Morgunblaðið - 21.01.1961, Side 8

8
MORGVNBLAÐ1Ð
Laugardagur 21. Janúar 19S1

Utg.: H.f Arvakur. Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen..
Eyjólfur Konráð Jónsson
Lesbók: Arni Óla, sími 33045
Auglýsmgar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6 Sími 22480.
Asknftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
VERKFALLAVITLEYSAN I EYJUM
t'INS og kunnugt er hafa
útvegsmenn í Vestmanna
eyjum lýst yfir verkbanni
vegna óánægju með fiskverð
það, sem' fiskvinnslustöðv-
arnar greiða, sjómenn eru í
verkfalli við útvegsmenn og
landverkamenn hafa nú lýst
yfir verkfalli, sem á að hefj-
ast eftir 3 daga.
Auðvitað geta verkbönn og
verkföll verið eðlileg, enda
eru þau lögvernduð. En þeg-
ar allir eru í meira og minna
verkfalli við sjálfa sig, fer
ástandið að verða broslegt.
Þannig hagar til í Eyjum,
að allir lifa beint eða óbeint
á útgerðinni, einkum vetrar-
vertíðinni. Og hagsmunir
manna af þessum atvinnu-
vegi eru þar samtvinnaðri
en nokkurs staðar annars
staðar. Margir sjómenn eiga
hluti í bátum og eru þannig
jafnframt útgerðarmenn. —
Útgerðarmenn eiga síðan
beinna og óbeinna hagsmuna
að gæta í fiskvinnslustöðv-
unum og engin glögg skil
eru milli sjómanna og land-
verkafólks.
Alkunna er, að reisn og
velmegun er meiri í Vest-
mannaeyjum en ef til vill
nokkurs staðar annars stað-
ar á íslandi. Þetta byggist á
því, að íbúarnir hafa sam-
einazt um að sækja fast sjó-
inn og byggja upp vinnslu-
stöðvar og blómlegt bæjar-
Mf. Vestmannaeyingar eru
mikils virtir um allt land
fyrir atorku sína og ein-
beittni við að afla auðlegðar
úr greipum Ægis. Þess vegna
er það mjög leitt, að þeir
skuli láta dragast að hrista
af sér slenið og ná því sam-
komulagi um skiptingu fengs
ms, sem hvergi ætti að vera
auðveldara en einmitt þar,
vegna hinna sameiginlegu og
nátengdu hagsmuna.
VINSTRI
FJÁRFESTINGIN
iLKUNNA er, að fjárfest-
**■ ingu hér á landi hefur
um langt skeið verið þannig
háttað, að til hreinnar van-
sæmdar hefur verið og stór-
skert þau kjör, ,sem þjóðin
gæti búið við, ef skynsam-
legar hefði verið á málum
haldið. Er það ein alvarleg-
asta afleiðing vinstri stefn-
unnar, sem hér hefur riðið
húsum, stefnu hafta, banna
og nefndafargans.
Jafnvel kommúnistar, að-
alpostular ofstjórnar ríkis-
valdsins, viðurkenna þetta,
og segir Þjóðviljinn „að fjár-
festingin hafi verið með
þeim endemum, að hliðstæð-
ur munu vart fundnar í
nokkru landi, þar hafa
hundruð milljóna af fé þjóð-
arinnar farið í súginn“. —
Kommúnistablaðið sér sig til
neytt að viðurkenna þessar
staðreyndir, sem blasa við
augum alþjóðar, en þá gríp-
ur það til þess ráðs að reyna
að kenna athafnamönnum
og vinnuveitendum um ó-
farnað vinstri stefnunnar.
Allir vita þó, að atvinnurek-
endur hafa verið nokkurs
konar launamenn ríkisins.
Þeim hefur verið sagt hvað
þeir ættu að gera og hvað
þeir mættu gera. Þeir hafa
getað fengið fjármagn til
þeirra framkvæmda, sem
duttlungar nefndamannanna
sögðu þeim að væri hag-
kvæmar, en alls ekki til þess
atvinnureksturs, sem þeir
sjálfir töldu heppilegastan.
