Morgunblaðið - 31.05.1960, Blaðsíða 1
24 síður
47 árgangui'
122. tbl. — I»riðjudagur 31. maí 1960
Prentsmiðia Morgunblaðsins
Fyrra kvöld útvarpsumrðeðnarma:
Rökþrota andsfaða gegn
þróttmikilli
stjórnarstefnu
Augljóst er nú, oð hin frjálslynda
efnahagsstefna mun sigra
ELDHÚSDAGSUMRÆÐURNAR í gærkvöldi einkenndust
annars vegar af bjártsýni og þrótti stjórnarflokkanna og
hins vegar af örvæntingu stjórnarandstöðunnar, sem nú
hefur gert sér grein fyrir, að tilraunir hennar til að torvelda
viðreisnina munu reynast árangurslausar. Stóryrði stjórn-
arandstæðinga og orðavaðall stakk mjög í stúf við rökfast-
ar ræður, sem fluttar voru af stuðningsmönnum stjórnar-
flokkanna.
Það var að venju stjórnarand-
staðan, sem hóf umræðurnar ,og
var Framsóknarflokkurinn fyrr
í röðinni. Af hans hálfu töluðu
þeir Hermann Jónasson, Jón
Skaftason og Halldór E. Sigurðs-
son. Þeir forðuðust að mestu
upprifjanir á ástandi því, sem
hér ríkti á dögum vinstri stjórn-
arinnar, nema hvað Hermann
Jónasson reyndi nú nokkuð að
bera í bætifláka fyrir hana. Þeir
deildu hins vegar hart á núver-
andi ríkisstjórn og fundu ráð-
stöfunum hennar flest til foráttu.
Töldu ræðumenn allir, að stjórn-
in hefði svikið gefin loforð og
gert það eitt ,að leggja skefja-
lausar álögur á þjóðina, sem bitn
uðu harðast á þeim sem sízt gætu
borið þær uppi. Hermann Jónas-
son kvað skyniborna menn sjá
fyrir fall stjórnarinnar, og Jón
Skaftason kvað aðeins eftir að
nefna nafn þess mánaðar, er
stjórnin ætti að falla.
★
Ræðumenn Alþýðubandalags-
ins voru þeir Karl Guðjónsson og
Hannibal Valdimarsson. Sagði sá
fyrrnefndi m.a., að vinstri stjórn-
in hefði verið búin að koma á
jafnvægi í viðskiptunum við út-
lönd, en allt hefði sigið á ógæfu-
hlið, eftir að núverandi ríkis-
stjórn kom til valda. Naumast
væru til nógu Ijót orð, til að lýsa
á sannan hátt afleiðingum að-
gerða hennar. Hannibal Valdi-
marsson gerði verðlag bg atvinnu
mál einkum að umtalsefni, gat
um verðhækkanir á mótatimbri,
franskbrauði o. fl., auk þess sem
hann vék nokkuð að stefnu ríkis-
stjórnarinnar í viðskiptamálum,
er hann taldi líklega til að leiða
af sér minnkandi framleiðslu og
atvinnu. Undir lokin las hann
upp ályktun þá, er ráðstefna ASÍ
um síðustu helgi samþykkti og
getið er á öðrum stað hér í blað-
inu, en skýrði hana hins vegar
ekki né hótaði verkföllum, svo að
gera verður ráð fyrir, að ekki sé
ætlunin að efna til vinnudeilna.
Stjórnin, sagði ræðumaður, að
væri ekki stjórn fólksins.
★
Síðan kom röðin að Sjálfstæðis
flokknum, en auk Ólafs Thors for
sætisráðherra er flutti ræðu þá,
sem birt er á bls. 13, töluðu þeir
Gunnar Thoroddsen og Birgir
Kjaran.
Gunnar Thoroddsen vék fyrst
að því ófremdarástandi, sem hér
hefur ríkt í tolla- og skattamál-
um á undanförnum árum og því
margþætta misræmi og ranglæti
í garð alls þorra þjóðarinnar —
en einkum launamanna, sem af
þessu hefur leitt. Nefndi G. Th.
Fram. á bls. 2.
Llovd á Kefla-
J
víkurflugvelli
Cemal Gursel, hershöfðingi
Monnskaðar ó
Fillipseyjnm
MANILA, Fillipseyjum, 30.
maí, (Reuter). — Óttazt er
að yfir 200 manns hafi farizt
í flóðum í Manila og úthverf-
um hennar á laugardag og
sunnudag. Eru þetta mestu
flóð sem komið hafa í mörg ár.
Rauði krossinn segir að 144
lík hafi fundizt enn sem kom-
ið er. Lögreglan tilkynnir að
56 manns sé saknað og kveðst
álíta að tala týndra eigi enn
eftir að aukast að mun.
Áætlað er að tjón á verð-
mætum nemi 15 milljón pes-
os (kr. 275 milljónir).
Menderes-sinnar
fremja sjálfsmorð
SELWYN Lloyd, utanríkisráð-
herra Breta, kom við á Kefla-
víkurflugvelli um kl. 1,40 í nótt.
Var ráðherrann í Comet-þotu
frá brezka flughernum. Farþeg-
arnir sváfu um borð í flugvél-
inni meðan hún stóð hér við, en
áhÖfnin kom út. Áætlað var að
flugvélin mundi hafa klukku-
stundar viðdvöl á Keflavíkurflug
velli, taka benzín og halda ferð-
inni síðan áfram til Bandaríkj-
anna.
ANKARA, Tyrklandi, 30. maí
(Reuter).
Tveir háttsettir meðlimir demo
krataflokksins í Tyrklandi, hafa
framið sjálfsmorð í fangabúðum
hersins.
