Morgunblaðið - 08.01.1961, Blaðsíða 12

^ 1Z
MORGVNBLAÐ1Ð
Sunnudagur 8. janúar 1961
wipittMftMfr
Utg.: H.f Arvakur, Reykjavík.
Framkvaemdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ébm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstraeti 6.
Auglýsingar og afgieiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
GÓÐAR AFLAHORFUR
i
L
í TTGERÐIN er hafin. Róðr-1
ar hefjast nú frá hverri
útgerðarstöðinni af annarri
og fleiri og fleiri bátar taka
þátt í veiðunum. Sums stað-
ar hefur að vísu orðið nokk-
tir dráttur á, að útgerðin
hæfist vegna hinna boðuðu
tilrauna til verkfalls 15. þ.m.
Þess er að gæta að lögum
samkvæmt eru ákveðin kjör
á bátaflotanum, þar til nýir
samningar hafa tekizt. Þess
vegna er hægt að hefja
róðra, þrátt fyrir verkfalls-
hótanirnar.
Menn velta því nú fyrir
sér, hvort takast muni að
stöðva flotann hinn 15. þ.m.,
en líkur benda nú til þess,
að þeir, sem atvinnu hafa af
því að draga fisk úr sjó og
afla verðmætanna, munu
taka fram fyrir hendur
hinna, sem atvinnu hafa af
því að koma illu af stað svo
að þeir geti setið í samn-
ingaþjarki. Er vissulega von-
andi að hinir fyrrnefndu
taki ráðin í sínar hendur.
Það eykur og líkurnar á
því, að útgerð hefjist með
eðlilegum hætti, að afláhorf-
ur eru mjög góðar og ekki
er útlitið einungis gott á
línuveiðum, heldur hafa nú
borizt fréttir af mikilli síld,
sem vonandi heldur áfram
að veiðast næstu daga og
vikur.
LÍF Á ÖÐRUM
) HNÖTTUM?
k SÍÐARI árum eru ýmsir
fræðimenn á sviði
stjarnfræði og geimvísinda
farnir að halda því fram, að
líf sé á mörgum öðrum stöð-
um í himingeimnum en jörð-
inni. Yísindamenn hafa þeg-
ar hafið tilraunir til þess að
finna sannanir fyrir því, að
líf finnist á öðrum hnöttum,
og nota nýjustu útvarps-
tækni til þess að leita fyrir
sér um hugsanleg merki frá
stjörnum, sem eru í um það
bil 15 Ijósára fjarlægð frá
jörðinni. Þessi rannsóknar-
starfsemi er ennþá á frum-
stigi og vísindamennirnir
gera sér að sjálfsögðu ljóst,
að leit þeirra kunni að verða
löng, áður en þeir verða var-
ir nokkurra sannana, sem
staðfesta tilveru þess, sem
að er leitað. Hins vegar
reikna þeir ákveðið með, að
sá tími muni koma að slík-
ar sannanir finnist.
Það er svo hin stóra spurn
ing, hver mundu verða áhrif
þess, ef vísindamönnum tæk-
ist að komast í samband við
skyni gæddar verur á öðr-
um stöðum í himingeimnum.
Skáld og rithöfundar hafa á
liðnum tíma gert sér ýmsar
hugmyndir um lífið úti í
geimnum og hugsanleg sam-
skipti jarðarbúa og lífvera
frá öðrum hnöttum. En nú
er svo komið að hin raun-
hæfu vísindi hafa tekið mál-
ið í sínar hendur. Geim-
rannsóknunum fleygir fram,
fjöldi gervihnatta, sem skot-
ið hefur verið frá jörðinni,
eru á sveimi um himingeim-
inn og senda margvíslegar
upplýsingar til jarðar. Fyrr
en varir verða mönnuð
geimskip send út í geiminn.
Furðulegasta ævintýr mann-
kynsævinnar er að gerast.
Enginn jarðarbúi veit hve-
nær sú stund kann að renna
upp, að samband náist við
miklu þroskaðri og full-
komnari lífverur en mann-
kyn jarðarinnar er í dag.