Hvernig svo sem á málum
hefur verið haldið, hefur rík-
is- og bankavaldið framlengt
skuldasúpuna og sagt við
hina svokölluðu atvinnurek-
endur, að nú skyldu þeir gera
þetta og síðan skyldu þeir
gera hitt. Ef þeir væru góðu
börnin skyldi séð svo um,
að þeir gætu haft ' áfram
sæmilegt lífsframfæri, hvern
ig svo sem atvinnutækin
gengju.
Hinum minni hæfileika-
mönnum hefur þótt þetta
harla gott ástand, en þeir,
sem raunverulega geta kall-
ast athafnamenn á íslandi,
hafa viljað fara allt aðra
leið. Þeir hafa verið tilbúnir
til að taka á sig áhættu at-
vinnurekstrarins, en þeir
hafa þá líka krafizt þess, að
þeir fengju sjálfir að ráða
sínum málum og að þeir
fengju arð af atvinnúresktr-
inum, er vel gengi. Slíkt hef-
ur verið algjörlega forboðið.
Afraksturinn hefur verið
gerður upptækur, þegar vel
hefur gengið, en tapið síðan
þjóðnýtt, þegar illa gekk.
Enginn hefur velið ábyrgur
fyrir neinu og allt verið lát-
ið vaða á súðum. En það er
hin freklegasta móðgun að
ætla að kenna athafnamönn-
um um þessa þróun, sem of-
stjórnarpólitíkusar hafa leitt
yfir landslýðinn.
GUÐLAST
KOMMÚNISTA
1>LAÐ heimskommúnismans
** á Islandi sinnti dyggi-
lega boðunum að austan um
baráttu gegn trúnni, er það
hélt jólahátíðina með hreinu
guðlasti og ritaði á aðfanga-
dag forystugrein til að ala
á sundrungu og óvild manna
hvers til annars. Síðan hefur
kommúnistablaðið reynt að
óvirða æðstu menn kirkjunn
ar og í leiðinni sneitt að
forseta íslenzka lýðveldisins.
Vissulega er sorglegt, að
þeir menn skuli vera til á
íslandi, sem ekki leyfa mönn
um einu sinni að hafa trú
sína í friði, og skal ekki fleiri
orðum eytt að þessu siðleysi
erindreka hins erlenda kúg-
unarvalds.
ÞRÖTTUR OG
RAUNSÆI
DÆÐA Kennedys Banda-
ríkjaforseta við embætt-
istökuna í gær, sem birt er á
öðrum stað í blaðinu, ein-
kenndist af þrótti og raun-
sæi. Vissulega hefur þetta
ávarp hans styrkt vonir
þeirra, sem trúað hafa því
að bjartsýni sú, sem á næst-
(unni mun fylgja æskuþreki
þessa mesta áhrifamanns
veraldar, fái að rætast.
Allir vita, að Bandaríkja-
mönnum er fyrir það að
þakka, að heimsbyggðin
hefur ekki verið fjötruð í
þrældómsviðjar kommúnism-
ans. En Kennedy gerir sér
ljósa grein fyrir því, að
þrátt fyrir allt eru Banda-
ríkjamenn vanmegnugir, ef
þeir standa einir. Hann boð-
ar miklar fórnir af hálfu
þjóðar sinnar og lýsir því yf-
ir, svo ekki verður um villzt,
að þeir muni aldrei hopa
fyrir ofbeldinu. En hann sér
samt, að því aðeins fá þjóðir
heimsins varðveitt frelsið og
þar með hans eigin volduga
þjóð, að við hin, sem unnum
frelsi og í öðrum heimshlut-
um búum, höfum líka mann-
dóm til þess að standa gegn
ofbeldinu. Þótt við eigum líf
okkar, eða í öllu falli frelsi,
því að þakka, að Bandaríkja-
menn hafi ekki hvikað fyrir
ofbeldishótunum kommún-
ista, þá þurfum við ekkert
að þakka þeim, því að örlög
þeirra hefðu þá orðið hin
sömu og okkar, en hitt sýndi
lítinn manndóm og enn
minni skynsemi, ef minnsta
þjóð veraldar lýsti því yfir,
að hún gæti haldið sínu sjálf
stæði án þess nokkuð að
leggja á sig, hvað sem yrði
um átök stórveldanna.
