft í Flugvallar-
hótelinu og það var einhvers-
konar spenna í andrúmsloftinu
eins og allsstaðar þar sem blaða-
*\Jonnót d M
rctneót
SAMBAND ungra Sjálfstæðis-
manna og Þór, félag ungra
sjálfstæðismanna á Akranesi,
efna til vormóts í Hótel Akra
nesi í kvöld kl. 9.30.
Dagskrá:
Ávarp: Þór Vilhjálmsson,
formaður S.U.S.
Skemmtiþáttur: Leikararn-
ir Gunnar Eyjólfsson, Bessi
Bjarnason og Knútur
Magnússon.
Bingóspil. Góð verð'aun
veitt. — Dans.
menn eru á ferð. — Skyldum við
fá að ræða við forsætisráðherr-
ann? spurðu blaðamennimir
hver annan. Svar við þeirri
spurningu kom nokkru síðar,
þegar fulltrúar íslenzku ríkis-
stjórnarinnar tilkynntu að brezki
forsætisráðherrann vildi ekki
ræða við blaðamenn. Hann gekk
rakleiðis að borði með ýmsum
víntegundum, sem fram höfðu
verið bomar fyrir gesti og spurði:
— Hvað hafði þið hér upp á að
bjóða?
Tómas Tómasson varð fyrir
svörum: — Viskí, gin og bjór og
ýmislegt fleira.
— Hvað er í þessari flösku
hér? spurði brezki forsætisráð-
herrann og benti á vodka-flösku,
sem stóð á borðinu.
— Það er vodka, svaraði
Tómas.
— Það ætla ég að fá mér, sagði
Macmillan, það er einmitt drykk-
urinn.
Þegar forsætisráðherrann hafði
fengið sér vodka gerði fylgdarlið
hans slíkt hið sama.
Síðan var setzt í þægilega
stóla, farið að rabba um eitt og
annað, en þó hvorki um íslenzka
náttúrufegurð né þorskastriðið,
og var augljóst að Bretarnir vildu
sem minnst um það tala. Willis
hershöfðingi settist einnig hjá
forsætisráðherranum og var svo
að sjá sem þeir hefðu hitzt áður.
Nú spratt Bjarni Guðmunds-
son á .fætur og sagði við Mac-
millan:
— Viljið þér ekki bjór, herra
forsætisráðherra?
— Jú, takk, svaraði Macmillan,
það er ágætt, það er einmitt í
stílnum að drekka bjór eftir
vodka.
Svo dreypti hann á bjórnum:
— Lélegt hráefni
Frh. af bls. 1.
Orsakanna er því annars staðar
að leita, og er það öllum, sem
afskipti hafa af fiskverkun, vel
kunnugt. Skulu hér rakin helztu
atriðin:
1. Stóraukning netaveiðanna und
anfarin ár. Bátar taka nú net
miklu fyrr en áður tíðkaðist,
jafnvel meðan enn er ágætur
afli á línu. Netafjöldinn, sem
bátarnir leggja í sjó, er orðinn
svo óhóflegur, að sumir þeirra
komast aldrei yfir að draga öll
netin í einu, en þetta leiðir
óhjákvæmilega til þess, að
geysimiklil fiskur skemmist
þegar í netunum.
2. Fiskimönnunum ér greibt sama
verðið fyrir góðan línufisk og
tveggja nátta netafisk, enda
þótt allir sjái, að hér er regin-
munur á. „Aflakóngur" er sá
formaður talinn, sem flest
tonnin færir á land án tillits til
þess, hver séu gæði fisksins, og
hvert útflutningsverðmæti afl-
ans sé. Sá sem vill veiða
minna, en skila góðum afla á
land, ber þannig minna úr být-
um, en „aflakóngurinn", sem
alltaf á mörg net í sjó með
dauðum fiski.
3. Vegna hins mikla netaf jölda,
og oft og tíðum geysilega afla,
er blóðgun fisksins látin sitja
á hakanum.
4. Ofan á þetta bætist svo, að'
mjög illa gengur að fá sjó-
mennina til að halda sér í bát-
unum þeim fiski, sem fyrir-
sjáanlegt er, að óhæfur er til
vinnslu og alls ekki mannamat-
ur.