Hver verða áhrif þess á líf
og framþróun á jörðinni?
„VIÐ ELSKUM
ÖLL MAO"
l/'IÐTAL það, sem Morgun-
’ blaðið birti í gær við
kínversku læknana, sem hér
voru á ferð í boði Kínversk-
íslenzka menningarfélagsins,
er hið athyglisverðasta.
Formaður „menningarfélags-
ins“ Jakob Benediktsson
mátti m. a. hlusta á eftirfar-
andi uppfræðslu Kínverj-
anna.
„Okkar stjórn gerir allt
rétt, hún þarf ekki^ð breyta
um stefnu.“ „Tíbet er aðeins
hérað úr Kína, en ekki ríki.
Það er hlægilegt að tala um
innanríkismál Tíbet.“ „Það
er ekkert að marka Dalai
Lama. Heimsvaldasinnarnir
standa á bak við hann. Hann
er ekki frjáls maður. Þess
vegna varð hann að flýja
Tíbet.“ „Það var fólkið í
Tíbet sem byrjaði. Tíbet var
frelsað 1950 úr höndum
Shang Kai Sheks.“ „í Kína
er skoðun fólksins og stjórn-
arinnar alltaf hin sama.“
„Við elskum öll Mao.“
Er það þessi menning, sem
Jakob Benediktsson og félag
hans hyggst innleiða á ís-
landi? Við þurfum víst ekki
að spyrja. Við vitum svarið.
íslenzkir kommúnistar eru
engir eftirbátar jábræðra
sinna erlendis. Þeim finnst
meira að segja mörgum
hverjum sem Krúsjeff sé
alltof linur í trúnni og þess
vegna halla þeir sér að Mao,
sem er svo eldheitur bar-
áttumaður hinna „kommún-
istisku hugsjóna“ að hann
hefur lýst því yfir að kjarn-
orkustyrjöld væri smáfyrir-
tæki samanborið við það ef
kommúnismanum tækist
ekki að leggja undir sig
heiminn. Það er ekki und-
arlegt þótt slíku fólki þyki
ekki alltof mikið koma til
gamalla kínverskra spekinga,
og ritsnillinga eins og Lao
Tze, sem sagði þessi vísuorð:
„Þess vegna heldur hinn
vitri sér við hið eina og
verður fyrirmynd heimsins.
Hann hreykir sér ekki, þess
vegna ljómar hann. Hann er
ekki ánægður með sjálfan
sig, þess vegna er eftir hon-
um tekið. Hann lofar ekki
sjálfan sig, þess vegna er
hann lofs verður. Hann veg-
samar ekki sjálfan sig, þess
vegna ber hann af öðrum.“
Sumir kunna því betur að
Austanvindurinn hvísli: „Við
elskum öll Mao.“
„SSRUNGI NÆR"
JÓHANNES úr Kötlum
skrifar afmælisgrein í
Þjóðviljann um Tómas Guð-
mundsson sextugan. Hann
segist ekki hafa efni til að
mæra afmælisbarnið eins
hressilega og hann hefði
viljað, því að „bókaútgef-
endur, skólameistarar og
læknar (hafa) þanið öll lýs-
ingarorð til þvílíkra hástiga
að þau virðast sprungi nær“.
Skáldið virðist óttast mjög
þessa samkeppni um lýsing-
arorðin. Hann hefur eins og
kunnugt er gengið einna
harðast fram í því að þenja
íslenzk lýsingarorð til sam-
ræmis við rússneskt hástig.
Það er því ekki að furða, þó
honum þyki nú ískyggilega
horfa. Fáir Islendingar hafa
átt hástemmdum lýsingar-
orðum jafnmikið upp að
unna og Jóhannes úr Kötl-
um, sem í fjölmörgum ljóð-
um sínum hefur verið stalin-
astur allra, að Mao einum
undanskildum, og er það
ekki ómerkilegt afrek út af
fyrir sig. Fyrir þennan áróð-
ur hefur hann verið hafinn
til skýjanna af þeim mönn-
um, sem álíta að listin eigi
að vera fólgin í því að gera
mannvonzkuna að meiri
mannvonzku.
