Morgunblaðið - 08.01.1961, Blaðsíða 3
Sunnudagur 8. janúar 1961
MORGUlSfíLAÐIÐ
3
Sr. Jón Auðuns, dómprófastur:
V/ð móðurkné
JLitið yfir tjarnirnar þar sem veiðimennirnir eru að verki. Lengst tii hægri leika sér ungar
stúlkur á skautum á tjórn, sem tekin verður í notkun á næsta vori.
A vetrarver-
tíð á Laxalóni
frekara viðtaLs svo að við
snerurn okkur að því að
mynda. Nokkrar telpur voru
að leika sér á skautum á
tjörn þarna skammt frá,
aðrar skautuðu eftir svelluð-
um veginum.
Smiðshjónin í Nasaret hafa
farið pílagrímsför til Jerúsalem,
og að þessu sinni hafa þau lofað
elzta syninum að fara með sér.
Þau eru á heimleið, er þau gera
þá uppgötvun, að hann er ekki
með þeim og ekki með samferða
fólkinu, frændum og vinum frá
Nasaret. Hvar gat barnið hafa
gleymt sér? Einmitt þessi dreng
ur, sem þau höfðu aldrei þurft
að hafa áhyggjur af. Þau snúa
við og í helgidóminum finna þau
hann. Þangað hafði dregið hann
sú þrá, sem í honum var sterkari
en allar aðrar.
Á heimleiðinni hugsar María
um liðna daga. Hún minnist kyrr
látra stunda heima í Nasaret,
þegar hún var að kenna þessum
syni að leggja litlu lófana sam-
an og biðja fyrstu bænina. Þá
hafði hún oft staðið undrandi
andspænis þessu barni. Oft hafði
hana líka furðað, er hún leiddi
hann við hlið sér til litlu kirkj-
unnar heima, hvílík kyrrð var
yfir honum og friður, er hann
sat hljóður við hlið hennar þar,
og hve kotrosknar voru spurn-
ingar hans, er heim kom, hve
trúarheimurinn var honum op-
inn, þessu barni.
Og María hugsar um þessa
daga í Jerúsalem. Er pílagrím-
arnir höfðu farið um borgina,
skoðað mannvirki hennar og ann
Óli litli sonur eigandans á^-
ÞAÐ var að minnsta
kosti 12 st. frost í fyrradag
þegar við renndum tveir
blaðamenn upp að Laxa-
lóni við Grafarholt til
þess að vera viðstaddir
vetrarvertíð eða sláturtíð
á regnbogasilungi.
— Sælir strákar, sögðum
við, við þrjá smáhnokka,
sem voru á vappi í kringum
silungapollana.
— Sælir.
— Eru karlarnir þarna að
gefa silungunum?
— Nei, þeir eru að slátra,
sögðu strákarnir.
Við prikuðum okkur áfram
eftir glerhálum bökkunum
eins og beljur á svelli, dauð-
hræddir um að detta ofan í
spriklandi silungagerið í
tjörnunum. Að vísu var ís
yfir tjörnunum, og þótt
frostið væri svona mikið,
treystum við því ekki að
hann væri mannheldur. Á
þessum tíma, þegar ís er yfir
tjörnunum er silungsbrönd-
unum ekki gefið. Þær bera
sig ekki eftir björginni í
kulda.
— Góðan daginn, sögðum
við.
— Mump! Humm! sögðu
tveir menn, sem bogruðu
yfir kassa fullum af regn-
bogasilungi, hálffrosnum.
— Þið eruð á vertíð? spurð
um við.
Hvorugur sagði neitt. Ungi
maðurinn með skinnhúfuna
leit upp, en sá gamli, með
húfuna öfuga, hélt áfram að
bogra við kassann.
— Er þétta ekki nálfgert
kuldaverk?
— Nokkuð, sagði sá með
dfugu húfuna.
— Veiðið þið silung með
neti, háf eða einhverju slíku?
— 1 kassann þarna, sagði
húfumaðurinn, benti niður fyr
ir tjörnina og hélt áfram að
tína upp krapaðan silunginn.
— Er allur silungurinn af
þessari stærð?
—■ Nei.
— Hvað eru margir silung-
ar í hverri tjörn?
Þeir félagar voru búnir að
taka upp handbörurnar og
héldu af stað með byrði sína
heim að frystihúsinu. Sá
gamli var á eftir og sagði:
— Það veit enginn.
★
Heima í frystihúsinu var
stúlka að slægja og þvo sil-
unginn upp úr volgu vatni,
síðan var hann settur í smekk
legar plast-umbúðir, raðað í
pönnu og síðast fór hann inn
í frystinn.
— Vinnið þið margar hérna?
— Nei, ekki núna, bara ég
ein. Stundum erum við fjórar.
— Eruð þér búnar að
vinna við þetta lengi núna?
— Nei, ég byrjaði í dag.
Það hefir ekki verið unnið
við þetta síðan í nóvember.
Okkur leizt þeir vertíðar-
menn ekki árennilegir til
Óli litli (t v.) og félagi hans með tvo regnbogasiiunga.
Laxalóni Skúla Pálssonar var
þegar reiðubúinn að lofa
okkur að mynda sig og einn
félaga hans, þar sem þeir
halda á regnbogasilungum.
Næst snerum við okkur að
vertíðarmönnum þar sem
þeir komu kjagandi með
nýja byrði. Þeir gengu eftir
hitaveitustokknum, sá með
öfugu húfuna á eftir. Allt í
einu nam hann staöar og kail,
aði til okkar:
— Helzt ekki! Nei ekki!
— Ekki hvað?
— Ekki myndatöku!
