Morgunblaðið - 12.01.1961, Side 10
10
MORGUIS BL AÐIÐ
Fimmtudagur 12. jan. 1961
itttMoMft
Utg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstiórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ÞEGAR HANNIBAL VAR MED
VIÐREISN
H
AUSTIÐ 1958 var Hanni-^
bal Valdimarsson, for-
seti ASÍ, helzti hvatamaður
þess að hafin yrði á íslandi
viðreisn efnahagslífsins. —
Hann ritaði þá grein, þar
sem hann sagði m. a.:
„Aðstaðan til að leysa mál
ið nú er öll hin ákjósanleg-
asta“.
Síðan getur forseti Al-
þýðusambandsins um það,
hvað gera þurfi til að reisa
við efnahag þjóðarinnar og
meðal meginatriða þess er
þetta:
„Nú þarf að deila byrðun-
um á bök allra íslendinga. .“
Verkamenn eiga að „falla
frá nokkrum vísitölustigum
af kaupi sínu. Nýja vísitölu
á að taka upp í stað þeirrar
gömlu“.
k Síðan segir forseti ASÍ:
F „Takmarkið með öllu
þessu á að vera það, að
kaupgjald og verðlag nemi
staðar, þar sem það nú er,
svo að atvinnulífið geti
haldið áfram án nýrrar
tekjuöflunar eftir þessa að-
gerð — og þjóðartekjurnar
geti haldið áfram að vaxa
eins og þær gerðu á þessu
ári. Það er raunar það eina,
sem tryggt getur va^nlegar
kjarabætur“.
[ Þegar Hannibal Valdi-
marsson var í ráðherrastóli,
gerði hann sér sem sagt
grein fyrir því í fyrsta lagi,
að deila þyrfti byrðunum á
en hann veit betur. Þess
vegna væri ekki úr vegi að
Keflvíkingar hefðu það í
huga hvernig Bolvíkingar af
greiddu þennan sendimann á
sínum tíma, ef hann skyldi
reyna að gera aðra „Kefla-
víkurgöngu“.
AUGLJÖS
SKRÍPALEIKUR
1/dNSTRI stjórnin er sjálf-
* sagt versta ríkisstjórn,
sem setið hefur á íslandi. En
eitt var þó gott við hana. Á
stjórnarárum hennar kynnt-
ust menn spillingu vinstri
stefnunnar í algleymingi, og
þegar hún lagði upp laup-
ana, voru þeir fáir hér á
landi, sem langaði í nýtt
vinstra ævintýri. Og sérstak-
lega var það ánægjulegt,
hve ákaft kommúnistar túlk-
uðu grundvallarlögmál efna-
hags- og launamála, meðan
þeir voru í ríkisstjórn. Þá
var það sem sagt deginum
ljósara, að verkalýður gæti
ekki fengið hærri laun en
framleiðslan stæði undir.
Ekki sízt af þeim sökum
voru skrípalæti Lúðvíks Jós-
essonar og Hannibals Valdi-
marssonar í síðasta mánuði
hverjum manni augljós. Á
fundi Landssambands ís-
lenzkra útvegsmanna krafð-
ist Lúðvík þess, að almenn-
ingur yrði skattlagður í þágu
bök allra íslendinga, að , . , A „ ,
verkamenn þyrftu að falla
frá nokkrum vísitölustigum
og setja þyrfti nýja vísitölu
og loks, að það eina, sem
tryggt gæti varanlegar kjara
bætur væri, að atvinnulífið
gæti haldið áfram að blómg-
ast og þjóðartekjurnar þar
með vaxið.
Ætla má, að þó að Hanni-
bal sé ekki lengur í ráð-
herraembætti, viti hann enn-
þá, að það var sannleikur,
sem hann sagði 1958. Þegar
hann því segir núna: Menn
eiga ekki að taka á sig byrð-
ar. Verkamenn eiga að fá
vísitöluuppbætur. Atvinnu-
lífið á að stöðva. Þjóðartekj-
urnar skipta ekki máli, held-
ur eingöngu, að launþegar
geri sem hæstar kröfur. Þeg-
ar hann segir þetta, þá veit
hann, að hann er að berjast
gegn hagsmunum þjóðarinn-
ar og einkum þó launþega.
| Ef Hannibal Valdimarsson
héldi, að hann væri að vinna
að hag launþega, væri fram-
hleypni hans fyrirgefanleg,
bandsþingi sagði Hannibal,
að útvegurinn græddi svo
mikið að sjálfsagt væri að
gera auknar launakröfur á
hendur honum.