Jóhannes kallar Tómas
Guðmundsson „smáborgara“
eins og til aðgreiningar frá
hinum, sem gangast upp í
öllu því sem rautt er, hvort
sem það er Rauða-Kína eða
RauSi rúbíninn. Eftir þessa
nafngift hlýtur orðið smá-
borgari að hafa unnið sér
þegnrétt í hópi eftirsóknar-
verðustu orða tungunnar,
því Jóhannes úr Kötlum hef-
ur vígt það til þessarar
merkingar: Listrænt skáld,
sem hefur andstyggð á of-
beldi kommúnista.
Þetta getur maður kallað
að „vera sprungi nær“.
Hinn umdeildi
læknir Píusar páfa
— vekur gremju
manna á ný
PRÓFESSOR Galeazzo Lisi, líf-
læknir Píusar páfa XII, sem varð
mjög umdeildur í sambandi við
lát páfans, er nú aftur á dagskrá
— og verður fyrir hnútuköstum
sem fyrr. — Það vakti mikla
gremju á ttalíu, og raunar víða
um heim þegar læknir þessi gerði
dauðastríð páfans að blaðaefni
aðeins nokkrum dögum eftir lát
hans — og áður en jarðarförin
fór fram. Græddi læknirinn stór-
ar fúlgur á blaðagreinum, sem
hann skrifaði um sjúkdóm páfa
og dauðastríð. — Próf. Lisi hefir
nú gefið út endurminningar sín-
ar (Flammarion forlagið í París),
sem hann nefnir „í ljósi og
skugga Píusar XII“. Bókin hefir
þegar vakið mikla eftirtekt — og
hlotið gagnrýni margra.
★
Galeazzo Lisi á enn í máli við
ítölsku læknasamtökin um það,
hvort þau hafi rétt til að víkja
honum úr samtökunum. Hefir
það mál lengi verið á döfinni, og
er ekkj séð fyrir endann á því
enn. — Lisi hitti Píus XII í fyrsta
skipti, þegar hann var enn
kardínáli og utanríkisráðherra
Vatikansins. Hafði hann fengið
slæma inflúensu, og var Lisi kall-
aður til hans. Allt frá þeirri
stundu virðist svo sem páfinn,
Próf. Galezzo Lisi — skrifar
minningar sínar ....
sem síðar varð, hafi trúað 1
blindni á Lisi, hæfileika hans og
trúmennsku — og komst því
læknirinn að mörgu í sambandi
við einkalíf og persónulegar skoð
anir páfans.
★ Ummæli páfa um
stjórnmálaleiðtoga
I endurminningum sínum hefir
læknirinn t. d. ýmis ummæli eft-
ir páfa um fræga stjórnmála-
menn og þjóðalejðtoga. Hann
segir t. d., að Píus hafi haft andúð
Framhald á bls. 23.
LESENDUR Morgunrblaðsins
kannast vel við hinn fræga
og skemmtilega lygalaup, von
Munchhausen barón, því að
eigi alls fyrir löngu birti blað-
ið ýmsar skemmtilegar lyga-
sögur hans, ásamt ágætum
teikningum danska teikrrarans
Mogens Juhl.
— ★ —
Hér sjáið þið mynd af höll
þessa nafnfræga, þýzka bar-
óns, „Leitzkau", en hún er í
Austur Þýzkalandi Elzti hluti
hallarinnar var byggður á 11.
öld, en meginhlutinn er frá
15. öld. Áður en höllin komst
í eigu Miinchhausen-ættarinn
ar, var þarna munkaklaustur.
— ★ —
Á stríðsárunum urðu geysi-
miklar skemmdir á bygging-
unum, en nú hefur verið haf-
izt handa um viðgerð á þeim
— og er ætlunin að nota
húsin til skólahalds. — Á
myndinni sést, hvar mynd-
höggvari er að gera við skreyt
ingar á einu horni Miinch-
hausen-hallarinnar.