Morgunblaðið - 09.09.1960, Blaðsíða 13

rrjstuaagur 9. sep't'. 1960
MORGJJlShL AÐÍÐ
13
Ferðaþættir frá Grænlandi
Grænlenzk stúlka á folaldsmeri: — Fáðu þér sopa, litli minn!
(Ljósm.: Birgir Kjaran).
Strákurinn er veiðibráður og stingur silungnum í kjaftinn á meðan hann reynir að handsama
þann næsla.
var að okkur rétt landgöngubrú,
er skipið renndi upp að klettin-
inum fyrir framan verzlunar-
húsið. Meðal þeirra, er tóku á
móti okkur, var danskur smiður,
rauðbirkinn með hár á herðar
niður og rauðsaeggjaður. Kom
mörgum saman um, að þar
mundi kominn arftaki Eiríks
rauða. Svo reyndist þó ekki
vera. Þar var kominn innborinn
Dani, er hvorki skildi græn-
lenzku né íslenzku. Var hann
þangað ráðinn til þess að byggja
hús og aðeins ætluð fárra vikna
dvöl. Eígi að síður fannst okkur
maðurinn sérkennilegur og eiga
skemmtilega við umhverfið og
höfðu margir gaman af.
í búðinni í Brattahlíð höfðu
sumir nokkra viðdvöl, keyptu sér
gráfíkjur en hinir forstöndug-
ustu náðu sér í danskan bjór. —
Kom síðar á daginn að hann var
ekki þar til sölu, heldur var
þetta „próvíantur" okkur ætl-
aður, sem í förinni voru.
Reiðmenn á ferð.
Er við vorum á leiðinni yfir
fjörðinn, bar fyrir nokkrar dökk
leitar þústur er fóru hart yfir
landið. Skildum við ekki, hverju
þetta sætti, og var ýmsum get-
um að því leitt. Fannst okkur
vart að menn gætu hlaupið svo
hratt og enginn hafði hugboð
um að þarna gætu verið bílar
á ferð. Er við komum á land,
sáum við hvers kyns var.
Grænlendingar höfðu fengið
Framh. á bls. 15
★
KLUKKAN 6 að morgni
vaknaði ég í skála þeim, er
mér hafði verið búinn nætur-
staður í á Stokkanesi. í gær
höfðum við ferðafélagarnir,
sem fórum til Eystribyggðar
Rauðbirktnn Dant hitti okk-
ur í Brattahlíð í gervi Eiríks
rauða. (Ljósm.: Magnús Jó-
hannesson).
á Grænlandi, skoðað Stokka-
nesdal allan, svo sem kostur
var á, hlaupið á fjöll og inn
til dala. í dag var okkur ætl-
uð heimsókn til Brattahlíðar,
Iandnámsjarðar Eiríks hins
rauða.
Er ég vaknaði í svefnskálan-
um, heyrði ég umgang talsverð-
an og háreysti nokkra og voru
menn þá að búa sig af stað, en
aðrir hlupu til snyrtiherbergja
til þess að þvo sér og raka sig.
Það skal ósagt látið, hvort gest-
ir Þorbjarnar Vífilssonar vökn-
uðu með þvílíku brauki og
bramli til skeggskurðar, eins og
var á þessum miðsumarsmorgni
á Stokkanesi. Hins varð ég var,
er ég vaknaði, að stéttarbróðir
Hann var þann vetur með Ing-
ólfi á Hólmlátri Um vorið börð-
ust þeir Þorgestur, og fékk Ei-
ríkur ósigur. Eftir það voru þeir
sættir.
Það sumar fór Eiríkur að
byggja land það, er hann hafði
fundið og hann kallaði Græn-
land, því að hann kvað menn
mjög myndu fýsa þangað, ef
landið héti vel.
Svo segir Ari Þorgilsson. að
það sumar fór hálfur þriðji tug-
ur skipa til Græniands úr Breiða
firði og Borgarfirði, en 14 kom-
ust út. Sum rak aftur, en sum
týndust. Það var 15 vetrum fyrr
en kristnin var í lög tekin á
íslandi. Eiríkur nam síðan Ei-
ríksfjörð og bjó í Brattahlíð".
Þungbúið yfir Eiríksfirði.
Þennan morgun var þungbú-
ið yfir Eiríksfirði, en létt yfir
hinum íslenzku ferðalöngum um
borð í hinum danska farkosti,
er þræddi milli borgarísjakanna
yfir til Brattahlíðar. Rigningar-
úða sleit úr lofitnu af og til.
Þó freistuðust þeir sem girnt-
ust að taka myndir af hinum
sögufræga atað, Brattahlíð, að
láta hinn danska farkost horfa
lítið eitt í annan veg en skip-
stjórnarmenn höfðu ætlað sér.
Fyrir góð orð fékkst því fram-
gengt. að siglt var þannig að
borgarís og Brattahlíð bar sam-
an. Á skipinu voru grænlenzkir
skipstjórnarmenn og höfðu þeir,
eins og tíðkast mun þar í landi,
fjölskyldu sína með, að minnsta
kosti skipstjórinn. Við sáum
stelpuhnokka og sveinstaula litl-
um bregða fyrir, er við litum
niður í lúkarinn. Einhver hafði
forystu um það að kalla á móð-
ur og börn upp á lúkarskappann
og gripu menn Þá fram mynda-
vélar sínar og tóku mynd. af
fyrstu fjölskyldunni græn-
lenzku, er við hittum í þessari
ferð.
Landganga í Brattahlíð.
Brátt vorum við komin upp
undir lendingarklappir í Bratta-
hlíð. Frammi á klöppunum stóð
bygging, er okkur var sagt að
væri verzlunarhús. Ekki voru
bryggjur fram dregnar, svo sem
segir í Fóstbræðrasögu, heldur
Landnám Eiríks.
Á leiðinni var okkur hugsað
til frænda okkar. Eiríks rauða,
er hann leitaði sér bústaðar á
Grænlandi, eftir að hann hafði í
þrjá vetur verið í Eiríksey fyr-
ir minni Eiríksfjarðar. Segir svo
í Eiíkssögu rauða um landnám
hans í Eiríksfirði:
„En eftir um samarið fór hann
til íslands og kom í Breiðafjörð.
„Nú er hún SnorrabúS stekkur". — Skáli Eiríks rauða í Brattahlíð er nú rófnagarður grænlenzkra.
(Ljósm. vig.) j*
minn, sem svaf í næsta rúmi,
skar hrúta eins og hann væri í
miðri sláturtíð.
Að vörmu spori hafði okkur,
sem á fætur voru komnir, tek-
izt að snyrta okkur svo að fram
bærilegt var á Grænlandsgrund.
Héldum við því næst til matsal-
ar og neyttum morgunverðar og
innan tíðar vorum við komnir
niður á bryggju í Narssarssuaq.
Þar var kominn svartbikaður
bátur í eigu danskra stjórnar-
valda og var hann leyfður fyrir
um 30 manns eða um helming
þeirra ferðlanga, er fýsti að sigla
yfir Eiríksfjörð þveran til Bratta
hlíðar. Ekki þótti okkur farkost-
urinn ferðmikill en traustur var
hann og mundi án efa hér á ís-
landi hafa verið leyfður fyrir
ferðamannahópinn allan.
A rústum Eiríks í Brattahlíð