Morgunblaðið - 07.01.1961, Blaðsíða 6
6
MORGVNBLAÐIÐ
Laugardagur 7. janúar 1961
Það var fdlkið í
Tíbet sem byrjaði
EINS og áður hefur verið
skýrt frá í Morgunblaðinu,
hefur ísland fengið óvenju-
lega heimsókn. Sex kínversk
ir læknar hafa dvalizt hér á
landi undanfarna þrjá daga,
en ráðgert var að þeir færu
til Norðurlanda í dag, síðan
til Moskvu og flygju þaðan
heim til Peking. Læknarnir
eru þessir:
Dr. Hsueh Kung-cho, varafor-
seti Kínversku læknavísinda-*
akademíunnar, próf. Chang Hsi-
chun, prófessor í lífeðlisfræði í
Peking, próf. Lan Hsi-chun, próf-
essor í skurðlækningum í Shang
hai, próf. Chu I-tung, próf. i
meinafræði í Shanghai, próf.
Liang Chih-ctuan, próf. í lífeðlis-
fræði í Peking og dr. Chu Shou-
ho, barnasjúkdómalæknir í Pek-
ing.
Þeir hafa skoðað sjúkrahús og
aðrar stofnanir hér í bæ, sem
hafa heilbrigðismál með höndum
og tóku það sérstaklega fram í
samtali við fréttamann Morgun
blaðsins í gær, að Heilsuvernd-
arstöðin væri bezt skipulagða
heilsuverndarstöð, sem þeir
hefðu hingað til séð í Evrópu.
Eins og fyrr segir náði frétta-
maður Morgunblaðsins tali af
sexmenningunum í gær. I fylgd
með honum var prófessor Jóhann
Hannesson ,sem túlkaði reiprenn
andi á og úr kínversku, en aðrir
viðstaddir voru dr. Jakob Bene-
diktsson, formaður Kínversk-ís-
lenzka menningarfélagsins og
Arinbjörn Kolbeinsson, læknir,
formaður Læknaféjags Reykja-
víkur.
Kurteisi
I upphafi barst talið að veðr-
inu og sagði prófessor Jóhann,
að Kínverjunum hefði ekki fund
izt sérlega mikið til um frostin
hér, því í Peking kemst frostið
stundum upp í 10 stig, en þar
er venjulega lítill snjór. í Pek-
ing er nú vetur.
Kínverjarnir sögðust hafa lagt
af stað að heiman 18. nóvember
og hafa þeir dvalizt í nokkrum
Evrópulöndum að undanförnu.
Þá barst talið að kínverska
letrinu og tóku þeir fram, að
eldra fólk notaði fremur kín-
verska letrið, sem því þætti bæði
fallegra og listrænna en það latn
eska, unga fólkið notaði báðar
gerðirnar jöfnum höndum.
Eins og siður er kom Ijósmynd
ari Morgunblaðsins í Tjarnar-
kaffi að taka mynd af hópnum,
þar sem hann sat og drakk te.
Ljósmyndarinn var beðinn um að
taka góða mynd, helzt svo góða,
að kínverska prófessors Jóhanns
sæist á henni. Liggur við að það
hafi tekizt, eins og sjá má af
meðfylgjandi mynd.
Síðan bauð formaður nefndar-
innar prófessor Jóhanni kín-
verska sígarettu, sem heitir
Tung Fung eða Austanvindur-
inn. Prófesfíor Jóhann sagði um
leið og hann púaði frá sér mik-
inn reyk:
„Þetta eru miklu betri sígarett
ur heldur en okkar“.
„Nú, hvers vegna? eru þær
sterkari? spurði fréttaritari Mbl.
Próf. Jóhann leit á hann og
sagði ákveðinn:
,Ef þú skilur lögmál kurteis-
innar, þá skilur þú þetta“.
um. Landhelgisdeilunni hefðu
þeir t.d fylgzt með af miklum á-
huga, því um hana hefði verið
mikið skrifað og sjálfir kváðust
þeir fylgjandi 12 mílna landhelgi,
eins og komið hefði fram. Þá
gátu þeir þess, að í háskólum
væru lesnar bækur um Island og
til væru menn í Kína sem lærðu
íslenzku, vegna þess „ihversu
hún er óumbreytanleg, og allir
vita að hún er móðurmál margra
Evrópumála, sem við þurftum að
kynnast sem nákvæmlegast“,
eins og þeir sögðu. Auðvitað á
I Fréttamaður Morgunblaðsins hittir f
að máli kínversku læknana
i Reykjavik
Þar með var málið útrætt. En
Austanvindurinn jók stemning-
una, því prófessor Jóhann viður-
kenndi (auðvitað á íslenzku) að
hann hefði ekki bragðað sígar-
ettu um nokkurt skeið, þegar
hann er ekki bundinn af aust-
rænum kurteisisvenjum, reykir
hann pípu.
Kínverjarnir voru spurðir að
því, hvort þeir hefðu nokkuð
þekkt til fslands áður en þeir
komu hingað, og kváðust þeir
hafa vitað ýmislegt, bæði um
land og þjóð, því oft væru frétt-
ir frá íslandi í kínverskum blöð-
þetta við um málfræðinga en
ekkj lækna, bættu þeir við og
lögðu áherzlu á eftirfarandi.
„Okkax stefna er að hafa vin-
samleg samskipti við allar þjóð-
ir og til þess að ná því marki
þarf að læra mál og þýða bæk-
ur“.
