Morgunblaðið - 01.04.1960, Blaðsíða 11

Föstudagur 1. apríl 1960
MORGVNBLAÐIÐ
n
Eggert Gilfer
HINN 24. márz sl. lézt hér í bæn
um hinn þjóðkunni skákmeist-
ari og tónlistarmaður, Eggert
Gilfer á 69. aldursári. — Eggert
Gilfer fæddist 12. febrúar 1892
í Ytri-Njarðvík, sonur hjóhanna
Guðmundar Jakobssonar, Guð-
mundssonar prests og alþingis-
manns á Sauðafelli, og Þuríðar
Þórarinsdóttur, Árnasonar garð-
yrkjumanns í Reykjavík. Stóðu
því að honum hinar merkustu
ættir, og listamannsblóð á báða
vegu.. Þeir bræður Eggert og
Þórarinn Guðmundssynir (ættar-
nafnið Gilfer tók Eggert ekki
upp fyrr en árið 1924) hófu
ungir tónlistarnám og munu
einna fyrstir íslendinga hafa
lokið prófi frá Tónlistarháskóla,
en það var árið 1913, sem Eggert
lauk prófi við Tónlistarháskólann
í Kaupmannahöfn, með organleik
sem aðalprófgrein. Hann var
síðan alla æfi starfandi tónlist-
er var á ýmsan hátt mjög sér-
stæð persóna en jafnframt svo
hæverskur og hjartahlýr að af
bar. — Hánn var að vissu leyti
„af gamla skólanum“ mjög ná-
kvæmur og mátti í engu vamm
sitt vita. Hann var látlaus í allri
framgöngu og kurteisi hans var
hin sama við háa og lága. Svo vel
sem endast mun orðstír hans sem
skákmanns, þá mun þó þeim sem
hann þekktu enn betur endast
minningin um góðan dreng og
vammlausan, sem naut þeirrar
gæfu að vera til hinztu stundar
einn þeirra sem bera uppi nafn
og heiður fslands.
Blessuð sé minning hans.
Baldur Möller.
Guðrún
Minningarorð
HINN 25. þ.m. andaðist frú Guð-
rún G. Jónasson, kona Ársæls
kafara Jónassonar, hér í bænum,
en við allmikil veikindi hafði
hún átt að stríða síðasta árið.
Hafði hún um skeið verið sjúkl-
ingur í Landakotsspítala, en því
næst dvalið á hressingarhæli í
Silkeborg, en um bata var ekki
að ræða.
Frú Guðrún var fædd í Lem-
vig 24. des. 1910 og var því rétt
fimmtug er hún lézt. Var faðir
hennar Rantzow Geisler, sem
um langt skeið var 1. vélstjóri
hjá björgunarfélaginu Em. Z.
Zvitzer, sem er heimsþekkt fyr-
irtæki. Kona hans var einnig
dönsk að ættum. Ólst frú Guð-
rún upp hjá foreldrum sínum í
Gedser á Falstri, en er hún hafði
aldur til, innritaðist hún í
menntaskóla í Nyköbing og lauk
þaðan gagnfræðaprófi með mjög
hárri einkunn. Síðar gekk hún
á húsmæðraskóla í Kaupmanna-
höfn og naut yfirleitt alhliða
menntunar.
Árið 1931, hinn 26. september
giftist Guðrún Ársæli Jónassyni
kafara, sem þá hafði um árabil
unnið hjá Svitzer-félaginu. Voru
þau gefin saman í Marseille í
Frakklandi, en þar hafði Ársæll
dvalið langdvölum á björgunar-
skipum Svitzer-félagsins. Voru
þau hjónin búsett þar fyrsta
kastið, en árið 1933 fluttust þau
til íslands og hóf Ársæll hér
störf, að fenginni víðtækri og
langri reynzlu erlendis. Bjuggu
þau fyrstu árin að Vesturgötu
33, en síðar keyptu þau hjónin
eignina nr. 63 við Hringbraut, en
þar hafa þau búið við mikla
rausn á þriðja tug ára og eignað
ist frú Guðrún hér marga góða
vini, enda tók hún strax ástfóstri
við land og þjóð.
Frú Guðrún var mesta mynd-
arkona, kát og glaðvær og lagði
gott til allra mála. Hún átti mjög
auðvelt með að læra mál, enda
hafði hún þau tök á íslenzkunni,
að fágætt er og talaði hana fljót
lega að heita mátti Iýtalaust. Enn
fremur talaði hún vel ensku,
þýzku og frönsku.
