Morgunblaðið - 18.01.1961, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 18. Janúar 1961
Tftánuðina í New York og ein-
xnanalega söngvaleikför, fannst
mér ég vera nýsloppinn fangi;
ég var átta þúsund mílur frá
öllum fjármálaáhyggjum, frá tor
tryggnum Broadwayleikstjórum
og vafasömum umboðsmönnum.
Og ekki spillti það, þegar mér
barst freistandi tilboð frá Prins
essuleikhúsinu í Melbourne, þar
sem okkur Bob var báðum boðið
að leika aðalhlutverkin í uppá-
haldsleikritinu mínu „Lýstu upp
himininn“ — þegar ráðningu
minni hjá klúbbnum væri lokið.
Bob flaug tafarlaust til Mel-
bourne til þess að semja um
ráðninguna.
í fyrsta sinn í ferðinni var ég
ein. Þegar ég hafði ekki Bob
lengur hjá mér, komst ég úr jafn
vægi. Eg átti ekki að koma fram
á fyrstu sýningu í klúbbnum fyrr
en klukkan hálftíu, og hafði ekk
ert við að vera þangað til. Eg
fór snemma í klúbbinn og sett-
ist þar við borð. Eg pantaði mér
að drekka eins og allir aðrir.
Gin og svo meira gin. Mér tókst
riú sarnt að komast gegn um
sýninguna mína. Svo settist ég
aftur og pantaði meira. En þegar
ég stóð upp til að fara að tjalda
baki, til miðnætursýningarinnar,
stóð Joe Talor allt í einu fyrir
framan mig. — Svörtu horngler
augun hans sýndust geysistór. —
Diana, þú ferð ekkert í séinni
sýninguna.
Jæja, nú hefur mér orðið á
aftur, hugsaði ég.
—- Hvers vegna ekki? spurði
ég, hátt.
— Af því að þú getur það ekki.
Þú ert drukkin.
Eg rétti úr mér. — Sýndu mér
þann, sem segir, að ég sé drukk-
in.
Joe leit fast á mig. — Það er
sama hvað þú segir, ég leyfi þér
ekki að koma fram.
Eg fór inn í búningsherbergið
og safnaði saman fötunum mín-
um og fór. Eg vissi, að ég myndi
aldrei koma þarna aftur.
Bob kom þjótandi í klúbbinn
jafnskjótt sem hann var lentur
úr Melbourne-ferðinni, kvöldið
eftir. Eg var þar ekki. Hann fann
mig sitjandi í hótelherberginu,
nákvæmlega eins og forðum eftir
Ansonia-hneykslið — úti við
gluggann^ starandi út í myrkrið,
og hugsandi um ekki neitt.
— Það er búið að vera með
klúbbinn, er það ekki?
Eg kinkaði kolli.
— Hversvegna?
— O, þú veizt vel, hversvegna.
— Hefðirðu ekki getað staðið
við samninginn við Joe Taylor?
spurði hann reiðilega. — Hann
hefur komið konunglega fram
við þig, og svo svíkur þú hann.
Hversvegna gerðirðu þetta?
Nú sleppti ég mér alveg. —
Æ, góði, farðu nú ekki að leika
neinn andskotans siðameistara!
öskraði ég framan í hann. Eg
leit æðisgengin kring um mig,
greip svo glas og kastaði því til
hans af öllum kröftum. Það
lenti í veggnum og fór í þúsund
mola. Innihaldið úr því gerði
stóran ijósrauðan blett á dökkt
veggfóðrið. — Eg veit ekki sjálf
hversvegna! grenjaði ég. Ég veit
það ekki! Eg ætlaði ekki að gera
það, ég ætlaði ekki að særa hann,
særa þig, særa sjálfa mig, en
ég gerði það samt. Eg settist
niður. Eg vil ekki tala um það.
Láttu mig í friði.
Seinna sættumst við, yfir
flösku. — Vertu ekki áhyggju-
full, Muzzy, sagði hann aftur og
aftur. Leikurinn byrjar eftir fáa
daga. Ef út í það er farið, hef-
urðu aldrei átt heima í nætur-
klúbb.
Mér fannst — að svo miklu
leyti sem ég gat hugsað — að
hann hefði á réttu að standa.
Ef ég hefði verið góður skemmti
kraftur — gott og vel, en það
var ég bara alls ekki. Og átti
ekki þarna heima.
Eg vaknaði fyrir dögun, morg
uninn eftir. Bob steinsvaf. Eitt
hvað hafði vakið mig. Eitthvað,
tOSPÉR <^*V~
'1 [u
— Hér er ökuskírteinið. En ég verð að fá það strax aftur.