Við önsuðum þessu ekki^
Komnir á vertíð höfðum við
enga samúð hvorki með mönrnjj
um með öfugan sixpensara nt£
niðurbretta skinnhúfu. Við
tókum meira að segja tvær
myndir af þeim.
Því miður var Skúli Páls-<
son ekki heima er við komum*
en við hringdum til han.s
seinna og lögðum fyrir hanr
nokkrar spurningar.
Hann tjáði okkur að regn-<
bogasilungurinn væri um 30:
cm. langur er hann er tekinnj
til útflutnings og 250—300 gr.|
að þyngd. Þessum þunga hefirj
hann náð á 2—2% ári. Að|
þessu sinni fara 2—3 tonn tilr
Bandaríkjanna, en þar er að-5,
almarkaðurinn fyrir þessa'í
vöru og þykir hún hnossgætyí
mikið. 1
Sá með öfuga húfuna: — Ekki myndatöku!
Skúli sagði okkur áð silunga:
rækt færi mjög í vöxt hjá|
Dönum. Einnig eru Japanir:
komnir með regnbogasilung-*
inn á Bandaríkjamarkað og‘
eru erfiðir í samkeppni. Áú
Laxalóni eru yfir 20 tjarnir-
í notkun. Á þessum tíma erí |
rólegt þar efra, en með hækk-¥
andi sól verður þar meira unv|
að vera. —
Við öfundum þá húfumenn?
ekki af starfanum í frostinuS
og höldum heim á leið, þvíÍ
okkur er orðið hrollkalt.
að, sem ferðamenn girntust að
sjá, var sem musterið væri hon
um innst og efst í huga. Og þeg
ar pílagrímarnir fóru á sölu-
torgin og öfluðu nauðsynja eða
keyptu minjagripi til að hafa
með sér heim, hafði hann þrá-
sinnis leitað í helgidóminn og
dvalizt þar.
Nú gekk hún við h'lið hans á
leiðinni heim, hljóð og spyrj-
andi um þetta barn.
Máltækið segir, að snemma
beygist krókur að því, sem verða
vill. Það sem ríkast varð ein-
kenni þessa manns síðar, bjó nú
þegar í sálu hans og brauzt út
í þeirri athöfn, sem ein bernsku
sagan af honum hermir frá.
Börn eru enn eins og þau voru
þá. í einfaldri athöfn barnsins
kann einmitt það að vera að
tj á sig, sem verður sterkastí þátt
urinn í lífi þess á fullorðinsár-
um. Og þetta á ekki aðeins við
um hæfileika barnsins og eðlis
kosti, heldur einnig um hitt, sem
er óæskilegt, um gallana. Allt
sem fram kemur í manninum á
fullorðinsárum, er til í barninu,
og á margan hátt er það að brjót
ast fram í athöfnum barnsins og
tjáningum og sést ef gaumur er
að gefinn. Þess vegna er það þýð
ingarmikið, að móðirin og aðrir
uppalendur þekki hið góða nógu
snemma, til þess að glæða það,
og þekki líka nógu snemma hitt,
sem til óheilla stefnir, og beini
því með varfærni á réttan veg.
María fæddi og ól upp þann
son, er varð lausnari mannkyns.
Stórkostlegt var hennar hlu-t-
verk. En stórt er líka það hlut-
verk, sem hverri móður er trúað
fyrir. Og sagan af Jesú ±2 ára í
musterinu ber öllum þeim, sem
uppeldi annast mikinn boðskap:
Með öllum börnum býr vísir
að því, sem birtist með þeim síð-
ar, á fullorðinsárum. Þótt börn
séu margvísleg, býr með þeim
öllum einhver neisti þess, sem
bjó í 12 ára sveininum fró Nasar-
et og dró hann ómótstæðilega í
helgidóminn. Með öllum kynslóð
um og lýðum, sem vér vitum um
að lifað hafi á jörðu hefir búið
innsta þráin, sem beinist frá
heimi til himins. Engin kynslóð
hefir lifað svo, að guðsþráin hafi
ekki borið sér margvíslegt vitni
í lífi hennar. Margir hafa reitt
gegn trúarþörfinni til höggs, en
höggin hafa geigað. Margir þeirra
hafa að lokum staðið í sömu
sporum og Júlían keisari, sem
barðist gegn hinum sigrandi
söfnuðum Jesú frá Nasaret, en á
að hafa dáið vonsvikinn með
þessi orð síðust á vörum: „Þú
hefir sigrað, Galílei!“
Þessum heilaga loga hafa mæð
urnar framar öðrum viðhaldið,
vakað yfir honum og glætt hann
í hjörtum barnanna. Það hefir
orðið þeirra hlutverk, einkum,
að veirðveita þann heita eld, þá
helgustu arfleið frá einni kyn-
slóð til annarrar. Svo verður að
vera enn og með komandi kyn-
slóðum.
Þar er María, móðirin í Nasar-
et, hin mikla fyrirmynd. Það sem
drengurinn hennar lærði og nam
við móðurkné hennar á kyrrlát-
um helgistundum í smiðsheimil
inu, glæddi þann loga, er síðar
varð ljós kynslóðanna. Enginn
veit, að hve miklu leyti það ér
hennar starfi, hennar trú, henn
ar þolgæði að þakka, að guðsþrá
in leiddi hann 12 ára gamlan í
musterið í Jerúsalem. ,
Frá því atviki segir guðspjall
þessa helgidags. Það minnir mæð
urnar, það minnir alla þá, sem
uppeldi hinna ungu hafa með
höndum, á miklar og heilagar
skyldur.
í dag boða prestar Reykjavík
urprófastsdæmis fermingarbörn
þessa árs til undirbúnings fyrir
fermingima. Guð gefi að verk
þeirra beri ávöxt. En um árang
urinn virðist oft vanséð, hafi
María — móðirin — ekki áður
verið að verki.