5. Tæki öll til löndunar fisksins
og flutnings til vinnslustöðv-
anna eru við það eitt miðuð að
losa veiðisikpin á sem allra
skemmstum tíma án tillits til
þess hnjasks, sem fiskurinn
kann að verða fyrir. Er hér
einnig átt við akstur aflans á
ofhlöðnum, óhreinum bifreið-
um um rykugar götur og vegi.
6. Oft verður dráttur á, að byrj-
að sé að verka aflann þegar
hann berst á land. Á meðan er
fiskurinn víða geymdur við
ófullægjandi skilyrði. Situr
sízt á viðtakendum fisksins að
fara þannig með hann, að gæði
_hans spillist enn frekar.
7. Langt er í land með það, að
margt af því fólki, sem í fisk-
verkunarstöðvunum vinnur,
geri sér grein fyrir því, að það
starfar við framleiðslu mat-
væla, en ekki fóðurvöru fyrir
búpening. Er það kannske ekki
að undra, því ekki hefur ríkis-
valdið séð ástæðu til að upp-
fræða þá, sem að þessum störf-
um vinna um neitt það, er
varðar meðferð þessarar helztu
útflutningsvöru okkar.
Það má öllum ljóst vera, að við
svo búið getur ekki lengur staðið.
Eitthvað verður að gera til að
fiskiðnaðurinn og þar með sjávar
útvegurinn geti sinnt sínu þýð-
ingarmikla hlutverki í þjóðarbú-
skapnum. Sölusamtök fiskfram-
leiðenda hafa á udanförnum ár-
um barizt fyrir því, að upp yrði
tekið strangt ferskfiskmat og
vinnslumat á fiski, og að gerður
væri verðmunur á hinum ýmsu
gæðaflokkum hráefnisins. í vor
mun væntanlega lagt fyrir Al-
þingi f^pmvarp til laga um fersk-
fiskmat og eru miklar vonir við
það bundnar.
Hins vegar er það svo, að boð
og bönn koma að takmörkuðum
notum, nema skilningur sé fyrir

NA /5 hnúiar / SV 50 hnútar X Snjókotna $ Oht \7 Skúrir fC Þrumur W>?£, KuUosu Hilashil H H»i L Lagi
hendi og vilji til að framfylgja
þeim. Vér efumst ekki um, að
flestir, sem til þekkja, geri sér
ljósa þá hættu, sem vér erum að
leiða yfir oss.
Það eru því eindregin tilmæli
vor, að allir þeir, sem vinna við
öflun og verkun fisks, leggi sig
fram um að skapa sem mest verð-
mæti og bezta vöru úr því hrá-
efni, sem aflað er.
Það er ekki nóg að vernda fisk-
stofnana við strendur landsins til
þess eins að geta veitt svo gegnd-
arlaust af þeim, að ekki sé hægt
að koma aflanum óskemmdum í
vinnslu, þótt stutt sé sótt. Þá er
til lítils öll barátta fyrir aukinni
fiskveiðilandhelgi.
fslendingar hafa sýnt það, að
þeir standa einhuga saman um
aðgerðir stjórnarvaldanna í land-
helgismálinu. Það getur því varla
verið þeim sársaukalaust, að sá
góði árangur, sem þar hefur
náðzt nú þegar, verði nú eyði-
lagður fyrir þeirra eigin skmm-
sýni og handvömm.
(Fréttatilkynning frá Sam-
bandi ísl. samvinnufélaga,
Sölumiðstöð hraðfrystihús-
anna, sölusambandi ísl. fisk-
framleiðenda og Samlagi
skreiðarf ramleiðenda).
ENN er mikil hæð yfir Norð-
? urlöndum og austur um Fær-
\ eyjar og veldur hún SA-átt
S og hlýindum hér á landi. Lægð
) in yfir Grænlandshafi er nú
\ tekin að grynnast, en ný og
S kröftugri lægð sést á kortinu
) norður af Nýfundnalandi.