Ég hef það nefnilega að láni!
sem var hægra megin við rúmið.
Eg leit hægt til hliðar — og ég
fann, að hárin risu á höfðinu á
mér. Mamma stóð þarna, ijós-
lifandi. Hún var í hvíta prest-
kjólnum sem ég hafði jarðað
hana í. Eg fann ilminn af ilm-
efninu, sem hún notaði alltaf í
hárið á sér. Hún leit niður á
mig og sagði: — O, kisa mín,
kisa mín, hvernig er komið fyrir
þér? Athugaðu á hvaða vegi þú
ert!
— Eg hef ekkert rangt gert,
mamma, sagði ég.
— Rangt? Röddin hljómaði
eins og hljóðdeyfð fiðla, eins og
ég kannaðist svo vel við hana.
— Það er skammarlegt. Að gera
svona lítið úr sjálfri þér!
Eg blygðaðist mín. — Eg veit
það, mamma, og mér þykir svo
leitt að hafa brugðizt þér. Eg
ætlaði þó ekki að gera það. En
þegar ég heyrði sjálfa mig segja
þetta, varð ég vond. — Það er
alls ekki mér að kenna. Eftir það
uppeldi, sem ég fékk. Eg hef
aldrei átt neitt fjölskyldu- eða
heimilislíf. Eg hef ekki átt ann
að en stjúpa, allt mitt líf. Þú
stíaðir mér frá sjálfri þér og frá
mínum eigin föður, og gafst mér
ekki annað en fölsk verðmæti.
Svei þér! öskraði ég. — Þú varst
mér vond móðir! Þú lézt mig
vera í gömlum, úreltum görmum
til þess að kyelja mig, þegar
hinar stelpurnar voru í falleg-
um kjólum á dansleikjum. Þú
kúgaðir mig alltaf og hafði mig
undir hælnum. Þú lofaðir mér
aldrei að vaxa upp . . .
— Nei, Diana, þetta er ekki
rétt. Nú varð andlitið á henni
að kvalda andlitinu á Heilagri
Jóhönnu. — Þetta er ekki satt...
það er ekki satt!
— Og hvernig var það í Atl-
anta forðum? æpti ég. — Bob bað
þig að koma í samkvæmið. Hann
gerði sér ferð til þín. Þú vildir
ekki koma. Þú varst a.fbrýðis-
söm gagnvart þinni eigin dóttur!
Nú heyrðist rödd Bobs gegn
um þessa þoku: — Hvað gengur
að þér Diana? Hann var seztur
upp í rúminu. Við hvern ertu
að tala?
Eg leit á mömmu. Hún var
horfin.
Eg fór að gráta.
Bob tók mig í fang sér. —
Hvað, gengur að þér, Muzzy?
— Það vair hún mamma . . .
hún mamma. Eg sá hana. Eg
grét. — Hún stóð þarna og ég
sá hana eins greinilega og ég
sé þig.
Bob tók þessu með hægðinni.
— Þú ættir að reyna að sofa,
sagði hann og tók mig í fang
sér. Smámsaman stöðvaðist grát
urinn og ég sofnaði. Og þegar
ég vaknaði aftur, vair ég enn að
spyrja sjálfa mig: — Var þetta
draumur? Það var eins og ég
gæti enn fundið þennan ilm í
herberginu . . .
Síðari hluta dagsins gófum við
Joe Taylor blöðunum skýringu á
því, að ég hætti svona snögglega.
Við lýstum því yfir, að við hefð
um ógilf samninginn okkar með
bezta samkomulagi. Eg væri
slæm í hálsinum og stafaði það
af uppistöðum og miklum reyk í
húsakynnunum. Eg sagði: — Eg
fæ alltaf ilit í hálsinn ef ég vinn
í næturklúbbum. Eg hef alltaf
tekið leikhúsin fram yfir þá, en
það er nú svona, að maður þarf
að vinna fyrir sér. Of hr. Taylor
sagði: — Eg gat efcki farið fram
á það við Diönu, að hún eyði
legði röddina í sér, kannske fyr
ir fullt og allt, með því að láta
hana syngja, þegar henni er illt
í hálsinum.
í Melbourne hafði fregnin um
það, að ég ætti að leika þar, með
Bob í aðalhlutverkinu á móti
mér, nægt til þess að leikhúsið
hafði uppselt þrem vikum fyrir
frumsýningu. Eg batnaði í skap-
inu. Við höfðum sjö hundruð og
fimmtíu dali á viku og það var
meira en Vivian Leigh og Lawr-
ence Oliver höfðu fengið, þegar
þau léku í Ástralíu. Við lékum
fyrir fullu húsi. Garnett H.
