Morgunblaðið - 29.05.1960, Blaðsíða 1

24 síður
Tyrkir fagna
byltingunni
Miklagarði, 28. mai. (Reuter).
VINNA var tekin upp að nýju
í Tyrklandi í dag eftir bylt-
ingu hersins undir stjórn
Cemal Gursels hershöfðingja.
— Byltingunni. hefur verið
vel tekið af íbúum landsins,
og í gærkvöldi blöktu fánar
við hún um gjörvallan Mikla-
garð, en götur borgarinnar
fullar af fagnandi fólki, og
víða voru horin spjöld með
áletruninni „Lengi lifi herinn
okkar“. Gursel leysti upp
þingið, fangelsaði alla ráð-
herrana, þeirra á meðal
Menderes forsætisráðherra
og Celal Bayar forseta, og
setti á fót nefnd háskólapró-
fessora til að semja nýja
stjórnarskrá.
Samgöngur hafnar að nýju
Ollum þeim er handteknir voru
fyrir andróður gegn stjórn Mend
eres var lofað iausn úr haldi, rit-
frelsi var fyrirskipað og háskól-
unum tilkynnt að þeir gætu haf-
ið kennslu að nýju 6. júní nk.
En bankarnir eru enn lokaðir
og starfsemi stjórnmáiaflokk-
anna er bönnuð þar til nýja
stjórnarskráin tekur gildi.
Flug og járnbrautarsamgöngur
hófust að nýju við Grikkland, en
bæði í Ankara og Miklagarði
voru skriðdrekar á verði við
helztu athafnasvæðin.
Lögreglumenn í haldi
Talsmaður „Þjóðeiningarnefnd
arinnar", sem fer með völdin
Tyrklandi fyrst um sinn, sagði á
blaðamannafundi í Ankara að
Gursel hefði sjálfur fyrirskipað
byltinguna, sem hefði verið
gjörð samtímis um allt iand.
Framh. á bls. 23.
Vinargjöf
tinstök flærð mannanna, sem
þykjast hneykslast á njósna-
fluginu
njósnatæki
ÖRYGGISRÁÐ Sameinuðu
þjóðanna felldi á fimmtu-
daginn með 7 atkvæðum
gegn 2 tillögu Rússa um vít-
ur á Bandaríkin vegna
njósnaflugsins yfir Rúss-
landi.
Áður hafði Cabot Lodge,
aðalfulltrúi Bandarikjanna,
skýrt Öryggisráðinu ýtar-
lega frá njósum Rússa víða
um heim. Meðal annars
sýndi hann fulltrúum útskor
ið innsigli Bandaríkjanna,
skorið i tré, sem Rússar
höfðu gefið bandaríska sendi
herranum í Moskvu, og
hengt var á vegg bak við
skrifborð sendiherrans. Við
nálnari athugun kom í ljós
að innsiglið var samansett,
og inn í því komið fyrir
sendistöð, sem sendi hvert
orð sendiherrans til
sér stakra hlustunarstöðva
Rússa. Sagði Cabot Lodge
að meira en. eitt hundrað
slik hlustunartæki hafi fund
izt í löndunum austan járn-
tjalds, þar af 25 í Póliandi.
Myndirnar eru teknar
þegar Cabot Lodge sýndi
Öryggisráðinu hulinn leynd
ardóm innsiglisins.
Brezkir togarask ipstjórar reknir
tyrir að fara inn fyrir 12 mílur
TVEIM togaraskipstjórum í
Hull hefur verið vikið úr
starfi vegna þess að þeir fóru
inn fyrir 12 mílna fiskveiði-
takmörkin við ísland eftir að
togaramenn höf ðu bannað skip
stjórum að fara inn fyrir þau.
Öðrum er vikið úr starfi í
þrjá mánuði,* hinum um
óákveðinn tíma.
Brezka stórblaðið Daily Tele-
graph skýrir allýtarlega frá mál-
um skipstjóranna. Skipstjórarn-
ir heita Billy Clark af togaranum
James Barrie og Harry Patmore
af togaranum Kingston Sardius.
Billy Clark segir blaðinu frá
því að hann hafi verið einn af
þeim fyrstu sem fóru að veiða
við ísland eftir að sjóréttarráð-
stefnunni lauk. Hann hélt sig
hafa verið 23 mílur frá strönd-
inni ,samkvæmt Radartæki sínu,
þegar varðskipið Þór kom að
honum og tilkynnti honum, að
hann væri innan tólf milna land-
helginnar. Sagði hann að fiskur
hefði verið góður þarna, en hann
hefði eftir þetta ekki þorað ann-
að en að sigla 250 mílur á önn-
ur mið. Þegar hann kom heim
hafði brezka flotamálaráðuneyt-
inu borizt kæra á hendur hon-
um og var honum þegar í stað
vikið úr starfi.
Hinn togaraskipstjórinn, Mr.
Patmore, er mjög reiður yfir
brottvikningunni. Hann neitar
því að hafa verið að veiðum
innan tólf mílna landhelginhar
og segir að sér sárni það sér-
staklega, að togaraeigendurnir
skuli trúa betur íslehdingum en
sér. —
Daily Telegraph spurði Laurie
Oliver, formann félags togara-
skipstjóra í Hull hvernig hann
liti á þessar brottvikningar. —
Hann sagði: — Skipstjórar þess-
ir höfðu fengið fyrirmæli tog-
araeigenda um að halda sér utan
við tólf mílna landhelgi. Þeir
óhlýðnuðust því og þá er at-
vinnurekendum þeirra heimilt
Moskvu, 28. maí. — (Reuter).
FORSÆTISRÁÐHERRA
Sovétríkjanna, Nikita Krús-
jeff, flutti í dag fyrstu ræðu
sína í Rússlandi eftir heim-
komuna af fundinum í Faris.
að grípa til sinna ráða.
Talsmaður félags togaraeig-
enda sagði: — Við viljum ekki
að Islendingar taki svörtu list-
ana fram aftur.
Talaði hann á ráðstefnu
verkalýðsfélaganna, sem
haldin er í Kreml.
Réðist Krúsjeff harkalega
á Eisenhower forseta og ásak-
aði Bandaríkin um tilraun til
að draga úr áliti Sovétríkj-
anna á fundi þjóðarleiðtog-
anna í París.
Samkvæmt Moskvuútvarpinu
sagði Krúsjeff m.a.: „Ef til vill
er forsetinn ekki sammála, en
allur heimurinn veit að forsetinn
hefur tvö hlutverk — annað að
leika golf og hitt að sinna for-
setastörfum sínum, og hið síðar-
nefnda er minna áríðandi“.
Krúsjeff kvað Sovétríkin enn
vera fús til að sitja þjóðleiðtoga-
fund, en ekki vilja sitja við sama
borð og forseti, sem réttlætti
njósnir og nærri því kynnti sjálf-
an sig sem „æðsta njósnara lands
síns“. Hann sagðist álíta að Eis-
enhower vildi frið, „en vegurinn
til Vítis er Iagður góðum áform-
um og þar nvun Eisenhowet
lenda“.
Ræningjar dæma ræningja
Krúsjeff sagði að Rússar
mundu áfram vinna að bættri
sambúð í heiminum, en sakaði
stjórn Bandaríkjanna um árang-
ursleysi Parísarfundarins. Hann
minntist á að Öryggisráð Sam-
einuðu þjóðanna neitaði að sam-
þykkja vítur á Bandaríkin vegna
njósnaflugsins, og líkti því við
það þegar „ræningjar dæma með
Framh. á bls. 23.
Eisenhower á
leið til Vítis,
segir forsœtisráðherra Sovjetríkjanna