Kennedy ávarpar allar
þjóðir heims og segir: Spyrj-
ið ekki hvað Ameríka muni
gera fyrir ykkur, heldur
hvað við getum allir gert í
sameiningu í þágu frelsis
mannkynsins.
Þessi hugsun verður að
ráða gerðum frjálsra manna
um heim allan, ef þeir eiga
ekki að verða ofurseldir of-
beldisöflunum. Megi sú ósk
Kennedys forseta rætast og
þá þurfum við engu að
kvíða.
Kjarnorha
— undir Grænlandsjökli
ÞAÐ mun áður hafa borið á
góma hér á síðunni, að Banda
Körsk
kerlirtg
FRTJ Manilta Pratt, fyrrum
leifckona, nú búsett í Fleet í
Englandi, varð hundrað ára á
dögunum. Hún hóf aðra öld
lífs síns með því að halda
mikla veizlu í ráðhúsi bæjar-
ins og bauð til hennar 65 vin-
um sínum og vandamönnum.
Gamla konan lék á alls oddi
í veizlunni, enda einstaklega
ern og lífsglöð, t d. söng hún
fyrir gestina — eömu söngv-
ana og hún flutti fyrir alda-
mótin í hinu fræga Drury
Lane leikhúsi í London.
— ★ —
Eldsnemma að morgni af-
mælisdagsins, hljóp gamla
frúin létt á fæti upp stigana
heima hjá sér og dró enska
fánann að hún á stafni húss-
ins. — Hún lét svo um mælt
við fréttamann, um það
hvernig hún hyggðist eyða deg
inum: — Eg ætla að reykja
dálítið í ró og næði — svo flyt
ég borðbænina sjálf. Og lög-
reglumaðurinn, sem verður
við dyrnar til þess að varná
fréttamönnum inngöngu í
veizluna, verður boðinn inn
fyrir í lokin til þess að fá sér
glas af léttu víni.
— ★ —
Sjálf gerði frú Pratt ráð fyr
ir að halla sér fremur að hin-
um sterkari drykkjum! — Eg
hefi drukkið viskí og sódavatn
allt mitt líf, sagði hún og
brosti við.
ríkjaher hefir á undanförn-
um árum unnið' að því að
„reisa“ eina sérstæðustu rann
sóknarstöð í heimi á Græn-
landi. Það er reyndar ekki rök
rétt að nota sögnina að reisa
í þessu sambandi, því að rann
sóknarstöðin er öll neðanjarð-
ar — það er að segja grafin
inn í Grænlandsjökul.
Byggingu og frágangi þess-
arar einstæðu rannsóknar-
stöðvar er nú nýlega lokið, en
hún var gerð samkvæmt sér-
stökum samningi stjórna
Bandaríkjanna og Danmerk-
ur. Er hún í um 1.300 kíló-
metra fjarlægð frá norður-
heimskautinu. — A þessum
köldu og myrku norðurslóðum
munu að staðaldri dveljast um
það bil 100 bandarískir vís-
indamenn og tæknisérfræðing
ar og m.a. hafa með höndum
veðurfræðirannsóknir, með
sérstöku tilliti til hernaðarskil
yrða á íshafsslóðum. — Vís-
indamennirnir munu þó ekki
þurfa að kvarta um kulda eða
myrkur meðan þeir dveljast
í stöðinni, því að hún er öll
hituð og lýst með kjarnorku.
Hefir ekki fyrr verið komið
upp kjarnakljúf á svo af-
skekktum stað.
Bandarí'kjamenn hafa nú
einnig í undirbúningi að reisa
álíka rannsóknarstöð á Suð-
urskautslandinu — og er áætl
að að fyrstu hlutarnir í kjarn
orkustöð hennar verði fluttir
suður á bóginn í nóvember
nk.
•—★—•
Meðfylgjandi mynd var tek
in, þegar verið var að flytja
hluta kjarnakljúfsins inn
göngin að rannsóknarstöðinni
í Grænlandi — en nafn þessar
ar einstæðu „neðanjarðarborg
ar“ er Camp Century.
•—★—•
•—★—•