Jónasson
Um síðustu jól dvaldi frú Guð
rún hjá háöldruðum foreldrum
sínum, henni og þeim til mikill-
ar gleði. Þau eiga þess ekki kost
að standa yfir moldum dóttur
sinnar, en við fráfall hennar er
þungur harmur að þeim kveð-
inn í ellinni.
Við vinir þeirra hjóna sendum
öldruðum foreldrum og eigin-
manni frú Guðrúnar, Ársæli Jón
assyni, innilegar samúðarkveðj-
ur, en vitum hitt jafnframt að
góðra er gott að minnast.
Kristján Guðlaugsson.
Tveggja herbergja
ibúð
til sölu. Á íbúðinni hvílir 10
ára lán. Til greina kemur að
taka góðan bíl upp í útborg-
un. — Tilboð merkt: „Hag-
kvæmt lán — 9392“, sendist
Mbl., fyrir hádegi á mánu-
dag. —
Félagslíf
Knattspyrnudeild Vals
Meistara-, 1. og 2. flokkur. —
Útiæfing í kvöld kl. 6,45. Mætið
stundvíslega. — Þjálfari.
Skíðafólk
Farið verður í skálana sem hér
segir: Á Hellisheiði: Laugard. kl.
2 og 5,30 e.h., sunnud. kl. 9,30 f.h.
í Skálafell: Laugard. kl. 2,15 og
5,30 e.h. -— Ferðir frá B.S.R. við
Lækjargötu. —
Skíðafélögin í Reykjavík.
Keppendur og aðrir
sem fara á Skíðalandsmót á
Siglufirði á vegum Skíðaráðs
Reykjavíkur, eru vinsamlegast
beðnir að taka farseðla hjá for-
manni Skiðaráðs, á Amtmanns-
stíg 2, föstudaginn 1. apríl, milli
kl. 6—8. Eftir þann tíma verða
engir farseðlar afgreiddir.
Skiðaráð Reykjavíkur.
Úr dagbók aðstoðarmanns Tals
Vígasamf jafntefli
H júkrunarkona
óskast strax. Upplýsingar gefutr yfir-
hjúkrunarkonan í síma 36380.
Hrafnista D.A.S.
Stúlka óskast
til skrifstofustarfa.
Vélsmiðjan Bjarcf hf.
Höfðatúni 8.
armaður, m. a. við Ríkisútvarp-
ið frá upphafi þess og alla ævi
sína síðan. Þótt þannig lífsstarf
hans í venjulegri merkingu væri
Ihelgað tónlistinni, þá mun nafn
(hans enn kunnara með þjóðinni,
sem brautryðjanda í skáklistinni
um 50 ára skeið. — Var Eggert
Gilfer þó án efa hinn nýtasti
tónlistarmaður og jafnframt tón-
skáld, þótt ekki gerðist hann um-
svifamikill á þeim vettvangi. —
Sem skákmaður má segja, að
Eggert Gilfer hafi verið frum-
Iherji skáklistar 20. aldarinnar á
Islandi og tekur við af Pétri
heitnum Zóphóníassyni, sem
tengdi skák 19. aldarinnar við
(þá tuttugustu. — Það munu fáir
skákmenn hafa teflt svo mikið,
vel og lengi, sem Eggert Gilfer,
(þótt leitað sé um allan skákheim.
Það má og raunar segja að líf
hans hafi verið helgað skáklist-
inni, enda var hann níu sinnum
skákmeistari íslands og tefldi á
ótal skákmótum, bæði innan-
lands og utan. Má segja að Egg-
ert Gilfer bæri ægihjálm yfir
aðra skákmenn landsins um
tuttugu ára skeið og væri jafn-
oki hinna beztu um önnur tutt-
ugu ár.
Svo eftirminnilegur sem allur
ferill hans er, og raunar verð-
ur þess að um hann verði ritað
meir og betur en hér er gert, þá
er hinum mörgu vin-
um hans og þeir voru fjölmargir,
þó minnisstæðastur persónuleiki
hans. Bæði er það að Eggert Gilf-
DAG frá degi og stund af stund
vex áhuginn fyrir einvíginu.