\ Veðurspáin síðdegis í gær:
Suðvesturland og Faxaflói og \
miðin: SA-átt, stinningskaldi S
eða allhvass sums staðar, dá- \
lítil rigning. Breiðafjörður og s
Vestfirðir og miðin: SA-kaldi, i
skýjað. Norðurland til Aust- ^
fjarða og miðin: S-gola, bjart s
viðri. Suðvesturland og mið-)
in: SA-gola, skýjáð. s
— Er þetta danskur bjór?
spurði hann.
— Nei, hann er íslenzkur.
— Og ég sem hélt að það væri
bannað að brugga áfengi á ís-
landi, sagði Macmillan og lýsti
því yfir að Egill sterki væri
prýðisbjór. Svo brosti hann og
bætti við: — Ég hélt að þið
hefðuð einhverja skringilega
áfengislöggjöf eins og Svíar.
Annars finnst mér skemmtilegt
að koma hér að degi til, hélt
hann áfram. Mér finnst Ieiðinlegt
að ferðast í myrkri og koma á
áfangastað og heyra ekkert ann-
að en suðið í rafmagnsrakvélum.
Þá strauk Bjarni Guðmunds-
son á sér kjálkann og sagði: —.
Mér þykir það leiðinlegt að ég
verð að segja yður, herra for-
sætisráðherra að blaðamennirnir
bíða hér og finnst leiðinlegt að
fá ekkert nema viskí.
— Ég verð þá að segja við þá
nokkur orð, sagði Macmillan,
gekk til þeirra og ávarpaði þá á
þessa leið: — Ég er hræddur um
að ég hafi lítið að segja við ykk-
ur, en þó vil ég láta í Ijós hakk-
læti rnitt fyrir þá gestrisni, sem
fulltrúar íslenzku ríkisstjórnar-
innar hafa sýnt mér. Ég hef kom-
ið hér áður að nóttu til, en er
ánægður yfir því að vera hér
að degi til. Síðan óskaði hann
íslandi alls góðs.
Ekkert vildi Macmillan segja
um heimsmálin, en gekk til
ungrar konu, sem þarna var kom-
in og spjallaði við hana nokkra
stund. Af samtalinu við hana virt
ist hann hafa hitt hana áður.
Hún er gift starfsmanni hjá
brezka flugfélaginu BOAC.
Síðan fékk forsætisráherrann
sér aftur sæti og ræddi stundar-
langt við Bjarna Guðmundsson,
en Penney kjarnorkufræðingur
talaði við Tómas Tómasson:
— Þetta er Sir William Penney,
mesti maður heimsins, hafði
Macmillan sagt, þegar hann
kynnti kjarnorkufræðinginn fyr-
ir íslendingunum. Penney sagðist
auðvitað eiga að vita sitthvað
um landhelgismálið, en hliðraði
sér hjá að ræða um það frekar.
Kvaðst hann hafa flogið yfir
Reykjavík og sagði að borgin
væri falleg úr lofti. Hann
var einkar blátt áfram eins og
forsætisráðherrann var raunar
líka, og minnti á íslenzkan bak-
ara, sem brosir fallega yfir vín-
arbraúðunum sínum. Hann bað
um íslenzkar sígarettur, en var
sagt að þær væru ekki til.
— Þið getið ekki ræktað tóbak
á íslandi ,sagði hann við Tómas.
Ég hefi nýlega fengið sígarettur
frá Ghana og þær eru hræðileg-
ar.
__Jú, jú við getum ræktað tó-
bak, svaraði Tómas. Við höfum
ræktað vínber og banana. Ekki
alls fyrir löngu fékk Churchill
tertu með íslenzkum banönum,
en auðvitað eru þeir ekki oin-
kennandi fyrir ísland.
__Nei, sagði Penney og brosti
góðlátlega, það er ekki gott að
nota þorsk í kökur.
Síðan stóð brezki forsætisráð-
herrann upp og kvaddi. Þá var
klukkan um eitt.
„Græna lyftcm"
VORLEIKRIT Leikfélags Reykj;
víkur verður að þessu sinn
„Græna lyftan“ eftir Aver;
Hopwood. Aðalhlutverk verð;
í höndum Helgu Bachmann oi
Arna Tryggvasonar. Leikstjór
er Gunnar Robertsson Hansen
Þýðingu annaðist Sverrir Thor
oddsen.