Carroll, eigandi leikhússins,
stakk upp á því, að við reyndum
annað leikrit. Og meðan við vor
um enn að leikað það fyrra, fór
um við að æfa „The Marquise“
eftir Noel Coward, en svo hætt-
um við við það, viku fyrir frum
sýningu, er það vitnaðist, að höf
undurinn ætlaði að breyta því
í söngvaleik. Þá höfðum við að-
eins viku til að æfa nýtt leikrit.
Og svo fórum við að þræla í að
æfa annað leikrit eftir Coward,
„Fallna Engla“.
Á frumsýningunni feildu allir
úr textanum, eins og við var að
búast. Daphne Winslow, sem var
mikilsmetin leikkona þar í álfu,
og ég, lékum tvær kvensur, sem
biðu eftir gömlum elskhuga, sem
þær höfðu einu sinni átt í félagi.
Eg bætti inn í og bölvaði, enda
var ég að leika fullan kvenmann.
| Eg ýkti blótsyrðin og skaut inn
' í. Áhorfendur klöppuðu, en leik
stjórinn, Eric Reiman, varð fok
vondur.
Næsta morgun á æfingu,
skammaði hann mig, og það þrátt
fyrir blaðaummælin, sem hljóð-
uðu upp á „snilldarleg fylliríis-
læti“. — í kvöld leikið þér það
eins og ég segi fyrir, sagði hann.
— Það geri ég ekki, sagði ég.
Hann sló til mín og ég sló
á móti. — Svona hræmontinn tík
arsonur, þú ert bara vondur af
því að ég fer ekki eftir því sem
þú vilt hafa. Eg gerði það á
minn hátt og við þurfum ekki
annað en sjá blaðaummælin.
Hann fleygði handritinu á gólf
ið. — Eg kalla á Garnett, sagði
hann.
— Það er alveg óþarfi, sagði ég
og fór. Eg sagði Bob frá því,
sem gerzt hafði. — Það var rétt
hjá þér. Maður er dæmdur eftir
því, sem maður sýnir á sviðinu.
Ef maður gerir það illa, af því
að leikstjórinn vill hafa það
þannig, fær maður sjálfur alla
skömmina. Þú fórst alveg rétt
að.
Garnett var ósveigjanlegur, og
sagði, að ég yrði að hlýða leik-
stjóranum. En nú var ég búin
að eiga þessa sennu við hann,
framan í öll.um, svo að ég gat
ekki snúið við. — Því miiður get
ég það ekki, sagði ég. Það var
nú það. Eg hætti við leikritið
eftir eina sýningu, og þessi líka
dásamlegu blaðaummæli!
Við slæptumst og skemmtum
okkur í nokkrar vikur. Flugum
til Brisbane, þar sem ég réðist
í stelpnasýningu í skrípaleikhúsi.
Eg hafði nú séð betri dansskó
a
r
h
á
á
Meðan Markús dáist að fegurð | — Nú fer ég til baka og segi | -— Hunt, viltu koma og líta á
Inni hjá Leynivötnum, fylgist ] McClune frá ferðum Markúsar. | King litla . . . Hann er eirðar-
Guli-Björn með ferðum hans.
laus og ég held hann sé með
hita.
í ómerkilegustu leikhúsum í Atl-
antic City, en við þörfnuðumst
peninganna, sem þetta gaf af
sér. Eg samdi atriði til að leika
í með Bob, sem hataði svona leik
starfsemi engu síður en ég. Ame
rísku brandararnir hans féllu
gjörsamlega til jarðar, því að
áhorfendur vildu eitthvað miklu
kröftugra, og yfirleitt fannst mér,
að starfsemin þarna innan um
svona lélegt fólk, væri það
lægsta, sem ég hefði enn komizt,
Og Bob var niðurdreginn. Þetta
Ástralíu-ævintýri okkar, sem
byrjaði svo vel... Við drukkum.
Þriðja daginn komum við til síð
degissýningarinnar, og urðum þá
þess vör, að myndirnar af okkur
höfðu verið teknar niður. Leik-
hússtjórinn sagði: — Eg get ekki
talað neitt við yður, ungfrú
Barrymore.
— Hvernig á að skilja það?
spurði ég.
— Brisbane er ekki eins og
Melbourne, þar sem þér voruð í
gfllitvarpiö
Miðvikudagur 18. janúar
8.00 Morgunútvarp. — Bæn (Séra
Jón Auðuns dómprófastur).