Kunnugir segja, að innan
kommúnistaflokksins ríki
megn óánægja út af þessari
frammistöðu þeirra félaga.
Óþarft hafi verið að undir-
strika svo rækilega ósam-
ræmið í afstöðunni og fárán-
legt hafi verið af Lúðvík að
hugsa sér, að hann gæti orð-
ið leiðtogi „útvegsauðvalds-
ins“. Miklu skynsamlegra
hefði verið að strika yfir 3ja
eða 4ra ára tímabil í sögu
kommúnistaflokksins og
hverfa aftur til upphrópan-
anna frá 1956.
Á þetta mátti Lúðvík ekki
heyra minnzt, því þá hyrfi
af honum geislabaugurinn,
sem hann heldur sig hafa
eftir ráðherratíðina. Útvegs-
menn afþökkuðu hinsvegar
vinsamlegast leiðsögn hans
og síðan hafa kommúnistay
flett upp í Þjóðviljanum frá
1956 og endurprentað fyrir-
sagnir á borð við þessa:
„Hvers vegna mátti ekki
taka 20 millj. af gróða olíu-
félaganna?“ o. s. frv. Lúðvík
finnst þetta að vonum nokk-
uð dónalegt, því að hann
gleymdi milliliðagróðanum í
stjórnartíð sinni, og þó að
Sjálfstæðismenn fengju skip-
aða nefnd til að rannsaka
milliliðagróðann á vinstri-
stjórnartímanum, þá fengust
kommúnistar aldrei til þess
að starfa alvarlega í nefnd-
inni eða skila áliti.
Þannig er sem sagt sam-
búðin á því heimili. Lúðvík
eyðilagði fyrirætlanir Hanni
bals um verkföll og Hanni-
bal eyðilagði fyrirætlanir
Lúðvíks um nýtt uppbóta-
kerfi.
RÚSSNESK VOPN
¥ EIÐTOGAR Rússa og aðr-
ir kommúnistar halda
því ákaft fram, að þeir séu
hinir einu sönnu verndarar
friðar og öryggis í veröld-
inni. En hvernig stendur þá
á því, að svo að segja alls-
staðar þar, sem til óeirða
dregur, og ófriðablikur eru
á lofti, streyma rússnesk
vopn þegar á vettvang? —
Undanfarna mánuði hafa
vopn til dæmis streymt frá
Rússlandi, Tékkóslóvakíu og
Sovét-Kína til Kúbu. Þar
situr kommúnistastjórn að
völdum, stjórn, sem tekið
hefur upp ákafan áróður
fyrir byltingu og einræðis-
stjórnarfari í nágrannalönd-
um Kúbu. Til Laos hefur
einnig verið sent mikið af
rússneskum og kínverskum
vopnum og bæði Rússar og
Tékkar hafa gert ítrekaðar
tilraunir til þess að smygla
vopnabirgðum inn í belgíska
Kongó.
Þannig mætti telja fjölda
dæma um vopnasendingar
Sovétríkjanna og annarra
kommúnistaríkja í svo að
segja allar áttir.
Þessar staðreyndir bera
þess vissulega ekki vott að
Rússar, og kommúnistar yfir
leitt, séu sérstaklega ein-
lægir friðarsinnar. Þvert á
móti verður það ljóst, að
kommúnistar kynda víðsveg-
ar um heim elda ófriðs og
upplausnar. — Til þess að
glæða þessa elda, hika þeir
ekki við að lána eða gefa
rússnesk vopn.
Sannleikurinn er sá, að hið
kommúníska einræðisskipu-
lag og hernaðarstefna Rússa
og fylgiríkja þeirra felur í
sér langsamlega alvarleg-
ustu hættuna, sem steðjar að
heimsfriðnum í dag. Það er
útþenslustefna kommúnista,
sem hindrað hefur, að raun-
verulegum friði yrði á kom-
ið í heiminum, eftir að síð-
ustu heimsstyrjöld lauk.