Þingmaðurinn Izzat Akchai,
sem áður var formaður fjárhags-
nefndar þingsins, framdi sjálfs-
morð i fangabúðunum, og Namik
Gedik, fyrrverandi innanríkis-
ráðherra, kastaði sér út um
glugga á fjórðu hæð fangeisisins.
Liðsforingjaefni, sem var á
verði í fangelsinu, skar sig á
glerbrotum, er hann reyndi ár-
angurslaust að grípa í fótleggi
Gediks, þegar hann stökk út um
gluggann.
Gedik var einn mest hataði
meðlimur ríkisstjórnar Mender-
es og talinn bera hvað mesta
ábyrgð á einræðis stefnu hennar.
100 látnir lausir.
Alls voru 200 fylgismenn fyrr-
verandi stjórnar handteknlr i
byltingunni, og segja fréttir að
rúmlega 100 þeirra hafi nú ver-
ið látnir lausir.
Hinn nýji forseti og forsætis-
ráðherra, Cemal Gursel hers-
höfðingi, hefur sagt að Mender-
es verði sennilega haldið í fang-
elsi í um sex vikur, þar til lokið
hefur verið að semja nýja stjórn
arskrá og nýjar kosningar hafa
farið fram.
Enn jorðskjólit-
ar í Chile
SANTIAGO, Chile, 30. maí.
(Reuter). Jarðskjálftar urðu í
Chile um helgina. Á sunnu-
dagsmorgun urðu snarpir jarð
skjálftakippir í Concepcion,
borginni sem verst varð úti
i jarðskjálftunum í síðustu
viku, og þustu íbúarnir úr
rúmum sínum út á götur borg-
arinnar. Talið er að þriðjung-
ur húsa borgarinnar hafi eyði-
lagzt í síðustu viku.
Nokkuð hefur borið á því
að þjófar hafi farið ránshönd-
um um rústirnar, og segir dag-
blaðið Clarin í Santiago að her
menn hafi skotið 24 þjófa í
borginni Puerto Montt, þar af
tvo, sem voru að reyna að
sprengja upp peningakassa í
banka.
AIls er álitið að yfir 6000
manns hafi beðið bana í jarð-
skjálftunum en um tvær millj.
misst heimili sin.
Ekki hótun, heldur aðvörun,
segir Malinovski
Moskvu, 30. maí (NTB-Reuter)
VARNARMÁLARÁÐ-
HERRA Sovétríkjanna, Rodi-
Jtf:- «.L\
Rodion Malinovski, marskálkur
on Malinovski marskálkur,
sagði í dag að eldflaugastöðv-
ar Rússa hafi fengið fyrir-
skipanir um að hefja fyrir-
varalaust árás á hverja þá
flugstöð, sem notuð yrði af
flugvélum, er flygju yfir rúss
neskt landsvæði, eða land-
svæði annara kommúnista-
landa. Sagði Malinovski þetta
í ræðu er hann hélt á fundi
verkamanna í Kreml, en með-
al áheyrenda var Nikita
Krúsjeff forsætisráðherr'a. —
Framh. á bls. 23.
Sjálfsákvörðun-
arrétturinn
sigrar í Alsír
ALGEIRSBORG, Alsír, 30. maí
(Reuter). — Kosningar fóru fram
í Alsír um helgina, og biðu hægri
sinnaðir innflytjendur, sem vilja
sameiningu við Frakkland, mik-
inn ósigur. Hafa fylgjéndur sjálfs
ákvörðunarréttar fyrir Alsír hlot
ið hreinan meirihluta þingsæta.
Alls er kosið um 452 þingsæti,
og eru úrslit kunn um 405 þeirra.
Þar hafa Gaullistar, sem styðja
tillögu De Gaulle forseta um að
veita Alsír sjálfsákvörðunarrétt
strax og friður er kominn á í
landinu, hlotið 240 þingsæti. Þeir
sem vilja algjöra stjórnmálalega
sameiningu við Frakkand hafa
hlotið 90 þingsæti ,óháðir 64 og
vinstri menn 11 þingsæti.
Ævintýraleg handtaka
EXTRABLAÐIÐ í Kaupmh.
segir á laiugardaginn frá elt-
ingaleik miklum þegar Mend-
eres, fyrrverandi forsætisráð-
herra Tyrklands var handtek-
inn.
ORRU STUÞOTUR
Menderes var á leið í ferða-
lag um Anatolíu hérað. Þegar
hann kom til bæjarins Eski-
sehir, mun hann hafa fengið
fregnir af byltingunni. Flýtti
hann sér þá, ásamt fjármála-
ráðherranum Hasan Polatkan,
um borð í tyrkneska farþega-
flugvél, sem þegar hóf sig á
loft. — Hernaðaryfirvöldin
sendu þá tvær orrustuþotur til
að elta flugvélina. Flugmenn-
irnir á þotunum fyrirskipuðu
flugstjóra farþegavélarinnar
fimm sinnum að lenda, án
þess hann sinnti því. Flugu
þeir þá upp að hliðum far-
þegavélarinnar og neyddu
hana smám saman niður.
KAPPAKSTUR
Þegar farþegavélin nauð-
lenti á akri, hlupu Menderes
og fjármálaráðherrann út úr
henni og yfir á þjóðveginn.
Þar stöðvuðu þeir bifreið,
ráku bílstjórann út, og héldu
burt með ofsahraða í áttina
til bæjarins Kiitahya.
Flugmenn orrustuþotanna
lentu einnig. Þeir stöðvuðu
aðra bifreið, og eftir heilmik-
inn kappakstur tókst þeim að
ná og stöðva bifreið ráðherr-
anna. Með skammbyssur í
höndum, neyddu þeir ráðherr-
ana til að gefast upp, og voru
þeir síðan sendir flugleiðis til
Ankara.