8.05 Morgunleikfimi. — 8.15 Tón*
leikar. — 8.30 Fréttir. — 8.35 Tón
leikar. — 9.10 Veðurfregnir.
12.00 Hádegisútvarp.
(12.25 Fréttir og tilkynningar).
12.50 „Við vinnuna": Tónleikar. —
15.00 Miðdegisútvarp: Fréttir. — 15.05
Tónleikar. — 16.00 Fréttir og til«
kynningar — 16.05 Tónleik^r.
18.00 Útvarpssaga barnanna: Ný sagar
„Átta börn og amma þeirra í
skóginum" eftir Önnu Cath. West
ly; V. (Stefán Sigurðsson kenn*
ari þýðir og les).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Þingfréttir. — Tónleikar.
19.00 Tilkynningar.
19.30 Fréttir.
20.00 Anna Karenina: Framhaldsleik-
rit eftir Leo Tolstoj og Oldfield
Box; XII. og síðasti kafli. Þýð*
andi: Áslaug Árnadóttir. — Leik
stjóri: Lárus Pálsson. Leikendur;
Helga Valtýsdóttir, Rúrik Har«
aldsson, Jóhanna Norðfjörð, Her
dís Þorvaldsdóttir, Kristín Anna
Þórarinsdóttir, Inga Þórðardóttir,
Jón Sigurbjörnsson o. fl.
20.30 Tónleikar: Andrés Segovia leik«
ur á gítar.
20.50 Vettvangur raunvísindanna: Örn«
ólfur Thorlacius fil. kand. ræðir
við forstöðumenn efnarannsókna
stofnunar Atvinnudeildar háskóU
ans.
21.15 Tónleikar: ,,Te deum" eftir
Verdi. Robert Shaw kórinn syng-
ur með NBC-sinfóníuhljómsveit-*
inni- undir stjórn Arturos Tosc*
aninis.
21.30 Útvarpssagan: „Læknirinn Lúk«
as" esftir Taylor Caldwell. Ragn«
heiður Hafstein. XXXI. lestur,
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Upplestur: ,,Að eiga skáld", smá*
saga eftir Björn Sveinsson Bjarm
an (Höfundur les).
22.30 Harmonikuþáttur: Henry J. Ey-*
land og Högni Jónsson stjórna
þættinum.
23.00 Dagskrárlok. f
Fimmtudagur 19. janúar
8.00 Morgunútvarp. — Bæn (Séra
Jón Auðuns dómprófastur). —•
8.05 Morgunleikfimi. — 8.15 Tón«
leikar. — 8.30 Fréttir. — 8.35 Tón
leikar. — 9.10 Veðurfregnir. -
9.20 Tónleikar. — _ k
12.00 Hádegisútvarp.
(12.25 Fréttir og tilkynnlngar).
12.50 ,,Á frívaktinni", Sjómannaþátt#
ur í umsjá Kristínar Önnu Þór«
arinsdóttur.
14.40 ,,Við sem heima sitjum". Svava
Jakosdóttir hefur umsjón með
höndum).
15.00 Miðdegisútvarp: Fréttir. — 15.05
Tónleikar, — 16.00 Fréttir og tLU
kynningar — 16.05 Tónleikar.
18.00 Fyrír yngstu hlutendurna. Gyða
Ragnarsdóttir og Erna Aradóttir
sjá um tímann.
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Þingfréttir. — Tónleikar.
19.00 Tilkynningar.
1930 Fréttir.
20.00 „Fjölskylda hljóðfæranna". Þjóð*
lagaþættir frá UNESCO, menn*
ingar- og vísindastofnun Sam*
einuðu þjóðanna; V; Sítar, lúta
og gítar.
20.30 Kvöldvaka:
a) Lestur fornrita: Lárentlusaí
saga; IX. (Andrés Björnsson),
b) íslenzk tónlist: Ýmis vetrarlög
sungin.
c) Upplestur: Magnús Guðmundi
son les kvæði eftir Matthíaa
Jochumsson.
d) Frásöguþáttur: Fótgangandt
um fjall og dal; fyrri hluti
(Rósberg G. Snædal rithöfund«
ur).
21.45 íslenzkt mál (Ásgeir Bl. Magnús*
son cand. mag.).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Úr ýmsum áttum. Ævar R. Kvar
an leikari
22.30 Kammertónleikar: Kvintett í A-
dúr eftir Schubert (Píanóleikar«
inn Georges Solchany og Vegh«
kvartettinn leika),
23.10 Dagskrárlok.