Þá skaut prófessor Jóhann inn
í:
„Við höfum sömu stefnu í
kristninni, biblíuna þýðum við á
margar tungur“, hvort þeir
þekktu hana?
„Við þekkjum hana‘, svöruðu
þeir.
I’róf. Jóhann Ilannesson talar við formann kínversku sendi-
nefndarinnar í Tjamarkaffi.
Kristindómur á undanhaldi
Þá voru þeir spurðir um taois-
mann. Þeir sögðu að mönnum
væri frjálst að rannsaka taois-
mann og aðrar heimspekilegar
og trúfræðilegar stefnur, og væri
það gert við háskólann í Peking.
Þeir sem vildu hafa taoismann
að trúarbrögðum, gætu það eftir
sem áður. Það gengi ekki í ber-
högg við kommúnismann. Einn-
ig mættu þeir, sem vildu ber}-
ast gegn taoismanum gera það
eftir vild.
Aftur á móti lögðu þeir áherzlu
á, að Búddhadómurinn væri frá
fornu fari útbreiddari en taois-
minn og hefði sterkari ítök í
þjóðinni, þó væri nú svo komið,
að Búddhamunkum hefði mjög
fækkað í Kína og fáir ungir
menn gerðust munkar.
Framhald á bls. 18.
* Góa gefur snjó á snjó
Þorsteinn Magnússon frá
Gilhaga í Skagafirði skrifar
Velvakanda vegna vísunnar,
sem fjallað var um í dálkin-
um 30. des. sl. Segir hann
vísu þessa hafa verið alkunna
í 'Skagafirði fyrir 70 árum,
þegar hann man fyrst eftir
sér og þá þannig höfð:
Góa gefur snjó á snjó
snjó umvefur flóa tó.
Tóa grefur móa mjó
mjóan gefur skó á kló.
Segir hann að þannig telji
hann víst að Bólu-Hjálmar
hafi látið vísuna frá sér fará,
sennilega um 1840, og þannig
sé hún oddrímuð og alrímuð.
Með því að byrja vísuna „Of-
an gefur o. s. frv...., eins
og heimildir eru um að hún
sé skráð í handritum Bólu-
Hjálmars sjálfs, þá hrynji allt
rímkerfið. Þá er vísan hvorki
oddrímuð eða alrímuð“, seg-
ir hann, „og þetta verður
ekki skilið á annan veg en
þann að Hjálmar hefur talið
aukastuðla svo vítaverða að
hann vill heldur leggja aldýrt
rím til hliðar heldur en að
láta aukastuðla sjást í ljóðum
sínum. Er það næsta furðu-
legt, ekki sízt þegar þess er
gætt að eina vísan, sem B. H.
taldi sig aldrei hafa náð að
snilli, er einmitt með auka-
stuðlum. En það er vísa
Látra-Bjargar: „Slingur er
spói að semja söng, syngur
lóa heims um hring....“. —
Bólu-Hjálmar taldi sig hafa
gert margar tilraunir til að
yfirstíga slíkt listaverk, en
það hafi sér aldrei tekizt".
Að lokum lýsir Þorsteinn
því yfir, að hann vilji alls
ekki sætta sig við að vísa
þessi sé eftir Stefán Ólafsson,
en uppsamin af Hjálmari
tveimur öldum síðar. Og er
það vafalaust þannig um
marga af aðdáendum Bólu-
Hjálmars, sem heyrt hafa
þessa vísu við hann kenndan
frá barnæsku.
* Notagildi og
falleg
ar línur
Um jólin kom það fyrir
hér í bænum, að kviknaði í
húsi með þeim hætti að kerti
brann niður í kertastjaka,
sem reyndist svo botnlaus og
engin vörn. Féll loginn því
niður á hillu og bjargaðist
húsið einungis fyrir einstakt
snarræði gamals manns, sem
dembdi vatni og hnífapörum
FERDINANH
úr uppþvottabalanum yfir
eldinn.
Ekki efast ég um að þetta
hafi verið allra snotrasti
kertastjaki. En sá, sem smíð-
aði hann og teiknaði, hefur
ekki verið að búa til áhald
til að halda kerti og verja
umhverfið fyrir skemmdum
af loganum, heldur eingöngu
skrautmun. Undanfarin ár
hef ég séð dálítið af slíkum
hlutum, stjökum, þar sem
enginn botn er undir kertinu,
þar sem því er tyllt lauslega
á málmgrind og jafnvel litla
plaststjaka, sem bráðna und-
an hita. En gamanið fer af
þegar það getur kostað fólk
allar eigur sínar eða jafnvel
lífið.
• Verður að haldast
í hendur
Fegurðarskyn manna gerir
það að verkum að þeir vilja
hafa alla hluti í kringum sig
fallega. Og á seinni árum
hefur smekkur fyrir einfald-
ar, fallegar línur í öllum hlut
um farið vaxandi. Hefur
þetta einkum breiðzt út frá
Danmörku, Svíþjóð og Finn-
landi, þar sem innanhússarki-
tektúr er á mjög háu stigL
En þeir, sem kunna sitt fag,
láta auðvitað notagildi og
þægindi húsmuna ganga fyr-
ir og skapa hlutinn síðan í
fallegri mynd — og hafa vald
á að láta þetta allt haldast i
hendur. Fúskarar xáða ekki
við viðfangsefnið, annað
hvort af getuleysi eða kæru-
leysi. Og þá verða þeir sem
ætla að velja hlutinn og
kaupa hann auðvitað að hafa
vit fyrir sér. Það eru þeir,
sem nota hann.