WUfil
Krúsjeff stofnar
vináttuháskóla"
//
SÍMANÚMERIÐ er B 4-0011.
— Staðurinn er: Gamli her-
skólinn, Drushbe Piatei Don-
skoi 7, Moskvu. — Og nafn
stofnunarinnar er: „Háskóli
vináttu þjóðanna". — „Vin-
áttuháskólinn“ mun fyrst og
fremst verk Nikita Krús-
jeffs — og boðaði hann m. a.
stofnun hans við heimsókn
sína til Indónesíu á sl. ári.
Markmið þessa sérstæða há-
skóla virðist fyrst og fremst
eiga að vera það, að veita
stúdentum frá ungum þjóð-
um, sem eru nýbúnar að fá
sjálfstæði, fræðslu í vísinda-
legum og tæknilegum efnum
— og marxískri hugmynda-
fræði. Hér hefur Krúsjeff
búið sér í hendur vopn, sem
hann ætlar, að verða muni
biturt í baráttunni um hugi
æsku hinna ungu þjóöa, sem
eru í þróun og mótun.
★ BETRA „HRÁEFNI"
Fyrrum völdu slíkár'
þjóðir sjálfar þá stúdenta;
sína, sem hugðu á nám í
rússneskum háskólum. Út
koman varð sú, að meiri-
hluti stúdentanna voru af
borgaralegum fjölskyldum,
sem höfðu sæmilega rúm
efni til að kosta menntun
bama sinna. Þetta fólk mun
ekki hafa þótt sérlega mót-
tækilegt fyrir kommúnísk
fræði. Og nú, eftir stofnun
„vináttuháskólans", hyggjast
Krúsjeff vill verða á und-
an Mao . . .
IMýtt vopn í bsráttunni um
hylli hinna ungu og
upprennandi þjóða
Karl Marx, hinn kommún-
íski spámaður. — 1 „vin-
áttuháskólanum“ mun stúd
entum verða „leiðbeint“ í
marxískri hugmyndafræði.
rússnesk stjómarvöld sjálf
hafa hönd í bagga með vali
hinna erlendu stúdenta —
til að tryggja sér betra „hrá-
efni“. — Stúdentar frá Asíu,
Afríku, og ' Suður-Ameríku
geta sent umsóknir um
skólavist, en síðan eru um-
sóknimar athugaðar nákvæm
lega og þeir valdir úr, sem
þykja sérstaklega „hæfir“.
Eru fulltrúar kommúnista-
flokka í viðkomandi löndum
gjama fengnir til ráðuneytis
við þessa athugun.
* EKKI Á FLÆÐISKERI
Þeir sem skólavist hljóta
eru svo ekki á köldum klaka
fjárhagslega, því að Rússar
borga ferðirnar til og frá
Sóvétríkjunum, svo og allan
dvalarkostnað. Námsbóka-
kostnað, læknishjálp o. s.
frv. greiðir sovézka ríkið
einnig, og auk þess fær hver
stúdentanna 900 rúblur á
mánuði sem vasapeninga. —
Hver stúdent, sem fær að-
gang að „vináttuháskólan-
um“, skal undirrita sérstak-
an samning, þar sem hann
skuldbindur sig m. a. til þess
að dveljast samfleytt þrjú ár
í Moskvu, en að þeim tíma
loknum, getur hann farið
heim til sín í nokkurra mán-
aða leyfi, ef hann óskar. Öll
kennsla fer fram á rúss-
nesku í þessum nýja há-
skóla.
★ AÐ ALA UPP GÓÐA
LIÐSMENN
„Vináttuháskólinn" hóf
starf hinn 1. október í haust,
og voru þá 500 stúdentar
skráðir þar til náms. Áætlað
er, að stúdentafjöldinn verði
aukinn upp í 1.000 á næstu
tveim árum, að því búnu
um helming á einu ári, eða
upp í 2.000 — en lokamark-
miðið er, a. m. k. 5.000 stúd-
entar stundi nám við háskól-
ann árlega í framtíðinni. Þar
er veitt fræðsla í vísindaleg-
um og tæknilegum efnum —
en hin svokölluðu húman-
ísku fræði er þar ekki að
finna á námsskrá. — Fyrsta
námsárinu við háskólann er
öllu varið til þess að kenna
Framhald á bls. 19.