Púskínleikhúsið hýsir ekki alla
þá, sem sjá vilja baráttuna. Utan
við leikhúsdyrnar er aðseturs-
staður eins sérstæðasta „skák-
félags" í heiminum. Umhverfis
fannbarið sýningarborð standa
þar hundruð Moskvubúa, sem
skeggræða leikina hástöfum, til
þess að yfirgnæfa hríðina. Ár-
angurslaust reynir lögreglumað-
ur að koma á reglu meðal þessara
áhugamanna skákarinnar. Hann
veifar hendinni í vonleysi og
spyr síðan nærstaddan. „En ef
hann léki nú riddaranum?“
Tal lék svörtu í fjórðu skák-
inni og valdi einmitt eina af uppá
halds vörnum Botvinniks. Mun
Tal hafa viljað sjá, hvernig Bot-
vinnik berðist gegn eigin vopn-
um. En Botvinnik kom á óvart
með því að velja Samisch-afbrigð
ið, og brátt var Tal neyddur til
að fara inn á brautir, sem Bot-
vinnik hefur mætur á fyrir hvít-
an og sem meðal annars gáfu
honum sigur yfir Capablanca
árið 1938, þegar Tal var tveggja
ára gamall! Þannig tefldist þessi
innihaldsríka skák:
Hvítt: Botvinnik — Svart: Tal
Nimzo-indversk vörn
1. d4, Rf6; 2. c4, e6; 3. Rc3, Bb4;
4. a3, Bxc3; 5. bxc3, 0-0; 6. f3, d5;
7. cxd5, exd5; 8. e3, Bf5; 9. Re2,
Rbd7; 10. Rg3 Ekki 10. g4, vegna
10. — Rxg4; 11. fxg4, Dh4f 12.
Kd2, Be4; 13. Hgl, Rb6; 14. Del,
Rc4f; 15. Kdl, Bc2f! 10. — Bg6;
11. Bd3, c5; 12. 0-0, He8; 13. Hel
Ekki dugar hér 13. Ha2, sem Tal
hugðist svara með 13. — Hac8;
14. He2, cxd4; 13. cxd4, Hxcl!
L. — Dc7 'Smýsloff stakk hér
u. j á framhaldinu 14. Rf5,
ásamt g4, Ha2, Hg2 o. s. fvr. En
með næsta leik sínum velur Bot-
vinnik rólegri leið, sem einnig
heldur nokkrúm þrýstingi. 14.
Bxg6, hxg6; 15. e4, cxd4; 16. cxd4,
Hac8; 17. Bg5 Svartur hefði orðið
að verjast af nákvæmni eftir 17.
e5, Rh7; 18. f4, Dc2; 19. Df3, Rhf6!
Hættulegt var að svara 18. f4 með
18. — f5, þar sem að hvítur léki
þá 19. h4 og síðan h5. 17. — Dc2;
18. Bxf6, Dxdl; 19. Hexdl, Rxf6;
20. e5, Rh5! Þessi leikur hefur
hlotið harða gagnrýni, þar sem
hann brýtur í bága við kenni-
setningar. Tal hefur þó rétt fyrir
sér, þar sem að leikurinn kemur
í veg fyrir æátlanir andstæðings-
ins, en slíkt hið sama er ekki
hægt að segja um leikinn 20. —
Rd7, sem ýmsir hafa mælt með.
21. Re2 Eftir uppskipti á riddur-
um næði svartur nægri gagnsókn
með Hc4. 21. — Hc2; 22. Kfl, g5;
23. Hdcl, Hec8; 24. g3, f6; Þetta
er smávegis tilraun til að flækja
taflið. Eftir uppskipti á öllum
hrókunum, ásamt g6, Rg7 og Re6
væri endataflið jafnteflislegt.
25. Hxc2, Hxc2; 26. Hbl, b6; 27.
Hb5, fxe5; 28. dxe5, Hc5!; Hættu-
legra væri 28. — Rd2 sökum 29.
Kel, Ha2; 30. Hb3!, Kf7; 31. Rd4,
Framh. á bls. 23.
H A FN ARF JÖROUR
Rýmingarsala
hefst í dag kl. 1. — Allt á að seljast.
Snyrtivörur fyrir dömur og herra, Gjafakassar,
Skartgripir, Snyrtitöskur, Slæður, Kvensokkar o.m.fl.
Allt á gamla verðinu.
Verzlunin
Vegamót
. Reykjavíkurveg 6.
Fermi ngarg jafir
Fallegur lampi er alltaf kær
Komin gjöf.
Fjöibreytt úrval.
Verð við allra hæfi.
Skermabúðin
Laugavegur 15. Sími: 19635